IPN Pozostałe - książki, ebooki i audiobooki

Publikacja Instytutu Pamięci Narodowej poświęcona Zofii i Zbigniewowi Romaszewskim powstała w wyniku współpracy naukowców i świadków historii, którzy zechcieli przelać na papier swoje wspomnienia. Romaszewscy byli zaangażowani w działalność opozycyjną od lat siedemdziesiątych XX w. Służyli pomocą finansową i prawną prześladowanym robotnikom po Czerwcu ‘76, nagłaśniali przypadki represji, informowali społeczeństwo o jego prawach. Działali w Komisji Interwencji i Praworządności...

Zapiski kard. Stefana Wyszyńskiego z lat 1956-1957 obejmują wznowienie posługi prymasowskiej i arcybiskupiej po spowodowanej uwięzieniem ponad trzyletniej nieobecności. To przede wszystkim praca duszpasterska w archidiecezjach gnieźnieńskiej i warszawskiej, prace remontowo-budowlane oraz restauratorskie, a także odnowienie kontaktów z wieloma środowiskami katolików świeckich. To także początek realizacji zaprojektowanego w Komańczy programu duszpasterskiego Wielkiej Nowenny. ...

Przygotowany pod redakcją Ewy Chabros i Agnieszki Klarman drugi tom studiów jest ostatnim ogniwem zamykającym i zarazem podsumowującym działania wrocławskiego IPN w ramach projektu „Kobiety »na zakręcie« 1933/1939–1989”. Praca skłania do zadania pytania, czy dzięki „kategorii płci” lepiej rozumiemy historię społeczną, motywacje ludzi, ich zachowania, mentalność. Wydawca ma nadzieję, że książka pogłębi zainteresowanie świata nauki historią kobiet, zwracając uwagę również na po...

Wojennej odysei rodziny Srebrnych ciąg dalszy. Poznajemy historię mamy i siostry Antka, które uciekły z transportu deportacyjnego. Udało im się dotrwać pod Baranowiczami do rozpoczęcia konfliktu niemiecko-sowieckiego. Po kilkunastu miesiącach znów musiały się jednak ukrywać, żeby uniknąć wywiezienia na roboty do III Rzeszy. Los zaprowadził je do Warszawy, gdzie obydwie włączyły się do konspiracji niepodległościowej. Zwieńczeniem ich aktywności na tym polu był udział w powstan...

Album ukazuje się w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Przedstawia wszystkie etapy życia niezłomnego księdza i jego działalność, szczególnie podczas najważniejszych wydarzeń w Polsce lat 80. Publikacja zawiera ponad 340 fotografii i dokumentów. Zamieszczono zdjęcia amatorskie, z domowych archiwów oraz wykonane przez profesjonalistów. Ponadto album zawiera nieznane zdjęcia ks. Popiełuszki z okresu jego pracy duszpasterskiej w parafiach, a także niepubli...

W okrągłą rocznicę wybuchu II wojny światowej i powstania warszawskiego prezentujemy album upamiętniający życie, twórczość oraz spuściznę Henryka Śmigacza (1911–1972), zapomnianego warszawskiego fotografa i fotoreportera.
Jego zdjęcia – przez lata rozproszone – włączone zostały do zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci.

Bolesław Piasecki, lider i ideolog przedwojennej Falangi, od początku swej aktywności politycznej wzbudzał skrajne emocje: od fascynacji po nieskrywaną awersję; dla jednych wizjoner, dla innych polityczny hochsztapler. Zdeklarowanych zwolenników intrygował, a nawet inspirował. Niechętnych mu adwersarzy oburzał, gorszył, prowokował. W pewnych środowiskach uchodził wręcz za renegata, oportunistę i intryganta. Wszystko to czyniło z wodza polskich narodowych radykałów i komendant...

Monografia przedstawia historię Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej (oraz jego dalszych i bliższych protoplastów: Stowarzyszenia Myśli Wolnej w Polsce, Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, Towarzystwa Szkoły Świeckiej, Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli) w szerszym kontekście uwarunkowań społeczno-politycznych i determinant kulturowych. Zawiera analizy założeń ideowych, programów stowarzyszenia i efektów ich realizacji. Relacjonowane w książce badania pokazują rozmach ...

Publikacja zawiera 22 przemówienia Wojciecha Korfantego, wygłoszonych w Sejmie Śląskim II i III kadencji, obradującym w latach 1930 i 1930-1935. To wybór jego najważniejszych mów z tego parlamentu w edycji krytycznej, poprzedzone wstępem charakteryzującym doświadczenia parlamentarne tego polityka. A Korfanty był doświadczonym posłem/senatorem - od 1903 r. do 1935 r. zasiadał w różnych parlamentach Niemiec i Polski. Był też wybitnym mówcą, dobrze poruszającym się w wielu sfera...

"Celem niemieckiej polityki okupacyjnej na Pomorzu i Kujawach podczas II wojny światowej była trwała germanizacja tych ziem. Jedną z metod realizacji tego zamiaru stanowiło wysiedlenie polskiej ludności cywilnej. We wrześniu 1941 r. na terenie przedwojennej fabryki „Karbid Wielkopolski” w Smukale (dziś dzielnica Bydgoszczy) utworzono niemiecki obóz przesiedleńczy. Wysiedlano tam całe wielopokoleniowe rodziny. W ciągu kilku godzin Polacy musieli opuścić swoje domy, mieszkania ...

"Autorem wspomnień jest Michał Luty (ur. 1951 r.), z wykształcenia chemik, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1980 r. zaangażowany w organizowanie struktur „Solidarności” śląsko-dąbrowskiej, współtwórca wraz z żoną Marią Turkowską-Luty niezależnej Wszechnicy Górnośląskiej, w ramach której do wprowadzenia stanu wojennego zorganizowano ponad sto spotkań z wybitnymi ludźmi nauki i kultury oraz opozycjonistami. W 1982 r. internowany, od grudnia 1983 r. do marca 1985 r. ares...

"Monografia Tomasza Kurpierza jest pierwszym tomem serii wydawniczej Czas przełomu. Destalinizacja, rok 1956 i koniec odwilży w województwie stalinogrodzkim/katowickim (1953–1961). Śmierć Stalina w marcu 1953 r. wywołała w Związku Sowieckim walkę o władzę, w efekcie której czasowo zmniejszyła się zdolność Moskwy do realizowania polityki imperialnej w dotychczasowym stylu. W Polsce o jakichkolwiek większych zmianach w tym roku nie było jeszcze mowy. Mieszkańcy Katowic i całego...

W książce umieszczono dwanaście artykułów, które odnoszą się do różnych aspektów pierwszej okupacji sowieckiej Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej, w tym regionu białostockiego. Znajdziemy tu nawiązania do kampanii wojennej 1939 r. i życia w warunkach okupacyjnych, jednak większość tekstów dotyczy represji sowieckich wobec obywateli polskich. Część autorów opisuje losy przedstawicieli mniejszości narodowych i wyznaniowych. Inni z kolei analizują postawy byłych członków Komu...

W cieniu wyroku na miasto to biografia kontekstowa płk. dypl. Józefa Szostaka „Filipa” (1897–1984), szefa Oddziału III i szefa operacji KG AK. Życie i kariera zawodowa tego wybitnego oficera, kawalerzysty i sztabowca były przede wszystkim pretekstem do przeprowadzenia szczegółowej i krytycznej analizy procesu decyzyjnego w KG AK w ostatniej dekadzie lipca 1944 r. W rezultacie wypracowano nowe, pogłębione spojrzenie na jeden z kluczowych problemów polskiej historii najnowszej....

Dokumenty zbrodni wołyńskiej, stanowiące przedmiot niniejszej edycji źródłowej, pochodzą ze zbioru przechowanego przez Urszulę Szumską. Jest to zbiór o szczególnej wartości, ponieważ został wytworzony przez działaczy Komitetu Ziem Wschodnich bezpośrednio po fali mordów na Wołyniu. Ma on formę zeznań, które w większości zostały uwiarygodnione własnoręcznym podpisem naocznego świadka lub adnotacją o źródle informacji. Dokumenty te można zaliczyć do najważniejszych ze wszystkich...

"We wrześniu 1939 r. wąskie i kręte uliczki Tomaszowa Mazowieckiego stały się miejscem dramatycznych wydarzeń. Niemiecki atak wywołał nieopisany chaos w szeregach polskich obrońców miasta. Zaskoczeni żołnierze często na własną rękę próbowali wydostać się z matni, natomiast oficerowie usiłowali zapanować nad sytuacją. Nie pomagała im w tym jednak, podawana z ust do ust, informacja o śmierci dowódcy płk. Stanisława Hojnowskiego. Przez wiele lat szczegóły tego wydarzenia budziły...

W latach osiemdziesiątych Polska Zjednoczona Partia Robotnicza pogrążyła się w kryzysie. Sierpień ’80 i powstanie wielkiego wolnościowego ruchu społecznego „Solidarności” podkopało fundamenty partyjnej hegemonii. Partię musiały ratować wojsko, milicja i Służba Bezpieczeństwa. Bezskutecznie. Stan wojenny nie zlikwidował całkowicie opozycji, problemy gospodarcze narastały, a komuniści stracili resztki zaufania społecznego. Związek Sowiecki, zagraniczny gwarant władzy PZPR, porz...

Władysław Tarnawski (1885-1951), profesor filologii angielskiej Uniwersytetów Jana Kazimierza we Lwowie i Jagiellońskiego oraz przywódca lwowskiej endecji pod koniec życia przyznawał, że w swojej działalności naukowej czegokolwiek by nie zgłębiał, zawsze odnosiło się to do Szekspira: "[.] mogę powiedzieć, że Szekspir czasem wplątywał się w moje życia i w tok wypadków, które na nie oddziaływały". Angielski poeta był zatem dla uczonego pewnym stałym punktem odniesienia, z któr...

Główną osią łączącą teksty zawarte w drugim tomie publikacji 1920 rok – wojna światów przygotowanej przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie jest międzynarodowe położenie Polski i relacje z państwami i narodami Europy w apogeum konfliktu z Sowietami. Autorzy artykułów spoglądają na konflikt polsko-bolszewicki przez pryzmat ówczesnych interesów politycznych poszczególnych państw. Opisują stan wrzenia rewolucyjnego w sąsiednich państwach, działalność środowisk komu...

Książka jest kolejną publikacją przygotowaną przez rzeszowski Oddział IPN, tym razem opisującą w perspektywie ogólnopolskiej i regionalnej początki systemu komunistycznego, zamknięte cezurą lat 1944-1947. Rok 1944 był początkiem końca okupacji terytorium Rzeczpospolitej przez Rzeszę Niemiecką i wstępem do dramatycznych zmagań Polaków o ocalenie niepodległego bytu państwa polskiego przed zakusami kolejnego – tym razem sowieckiego – okupanta. Wkraczająca na terytorium Polski Ar...

"„Tego, co się działo na Wołyniu, nie da się opisać” – podobne twierdzenia często pojawiają się w rozmowach z ocalałymi z wołyńskiego ludobójstwa. W jaki bowiem sposób przekazać informacje na temat zbrodni, których dokonali ukraińscy nacjonaliści z OUN i UPA na cywilnej ludności Wołynia oraz Małopolski Wschodniej w latach czterdziestych XX w.? Dla wielu czytelników treści zawarte w niniejszej publikacji będą szokujące i sami zaczną się zastanawiać, jak mogło dojść do tak okr...

Popularny wykład najnowszej historii Polski. W opracowaniu tym ujęto szerzej niż w podręcznikach szkolnych zagadnienia szczególnie ważne dla pamięci narodowej. Historycy przedstawili osiągnięcia i niepowodzenia niepodległego państwa polskiego, odbudowanego w 1918 r. po ponadwiekowej niewoli, zmagania obywateli Rzeczypospolitej z nazizmem niemieckim i bolszewizmem sowieckim, a później z powojennym zniewoleniem komunistycznym.

Narodowa świadomość i potrzeba budowania oraz realizowania pozytywnej polityki historycznej zmusza do wydobycia z mroków zapomnienia należnej pamięci o ofiarach totalitarnych systemów XX wieku, które bezpośrednio dotknęły mieszkańców ziem polskich i zostały wchłonięte przez dramaturgię misterium iniquitatis…. Owe totalitaryzmy to faszyzm, komunizm oraz nacjonalizm, których ofiarami były miliony Polaków. Jako Naród Polacy doświadczyli fizycznej eksterminacji, niszczenia dóbr p...

Wspomnienia Jafy Wallach stanowią ważne uzupełnienie wiedzy o losach Żydów podczas niemieckiej i sowieckiej okupacji Polski południowo-wschodniej oraz o stosunkach polsko-żydowskich. Książka to zapis rzeczywistości okupacyjnej widzianej oczami ofiar nazizmu, który ukazuje, jak daleko może sięgać granica ludzkiej wytrzymałości, gdy trzeba podjąć walkę o życie własne i najbliższych. Pokazuje także determinację polskiej rodziny i przyjaciół w ratowaniu grupy Żydów od śmierci z r...