IPN Pozostałe - książki, ebooki i audiobooki

Dokumenty zbrodni wołyńskiej, stanowiące przedmiot niniejszej edycji źródłowej, pochodzą ze zbioru przechowanego przez Urszulę Szumską. Jest to zbiór o szczególnej wartości, ponieważ został wytworzony przez działaczy Komitetu Ziem Wschodnich bezpośrednio po fali mordów na Wołyniu. Ma on formę zeznań, które w większości zostały uwiarygodnione własnoręcznym podpisem naocznego świadka lub adnotacją o źródle informacji. Dokumenty te można zaliczyć do najważniejszych ze wszystkich...

"We wrześniu 1939 r. wąskie i kręte uliczki Tomaszowa Mazowieckiego stały się miejscem dramatycznych wydarzeń. Niemiecki atak wywołał nieopisany chaos w szeregach polskich obrońców miasta. Zaskoczeni żołnierze często na własną rękę próbowali wydostać się z matni, natomiast oficerowie usiłowali zapanować nad sytuacją. Nie pomagała im w tym jednak, podawana z ust do ust, informacja o śmierci dowódcy płk. Stanisława Hojnowskiego. Przez wiele lat szczegóły tego wydarzenia budziły...

W latach osiemdziesiątych Polska Zjednoczona Partia Robotnicza pogrążyła się w kryzysie. Sierpień ’80 i powstanie wielkiego wolnościowego ruchu społecznego „Solidarności” podkopało fundamenty partyjnej hegemonii. Partię musiały ratować wojsko, milicja i Służba Bezpieczeństwa. Bezskutecznie. Stan wojenny nie zlikwidował całkowicie opozycji, problemy gospodarcze narastały, a komuniści stracili resztki zaufania społecznego. Związek Sowiecki, zagraniczny gwarant władzy PZPR, porz...

Władysław Tarnawski (1885-1951), profesor filologii angielskiej Uniwersytetów Jana Kazimierza we Lwowie i Jagiellońskiego oraz przywódca lwowskiej endecji pod koniec życia przyznawał, że w swojej działalności naukowej czegokolwiek by nie zgłębiał, zawsze odnosiło się to do Szekspira: "[.] mogę powiedzieć, że Szekspir czasem wplątywał się w moje życia i w tok wypadków, które na nie oddziaływały". Angielski poeta był zatem dla uczonego pewnym stałym punktem odniesienia, z któr...

Główną osią łączącą teksty zawarte w drugim tomie publikacji 1920 rok – wojna światów przygotowanej przez Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie jest międzynarodowe położenie Polski i relacje z państwami i narodami Europy w apogeum konfliktu z Sowietami. Autorzy artykułów spoglądają na konflikt polsko-bolszewicki przez pryzmat ówczesnych interesów politycznych poszczególnych państw. Opisują stan wrzenia rewolucyjnego w sąsiednich państwach, działalność środowisk komu...

Książka jest kolejną publikacją przygotowaną przez rzeszowski Oddział IPN, tym razem opisującą w perspektywie ogólnopolskiej i regionalnej początki systemu komunistycznego, zamknięte cezurą lat 1944-1947. Rok 1944 był początkiem końca okupacji terytorium Rzeczpospolitej przez Rzeszę Niemiecką i wstępem do dramatycznych zmagań Polaków o ocalenie niepodległego bytu państwa polskiego przed zakusami kolejnego – tym razem sowieckiego – okupanta. Wkraczająca na terytorium Polski Ar...

"„Tego, co się działo na Wołyniu, nie da się opisać” – podobne twierdzenia często pojawiają się w rozmowach z ocalałymi z wołyńskiego ludobójstwa. W jaki bowiem sposób przekazać informacje na temat zbrodni, których dokonali ukraińscy nacjonaliści z OUN i UPA na cywilnej ludności Wołynia oraz Małopolski Wschodniej w latach czterdziestych XX w.? Dla wielu czytelników treści zawarte w niniejszej publikacji będą szokujące i sami zaczną się zastanawiać, jak mogło dojść do tak okr...

Popularny wykład najnowszej historii Polski. W opracowaniu tym ujęto szerzej niż w podręcznikach szkolnych zagadnienia szczególnie ważne dla pamięci narodowej. Historycy przedstawili osiągnięcia i niepowodzenia niepodległego państwa polskiego, odbudowanego w 1918 r. po ponadwiekowej niewoli, zmagania obywateli Rzeczypospolitej z nazizmem niemieckim i bolszewizmem sowieckim, a później z powojennym zniewoleniem komunistycznym.

W książce Anny Rzymskiej Powracająca pamięć. O prozie i poezji Jarosława Marka Rymkiewicza proza i poezja wzajemnie się dopełniają. Związki, jakie zachodzą między nimi, tworzą rodzaj myślowego koła. W jego centrum jest Rymkiewicz eseista; na jego okręgu zaś Rymkiewicz poeta starający się dostrzec niewidzialne centrum.

Narodowa świadomość i potrzeba budowania oraz realizowania pozytywnej polityki historycznej zmusza do wydobycia z mroków zapomnienia należnej pamięci o ofiarach totalitarnych systemów XX wieku, które bezpośrednio dotknęły mieszkańców ziem polskich i zostały wchłonięte przez dramaturgię misterium iniquitatis…. Owe totalitaryzmy to faszyzm, komunizm oraz nacjonalizm, których ofiarami były miliony Polaków. Jako Naród Polacy doświadczyli fizycznej eksterminacji, niszczenia dóbr p...

Wspomnienia Jafy Wallach stanowią ważne uzupełnienie wiedzy o losach Żydów podczas niemieckiej i sowieckiej okupacji Polski południowo-wschodniej oraz o stosunkach polsko-żydowskich. Książka to zapis rzeczywistości okupacyjnej widzianej oczami ofiar nazizmu, który ukazuje, jak daleko może sięgać granica ludzkiej wytrzymałości, gdy trzeba podjąć walkę o życie własne i najbliższych. Pokazuje także determinację polskiej rodziny i przyjaciół w ratowaniu grupy Żydów od śmierci z r...

Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie postanowił przypomnieć historię wojny obronnej w formie popularyzatorskich artykułów, które we wrześniu 2019 r. – w 80. rocznicę walk – pojawiły się na łamach pięciu dodatków do „Dziennika Polskiego”. Zebrane teksty złożyły się na książkę "Od września do października. Kampania polska 1939". Na kartach 26 artykułów autorzy, w większości pracownicy krakowskiego Oddziału IPN, w przystępny sposób opisują genezę II wojny światowej, po...

ublikacja Gdy człowiek był numerem pragnie przybliżyć Czytelnikowi losy osobowe Juliana Szczotki opisanen a podstawie jego osobistych przeżyć oraz korespondencji więziennej z obozów Auchwitz i Buchenwald, aby wielee z tego, co się wówczas działo nie popadło w zapomnienie. Julian Szczotka urodził się 14 lutego 1913 r. w Milówce. Po ukończeniu Państwowego Gimnazjum w Żywcu podjął naukę w Seminarium Nauczycielskim im. Grzegorza Piramowicza w Białej Krakowskiej. Służbę wojskową r...

W publikacji przedstawiono plany operacyjne przygotowywane dla Ludowego Wojska Polskiego, protokoły jego rozwoju w ramach sojuszniczych uzgodnień oraz przykładowe wspólne ćwiczenia, które były sprawdzianem gotowości do działań w ramach Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego. Książka powstała na podstawie dokumentów opracowanych przez polski Sztab Generalny i Generalny Inspektorat Szkolenia, które przygotowywały wojsko do ewentualnej III wojny światowej zgodnie ze sz...

"Arcybiskup Antoni Baraniak jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci polskiego episkopatu okresu powojennego. W latach 1953–1956 był więziony przez władze komunistyczne na Rakowieckiej w Warszawie, a następnie w miejscach odosobnienia w Marszałkach i Krynicy. Okazał się hierarchą niezłomnym, który pomimo uciążliwych przesłuchań, wyrafinowanych tortur psychicznych i fizycznych nie dał się złamać. Pewną lukę w badaniach nad biografią arcybiskupa stanowiło jak dotąd jego...

Monografia opowiada historię zawodowych funkcjonariuszy partii komunistycznej w Warszawie oraz grup robotników, którzy dali się uwieść ideologii komunistycznej. Historia warszawskich komunistów ukazana jest przez pryzmat wydarzeń i spraw ogólnopolskich, dziejów KPP i Kominternu. Dzięki szerokiemu ujęciu i bogatej bazy źródłowej udaje się odpowiedzieć na kluczowe pytania stawiane we wstępie książki.

Publikacja stanowi kontynuację badań nad Zbrodnią pomorską 1939 r., czyli zbrodniami popełnionymi jesienią 1939 r. na terenie przedwojennego województwa pomorskiego przede wszystkim przez członków paramilitarnej formacji Selbstschutz Westpreussen. Obóz w Radzimiu był jednym z miejsc, w których gromadzono i przetrzymywano więźniów – Polaków oraz Żydów – którzy byli mieszkańcami powiatów sępoleńskiego, chojnickiego i tucholskiego. Poza tym w okresie od września do początku grud...

Ksiądz Henryk Peszko jako duchownych diecezji kieleckiej w okresie II wojny światowej był duszpasterzem w Jędrzejowie, Busku-Zdroju i Kielcach. Głosił patriotyczne kazania i angażował się w działalność konspiracyjną Polskiego Państwa Podziemnego. Pod pseudonimem „Wicher” służył jako kapelan w Okręgu Radomsko-Kieleckim Armii Krajowej. W 1944 roku podczas akcji „Burza” przeszedł szlak bojowy 4 Pułku Piechoty Legionów AK. Został odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari i inn...

Książka "Nadzieje i rozczarowania" porusza problematykę bardzo rozległą, spiętą chronologiczną klamrą pierwszej dekady rządów komunistycznych w Polsce. Okres ten był wyjątkowym czasem dla polskiej inteligencji katolickiej. Wychodząc z traumy wojennej hekatomby, katolicy znaleźli się w państwie dalekim od ich marzeń i nadziei pokładanych w przyszłości. Musieli odpowiedzieć sobie na pytanie, jak w państwie ideologicznym – z dominującą doktryną marksizmu i leninizmu, rozbudowany...

Spotkania na Wschodzie to opowieść o wielokulturowej ojczyźnie, która przetrwała w sercach i praktyce życia Polaków na Białorusi, Litwie, Ukrainie, w Rosji, Gruzji, Armenii i Kazachstanie. To zapis zmagań jej bohaterów o ocalenie swojej polskości. Autor na pożegnanie daje nam zbiór pamiątek - wspomnień, historii, spotkań, relacji, obraz tym cenniejszy, że w obliczu obecnej globalizacji i kulturowej dyfuzji pokazuje zdolność przetrwania społeczności i zachowania własnej tożsam...

Publikacja jest zbiorem artykułów poświęconych działalności pionu obserwacji (Biura „B” MSW i wydziałów „B” w województwach) oraz roli obserwacji w pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa na konkretnych przykładach, czyli case studies. Bogaty materiał zdjęciowy pokazuje zarówno kulisy działań obserwacyjnych, jak i ich efekty. Książka stanowi pogłębienie dotychczasowych ustaleń dotyczących tej problematyki.

„Wciąż szukamy Ojczyzny zgubionej w wrześniowych chmurach...
Wojennym szlakiem majora Władysława Drelicharza (1913–1944)"
to biografia wybitnego dowódcy wojsk pancernych 2. Korpusu Polskiego, mjr. Władysława Drelicharza ze szczególnym uwzględnieniem działań we Włoszech w 1944 r., przedstawiona na szerszym tle losów żołnierza polskiego w II wojnie światowej.

W okresie międzywojennym w Wojsku Polskim powstały dwie nowoczesne, w pełni zmotoryzowane jednostki. W założeniu ich pomysłodawcy ppłk. dypl. Stanisława Sadowskiego stanowiły odpowiedź na pancerne związki taktyczne sąsiadów II RP – III Rzeszy i ZSRS. Pierwszą z nich była zmotoryzowana 10. Brygada Kawalerii płk. dypl. Stanisława Maczka, drugą zaś, będąca przedmiotem niniejszej książki, Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa, której dowódcą mianowany został płk dypl. Stefan Rowec...

Pamięć jest zagadnieniem wielowymiarowym i interdyscyplinarnym. W niniejszej publikacji został wyodrębniony i opisany jej wymiar polityczny. Książka przedstawia genezę, strukturę, funkcje i tożsamość zjawiska pamięci w życiu politycznym. Omawia naturę i nośniki pamięci, sposoby jej ogłaszania, opowiadania oraz interpretowania. Zostały tu scharakteryzowane zjawiska przypisywania i atrybucji pamięci przez podmioty indywidualne i zbiorowe. Sporo miejsca poświęcono roli pamięci w...