Publikacja zawiera wygłaszane w latach 1974–1976 w kościele Świętego Krzyża w Warszawie wystąpienia kard. Stefana Wyszyńskiego, nazywane "Kazaniami Świętokrzyskimi". W ramach tego cyklu Prymas odnosił się do kluczowych kwestii z zakresu katolickiej nauki społecznej. Teksty źródłowe zostały poprzedzone obszernym wstępem przybliżającym kontekst wygłaszanych wystąpień oraz umiejscawiającym je w nauczaniu kard. Wyszyńskiego
Książka jest zbiorem artykułów naukowych, które dotyczą różnych aspektów (społecznego, politycznego, wojskowego) procesu odzyskiwania przez Polskę niepodległości, a koncentrują się na ziemiach północno-wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Teksty zawarte w tomie pokazują niepodległość w perspektywie lokalnej, opisują zbrojne i polityczne starania o ukształtowanie północno-wschodniej granicy państwa, przedstawiają także zagadnienia narodowościowe w tej części Europy w nowych rea...
Nowogródzki Okręg Armii Krajowej należy do najciekawszych, a jednocześnie do niedawna najsłabiej zbadanych wielkich jednostek organizacyjnych Polskiego Państwa Podziemnego. Na ziemi nowogródzkiej rozgrywały się wydarzenia związane z walką z dwoma wrogami wolności naszego kraju – aparatem okupacyjnym narodowosocjalistycznej III Rzeszy Niemieckiej oraz komunistyczną partyzantką sowiecką, a po lipcu 1944 r. z Wojskami Wewnętrznymi NKWD i aparatem administracyjnym nowego okupanta...
Kwiecień 1945 r. Młoda dziewczyna – „Krystyna” (Alicja Trojanowska) wstępuje do oddziału Zygmunta Błażejewicza „Zygmunta”, wchodzącego w skład 5. Brygady Wileńskiej majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Ponieważ Białostocczyzna, gdzie działa 5. Brygada, jest coraz silniej penetrowana przez wojska sowieckie, major „Łupaszka” decyduje się wysłać oddział „Zygmunta” na lewy brzeg Bugu z zadaniem rozpoznania nowych terenów, na których możliwe byłoby prowadzenie skutecznej walk...
Ludwik Cyran (ur. 1955) wspomina swoje dzieciństwo w wielopokoleniowej śląskiej rodzinie, młodość, kolejne miejsca pracy, narodziny zakładowej „Solidarności”, działalność o charakterze opozycyjnym w czasie stanu wojennego, a wszystko to w śląskiej scenerii Rybnika i okolic. Interesująca jest opowieść o próbie ucieczki przez granicę polsko-czechosłowacką, a także o przedsięwzięciu biznesowym, które stało się przyczyną osadzenia Cyrana w więzieniu. Dzięki zmysłowi obserwacji au...
Książka jest pierwszą częścią siedmiotomowej serii popularnonaukowej, ukazującej różne aspekty życia społecznego i politycznego w okupowanej Warszawie w latach 1939–1945. Poruszono w niej przede wszystkim zagadnienia związane z wybuchem wojny i pierwszymi miesiącami okupacji niemieckiej w stolicy w 1939 r. Publikacja została przygotowana przez zespół historyków z Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Lektura całości powinna stanowić p...
Wybory parlamentarne, które odbyły się w czerwcu 1989 r., są jednym z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski. Wyniki przeprowadzonego 4 czerwca głosowania, zaskakujące zarówno dla PZPR, jak i „Solidarności”, stanowiły moment przełomowy w procesie rozkładu dyktatury komunistyczne nad Wisłą. W prezentowanej pracy, która zawiera dokumenty z województwa poznańskiego, ukazano to wydarzenie z trzech perspektyw: Służby Bezpieczeństwa, Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Z...
Tło historyczne Pro memoria z 1962 r. to dwa wydarzenia z jesieni, które na dziejach świata i Kościoła: to rozwiązanie – nie bez pomocy papieża Jana XXIII – niemal w ostatniej chwili tzw. kryzysu kubańskiego. Drugie – inauguracja Soboru Watykańskiego II. Polskim tłem i składową tego pamiętnego roku były dawne i świeże zjawiska na płaszczyźnie relacji państwo–Kościół. Był to pierwszy pełny rok bez nauczania religii w szkołach i pierwszy rok katechizacji w sieci punktów kateche...
21 lipca 1954 r. podpisano w Genewie dokumenty kończące I wojnę indochińską. Do pilnowania zawartych wówczas układów wielkie mocarstwa powołały specjalną międzynarodową komisję, w skład której, obok Indii i Kanady, weszła także Polska, desygnowana przez Moskwę i Pekin. Dla ówczesnych władz PRL było to prestiżowe wyróżnienie, wiążące się jednak równocześnie z poważnymi trudnościami i wyzwaniami. Nikt wówczas nie zdawał sobie także sprawy, że komisja, mająca pierwotnie funkcjon...
Wysoka temperatura to autobiograficzna opowieść o politycznym zaangażowaniu Jana Rulewskiego. W PRL był on działaczem opozycji demokratycznej, a wolnej Polsce posłem na sejm i senatorem. Czytelnik książki poznaje kolejne etapy jego życia obejmujące dorastanie w Bydgoszczy, próbę ucieczki z PRL, pobyt w więzieniach w Czechosłowacji i w Polsce, pracę w „Romecie”, działalność w „Solidarności” na szczeblu regionalnym i ogólnopolskim, internowanie w stanie wojennym, pobyt w areszc...
Po ponad półwieczu ukazuje się drugie wydanie wspomnień Mariana Karczewskiego z lat wojny, przy czym przywracamy w nim fragmenty usunięte podczas ingerencji redaktorsko-cenzorskiej w wydaniu pierwszym. Pomysłodawcą, a zarazem osobą wspierającą inicjatywę wydawniczą, był marszałek Senatu RP, Stanisław Karczewski. Wstrząsające wspomnienia Mariana Karczewskiego są niezwykłym dokumentem wojennych losów mieszkańców naszego kraju. Oddają atmosferę tamtych dni. Są świadectwem tego, ...
Monografia poświęcona jest środowiskom katolików świeckich w PRL w latach 1956–1989. Książka składa się poniekąd z dwóch części. W pierwszej przedstawiono historię środowisk, w drugiej zaś poszczególnych postaci z nimi związanych, czasami mniej znanych bądź po prostu zapomnianych. Książkę uzupełniają w większości dotąd niepublikowane fotografie pozyskane ze zbiorów prywatnych.
Książka jest pierwszą tego typu analizą organizacji PZPR, skupia się bowiem nie na sprawach polityki czy ideologii, ale na rozpoznaniu wewnętrznej struktury partii, zależności pomiędzy poszczególnymi jej jednostkami i komórkami organizacyjnymi, kompetencji funkcjonujących organów – formalnych i nieformalnych. Wszystko to z uwzględnieniem zmian dokonujących się w czasie. Innym istotnym zagadnieniem poruszonym w książce są sposoby oddziaływania PZPR na instytucje państwowe, spo...
Publikacja Pontyfikat wielu zagrożeń. Jan Paweł II w świetle dokumentów sprawy „Kapella” 1979–1990 to unikatowy zbiór dokumentów jednej z operacji sowieckiego wywiadu, prowadzonej pod nadzorem Moskwy przez I Wydział KGB Litewskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej. Stanowi interesujący przyczynek do zbadania relacji między ZSRS a Stolicą Apostolską i ważne źródło informacji, dotyczących wiedzy i wyobrażeń KGB na temat poczynań Jana Pawła II.
Prezentowana książka została poświęcona działalności Sondergericht Kattowitz, czyli Sądu Specjalnego w Katowicach. Był to niemiecki sąd karny utworzony we wrześniu 1939 r., po zajęciu obszaru przedwojennego województwa śląskiego przez Wehrmacht. Działał do stycznia 1945 r. w rejencji katowickiej, gdzie okupant prowadził specyficzną politykę narodowościową (folkslista). Sytuacja narodowościowa na tym terenie znalazła swoje odbicie w orzecznictwie sądowym. Sondergericht funkcjo...
Książka "O niepodległość i socjalizm. Studia i szkice z dziejów Polskiej Partii Socjalistycznej" to propozycja nowego spojrzenia na dzieje ruchu socjalistycznego i zarazem zaproszenie do podjęcia nowych, pogłębionych badań źródłowych nad złożoną historią niepodległościowego nurtu polskiego socjalizmu. Publikacja zawiera czternaście artykułów- prezentujących oryginalne ustalenia i opartych w dużej mierze na mniej znanych lub pomijanych dotychczas materiałach źródłowych.
Wydawnictwo stanowi tłumaczenie na język niemiecki wydanej w 2016 r. przez IPN Katowice i Instytut Śląski w Opolu publikacji pt. "Górny Śląsk w Polsce Ludowej. Tom 1. Przełomy i zwroty",red. Adam Dziurok i Bernard Linek, zawierającej 14 tekstów opisujących górnośląską specyfikę, regionalne uwarunkowania oraz reperkusje kluczowych wydarzeń w dziejach systemu komunistycznego i Polski w latach 1945–1989. Znajdziemy tu m.in. teksty o „polskich miesiącach” (1956, 1968, 1970, 1980,...
Niniejsza publikacja, oparta na szerokim materiale źródłowym, jest zwieńczeniem wieloletnich badań poświęconych funkcjonowaniu partii komunistycznej w krakowskiej Hucie im. Lenina, mającej przecież status zakładu specjalnego znaczenia dla gospodarki PRL. Opracowanie dotyczy działalności Komitetu Fabrycznego PZPR w HiL w okresie rządów Władysława Gomułki, zarówno w czasach względnego spokoju, jak i w momentach napięć społecznych związanych z wydarzeniami Marca ’68 czy Grudnia ...
Książka zawiera dziesięć studiów przygotowanych przez specjalistów zajmujących się problematyką okupacji niemieckiej i sowieckiej na ziemiach polskich w latach 1939–1941 oraz pięć krótkich podsumowań, które w zamyśle wydawców miały stanowić porównanie obu okupacji. Autorami studiów są wybitni historycy, z dużym dorobkiem naukowym oraz nie mniejszą orientacją w literaturze przedmiotu.
Wspomnienia uczestnika inwazji sił zbrojnych Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Ich autor w nocy z 20 na 21 sierpnia 1968 r. w składzie wojsk 2 Armii przekroczył granicę tego państwa i spędził na jego terenie 65 dni. Choć był tylko jednym z ponad 25 tys. polskich żołnierzy (do tego na najniższym szczeblu dowodzenia), choć nie miał żadnego wpływu na przebieg wydarzeń, to do dziś odczuwa wyrzuty sumienia. Postanowił zatem złożyć świadectwo i w pierwszoosobowym przekazie hi...
Publikacja, będąca pierwszą częścią historii NSZZ „Solidarność” i oporu społecznego w województwie łomżyńskim, jest podsumowaniem dotychczasowej wiedzy na ten temat. Nie wyczerpuje jednak zagadnienia i nie odpowiada na wszystkie pytania, gdyż nie to było jej celem. Przedstawia realistyczny obraz tamtych lat, kiedy mieszkańcy młodego jeszcze województwa, bardzo zróżnicowanego pod względem społecznym, historycznym oraz gospodarczym, zetknęli się z nowym ruchem społecznym....
