Wydany w 1624 r. tom Pia desideria autorstwa jezuity Hermana Hugona, przestawiający drogę wiernego do Boga w kategoriach erotyki oblubieńczej, okazał się najpopularniejszą książką emblematyczną o tematyce religijnej. W XVII i XVIII w. była ona bestsellerem również w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Dotąd znane były jedynie spolszczenia łacińskich elegii i poetyckie komentarze do atrakcyjnych rycin zbioru. W oryginale jezuickiego tomu poszczególne emblematy zaopatrzone zostały ...
Niniejsza praca poświęcona została zaprezentowaniu drogi przebytej przez Imperium Brytyjskie (British Empire) w okresie między dwoma wojnami światowymi. Był to czas wielkości tegoż imperium potwierdzonej w czasie I wojny światowej, który możemy zaliczyć do do jego splendid isolation. Wymagało to cofnięcia się do momentu narodzin tego imperium w wiekach wcześniejszych, ponieważ wszystko, co się rodzi, to kiedyś obumiera. Tak jest nie tylko w wypadku żywych organizmów, ale i pa...
Na niniejszy tom składa się sześć studiów badaczy z Polski, Litwy i Rosji, którzy podjęli trud zbadania okoliczności zawarcia traktatu warszawskiego 7 listopada 1716 r. oraz wypracowania refom skarbowo-wojskowych, przyjętych na jednodniowym Sejmie Niemym 1 lutego 1717 r. Pewien wpływ na omawiane wydarzenia miały sukcesy militarne konfederatów w Wielkopolsce, które jednak ostatecznie zakończyły się ich klęską i rozbiciem bardzo aktywnego od wiosny do początków jesieni 1716 r. ...
Zawarte w niniejszym tomie teksty pokazują Polskę za panowania ostatniego króla – Stanisława Augusta Poniatowskiego – jako różnorodne i atrakcyjne pole badań naukowych. Ich autorzy przedstawiają Rzeczpospolita tego czasu często w sposób polemiczny wobec potocznych wyobrażeń, zdominowanych przez przytłaczający obraz jej upadku. Tymczasem z badań historyków wyłania się obraz epoki dynamicznej i pełnej działań w kierunku naprawy państwa i społeczeństwa. Autorami pomieszczonych t...
Książka poświęcona jest dziejom politycznym ludności łemkowskiej. Przedstawia historię społeczności łemkowskiej na Łemkowszczyźnie na tle procesu wyodrębniania jedności grupowej, jak również poszukiwania tożsamości w sytuacji ukraińsko-polskiej rywalizacji o włączenie miejscowej ludności do własnej wspólnoty narodowej lub obywatelskiej. Porusza istotne kwestie, takie jak dezintegracja Łemków w wyniku wysiedleń w latach 1945?1947, a także asymilacja i akulturacja w warunkach p...
Elity Narodowej Demokracji – zwłaszcza prawnicy, ziemianie, księża katoliccy – prezentowały program polityczny podczas pracy parlamentarnej, na łamach prasy i publicystyki oraz podczas pracy w terenie. Działalność polityczna i poglądy dotyczące ładu wewnętrznego państwa polskiego i polityki międzynarodowej zostały ukazane na tle wpływów politycznych endecji na terenie województwa białostockiego.
Autor, który przez kilkadziesiąt lat badał historię społeczną Polski na tle europejskim i stykał się z wieloma zagranicznymi badaczami dziejów społecznych, przedstawia zarys powstania, rozwoju i zmierzchu tej specjalności naukowej. Omawia genezę tego kierunku, rozwój środowiska Annales we Francji, Sozialgeschichte w Niemczech, ośrodków badawczych w Wiejkiej Brytanii i USA, jak również powstanie i ewolucję badań nad historią społeczną w Polsce. Kończy refleksjami o roli i pers...
Akcja :Reinhardt"jest określeniem nadanym przez niemieckich nazistów w czasie II wojny Światowej dla określenia mordu na Żydach w ramach tzw. Ostatecznego rozwiązania kwestii Żydowskiej . Akcję zrealizowano głównie w specjalnie zorganizowanych obozach zagłady. Między marcem 1942 a październikiem 1943 r. zginęło co najmniej 1,8 miliona ludzi, których według nazistowskich ustaw rasowych uznano za Żydów. Pomimo gigantycznych rozmiarów zbrodni wiedza o niej pozostaje znikoma....
Region Bałtyku jest przestrzenią efektywnej wymiany. Od czasów prehistorycznych spotykają się tu społeczności przynależące do różnych grup językowych: germańskiej, słowiańskiej, bałtyckiej i fińskiej. W średniowieczu, a niekiedy dopiero w okresie nowożytnym wyodrębniły się na tych terenach wspólnoty narodowe i państwa. Region ten był zarazem miejscem intensywnej współpracy na wszystkich poziomach życia społecznego i kulturalnego. Tu wykształciły się ponadnarodowe kultury wiki...
Autorzy – historycy i literaturoznawcy – piszą o podróży rozumianej i jako pokonywanie przestrzeni, i jako relacja z podróżowania, i jako temat literacki. Rozważają zwłaszcza zjawisko podróżowania jako odzwierciedlenie funkcjonujących ówcześnie modeli poznawczych i obyczajowych. Analizują skutki wywierane przez peregrynacje w indywidualnej i zbiorowej świadomości, a także ówczesne doświadczanie europejskości, filozofię i formułę podróżowania Europejczyka po Europie i poza nią...
Autorka przedstawiła koncepcje dziejów Litwy i Wielkiego Księstwa Litewskiego do roku 1569 formułowane przez XIX-wiecznych historyków polskich, rosyjskich i ukraińskich, a także litewskich i białoruskich w pracach, które odegrały istotną rolę w rozwoju myśli historycznej oraz badaniach nad problemem tych dziejów we wskazanych historiografiach. Szczególny nacisk położyła na różnice w ujęciach wynikające z ówczesnych stanowisk metodologicznych, ideowych oraz politycznych poszcz...
Na publikację składa się 60 artykułów naukowych, napisanych przez historyków z Polski, Rosji, Niemiec, Stanów Zjednoczonych Ameryki, Francji, Ukrainy, Węgier i Wielkiej Brytanii. Ujmują one panoramicznie kontekst polityczno-społeczny oraz aksjologiczno-kulturalny genezy, przebiegu i skutków kampanii polskiej 1939 r. Zawarte w nich ustalenia stanowią przełom w badaniach nad jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski oraz historii powszechnej XX w. W tomie pierwszym (w...
Niniejsza rozprawa powstała przeszło trzydzieści lat temu. Temat zaproponował Aleksander Gieysztor, który od dawna był inicjatorem różnych badań związanych z szeroko pojętą problematyką mazowiecką i warszawską. Profesor zachęcał archeologów i historyków do prac nad poszczególnymi dzielnicami stolicy. Zaowocowało to nowymi opracowaniami dotyczącymi Mokotowa, Woli, Pragi i Śródmieścia, a także poszukiwaniami grodu w Jazdowie i badaniami nad elitami dworskimi i urzędniczymi Mazo...
Książka poświęcona jest urzędowi hetmana koronnego w okresie, w którym stopniowo zyskał status jednej z najważniejszych instytucji Rzeczpospolitej szlacheckiej. Autor skupił się na analizie relacji pomiędzy buławą a innymi podmiotami ustroju państwa, w szczególności królem, sejmikami i sejmem walnym. Przedstawił też przyczyny i przebieg procesu powiększania kompetencji hetmana, co w drugiej połowie XVII w. doprowadziło do skupienia jego w ręku olbrzymiej, pozbawionej zewnętrz...
Autor omawia powstanie systemu lennego w domenie monarszej ostatnich Przemyślidów i pierwszych Luksemburgów oraz proces uformowania się dysponującego odrębnym statusem prawnym i zróżnicowanego grona lenników. Przedstawia różne kategorie lenników królewskich. Ponadto zajął się zjawiskiem kryzysu systemu lennego oraz przeanalizował czynniki sprzyjające wyłączaniu majątków spod ciężarów feudalnych.
Koedycja z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk
Konfederacja barska, będąca tematem niniejszej publikacji, mimo że była postrzegana przez kolejne pokolenia jak jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Rzeczypospolitej, nie doczekała się wielu monografii. Podstawową pracą wszechstronnie przedstawiającą jej przebieg jest wspomniana Konfederacja barska W. Konopczyńskiego, jednak ogrom materiału oraz mnogość spraw związanych z ruchem barskim sprawiły, że wiele kwestii zostało przez zasłużonego historyka przedstawionych powi...
Nec aspera terrent – krzepiąca dewiza tytułowych Tyszkiewiczów z Weryni była nieodłącznym tłem barwnych losów rodziny. Obrazując je, autor wyszedł daleko po za lokalną przestrzeń życia codziennego przedstawicieli rodu. Prześledził ich obecność i wpływ na niezwykle wydarzenia – powstania narodowe, organizację struktur emigracyjnych w Belgii i działania na szczeblu rządowym i samorządowym w monarchii habsburskiej. Tajemnice XVIII i XIX-wiecznych rękopisów przerodziły się w zwar...
Książka jest czwartym już tomem cyklu o politycznej historii Stanów Zjednoczonych XX w. Prezentowana część poświęcona jest prezydenturze Franklina Delano Ro-osevelta (1933–1945), który jako jedyny w dziejach Stanów Zjednoczonych pełnił ten urząd więcej niż dwie kadencje. Rozpoczyna się w dobie wielkiego kryzysu, który doprowadził do odsunięcia po 12 latach Partii Republikańskiej, kończy zaś tuż przed oficjalnym zakończeniem II wojny światowej, w kwietniu 1945 r. To okres burz...
Pierwsze wydanie odnalezionego w 2015 r. oryginału dzieła Janusza Antoniego Wiśniowieckiego (1678–1741), przedstawiciela sławnego książęcego rodu, reprezentanta ówczesnej elity władzy, wprowadzonego w tajemnice polityki i wojny, opisujące dzieje Rzeczypospolitej w latach 1700–1710. Książę Wiśniowiecki i jego młodszy brat Michał Serwacy, hetman wielki litewski, jeden z bohaterów „Iliasa Polski”, odegrali wybitną rolę polityczną w przełomowych czasach wielkiej wojny północnej, ...
Edycja akt sejmikowych sejmiku ziemi rawskiej i województwa rawskiego w Bolimowie, z lat 1583–1793, opracowana na podstawie materiałów pochodzących z: Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie (zespoły: Archiwum Radziwiłłów, Archiwum Roskie, Archiwum Publiczne Potockich, Zbiór Popielów, a przede wszystkim Archiwum Lubomirskich z Małej Wsi), Biblioteki Narodowej w Warszawie, Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Archiwum Państwowego w Poznaniu, Biblioteki Kórnickiej PAN, Bib...
Powszechny Żydowski Związek Robotniczy, zwany w skrócie Bundem, był jedną z najważniejszych politycznych reprezentacji mniejszości żydowskiej w Polsce w okresie międzywojennym. Jako wspólnota oparta na zbliżonych przekonaniach i solidarności wniósł on również istotny wkład w rozkwit kultury jidysz w Polsce. Ponadto żydowska partia robotnicza wyróżniała się wysoko rozwiniętą polityczną kulturą refleksji i ścierania się opinii. Gertrud Pickhan demonstruje w swojej monografii, j...
Praca porusza dwa istotne zagadnienia w dziejach USA lat 1910–1920. W sferze polityki zewnętrznej analizuje odejście od doktryny izolacyjnej prezydenta Monroe’a i militarne zaangażowanie w Meksyku i w Europie. Jeśli zaś chodzi o politykę wewnętrzną, autor przedstawia sylwetki polityków, w tym z najbliższego otoczenia prezydenta Woodrow Wilsona, skupiając się m.in. na tzw. srebrnej inflacji – sojuszowi katolików i Żydów w łonie partii demokratycznej oraz na powiązaniach gabine...
Legenda Kazimierza Piątka „Herwina” jest ściśle powiązana z legendą Legionów i Piłsudskiego oraz czynu zbrojnego Polaków podczas pierwszej wojny światowej. Biografia „Herwina” to szczegółowy opis krakowianina, człowieka urodzonego pod Wawelem i niemal całe życie pozostającego w rodzinnym mieście, gdzie kształcił się, pracował, służył w armii zaborczej, i gdzie uczestniczył w pracy niepodległościowej, i który zginął jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Ramy c...
Studium Gottfrieda Schramma ukazało się 1965 r., ale nadal pozostaje aktualne. Poświęcone jest dziejom reformacji w Polsce od momentu jej rozkwitu w 1548 r. aż do pierwszych znamion upadku w 1607 r. Autor analizuje polską reformację jako zjawisko społeczne, umieszczając ją na szerokim tle porównawczym. Polska stanowi według niego przykład reformacji rozgrywającej się wbrew woli władcy. Mimo braku poparcia monarchy protestantów nigdy nie spotkały prześladowania. Autor stawia t...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
