Kolejny tom w serii „Metamorfozy społeczne” przybliża wyjątkowo złożone zjawisko, jakim była socjalizacja w Drugiej Rzeczypospolitej: wychowanie i przekazywanie wiedzy w celu przystosowania jednostki do życia w społeczeństwie. Lata międzywojenne były okresem tworzenia nowego społeczeństwa i nowych w nim zachowań. Typowa „domowa” socjalizacja albo nie wystarczała, albo wręcz była przeszkodą w dostosowaniu się dziecka do życia w nowym społeczeństwie, a to ze względu na przemian...
W tej niezwykle interesującej pracy autor przeanalizował wszystkie elementy składające się na charakterystykę polskich działań militarnych na rzecz odzyskania niepodległości. Problemy wojskowe autor stara się umiejscowić na tle działań politycznych i całej złożoności sytuacji międzynarodowej oraz kwestii ekonomicznych i społecznych. Umiejętnie ukazuje dwutorowość poczynań polskich ośrodków emigracyjnych. Przedmiotem dociekań są nie tylko polskie powstania zbrojne, ale i wszel...
Autor przygląda się rewolucji bolszewickiej przez pryzmat wizji jej dalszych losów sformułowanych przez czołowych polityków polskich, brytyjskich i amerykańskich. Bada, jak te antycypacje wpływały na polityczne decyzje, próbuje rozebrać na części pierwsze mechanizm ich formułowania. Pokazuje także, na jak różne sposoby próbowano „oswoić” nowe, nieznane dotąd zjawisko – rodzący się totalitaryzm.
Zbiór studiów Wiktorii Śliwowskiej, wydany w osiemdziesięciolecie urodzin, ukazujący szerokie spektrum zainteresowań autorki, nie tylko badań naukowych nad tytułowymi dziejami Polaków i Rosjan w XIX wieku, ale i żywych reakcji na bieżące wydarzenia społeczne postrzegane w perspektywie historii osobistej i zbiorowej, czego dowodzą teksty zawarte w części ostatniej, zatytułowanej Didaskalia. „Radość z odzyskanego śmietnika”. Część tę poprzedzają teksty poświęcone dekabrystom, p...
Kolejny tom serii „Polskie ruchy społeczno-polityczne i życie literackie 1815–1855. Studia i Materiały”, tzw. zielonej serii, stanowi publikację całości materiałów śledztwa i procesu wytoczonego Walerianowi Łukasińskiemu i innym podejrzanym o udział w Wolnomularstwie Narodowym – będącym swego rodzaju przedsionkiem Towarzystwa Patriotycznego, któremu poświęcony będzie kolejny tom.
Koedycja z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk
Praca składa się z dwóch części. W części pierwszej specjaliści z tej dziedziny: Jan Żaryn, Barbara Pamrów, Tomasz Sudoł i Agata Mirek przedstawili cztery historie, które bardzo ściśle dotyczą wojennych i tuż powojennych stosunków polsko-żydowskich. W drugiej znajdują się relacje na ten sam temat wydobyte ze zbiorów Komitetu dla Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów, najczęściej przykłady pomocy indywidualnej i spontanicznej, wynikającej z potrzeby chwili. W sumie w tomie od...
Czy rzeczywiście Hiszpanie i Polacy są tak do siebie podobni? Bez wątpienia ci pierwsi okazują tym drugim wiele spontanicznej sympatii, o czym wielokrotnie miała okazję przekonać się autorka – iberystka i historyczka – w czasie swoich podróży do Hiszpanii. Trzydzieści lat temu z okładem owa sympatia połączona była z zaskoczeniem, dziwiło spotkanie z osobą pochodzącą z odległego, nieznanego kraju. Od ponad dwudziestu lat, jak wynika z prowadzonych systematycznie badań, hiszpań...
Autorka omówiła miejsce dziecka w rodzinie, warunki jego materialnej i emocjonalnej egzystencji, treści i metody wychowania. Wskazała czynniki, które wpłynęły na model życia rodzinnego (modernizacja społeczeństwa, początki kultury masowej, zmiany mentalności, postęp cywilizacyjny, urbanizacja). Określiła znaczenie przemian roli matki dla emancypacji kobiet w środowisku domowym oraz ich pozycji w społeczeństwie. Przedstawiła także stosunek do macierzyństwa m.in. konserwatystów...
Na kartach dwutomowej syntezy, która po dzień dzisiejszy traktowana jest jako pozycja o charakterze fundamentalnym, autor przedstawił pełny opis powstawania wspólnoty kulturowej i politycznej, będącej w dużej mierze dziedzictwem Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka. Pod względem interpretacyjnym jest to jedno z najznaczniejszych dzieł apologetycznego nurtu w polskiej historiografii unii. Nurtu przez wiele dziesiątków lat dominującego w polskiej refleksji historyczn...
Marceli Handelsman - twórca Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, był jednym z najwybitniejszych polskich historyków. Zajmował się zarówno historią średniowieczną, jak i XVIII i XIX w.
Wiele publikacji poświęcił też metodologii historii. Najwybitniejszą z nich był Historyka.
Książka ta wciąż zachowuje swoją wartość.
Niniejsza praca to bardzo niepełna lista z krótkim opisem działań Polaków – znanych z nazwiska lub anonimowych – którzy w czasie okupacji niemieckiej przyczynili się do ratowania Żydów. W Słowniku pominięto nazwiska Sprawiedliwych odznaczonych przez Yad Vashem. Obszerny wstęp przedstawia codzienną rzeczywistość okupacyjną, w jakiej przyszło żyć Polakom i Żydom w latach 1939–1945. Opisuje sposoby udzielania pomocy oraz niebezpieczeństwa grożące osobom niosącym ratunek i ich ro...
Polska piechota zaciężna w omawianym okresie walczyła w dziewięciu wojnach oraz brała udział w licznych walkach z Tatarami. Mimo że była formacją pomocniczą, wraz z artylerią odgrywała istotną rolę na polu bitwy. Piechota miała charakter strzelecki, walczyła głównie długą ręczną bronią palną (rusznice, od końca lat 30. również arkebuzy). Żołnierze piechoty rekrutowali się przede wszystkim spośród mieszczan, pewien odsetek stanowili chłopi; najmniej było szlachty, pełniącej gł...
Schyłek panowania Jana Kazimierza Wazy to okres szczególny w dziejach Rzeczypospolitej XVII wieku. Rokosz Lubomirskiego w latach 1665–1666 doprowadził do dalszego osłabienia państwa na arenie międzynarodowej i wewnętrznej na skutek zerwania trzech kolejnych sejmów. Dwór królewski musiał zrezygnować z planów przeprowadzenia elekcji vivente rege, a rokosz przyczynił się do osłabienia stanowiska Rzeczypospolitej w rokowaniach z Moskwą, co zaowocowało dużymi stratami terytorialny...
Okręgi korpusów były w II Rzeczypospolitej jednostkami terenowej administracji wojskowej. Ich dowódcy mieli różne prerogatywy i kompetencje, obejmujące zarówno sferę wojskową, jak cywilną. Praca omawia funkcjonowanie dowództwa wraz ze wspomagającymi go służbami oraz przybliża międzywojenne dzieje poszczególnych oddziałów Wojska Polskiego, dyslokowanych na terenie Małopolski Wschodniej. Ważnym elementem jest ukazanie współpracy wojska z władzami administracji publicznej i rela...
Praca zbiorowa na temat strategii politycznej i wojskowej Polski, Niemiec, Związku Sowieckiego, Francji, Wielkiej Brytanii i innych państw zaangażowanych w jeden z największych dramatów w historii naszego kraju oraz dziejów II wojny światowej. Liczy 31 artykułów napisanych przez autorów polskich i zagranicznych. Daje panoramiczny obraz przebiegu wydarzeń, m.in. uwarunkowań i skutków decyzji podejmowanych w toku kryzysu dyplomatycznego, rozpoczętego jesienią 1938 r., zakończon...
Przedstawienie działalności dyplomatycznej i politycznej Edwarda Raczyńskiego nie było zadaniem łatwym. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie działał bowiem w czasach niezwykle trudnych, wręcz dramatycznych. Jego biografia obejmuje trzy odrębne epoki w najnowszych dziejach Polski. Autor musiał zmierzyć się z niezliczoną ilością dokumentów wytworzonych przez samego bohatera, jak i instytucje, z którymi Raczyński był związany. Efektem tego jest niniejsza książka, b...
W tej książce autor przedstawił nie tylko zasady formowania się wojsk zaciężnych, ich skład oraz zadania (obsadzanie zamków pogranicza litewsko-moskiewskiego, działania w polu), ale także źródła finansowania tego typu zaciągów. Dla polskiego czytelnika istotne jest, że bazując na historiografii litewskiej, mało znanej i niewykorzystywanej przez polskich historyków, Autor przedstawił liczebność, skład, organizację i działania polskiego wojska zaciężnego walczącego na teatrze w...
Publikacja stanowi zbiór artykułów dotyczących epoki stanisławowskiej. Poruszono w nich zagadnienia dotyczące polityki wewnętrznej i zagranicznej Rzeczypospolitej pod panowaniem Stanisława Augusta, historii sztuki oraz problemy z zakresu metodologii badań nad wiekiem XVIII. Artykuły stanowią wynik pracy zarówno młodych naukowców, jak i doświadczonych historyków o uznanym dorobku naukowym. Koedycja z Instytutem Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego Spis treści Przedmowa ...
W 1931 roku, w chwili upadku monarchii liberalnej, Hiszpania była państwem katolickim. W 1953 roku w chwili zawarcia konkordatu przez gen. Franco była ponownie w pełni ukształtowanym państwem wyznaniowym, ale już o charakterze autorytarnym. Jednak w ciągu 22 lat oddzielających te daty Hiszpania przeszła przez próbę modernizacji kraju poprzez jego sekularyzację, a w czasie wojny domowej przez eksperyment stworzenia społeczeństwa ateistycznego, który pociągnął za sobą bodaj na...
Michał Kazimierz Pac herbu Gozdawa (ur. ok. 1624, zm. 4 kwietnia 1682 w Wace pod Wilnem) – hetman wielki litewski w latach 1667-1682 i hetman polny litewski w latach 1663-1667, wojewoda wileński od 1669. Uczestniczył za panowania króla Jana Kazimierza w wojnach z wszystkimi wrogami Rzeczypospolitej. W 1649 odznaczył się w walkach przeciwko Chmielnickiemu. W 1658 mianowany pułkownikiem królewskim, w 1659 cześnikiem wielkim litewskim, a następnie oboźnym wielkim litewskim i re...
Kazimierz Jagiellończyk jest jedynym polskim królem epoki późnośredniowiecznej, którego itinerarium dotąd nie opracowano. Wykaz obejmuje czas jego rządów wielkoksiążęcych na Litwie (od 1440) i w Polsce jako króla (obrany królem w 1445, koronowany w 1447). W zestawieniu znalazły się informacje, zwykle nie umieszczane w tego typu zestawieniach, m.in. o sejmach, sejmikach prowincjonalnych, zjazdach polsko-litewskich, tylko litewskich oraz stanów Prus Królewskich – w których brał...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.