Bernard Konrad Świerczyński, uhonorowany medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, pisze o swoich przeżyciach i kreśli sylwetki znajomych wywodzących się ze środowiska handlarzy warszawskiego bazaru, którzy w obliczu wojny stają się szmuglerami na granicy getta. Wspomnienia napisane są żywym, barwnym językiem.Autor wspomnień, jako nastoletni chłopak, mieszkając przy słynnym warszawskim bazarze Kercelego, poznał środowisko tamtejszych handlarzy, cwaniaków, ale te...
Norweska reżyserka rekonstruuje losy swojej babci Fridy – słowackiej Żydówki, pracownicy seksualnej, która przeszła przez obozy Auschwitz i Ravensbrück. Przed wojną oddała do adopcji syna, który trafił z paszportem nansenowskim do Norwegii, gdzie później został uznanym psychiatrą. Autorka barwnie opisuje swoje poszukiwania i pomaga zrozumieć, jak dramatyczna przeszłość przodków może wpłynąć na następne pokolenia.
Michał Sokolnicki – działacz niepodległościowy, historyk i dyplomata, współpracownik Józefa Piłsudskiego – opisuje drogę, jaką przeszło jego pokolenie i on sam od przełomu wieku do odzyskania niepodległości. Pojawiają się tu: antycarska konspiracja, PPS, Związek Strzelecki, I wojna światowa, Legiony, tajne misje w służbie odradzającej się Polski. Autor kreśli wyrazisty obraz formacji, dla której istniał tylko jeden cel – Niepodległa, a też jeden do niej przewodnik – Piłsudski...
Pierwsza herstoryczna antologia Ośrodka KARTA! Ponad sto lat temu Polki uzyskały prawa wyborcze i zaczęły wkraczać w obszary życia zarezerwowane wcześniej dla mężczyzn. Mimo że proces równouprawnienia trwa już tak długo, patriarchat – oparty na dogmacie „wiekowych” tradycji – wciąż jest tu silny. W publikacji kobiety z różnych epok i środowisk opowiadają o ostatnich stu latach życia w naszym kraju – w rzeczywistości patriarchatu obecnego w sferze prywatnej, zawodowej, społecz...
Jan Lityński (1946–2021) był jednym z najważniejszych polskich opozycjonistów i więźniem politycznym w czasach PRL-u. „Litosfera. Autoportret odczytany” przedstawia drogę człowieka, który, wyrastając w domu o tradycjach komunistycznych, stopniowo dostrzegał kolejne wady panującego ustroju, dojrzewał do coraz aktywniejszego buntu i stał się współtwórcą ruchów społecznych – coraz bardziej zwartej, mocnej grupy ludzi stanowiącej zmianę. Książka zawiera wybór z relacji, wspomnień...
Wspomnienia Filipa Müllera to zapis piekła komór gazowych w Auschwitz, gdzie młody Żyd przez niemal trzy lata walczył o przetrwanie. Autor, wraz z innymi więźniami Sonderkommando, był świadkiem niewyobrażalnego mordu, który naziści określali eufemistycznie mianem „Sonderbehandlung” (dosłownie „specjalna procedura”). Terminu tego używali nawet w korespondencji służbowej, kamuflując nienazwaną publicznie zbrodnię. „W krematoriach Auschwitz” to niezwykłe świadectwo prawdy o Zagł...
Losy ziemiaństwa na tle polskiej historii od końca XIX wieku po rok 1945 opowiedziane głosami samych ziemian. Książka składa się z pięciu rozdziałów, pokazujących specyfikę świata ziemiańskiego w kolejnych odsłonach dziejowych: 1. schyłek XIX – na ziemiach polskich podzielonych przez zabory, 2. przemiany, które przyniosły pierwsza wojna światowa i wojna polsko-bolszewicka oraz postanowienia pokojowe kształtujące nową rzeczywistość, 3. dźwiganie się ze zniszczeń wojennyc...
Wspomnienia rosyjskiego biologa – oskarżonego o sabotaż, więzionego i zesłanego do łagru na Wyspach Sołowieckich na Morzu Białym – to porażająca opowieść o absurdalnych zarzutach, śmierci przyjaciół wymordowanych po sfingowanych procesach, metodach pracy sowieckich organów bezpieki, pobycie w więzieniu i łagrze. Nakładem KARTY ukazały się również wspomnienia jego żony Tatiany Czernawiny "Żona „szkodnika”. Mój los to zwykła historia rosyjskiego naukowca, specja...
Wspomnienia żony aresztowanego w sfingowanym procesie rosyjskiego inteligenta. Tatiana Czernawina opisuje urągające ludzkiej godności warunki życia w Rosji bolszewickiej, pobyt w więzieniu i ucieczkę przez zieloną granicę wraz z mężem i synkiem. Nakładem KARTY ukazały się wspomnienia jej męża Władimira Czernawina Zapiski „szkodnika”. To nie jest polityczna rozprawa, lecz opowieść o sowieckim losie kobiety w czasach terroru. Nie sądzę, aby ktokolwiek z rządzący...
Jan Lityński (1946–2021) był jednym z najważniejszych polskich opozycjonistów i więźniem politycznym w czasach PRL-u. „Litosfera. Autoportret odczytany” przedstawia drogę człowieka, który, wyrastając w domu o tradycjach komunistycznych, stopniowo dostrzegał kolejne wady panującego ustroju, dojrzewał do coraz aktywniejszego buntu i stał się współtwórcą ruchów społecznych – coraz bardziej zwartej, mocnej grupy ludzi stanowiącej zmianę. Książka zawiera wybór z relacji, wspomnień...
Książka zawiera zarówno indywidualne relacje osób doświadczających skutków tamtychwydarzeń: internowanych, konspiratorów, zwykłych ludzi, jaki i fragmenty zbiorowegodziennika stanu wojennego (stworzonego przez podziemne środowisko KARTY w 1982roku). Teksty ułożono w chronologiczną całość, która staje się próbą interpretacji ówczesnejrzeczywistości, pozwala także dotknąć jej najbardziej dramatycznych wymiarów. Do książkidołączone jest kalendarium przygotowań do wprowadzenia st...
Kronika Pomygaczy, prowadzona przez niemal 50 lat, to jedyny w swoim rodzaju zapis historii wsi na Białostocczyźnie. Jej autor Michał Więcko – chłop, filozof-samouk, ludowiec, społecznik – od 1950 roku prowadził bogato ilustrowaną opowieść, która zawiera m.in. historię Pomygaczy od XIV wieku, biografię Autora, miejscowe wierzenia, gwarę, obyczaje. Jest w niej opisana codzienność Pomygaczy, ale też reminiscencje dotyczące wszystkich wymiarów życia społecznego, religijnego i ob...
Christiane Hoffmann (ur. 1967) – niemiecka dziennikarka, córka dwójki uchodźców. Dorastała w Wedel w Szlezwiku-Holsztynie, gdzie trafiła rodzina jej ojca, która od XIII wieku do stycznia 1945 mieszkała we wsi Rosenthal na Dolnym Śląsku (dziś Różyna w województwie opolskim). Rodzina jej matki pochodziła z Prus Wschodnich. Studiowała slawistykę, historię i dziennikarstwo. W latach 1999–2012 publikowała w dzienniku „Frankfurter Allgemeine Zeitung” (jako korespondentka zagraniczn...
Jerzy Gwiaździński, ekonomista specjalizujący się w dziedzinie hutnictwa, w latach 1951–87 związany był z Komisją Planowania (w różnych rolach, także jako jej wiceprzewodniczący) – rządową jednostką zajmującą się wyznaczaniem kierunków polityki gospodarczej. We wspomnieniach, spisanych pod koniec życia, półtorej dekady po zmianach ustrojowych, przedstawia – widziane od środka – absurdy centralnego planowania, odsłania zakulisowe mechanizmy, decydujące o stanie ekonomicznym Pe...
Książka to historia Polaków, którzy mieszkają za wschodnią granicą Polski, opowiedziana ich własnymi głosami. Jest ona montażem fragmentów wybranych z relacji nagranych w jednym z największych w Polsce projektów dokumentacyjnych historii mówionej – w latach 2006–12 podczas wyjazdów do następujących państw: Łotwy, Litwy, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Rosji i Kazachstanu udało się zapisać i zarchiwizować historie blisko 1100 osób. Nagrani opowiadają o miejscach, w których mieszk...
Ivan Jablonka (ur. 1973), francuski pisarz i historyk, wykładowca akademicki, wyrusza w podróż śladami swoich żydowskich dziadków, którzy wychowali się i poznali w Parczewie; tam także podjęli działalność w nielegalnej Komunistycznej Partii Polski (KPP). Kolejne dokumenty znalezione w archiwach polskich oraz francuskich, a także rozmowy z członkami rodziny, pozwoliły autorowi zrekonstruować historię dziadków, którzy po kolejnych odsiadkach w polskich więzieniach za działalnoś...
Michał Sokolnicki to piłsudczyk, działacz niepodległościowy, historyk i dyplomata, ambasador nieprzerwanie funkcjonującej przez całą II wojnę światową placówki w Ankarze. W tej właśnie roli Autor prowadzi dziennik, będący skrupulatnym zapisem zdarzeń, działań, ale także refleksji i ocen sytuacji, przy okazji ukazując tradycję dobrych relacji polsko-tureckich w XX wieku. Placówka ma duże znaczenie dla polityki polskiej. „Dziennik” opisuje kolejne etapy rozwoju sytuacji polityc...
Przełomowa biografia Tadeusza Bora-Komorowskiego, człowieka, który podjął decyzję o wybuchu powstania warszawskiego - rzucająca nowe światło nie tylko na jego życie, ale również na nieznane wcześniej kulisy polskiej polityki okupacyjnej i powojennej emigracyjnej. Książka składa się z różnorodnych elementów - relacji, korespondencji, dokumentów, rozkazów - które tworzą fascynujący portret nieoczywistego bohatera, pełniącego kluczowe role w polskiej wojskowości i polityce - kaw...
Antologia "Wilno 1915" opowiada o przełomowym dla miasta momencie I wojny światowej. Od 1 stycznia do 31 grudnia 1915 roku – o zachowaniu się wojska i władz rosyjskich w czasie zbliżania się do Wilna sił niemieckich, przygotowaniach do obrony miasta, ewakuacji Rosjan i wkroczeniu Niemców, polityce okupacyjnych władz niemieckich i ciężkiej codzienności w okupowanym kraju – piszą dzień po dniu głównie Polacy, ale też Litwini, Rosjanie i Niemcy. Wszyscy razem odmalowują przejmuj...
Ksawery Pruszyński (1907–1950) to klasyk polskiego reportażu, frapujący prozaik i aktywny publicysta, który energicznie reagował na gęstniejącą codzienność lat 30., relacjonował wydarzenia wojenne, a później uczestniczył w mozolnej odbudowie świata. "Narrator rzeczywistości. Autoportret odczytany" to świeże całościowe spojrzenie na jego zróżnicowany dorobek. Fragmenty reportaży, wspomnień, artykułów czy listów ułożone zostały w opowieść pisarza o sobie samym, ale też o całej ...
Wspomnienia z okresu dorastania w latach 50. XX wieku na katowickiej Koszutce. Autorka w barwny, niezwykle plastyczny i pełen humoru sposób opisuje życie z perspektywy podwórka przy ulicy Bolesława Czerwińskiego na dawnym osiedlu Marchlewskiego. W książce zostaje sportretowany konglomerat rodzin pochodzących z różnych warstw społecznych, środowisk i narodowości, który tworzy specyficzną podwórkową wspólnotę, wpisującą się w krajobraz starych familoków i nowo powstającej moder...
Tytuł na liście najlepszych książek non-fiction "New York Times" 2021Canadian Jewish Literary Award for BiographyOsobista, błyskotliwie opowiedziana historia młodego kanadyjskiego pisarza o próbie odzyskania rodzinnej nieruchomości w Sosnowcu, należącej przed wojną do dziadka, ocalałegopóźniej z Zagłady. Niespodziewane odkrycie, że kuzyn dziadka, przymusowy robotnik w tajnym nazistowskim kompleksie Riese w Górach Sowich, projektowanym jako kwatera główna Hitlera, zostawił wsp...
Wstrząsające wspomnienia polskiego Żyda Mariana Berlanda (1922–1988), pisane na prośbę działaczy Rady Pomocy Żydom „Żegota” w 1944 roku w ukryciu, po tak zwanej stronie aryjskiej w Warszawie. Opis 12 dni kwietnia 1943 w czasie powstania w getcie warszawskim, gdzie autor z dużą grupą Żydów przebywał w schronie na Muranowskiej 6, kilku dni na Umschlagplatzu, ucieczki z transportu na Majdanek, ukrywania się na Grzybowskiej 41 u znajomych, a od końca czerwca 1943 na Siennej 40 u ...