Tytuł najnowszego zbioru wierszy Brahy Rosenfeld może intrygować. Dlaczego „połatane” cienie? — mógłby ktoś spytać. Najpierw jednak spróbujmy rozszyfrować „cienie”. To cień bowiem wydaje się słowem kluczem omawianego tomiku, spowija całą przestrzeń liryczną, wnika pomiędzy słowa, unosi się niczym mgła nad ewokowanymi zdarzeniami. Cień w rzeczonej książce ma też, jak sądzę, kilka znaczeń, odsyła do różnych poziomów doświadczenia opowiadanego przez liryczną bohaterkę zbioru. Do...
Wraz ze zbiorem "Portret z wilczą jagodą" czytelnicy otrzymują przegląd poszukiwań artystycznych Krystyny Wrońskiej - od debiutu po wiersze najnowsze. Tematy i poetyki, a także punkty widzenia i tonacje emocjonalne ulegały zmianie. Dla podkreślenia spójności zapisanych poetyckich epizodów swe wypowiedzi autorka układa w cykle (...). Odczytujemy zatem sekwencje wierszy modlitewnych, medytacyjnych, miłosnych, elegijnych, żałobnych. Wskazać należy okolicznościowe pacierze odmawi...
"Jestem poruszony pięknymi, sugestywnymi obrazami świata, przestrzeni, natury i - niezauważalnymi dla czyjegoś innego oka - drobiazgami przyrody obecnymi w kruchej, pełnej ulotnego wdzięku liryce Zygmunta Ficka. W odróżnieniu od wielu współczesnych poetów, którzy w swoim opisie świata nie wychodzą poza najbliższy horyzont antropocentryczny (człowiek i tylko człowiek jako bohater literacki), autor umieszcza ognisko swojej kamery w oku pawika, drozda, kropli, która wzbiera i...
Trzeba jakiejś dozy szaleństwa, trzeba odwagi, żeby — będąc znakomitym profesorem, mającym na swym koncie świetne polonistyczne publikacje — zdecydować się na druk tej książki: poetyckiego pamiętnika, prowadzonego od lat studenckich aż do chwili obecnej. Bo przecież każdy z tych wierszy ma swoją historię, został opublikowany w literackim tygodniku, zdobył uznanie młodych słuchaczy podczas autorskich spotkań. Karl Dedecius zamieścił przekład jednego z liryków Staszka Jaworskie...
Dotyk…, wybór wierszy Lesława Faleckiego, zawiera teksty pisane w latach 1978-2015. Jest to więc dość duża przestrzeń czasowa, pozwalająca czytelnikowi na prześledzenie zasadniczych cech tej poezji. Jednak obecny zbiór różni się od poprzednio wydawanych tomików poetyckich dzięki zgromadzeniu w nim krótkich form, które, jak sądzę, należą do najlepszych wierszy Lesława Faleckiego. Przy zachowaniu ogólnego tonu całej tej poezji, bardzo osobistej i (niekiedy aż za bardzo) emocjon...
Dorota Filipczak w swych wierszach eksponuje stronę zmysłową poznania świata, w wypowiedziach poetyckich nie oddziela ciała od intelektu, sięga też po metafory cielesności, a zarazem w oryginalny sposób przywołuje teksty kultury, reinterpretując ich pierwotne sensy — w zderzeniu z własną biografią, relacjami miłosnymi, rodzinnymi opowieściami, opisami afektów, wędrówkami w krainę marzeń, obrotami złej historii. W doświadczeniach ucieleśnionego podmiotu powstaje więc świat szc...
Niepokój na ziemi – to opisują te zwięzłe wiersze, komunikaty, zapisy prozą, które zmierzają do trwożnego milczenia. Jakby rejestrowano głęboką traumę, okaleczone pejzaże i nieszczęśliwych ludzi, czającą się katastrofę, jakby tworzono czy odtwarzano kronikę exodusu, oszczędne zapisy ucieczki nie wiadomo dokąd. Przed sobą? Zresztą i tytuł zbioru, wzięty od nazwy najdłuższej kiedyś autostrady Stanów Zjednoczonych, liczącej blisko 4000 kilometrów, owej Drogi Matki (jak nazwał j...
Almanach Koła Młodych „Sfera 3” jest propozycją wydawniczą przynoszącą wiersze dwudziestu autorów związanych z krakowskim forum młodych przy Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich. Tradycja owego forum obejmuje z górą okres półwiecza. Niniejszy zbiór poezji kontynuuje almanachy „Sfera” (1998) i „Sfera 2” (2006). Wyjaśnijmy, że tajemniczo brzmiący tytuł książki powstał ze skróconego w trakcie dyskutowania w Kole słowa „aksjosfera”. Czy można żywić nadzieję, że zebrane wiersze wynika...
Dzieciństwo, doświadczenia szpitalne, freudowskie id, elementy świata, w którym mieszają się postaci z bajek i obrazy biblijne. Wszystko do siebie pasuje jak dobra układanka. Rzeczywistość daje tyle możliwości. Tematy przepychają się jak podróżni w wąskim korytarzu, żeby zaistnieć w wierszach. Głęboko, nisko to debiut znaczący, wypowiedź wybitnie uzdolnionej, niepokornej Poetki. Surrealistyczna, turpistyczna liryka osadzona w miejskim pejzażu. Z posłowia Elżbiety Zechenter-...
W tym zbiorze wierszy Zofii Zarębianki, siódmym z kolei, poprzedzonym przez tomik Tylko na chwilę (2012), od razu zauważamy przedłużenie linii tematycznych, a także konsekwencję w zakresie wyborów i realizacji artystycznych. Na plan pierwszy wybijają się rozważania eschatologiczne – o finalnych przeznaczeniach, śmierci przeżytej świadomie, obdarzonej religijnymi oraz egzystencjalnymi sensami, o rzeczach aktualnych skierowanych ku przyszłości, kiedy nastąpi przekroczenie grani...
Najnowszy tomik prozatorski Anny Wojnarskiej-Maińskiej zawiera mikroopowiadania, nieco surrealistyczne, z lekka bajkowe, trochę realistyczne. Autorka stwarza tu artystycznie spójny świat, pełen uroku, istniejący na granicy rzeczywistości i wyobraźni. Każde opowiadanie niesie jakąś historyjkę, niekiedy metaforyczną bądź paraboliczną, czasem zwyczajnie zabawną. Kim są tytułowi Cykliści, jeźdźcy kierujący się mapami marzeń, różni od przyziemnych Rowerzystów, którzy wloką ze sob...
Tomik Włodzimierza Dulemby o przewrotnym opartym na grze słów tytule Post i moderna różni się od jego wcześniejszych zbiorów, gdyż – tym razem krakowski poeta wykroczył poza konwencje liryczne – wyznania, dialogu czy ironicznej niezgody, poszerzył spectrum stylów, przeniósł w obszar literatury obrazy i techniki filmowe, mocniej, niż dotychczas, ujawnił postawę kpiącą, sięgając nawet po narzędzia satyry. Oczywiście nie należy przyjmować, iż Dulemba radykalnie zerwał z uprawian...
Bogdan Rogatko, znany krakowski krytyk, niedługo po świetnej książce Czas zbliżeń wydaje kolejną – Kraków literacki. Impresje i listy do poetek. Jej tytuł jest niezobowiązujący, sugeruje szkicowość, impresyjność zapisów, fragmentaryczność, teksty raczej otwierające niż domykające. Nic bardziej mylnego. Ta książka przynosi o wiele więcej niż zapowiada. Znajdziemy tu nie tylko skrótowe relacje z lektur, pisane w formie recenzji bądź felietonów dla pism literackich, ale także po...
Aż trudno uwierzyć ileż cudowności w tej alternatywnej, subiektywnej wizji rodzinnego miasta, którą poetka nazywa „apokryfami krakowskimi”. […] Ewa Elżbieta Nowakowska stworzyła oryginalny i czuły przewodnik po królewskim mieście, ale to też pamiętnik własnej, nigdy nie kończącej się przygody z tymi zachwycającymi, świętymi, tajemniczymi miejscami. Poetka harmonijnie odsłania sensowny świat rzeczy, działań, właściwości i powiązań, spokrewniających epoki, ludzi i przedmioty. P...
Niemal wszyscy zgadzają się, że tłumaczenie poezji wymaga specjalnych zdolności, a kto wie, czy nie ociera się o niemożliwość przeniesienia ulotnej esencji poetyckiej do innego języka, więc udaje się tylko nielicznym. Jeśli przekłada się utwory dawniejsze, do zwykłych wymagań dochodzą jeszcze kwestie rytmu, rymu, strofy. Niektóre utwory znamy już z innych tłumaczeń, otrzymujemy więc okazję do porównania ich nowej polskiej wersji z dawniejszymi i – oczywiście – z oryginałami. ...
Magdalena Podobińska, eteryczna blondynka w pastelowych barwach. Z jej wierszy emanuje łagodna melancholia. Wstępujemy w błękity i „rozmazane na niebie kłębiaste nostalgie”, „szmaragdowe obłoki” a „śpiew skowronka /łagodnie przecina pustkowie”. To poetka wrażliwa na grę kolorów i nieobojętne są jej dźwięki, które ją otaczają. Trochę pisze, trochę maluje i trochę gra, czyli klasycznie wielowątkowo utalentowana osoba. Zdecydowanie ma również czujne ucho do łowienia smacznych z...
Wiersze Marzeny Dąbrowy Szatko zapraszają nas do miasteczka, o którym w połowie ubiegłego stulecia inny Poeta pisał jako o kraju łagodności. Do tego kraju można się dostać tylko przez ucho igielne, a i tak nic w nim już nie jest jak dawniej. Ten tomik czyta się jak jednorodną opowieść o nieuchronności przemijania i trwałości uczucia. Starannie skomponowany przekaz jest łagodny, niezależnie jak bardzo dramatyczne są dzieje przywołanych w nim osób. Jakby Poetka chciała powiedzi...
Tamara Bołdak-Janowska, postać wielokulturowa, mocno osadzona w realiach pogranicza białorusko-polsko-tatarskiego (z całym bolesnym i ciężkim bagażem tegoż) to pisarka niepokorna. Stawia pytania, które wwiercają się w umysł czytelnika. Tamara traktuje odbiorcę poważnie, jak partnera do filozoficznej dysputy nad najbardziej istotnymi i powodującymi cierpienie przejawami życia człowieka i ziemi, a raczej Ziemi. Jednocześnie, wśród wielu dziedzin artystycznych, uprawiając rysune...
Mariusz Olbromski to miłośnik Kresów, kultury z nimi związanej i pięknych postaci. Wie, że nie da się o tym śpiewać w pracach kulturoznawczych czy albumach. Zaprzęga więc do tej roli poezję, dobierając te środki wyrazu, które wykorzystują własny temperament artystyczny i zarazem idealnie służą przypominaniu klimatu Kresów, mądremu zachwytowi ich urodą. W tym świetle pojawiają się nie tylko krajobrazy. To także sylwetki ludzi, którzy wyrośli na ziemi historycznie polskiej, cho...
Las jako poetyckie uniwersum? To wcale nie tak rzadkie w literaturze ostatnich lat. Wiersze Janusza Andrzejczaka również wpisują się w ten nurt, tyle że na własnych zasadach. Ta poezja czerpie pełnymi garściami z tradycji ballady, urzekając śpiewnością i gawędziarską swobodą. Pcha ku tajemnicy i sprowadza na ziemię, bawi i przygnębia. Bo te wszystkie jasne polany i mroczne knieje w gruncie rzeczy nosimy w sobie.
Andrzej Appel
Wiersze Agnieszki Stabro dobrze się czyta. Nie rzucają czytelnikowi kłód pod nogi, roztaczają przed nim pastelowe krajobrazy. Subtelna metaforyka, koloryt miejsc, otwartość na urodę świata. Z drugiej strony emocjonalny konkret i pozbawiony złudzeń ogląd rzeczywistości. Jeśli zatem błoga atmosfera chorwackich miasteczek, to również sponiewierany zamachami Paryż. Jeśli nagłe olśnienie podczas pocałunku, to także ból po rozstaniu. Poza tym coś jeszcze – pomiędzy słowami. Andrze...
Jeśli mnie intuicja nie myli, pod maską królowej karnawału kryje się twarz samej Moniki Milewskiej. Poetki, przeżywającej losy świata niczym zdarzenia własne, prywatne. Chwyta ich przebiegi nowym sposobem, zaskakująco, z nadzieją, a chwilami pewnością, że odkrywa ich ukryte sensy i ma na nie wpływ. To wiersze pisane niezmiernie utalentowaną ręką.
Gdy w połowie ubiegłego stulecia muzyka rockowa opanowała stacje radiowe, nikt nie dopatrywał się w niej poezji. Gdy w 2016 roku Nagrodę Nobla otrzymywał Bob Dylan, opinia społeczna była podzielona. Czy to jest literatura? Czy to jest poezja godna najważniejszej nagrody literackiej? Tomik Andrzeja Dorobka, nawiązujący tak mocno do najważniejszych światowych, ale i polskich utworów muzyki rockowej, jest dowodem, że rock to poezja. Że najlepsze rockowe teksty się z niej wywodzą...
Krzysztof Lipowski nie nadaje swoim bohaterom nazwisk ani imion. W cechy indywidualne też wyposaża ich bardzo oszczędnie. Tym, na czym przede wszystkim się skupia, są wzajemne relacje bliskich sobie, choć rozdzielonych przez los osób. Ma się wrażenie, że miniatury zapełniają ludzie przegrani, którzy zgubili w życiu coś istotnego, a mimo to zwycięzcy, bo w obliczu spraw ostatecznych odnajdują na nowo swe człowieczeństwo. W tej interesującej prozie słowa, rzeczy i zdarzenia poj...
Kategoria „Poezja / Dramat” zawiera utwory reprezentujące dwa rodzaje literackie. Poezja to dosyć wieloznaczny termin wywodzący się ze starożytnej Grecji. Kiedyś oznaczał ogół wszystkich dzieł literatury pięknej, obecnie za poezję uważa się wszystkie utwory pisane mową wiązaną, czyli wierszem. Dramat z kolei uznawany jest za rodzaj sztuki z pogranicza teatru i literatury, dziełem literackim jest tylko i wyłącznie w warstwie słownej – sama realizacja teatralnego widowiska jest zaliczana do szeroko pojętych sztuk teatru. W kategorii „Poezja / Dramat” znajdują się więc utwory cenionych twórców, które tworzą kanon literatury zarówno polskiej, jak i światowej. Możemy tu znaleźć poezje najwybitniejszych poetów polskich, takich jak Zbigniew Herbert, Wisława Szymborska, Czesław Miłosz czy Krzysztof Kamil Baczyński, ale także zagranicznych, jak na przykład Francesco Petrarca, Giovanni Boccaccio czy Edgar Allan Poe. Odnaleźć tu również możemy tomy poezji „Lucyfer zwycięża” Ilony Witkowskiej oraz „Zimna książka” Marty Podgórnik nominowane do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej, a także zachwycającą poezję Rupi Kaur zebraną w zbiorach „Mleko i miód. Milk and Honey” oraz „Słońce i jej kwiaty. The Sun and Her Flowers”. Pierwsza z publikacji kanadyjsko-hinduskiej poetki to przetłumaczony na ponad 30 języków bestseller opowiadający o kobiecości, miłości, przemocy oraz stracie. Drugi zbiór Rupi Kaur skupiony jest przede wszystkim na samoświadomości i dojrzewaniu. Czytelnicy zainteresowani dramatami odnajdą tutaj klasyki literatury polskiej, jak „Balladyna” Juliusza Słowackiego, „Zemsta” Aleksandra Fredry, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, oraz zagranicznej, czyli takie pozycje jak „Makbet” Williama Szekspira, „Świętoszek” Moliera czy „Król Edyp” Sofoklesa. W księgarni internetowej Woblink.com znajdują się również takie utwory jak „Małe zbrodnie małżeńskie” Érica-Emmanuela Schmitta, czyli opowieść o związku dwojga kochających się niegdyś ludzi, „Czarownice z Salem” Arthura Millera czy „Narty Ojca Świętego” Jerzego Pilcha.
