Historia białoruskiego teatru przełomu XX i XXI wieków czeka jeszcze na swojego kronikarza, który podejmie próbę syntetycznego spojrzenia na to, co wydarzyło się w białoruskim teatrze w trzydziestoleciu względnej wolności: od rozpadu Związku Radzieckiego w 1991 roku i powstania niezależnego państwa Republika Białoruś do roku 2020, kiedy w wyniku represji całkowicie zniszczono niezależną kulturę Białorusi i znacznie ograniczono prawa funkcjonowania kultury oficjalnej. Ta książ...
Niniejszy zbiór zawiera wiersze pochodzące z trzech ostatnich tomików Aušry Kaziliūnaitė. Jest to wybór podyktowany chęcią pokaza- nia polskiemu czytelnikowi koherentnego zestawienia twórczości litewskiej poet- ki, które łączyłoby tematy, motywy i środki poetyckie. W prezentowanych tekstach − w przeciwieństwie do wczesnych wierszy − autorka odchodzi od eks- perymentowania z formą, poetycką kreatywność inwestuje raczej w konsekwentne budowanie swojego imaginarium, w którym nap...
W prozie Kristiny Ehin mamy do czynienia z pełnym fantazji gawędziarstwem i głębokim spojrzeniem na rzeczywistość. Opisy uczuć, które w realistycznym opowiadaniu z pewnością umknęłyby czytelnikowi, w tych alegorycznych obrazach znajdują swoje pełne odzwierciedlenie. Estońska prozaiczka opisuje wzorce kształtujące nasze zachowanie, kierujące naszym życiem i relacjami z ludźmi. Bohaterowie zabiegają o prawdziwą miłość, niektórzy obrywają od losu, ale nie ustają w poszukiwaniach...
Opowiadania tłumaczone z jidysz przez Bellę Szwarcman-Czarnotę nieznanego do tej pory w Polsce znakomitego prozaika żydowskiego. Lamed Szapiro pochodził z Ukrainy, pierwsze kroki literackie stawiał w Warszawie, rozwinął się twórczo w Nowym Jorku i Los Angeles, gdzie spędził resztę życia. Po raz pierwszy w Polsce ukazuje się zbiór jego krótkich form prozatorskich. Jego opowiadania odwołują się do tematów bolesnych, tj. pogromów żydowskich, relacji sąsiedzkich oraz wątków uniwe...
Ilya Kaminsky jest ukraińsko-rosyjsko-żydowsko-amerykańskim poetą, krytykiem, tłumaczem i profesorem na Uniwersytecie w Princeton. Najbardziej znany jest ze swoich tomików poetyckich „Dancing in Odesa” oraz „Deaf Republic”, będących na pograniczu gatunkowym między poezją a dramatem. Jego twórczość tłumaczona na ponad 20 języków po raz pierwszy ukaże się w języku polskim. Zdobywca ważnych amerykańskich nagród literackich. Urodził się w 1977 roku w rodzinie żydowskiej w Odesie,...
W skład tomu wchodzą trzy dramaty, wyłonione w 2022 r. w ramach prowadzonego przez Instytut Ukraiński programu transmission.UA: drama on the move, służącego promocji współczesnej ukraińskiej dramaturgii w krajach europejskich. W selekcji uczestniczyli eksperci związani z portalem UKRDRAMAHUB, będącym jedną z największych internetowych bibliotek gromadzących współczesne utwory dramaturgiczne napisane w języku ukraińskim. Wyróżnione teksty to: Insekt Leny Kudajewej, Noc zakryje...
Sto lat temu do rodzinnego Lublina powrócił pierwszy rzecznik polsko-ukraińskiego dialogu – Józef Łobodowski, poeta, tłumacz, prozaik, publicysta. Przyjechał do miasta w 1922 r. pociągiem z Kaukazu, gdzie dorastał wśród Kozaków kubańskich, poznając smak biedy, a także dramatyczne wydarzenia rewolucji komunistycznej. Niepublikowany dotąd jego dramat „Wyzwolenie” ukazał się w serii „Zakotwiczone” i pozwala wejrzeć w społeczno-polityczny mechanizm doby Wielkiego Kryzysu.
„Worochtarium” to spokojna rozmowa trzech starych przyjaciół. Jest ona tak szczera i trafna, że chciałoby się siedzieć obok pisarzy, słuchać i od czasu do czasu włączyć się w rozmowę lub odwzajemnić uśmiech, będący cichym zrozumieniem. Rozmowę prowadzą Jurij Andruchowycz, Ołeksandr Bojczenko, moderuje Orest Drul. Rozmowy o narodzinach książek, krytyków i nagród literackich, nauczaniu rzemiosła literackiego. O rytmie i poczuciu mowy, o dobrym tekście, o poezji i prozie. O lit...
Opowiadania Miry Ledowskiej skomponowane w zbiór "Zza okna", podyktowane doświadczeniem wykluczenia ze wspólnoty tych, co mieli szczęście "patrzeć wprost", wykraczają poza pewien schemat, których nazwałbym "lamentacyjnym", a polegający na podnoszeniu własnych cierpień do rangi prywatnej martyrologii. Zamiast szachownicy postaci czarno-białych, mamy tu galerię pojedynczych osób, z których każda posiada oryginalne, unikalne rysy, wzorowane na konkretnych, podanych z imienia i ...
"Nikt tak nie tańczył, jak mój dziadek" to seria opowiadań ułożonych w jedną historię pięciu rodzin, których dzieci spotykają się w szkole 1 września w pierwszym roku niepodległości Ukrainy i pozostają przyjaciółmi na całe życie. "Wtedy wysoka dziewczynka mrugnęła rezolutnie i puściła rękę swojego sąsiada z ławki, który zdążył zapomnieć nawet o swoich wątpliwościach, na tyle wszystko to było dla niego nowe i niepojęte, i przesunęła cienkimi palcami po kołnierzyku Liliczki. Z...
„Wiedząc, że Dzielnica D jest w znacznej mierze książką autobiograficzną, szukałem w niej początków Artema jako człowieka i jako pisarza. W jakiej atmosferze i w jakim środowisku się wychowywał? Jacy ludzie i jakie wydarzenia miały na niego wpływ? Wszystko to znalazłem. Raz z humorem, raz ze smutkiem autor maluje nam zbiorowy portret kilkudziesięciu mieszkańców swojej, jak już wspomniałem, nie najładniejszej, to znaczy beznadziejnej, to znaczy całkiem zwyczajnej i typowej dzi...
Andrej Adamowicz jest jednym z najciekawszych współczesnych białoruskich literatów. W 2012 roku za tomik („Dzień poezji śmierci dzień”) uhonorowany nagrodą za najlepszy debiut poetycki na Białorusi. Zwycięzca kilku konkursów dla młodych pisarzy i poetów, uczestnik licznych poetyckich festiwali. Poezje tłumaczone na język litewski, polski, rosyjski i ukraiński.
„Tłuścioch i leszcz” w 2016 roku otrzymał 3. miejsce w konkursie Nagroda Literacka im. Jerzego Giedroycia. Jest to nagroda przyznawana od 2011 za najlepszą książkę roku w języku białoruskim przez białoruski PEN Club we współpracy z Ambasadą RP i Instytutem Polskim w Mińsku oraz niezależnym Związkiem Pisarzy Białoruskich.
Zbiór opowiadań Bacharewicza przedstawia nam szereg chorób, na które cierpi młoda Białoruś. Autor niczym lekarz z sarkastyczną bezwzględnością stawia kolejne diagnozy zapewniając, że wyzdrowiejemy. Alhierd Bacharewicz uważany jest za jednego z najciekawszych współczesnych literatów piszących po białorusku. Jako członek zespołu rockowego i awangardowej grupy poetyckiej Bum-Bam-Lit zaczynał od poetyckiej prowokacji (jest autorem popularnego określenia „bydlandia”), potem zdradz...
Cykl znakomitych prześmiewczych historyjek z życia obywatela ZSRR, potem wolnej Ukrainy - nawiązujących formą do tradycji wschodniej skazki, której mistrzem był, trochę dziś zapomniany, a szkoda, Michaił Zoszczenko. Bez wątpienia Bojczenko dorównuje mistrzowi. Odpowiednik czeskiej komedii w prozie - pozornie błahe powiastki skrywają głęboką mądrość życiową i wiedzę o czasach współczesnych (ostatni tekst w cyklu dotyczy 2015 roku). Autor wprost odkrywa karty: „No, w ogóle to d...
Gratka, cymes, prawdziwa perełka dla schulzologów i pasjonatów twórczości autora Sklepów cynamonowych. Na książkę składają się przede wszystkim trzy artykuły prasowe Brunona Schulzam wydrukowane w latach 30. XX wieku w przeglądzie Podkarpacia, dwa nie ukazały sie jak dotąd w publikacji książkowej. Teksty są ilustrowane, opatrzone wstępem Grzegorza Józefczuka oraz biogramami artystów, którym Schulz poświęcił uwagę. Książka jest dwujęzyczna - teksty wydrukowano po polsku i w uk...
W Miedwiediowie, wyimaginowanym zakarpackim miasteczku na granicy z Węgrami, kilka osób z miejscowej elity pod pretekstem ufundowania miastu fontanny buduje tunel pod granicą, którym chcą przeprowadzić wszystkich Ukraińców na Węgry, czyli do Unii Europejskiej. W ten sposób ma wreszcie dojść do integracji Ukrainy z Europą. Ale czy ta eurointegracja faktycznie przyniesie korzyści? Czy Ukraińcy tego chcą? I komu naprawdę na tym zależy? Satyra na ukraińska teraźniejszość, oparta...
„Ostatni pocałunek Iljicza” – Jak światowa miała być rewolucja, tak światowa jest poezja Wana Kruegera, nie tylko dlatego, że pojawia się w niej i Kreml, i Biały Dom, Watykan i Stambuł, Warszawa, Berlin, Lwów, Sarajewo i Twin Towers, Mao i Radovan Karadžić. Freud i Cthulhu. Ten ostatni to dobry pretekst, by mówić o lovecraftowskim horrorze niektórych wierszy, choćby Chemicznego ślubu, poświęconego Elżbiecie Batory, Krwawej Hrabinie z Čachtic, uchodzącej za największą seryjną ...
„Lustrzany sześcian” – na pierwszy rzut oka wiersze Łesia Bełeja sprawiają wrażenie dość tradycyjnych i sympatycznych w swoim liryzmie. Jeśli jednak wczytać się w nie głębiej, można dostrzec w nich próbę ogarnięcia całości ludzkiego doświadczenia: anektowania przez wiersz coraz to nowych obszarów, poczynając od ekspansji geograficznej, temporalnej po kulturową. Podziw budzi erudycja tego poety. Eksploracji świata towarzyszy eksploracja własnego wnętrza: często można tu spotka...
„KGB i inne wiersze” – wiersze Igora Pomierancewa są na ogół lapidarne, rzadko zdarzają się utwory dłuższe niż kilkanaście wersów. Inną dominującą cechą jest niemal wszechobecna ironia i autoironia, niekiedy sarkazm. Nierzadko są to miniaturowe nowele osnute na wydarzeniach prawdziwych i wykreowanych. Poeta niczym aktor wciela się w role swoich bohaterek i bohaterów: samotną emerytkę, pensjonariuszkę zakładu psychiatrycznego, dyrektora domu starców czy mysz laboratoryjną. Nie...
„Klara. Bande dessinée” – Głodująca półsierota? Przemytniczka narkotyków? Ofiara lokalnego chuligana? Rysowniczka komiksów? Klara? Klarcia? Klarusia? Kim jest? Jedną z nich? Wszystkimi naraz? Czy sztuka i fantazja pomogą jej poradzić sobie z rzeczywistością? Powieść o sytuacji Środkowoeuropejczyka w świecie Zachodu. O zranionym dziecku w świecie dorosłych. O pragnieniu wolności od tego, co obciąża. O przeszłości, która prześladuje. O pracy nad sobą i ucieczce od siebie. O dąż...
Pierwszy polski wybór poezji Jankewa Glatsztejna „Dobranoc, świecie”, przekłady z jidysz m.in. Bella Szwarcman-Czarnota i Monika Adamczyk-Garbowska. Jankew (Jakub) Glatsztejn urodził się w 1896 r. w Lublinie. W 1914 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie w Nowym Jorku tworzył modernistyczną grupę poetycką In Zich. Był cenionym i rozpoznawalnym żydowskim pisarzem tworzącym w języku jidysz, przez co w Polsce praktycznie nieznanym. W jego twórczości pojawiają się zarówno wą...
Wiersze o Lublinie Zbigniewa Dmitrocy, ilustrowane przez Magdalenę Józefczuk-Dmitrocę to wierszowany przewodnik po lubelskim Starym Mieście i okolicach skierowany do dzieci, ale dorośli także znajdą coś dla siebie. Każdy z wierszy jest krótką opowieścią o konkretnym miejscu lub obiekcie architektonicznym. Autor nie zapomina też o nieistniejącej dzielnicy żydowskiej i staromiejskiej farze. Są też wiersze poświęcone najważniejszym lubelskim muzeom. Jest wiersz o czarciej łapie...
