Celem monografii jest obszerne przybliżenie czytelnikom postaci wybitnego kaszubskiego i niemieckiego malarza oraz rzeźbiarza – Józefa Tyborskiego (1877-1922). Jego bardzo krótkie, ale aktywne życie zaowocowało stosunkowo obfitą twórczością, która w literaturze z zakresu historii sztuki aż do tego momentu praktycznie nie była znana. Twórczość artysty obejmowała malarstwo, grafikę, rysunek i rzeźbę. Jego osiągnięcia doceniane były zarówno w Grudziądzu, jak i w środowisku arty...
Czary w nowożytnej Polsce w latach 1500–1800 to pierwsze kompleksowe studium o polskiej demonologii stworzone na podstawie zapisów z procesów o czary w Wielkopolsce. Szczegółowe badania autorki ukazują wiele typów wiedźm – od zwiastunki zła do podziwianej gospodyni domowej, której obecność w gronie czarownic obala mit, jakoby wszystkie wiedźmy nienawidzono. Przeprowadzone analizy pokazują, że ówcześnie żyjący mieli świadomość mechanizmów stojących za prześladowaniami oraz nie...
Mianem ideologii najczęściej określa się zespół idei i przekonań, które wyrażają warunki i doświadczenia życiowe określonej grupy lub klasy społecznej, jak i promują oraz legitymizują dążenia tej grupy do osiągnięcia określonych celów. Niniejsza praca proponuje jednak spojrzeć na to zagadnienie szerzej. „Ideologia” jest tu traktowana jako pojęcie zmącone czy też hybrydalne, łączące w sobie różne perspektywy badawczo-problemowe, gdzie krzyżują się rozmaite interpretacje i kryt...
Przedstawiona publikacja to zbiór artykułów poświęconych humanistycznym i społecznym refleksjom naukowym nad zjawiskiem sportu. A ponieważ zjawisko to wciąż (mimo wyraźnej poprawy stanu rzeczy w ostatnich dwóch dziesięcioleciach) nie jest w Polsce wystarczająco przebadane naukowo, każdy projekt tego typu stanowi rozszerzenie naukowej wiedzy na ten temat. W kilku artykułach tomu pojawiają się porównawcze, multilateralne metody przedstawiania i analizowania cząstkowych tematów ...
Autorka podejmuje zagadnienie polskich zbiorów etnograficznych. Przede wszystkim zajmuje się kolekcjami pochodzącymi z poza Europy, w większości z krajów egzotycznych. Na przykładzie kilku muzeów pokazuje specyfikę polskich zbiorów, ukazuje także stanowiska, opinie i poglądy pracowników tych instytucji na temat tych kolekcji.
Analizy, jakie zostały podjęte w ramach niniejszej pracy, miały umożliwić prześledzenie ewentualnych powiązań pomiędzy liczbą zgonów a czynnikami społeczno-ekonomicznymi i politycznymi w populacji kujawskiej, zamieszkującej obszar parafii Kowal na Kujawach Wschodnich w Królestwie Polskim (lata 1815–1914). Dzięki nim możliwa stała się rekonstrukcja zmian poziomu umieralności mieszkańców wsi kujawskiej w XIX w. W pierwszych dziesięcioleciach badanego okresu modelowały ją główni...
Redakcja, wstęp i opracowanie – Marcin Lisiecki Klasyka Polskiej Orientalistyki to seria wydawnicza, mająca przypomnieć i przybliżyć Czytelnikom sylwetki oraz dorobek naukowy wybitnych badaczy, którzy kształtowali zręby polskiej i światowej orientalistyki. W kolejnych tomach zamierzamy prezentować rozprawy naukowe, artykuły, tłumaczenia, szkice, egodokumenty i nieznane dotąd materiały archiwalne. Przedstawimy też historię przedwojennej i powojennej polskiej orientalistki ora...
Książka powstała w przekonaniu, że dzieje badań - zwłaszcza nad obiektem, któremu przyznawano status arcydzieła - warte są refleksji jako takie, zwłaszcza gdy mają długą tradycję i – jak się wydaje – wpływają dziś na pewne zaniechania badawcze, choćby brak monografii zabytku. Tak się złożyło, że czas, kiedy podjęto naukowe rozważania nad kościołem św. Jakuba, zbiega się z początkiem istnienia historii sztuki jako dyscypliny akademickiej. To wręcz modelowa sytuacja, by stwier...
Wprowadzenie / 7 Agnieszka Gut Dokumentacja sądowa w procesach o czary w Sądzie Nadwornym w Szczecinie (XVI–XVII w.) / 9 Robert Jop Dokumentacja dotycząca udziału woźnych ziemskich i generalnych w czynnościach sądowych i urzędowych w XVI–XVIII w. / 33 Janusz Bonczkowski Ordynacja sądowa miasta Grudziądza z 1572 r. / 49 Mateusz Superczyński Protokoły ławy sądowej miasta Chełmna z 1696 r. – rodzaje wpisów czynności prawnych i stosowane w nich formuły / 59 Artur Górak Zespo...
Badania nad organizacją i funkcjonowaniem dworów władców świeckich i kościelnych w poszczególnych monarchiach łacińskiej Europy w późnym średniowieczu mają już długą tradycję historiograficzną, a co za tym idzie – obszerną literaturę. Tymczasem dotąd uwadze historyków zdawał się umykać dwór wielkich mistrzów krzyżackich, czyli władców państwa zakonnego w Prusach. Wynikało to zapewne z przekonania badaczy, że – z racji jego specyfiki ustrojowej – instytucja taka mogła tam wyst...
Wstęp / 9 I. Historia percepcyjnie zorientowanej historii sztuki / 15 1. Czym jest percepcyjnie zorientowana historia sztuki? / 17 2. Alois Riegl i problem sensualności w interpretacji dzieł sztuki / 29 3. Heinrich Wölfflin i jego analiza formy artystycznej ze względu na „uwikłanie ciała w architekturę” / 40 4. Hans Prinzhorn – koncepcja kreatywnego tworzenia / 58 5. Aby Warburg jako psycho-historyk schizofrenii kultury Zachodu / 75 6. Rudolf Arnheim i psychologia twórczego ...
Tytułowy rękopis z Eichstätt: Cod. st 697,wynik kwerendy w publikowanych ostatnio południowoniemieckich katalogach rękopisów, swoimi cechami użytkowymi sugeruje związki ze szkolną praktyką w obszarze retoryki lub ars dictandi w ogólnym tego pojęcia znaczeniu, a zarazem w Gallowej części jest wypisem z jakiegoś innego rękopisu. Składająca się z trzech zasadniczych części publikacja (studia nad rękopisem; Bamberg jako możliwe miejsce przechowania rękopisu; edycja dwóch tekstów ...
Książka Razem, osobno czy w pojedynkę? stanowi szczegółowy opis znaczeń przysłówków przyporządkowanych na podstawie kryteriów semantycznych do trzech grup. Przysłówkom kolektywnym (takim jak razem, wspólnie czy łącznie) przeciwstawione zostały z jednej strony przysłówki dystrybutywne (np. osobno, oddzielnie, pojedynczo), które tak jak te pierwsze odnoszą się do przynajmniej dwóch obiektów i zdają sprawę ze specyfiki relacji między tymi obiektami, a z drugiej strony przysłówki...
Opracowali – Magdalena Bizior-Dombrowska, Marcin Wołk i Maria Woźniak Wspomnienia Barbary Czerwijowskiej to coś znacznie więcej niż tylko nieocenione źródło wiedzy o dzieciństwie jej słynnej siostry, Kazimiery Iłłakowiczówny. Specyficzna pozycja społeczna memuarystki jako sieroty z nieformalnego związku, nad którą opiekę sprawowało kilka rodzin różniących się statusem materialnym i towarzyskim, spowodowała, że relacjonując swoje życie, może Czerwijowska opowiedzieć przy okaz...
Pojęcie prawdopodobieństwa łączymy dzisiaj przede wszystkim ze statystyką. Otrzymujemy różne informacje określające, ile jest w stanie statystycznie wyprodukować, osiągnąć i stracić przeciętny człowiek, a w związku z tym, jakie jest przeciętne prawdopodobieństwo jego sukcesu czy porażki. Prawdopodobieństwo nie ogranicza się jednak tylko do matematycznych badań statystycznych i formalnych rozwiązań logicznych, ale sięga także obszaru mniej wymiernego – wiary czy przekonań. Pre...
Książka Wolni i zniewoleni. Głosy grup podporządkowanych w historii imperium portugalskiego to historia ludzi z peryferii kolonialnego imperium portugalskiego. To opowieść o tych, którzy kiedyś zamieszkiwali obszar dzisiejszej Brazylii, Angoli, Gwinei-Bissau oraz atlantyckich archipelagów Wysp Zielonego Przylądka i Wysp Świętego Tomasza. Wśród nich znajdziemy nie tylko ludy autochtoniczne, ale także żydów uciekających przed prześladowaniem religijnym, żydowskich konwertytów c...
Książka podejmuje problem nieopisanego do tej pory w polskiej literaturze leksykologicznej w sposób systematyczny pola semantycznego języka polskiego. Wśród analizowanych pojęć znalazło się m.in. słyszenie, słuchanie, dźwięk, muzyka oraz głośność.
Każdemu z tych pojęć przypisane zostały - zgodnie z zasadami strukturalnej analizy języka naturalnego - konkretne jednostki języka, które podlegają dalszej wnikliwej analizie gramatycznej i semantycznej.
Stanisław Jachowicz – Bajki i powiastki dla dzieci Wybór i redakcja: Marcin Lutomierski Przekład i adaptacja: Lubow Żwanko Ilustracje: Filip Pręgowski Inicjujemy cykl książek literackich adresowanych do ukraińskich dzieci i młodzieży. Zapraszamy do lektury dwujęzycznych edycji klasyki literatury polskiej dla młodego odbiorcy. W ten sposób chcielibyśmy pomóc w poznawaniu zarówno naszego języka, jak i kultury. Niniejszy tomik zawiera wybór wierszowanych historyjek Stanisław...
Aporie, napięcia intelektualne, dylematy dziewiętnastowieczności, rozdarcie między nowoczesnością a konserwatyzmem, polskością a kosmopolityzmem, zmagania z własną egzystencją świadomie kształtowaną i przeżywaną duchowo, zawieszenie w nieustającej podróży między posiadłościami rodowymi w kraju a mieszkaniem za granicą – to wielkie problematy życia i twórczości hrabiego Zygmunta. Nierozwiązywalne. Wszystko jest u niego połączone niczym pajęcza sieć ogromu spraw, jakimi żył int...
Historia wyznaczana poprzez punkty-zworniki w postaci rocznic staje się częścią teraźniejszości wielkich struktur społecznych, takich jak naród, ale i w wymiarze bardziej ograniczonym – terytoriów składających się na państwo, z ich różnorakim doświadczeniem przeszłości. Konteksty pamięci uwidaczniane poprzez rocznice mogą zatem stanowić samodzielny przedmiot badań historycznych jako fragment przeszłości, taki jak wszelkie inne fakty historyczne, ale i opis zachowań społecznyc...
1. Introduction (K. Cyrek) / 7 2. Stratigraphy of sediments and reconstruction of sedimentary processes at Krucza Skała Rockshelter (M. T. Krajcarz, T. Madeyska) / 15 3. Spatial characteristics of the Krucza Skała Rockshelter (K. Cyrek) / 33 4. Radiocarbon dating and Magdalenian chronology of the settlement at Krucza Skała Rockshelter (K. Cyrek) / 49 5. Archeological remains / 55 5.1. Description of flint artefacts and their location at Krucza Skała Rockshelter (K. Cyrek, ...
Książka jest całościową biografią żyjącego w latach 1736–1786 wojewody mścisławskiego Józefa Jerzego Hylzena. Rodzina Hylzenów w XIII wieku przybyła do Inflant z Rzeszy Niemieckiej, a w końcu XVII stulecia spolonizowała się i powróciła do katolicyzmu. Wówczas ród wypłynął na szersze wody polityczne i osiągnął wysoki status nie tylko wśród elit zamieszkujących tzw. Inflanty Polskie, ale również wśród szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Mimo to ani Józef Jerzy, ani Hylzen...
Wojciech, Otto i Bruno – dwóch biskupów i cesarz; dwóch misjonarzy uwikłanych w politykę i polityk z ambicjami misyjnymi; dwóch moralnych rygorystów i pragmatyk władzy; dwóch wizjonerów męczeństwa i wizjoner polityczny. Ich zazębiające się ze sobą życiorysy stanowią typowy dla wczesnośredniowiecznych elit splot uwarunkowań wynikających ze zderzenia religijnej ortodoksji z brutalnością codziennego życia, wzniosłych ideałów z realiami politycznymi oraz strategicznego wizjonerst...
