Tom przynosi szkice poświęcone dziejom i kulturze Prus w kontekście pytań o niemiecką tożsamość, kulturę polityczną oraz długotrwałe dochodzenie Niemców do wartości i ideowych podstaw współczesnej Europy. Autor przedstawia przede wszystkim intelektualny wymiar fenomenów kulturowych oraz politycznych, takich jak cnoty pruskie, inscenizacje świąt narodowych, kwestie auto- i heterostereotypu Niemców, przywołuje odniesienia literackie oraz śledzi przemiany idei europejskiej w nie...
Nie rzekł jako żyw żaden więtszej prawdy z wieka, Jako kto nazwał bożym igrzyskiem człowieka. Bo co kiedy tak mądrze człowiek począł sobie, Żeby się Bóg nie musiał jego śmiać osobie? On, Boga nie widziawszy, taką dumę w głowie Uprządł sobie, że Bogu podobnym się zowie. On miłością samego siebie zaślepiony, Rozumie, że dla niego świat jest postawiony; On pierwej był, niżli był; on, chocia nie będzie, Przedsię będzie; próżno to, błaznów pełno wszędzie. Jan Kochanowski...
Opracowała i przypisami opatrzyła Paulina Matysiak, konsultacja edytorska Beata Dorosz Seria edycji pt. Dokumentacja Życia Literackiego Kręgu Londyńskich „Wiadomości” (1945–1981) upowszechnia bezcenne archiwalia redakcyjne najważniejszego literackiego tygodnika polskiej emigracji pojałtańskiej, znajdujące się w zbiorach Archiwum Emigracji Biblioteki Uniwersyteckiej UMK w Toruniu. Tom 7 zawiera listy Janusza Kowalewskiego (ur. 1910 r. w Warszawie, zm. 1996 r. w Londynie), z ...
Jednym z fenomenów filozofii godnych uwagi jest to, że jej główni aktorzy się nie starzeją. Bez wątpienia także filozofia ulega modom, jednak tacy myśliciele jak Platon czy Arystoteles, Kant czy Hegel pozostają zawsze aktualni i zawsze prowokujący, gdyż nieustannie stanowią wyzwanie dla naszego myślenia o nas i o świecie. Kant należy do tych wielkich osobistości filozofii, których pisma fascynują mnie najbardziej. Jeśli chcemy poznać Kantowski kosmos, musimy być przygotowani,...
Konstrukcje wirtualne stworzone ze znaków, obrazów i iluzji nie wystarczają współczesnemu człowiekowi. Wszystko to nie jest w stanie zastąpić rzeczywistości. Uznawanie „świata i życia na niby” zakreśla pewną granicę, poza którą pozostaje prawdziwy świat i prawdziwe życie. Granicą tą jest ból i cierpienie, uczucie głębokiej samotności człowieka wśród tego wszystkiego, co się dzisiaj nazywa światem i nosi charakter językowo-metaforyczny. Są one zawsze „naprawdę”, a nie „na niby...
Rozprawa jest poświęcona analizie trzech koncepcji „literatury stosowanej”, jakie zapisano w międzywojennych publikacjach trojga polskich badaczy (Romana Ingardena, Stefanii Skwarczyńskiej, Konstantego Troczyńskiego). Została w niej podjęta problematyka materialności świata realnego, jej wpływu na to, co symboliczne, a także trybów referencji w gatunkach literatury stosowanej. W tym samym 1931 roku zostały wydane: Romana Ingardena Das literarische Kunstwerk, Stefanii Skwarczy...
Ambicją autora nie było stworzenie monumentu wyczerpującego wszystkie kwestie, których rozpatrzenie umożliwiają źródła historyczne i świadectwa archeologiczne, lecz raczej krytyczna analiza dostępnych informacji, pozostawiająca wciąż spore pole do manewrów interpretacyjnych. Osią rozważań nie jest chronologia wydarzeń politycznych, lecz wybrane problemy badawcze, które albo nie wzbudziły dotąd szerokiego zainteresowania, albo pozwalają na wzbogacenie dotychczasowych interpr...
Niniejszy tom Biblioteki Studiów z Historii Filozofii stanowi pierwszą część serii opracowań materiałów źródłowych do historii recepcji filozofii Immanuela Kanta w Polsce. W pierwszej kolejności prezentujemy najważniejsze pisma z końca XVIII i początku XIX wieku: przekłady i rozprawy autorstwa Józefa Władysława Bychowca oraz pisma polemiczne Jana Śniadeckiego. Niniejsza publikacja została uzupełniona o, bezpośrednio związane z tematyką opracowań Bychowca i Śniadeckiego, niezn...
Życzliwe przyjęcie przez czytelników poprzednich czterech tomów studiów zatytułowanych Do szarży marsz, marsz… Studia z dziejów kawalerii i zainteresowanie dziejami jazdy, przede wszystkim polskiej, a także podjęcie przez redaktora współpracy z kolejnymi autorami zajmującymi się szeroko pojętą historią kawalerii i broni konnych spowodowały, że pod osąd środowiska naukowego oraz wszystkich osób zainteresowanych dziejami konnicy rodzimej i obcej oddajemy następny, dość zróżnico...
Czy teza, że nowe media to rewolucja w komunikacji, postrzeganiu rzeczywistości, stosunkach społecznych wymaga dziś uzasadnienia? Sąd o stymulującej roli technik komputerowych, komputerów osobistych, globalnej sieci czy urządzeń mobilnych jest trwale obecny w opracowaniach naukowców reprezentujących różne dyscypliny nauki, stał się składową dyskursu publicznego, wszedł nawet w zakres tzw. Wiedzy potocznej. Dyskusji nie podlega również fakt, że media tradycyjne: prasa, fil...
Wybitny historyk francuski Fernand Braudel w swoich pracach o Morzu Śródziemnym stwierdził, że dla zrozumienia działań nawet pojedynczego człowieka konieczny jest szeroki kontekst, jaki tworzą przestrzeń i środowisko społeczne, w którym toczy swoje życie główny bohater. Dla Braudela Filip II, król Hiszpanii, stał się więc tylko pretekstem do analizy całej cywilizacji Morza Śródziemnego w jego czasach. W prezentowanej książce autor posługuje się metodą Braudela, ale odnosi ją ...
Oddajemy do rąk Czytelników tłumaczenie rozprawy Henryka Elzenberga Le sentiment religieux chez Leconte de Lisle (1909), stanowiącej podstawę jego doktoratu z historii literatury na wydziale humanistycznym paryskiej Sorbony, będące owocem pracy translatorskiej Patrycji Bobowskiej-Nastarzewskiej, filozofki i romanistki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wraz z wydaniem rozprawy Odczuwanie religii u Leconte de Lisle’a czytelnik polski uzyskuje dostęp do pierwszej rozprawy Elze...
Wiedza o rozwoju regionalnym państw Europy Środkowo-Wschodniej jest bardzo ograniczona, a w poświęconej temu zagadnieniu literaturze występuje dotkliwa luka. Szczególnie mało znane są problemy kreowania i wykorzystania tak ważnych czynników tego rozwoju, jak przedsiębiorczość i innowacyjność. Na Łotwie, podobnie jak w innych krajach postsocjalistycznych, poza nielicznymi wyjątkami, w zasadzie nie prowadzi się w tym zakresie badań empirycznych. Niniejsza praca, napisana pod ki...
Przedmiotem książki jest egzystencjalna myśl duńskiego filozofa Sorena Kierkegaarda rozpatrywana jako pewien szczególny projekt antropologiczny, którego zadanie stanowi próba odpowiedzi na pytanie: co to znaczy stawać się i być chrześcijaninem? Nie ma wątpliwości, że dzieło Kierkegaarda w swym najgłębszym rdzeniu ma wymiar chrześcijańskiej antropologii egzystencjalnej, w której centrum stoi jednostka jako niepowtarzalny i wyjątkowy byt ludzki, odkrywający swoją prawdę o sobie...
Mozarabowie pozostają do dziś otoczeni nimbem tajemniczości, postrzegani jako niespokojna, nieugięta mniejszość i określani jako „reszta” czy pozostałość po dawnej świetności chrześcijańskiego królestwa Wizygotów, którzy ocaleli po inwazji arabskiej na początku VIII wieku1. Pozostawili po sobie dyskretne ślady, zwłaszcza w architekturze, kaligrafii i liturgii, które choć nie mówią wszystkiego, to jednak przekazują wystarczająco wiele wiadomości o ich codziennym życiu i wrażli...
Profesor Janusz Małłek [...] od lat studenckich na UMK w Toruniu specjalizował się w tematyce Prus Książęcych lub wręcz „obojga Prus”. Ilekroć przenosił swe zainteresowania na teren Prus sąsiednich – a więc na ziemię rodzinna Mikołaja Kopernika – tylekroć starał się protestować stare nawyki historiografii polskiej , która w ślad za dawnymi historykami niemieckimi określa tę ziemię mianem „Prus Królewskich” […]. Nie były to […] jakieś wyimaginowane „Prusy Królewskie”, lecz wp...