Prezentowana książka stanowi pierwsze naukowe ujęcie dziejów unickiej diecezji przemysko-samborskiej, funkcjonującej w warunkach polsko-ruskiego pogranicza etniczno-kulturowego, będącej najdalej wysuniętą na zachód częścią metropolii kijowskiej. Obejmuje okres od ogłoszenia unii brzeskiej (1596), które zapoczątkowało proces zjednoczenia Kościołów na terenie eparchii przemyskiej, do pierwszego rozbioru Rzeczypospolitej, kiedy jej obszar znalazł się pod władzą Habsburgów. W pra...
Praca podejmuje problematykę ekonomii dobrobytu, a więc działu ekonomii zajmującego się próbą odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób maksymalizować efektywność ekonomiczną w wymiarze społecznym. Przedmiotem analizy jest propozycja wysunięta przez przedstawiciela szkoły austriackiej, Murraya Newtona Rothbarda. W teorii tej przyjmuje się, że optymalnym rozwiązaniem problemu racjonalności porządku ekonomicznego jest przydzielenie absolutnych praw własności i autowłasności wszystki...
Książka wieńczy ważny etap w badaniach podjętych i realizowanych przez Pracownię Badań nad Pamięcią Zbiorową w Postkomunistycznej Europie działającą w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu od bez mała dekady. […]. Nie sposób nie zauważyć pewnego zdziwienia, a niekiedy wręcz zakłopotania, wielu uczonych, kiedy zetknęli się z nostalgią i tęsknotą za komunizmem, szczególnie gdy trzeba było odpowiedzieć na pytanie o ich źródła. Ten wyraz pamięci oddolnej kolidował bowiem ot...
Język podlega ciągłym zmianom i przeobrażeniom. I jak nie sposób oddzielić dawnych bytów językowych od obecnych, tak samo nieustannie przenikają się przeszłość i teraźniejszość języka. Z tego powodu badania lingwistyczne są w każdym przypadku dialogiem obu perspektyw analitycznych – diachronicznej i synchronicznej. Taki charakter ma również prezentowana monografia, stanowiąca kolejną już odsłonę cyklu „Synchronia i diachronia – zbliżenia i dialogi”. Jak w latach ubiegłych, ta...
Wszystkie wielkie religie, ale też poważne filozofie i psychologie podkreślają, że największym złem, grzechem i błędem jest zamknięcie się w sobie i uznanie siebie za centrum istnienia. Człowiek, który to uczynił – pisał przed laty Erich Fromm – „czuje się bardzo pewny siebie, ponieważ nie obchodzi go to, jak się wokół niego rzeczy mają”. Wszelkie inne zło pochodzi z tego zamknięcia. Oznacza bowiem uznawanie separatyzmu, odizolowania i koniecznej obrony jako zasad, w których ...
Tematem książki jest rola pojęcia wyobraźni i wyobrażenia w pismach francuskiego filozofa Jean-Paula Sartre’a, szczególnie we wczesnym, psychologiczno-fenomenologicznym, okresie jego twórczości. Autorka omawia filozoficzne i literackie podstawy, na bazie których Sartre rozwinął swoją teorię wyobraźni; analizuje główne założenia ukutej przez niego koncepcji psychologii fenomenologicznej; a także śledzi funkcjonowanie pojęcia wyobraźni i wyobrażenia w innych, wychodzących poza ...
Public finance and taxes under the Constitution of the Republic of Poland may be analysed from various perspectives with an emphasis on different provisions and solutions. The layout of the monograph chapters is the result of the conducted research and has an original character. The authors have carried out theoretical and legal analyses; however, they have also considered the current problems and challenges faced by financial and tax law and the jurisprudence of financial an...
Książka jest zbiorem refleksji o przedmiocie i przeobrażeniach polskiej socjologii wsi, z którą identyfikowałem się przez blisko pół wieku mojej aktywności naukowej. Analizuję w niej stan samoświadomości dyscypliny w okresie ponad 250 lat rozwoju – od przełomu XVIII i XIX po drugą dekadę XXI wieku – penetrując jej wymiar teoretyczno-metodologiczny, opisując nieustające zmagania z definiowaniem ustawicznie przeobrażającego się przedmiotu badań, jak również sygnalizując wpływ...
Wstęp / 7 Kamil Chmura, Wojciech Listoś, Paweł Socha Uwarunkowania finansowe i makroekonomiczne wystąpienia globalnego kryzysu gospodarczego / 9 Joanna Dobroszek, Natalia Łukaszewska, Patryk Rudnicki Mechanizm kreacji pieniądza a kryzysy finansowe / 29 Aleksandra Falba Wybrane problemy funkcjonowania piaskownic regulacyjnych / 49 Natalia Falkowska, Radosław Piekalski Przegląd metod inwestowania opartych na klasycznej i behawioralnej teorii finansów / 63 Paulina Gorzewska...
Muzea, kolekcje czy inicjatywy muzealne istniejące i kształtowane na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej Obojga Narodów do 1918 r. nie były dotychczas przedmiotem szerszych badań. Nieznane pozostawały skala zjawiska i sposób funkcjonowania tych zbiorów w ówczesnej wielorakiej kulturze pamięci. Niniejsza publikacja to próba wypełnienia tej luki. Punktem wyjścia do zawartych w książce studiów jest muzeum rozumiane jako instytucja publiczna, opierająca swoją działalność na prezentac...
Pielgrzymowanie jest fenomenem o światowym zasięgu, wszechstronnie opisanym z punktu widzenia geografii, etnologii i powiązań z turystyką religijną. W literaturze teologicznej dominuje ujmowanie go jako przejawu pobożności ludowej. Autor podjął się rozwinięcia i usystematyzowania postrzegania pielgrzymowania jako znaku. Efektem jego pracy jest przekazywana w ręce Czytelników propozycja spojrzenia na pielgrzymkę przez pryzmat pojęcia sakramentalności (w szerokim rozumieniu teg...
Historia rachunkowości rozpoczyna się na długo przed tym, zanim człowiek opanował umiejętność abstrakcyjnego myślenia oraz przed powstaniem pisma i jest ściśle powiązana z umiejętnością liczenia (pomiaru). Człowiek od zarania dziejów musiał poradzić sobie z liczeniem, ewidencjonowaniem w celu zapamiętania i potwierdzenia czegoś, najczęściej posiadania rzeczy, dzisiaj powiedzielibyśmy – posiadania majątku (aktywów). Sposoby te zmieniały się w różnym tempie, jedne były zastępow...
yfrowa dekada poświęcona jest związkom między sztuką i technologią w XX wieku, jednak przede wszystkim obejmuje lata 1965–1975, kiedy artyści po raz pierwszy zainteresowali się wykorzystaniem komputerów na gruncie sztuki. Opisane zostały tutaj przykłady artystycznego użytkowania komputerów przez inżynierów pracujących w Bell Labs oraz prace wywodzących się ze Stuttgartu artystów skupionych wokół Maxa Bensego. Tytułowa cyfrowa dekada to czas, w którym z jednej strony następuj...
Efektywny czy nieefektywny – oto jest pytanie… Słowo „efektywność” jest dziś stale powtarzane i odmieniane przez wszystkie przypadki. Efektywność stanowi atrybut działania każdej jednostki, a jej badanie związane jest z poszukiwaniem sposobów optymalnej alokacji zasobów. Efektywność urosła obecnie do rangi imperatywu wyznaczającego kryteria podejmowanych decyzji, a paradygmat efektywności leży u podstaw współczesnych nauk ekonomicznych. Powszechność stosowania tego terminu po...
Monografia zbiorowa „Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych” stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób współcześnie pojmuje się i bada bajkę ludową. To proste pytanie nie jest bezzasadne, jako że zainteresowanie bajką w ostatnich czasach wydaje się znaczne. Powstaje wiele filmów, spektakli i książek odwołujących się już w nagłówkach do tytułowej kategorii, ale niejednokrotnie trudno znaleźć między nimi jakieś bliższe związki poza daleko idącymi sk...
Przekład i opracowanie – Adam Grzeliński i Anna Markwart Wprowadzenie – Anna Markwart Tom zawiera wybór esejów spośród tekstów opublikowanych po śmierci Adama Smitha w zbiorze Essays on Philosophical Subjects: O zmysłach zewnętrznych, O naturze imitacji, O pokrewieństwie muzyki, tańca i poezji oraz fragment Historii astronomii. Chociaż nie były one dopracowane przez filozofa tak jak Teoria uczuć moralnych czy Bogactwo narodów, które osobiście przygotowywał do druku, to jedna...
Monografia jest pierwszym całościowym ujęciem udziału archiwistów w powszechnych zjazdach historyków, począwszy od 1880 roku, i w powszechnych zjazdach archiwistów od 1986 roku oraz ich teoretycznego wkładu do dorobku archiwistyki polskiej. Zawiera analizę 350 referatów wygłoszonych i opublikowanych w pamiętnikach zjazdowych, z której wynika, jakie problemy były ważne dla środowiska archiwalnego, co je interesowało i budziło w nim emocje, co je bulwersowało, a co przyjmowano ...
It is an essential and specific feature of so-called Jesuit art that it served evangelisation in a broad sense, both in Europe and outside Europe – basically within the entire world at that time. This unique, so to speak, global reach of Jesuit art is a striking characteristic in the context of the history of modern art and culture in the European tradition subordinated mainly to the category of national and local taste. This global reach is probably the reason why the Jesuit...
Wprowadzenie / 9 Rozdział 1. Rozwój kategorii wartości przed powstaniem nauki ekonomii / 19 1. Kategorie wartości wykoncypowane przez Herodota i Arystotelesa / 20 2. Ustalenia rzymskich prawników na temat wartości / 23 3. Wkład św. Tomasza z Akwinu do rozwoju koncepcji wartości / 28 4. Wartość według reprezentantów merkantylizmu oraz krytyków tej doktryny: Jeana Bodina, Williama Petty’ego, Johna Locke’a, Johna Lawa, Richarda Cantillona i Jamesa Steuarta-Denhama / 30 5. Zagad...
Problematyka etyczna stosunkowo rzadko podejmowana jest przez socjologów, ponieważ stanowi domenę filozofów i prawników, a ostatnio także ekonomistów, zwłaszcza tych zajmujących się kulturą pracy i zawodu, kulturą organizacyjną oraz etyką życia gospodarczego, zarządzaniem przez wartości i społeczną odpowiedzialnością biznesu. Zbliżone do terminu „etyka zawodowa” pojęcie „etyka pracy” (work ethics) oznacza „produktywny trud” i ujmuje pracę w aspekcie procesualnym, czasownikow...
Przedmiotem prezentowanego zbioru studiów jest szerokie zagadnienie, które mogłoby stać się tematem monografii. Jak bowiem opisać w wyznaczonej ramami wydawniczymi pracy dzieje ewangelicyzmu w jednym z najważniejszych dla luteranizmu i kalwinizmu miejsc na mapie ziem polskich? Jest to widoczne szczególnie w Toruniu. Dość wspomnieć tylko, że od czasów reformacji aż do 1920 roku ludność protestancka przeważała wśród mieszkańców Starego i Nowego Miasta Torunia, a burmistrzowie m...
Książka prezentuje udział kapitału zagranicznego w podmiotach gospodarczych na obszarze Królestwa Polskiego i Polski okresu międzywojennego, który posłużył do sformułowania ogólnych ocen dotyczących jego znaczenia dla ówczesnej gospodarki. Opracowanie tematu wymagało sięgnięcia do niemałej liczby publikacji, często już zapomnianych, głównie historyków opisujących gospodarkę końca I Rzeczypospolitej, okresu porozbiorowego, dwudziestolecia międzywojennego (II Rzeczypospolitej...
Świadomość, wolna wola i jaźń to kanoniczne zagadnienia filozoficzne od setek lat frapujące kolejne pokolenia uczonych. Podjął je również współczesny brytyjski filozof analityczny Galen John Strawson (ur. 1952), który w trakcie czterdziestoletniej kariery poświęcił tym tematom liczne książki i artykuły. Jego myśl wyróżnia się odwagą, z jaką broni niepopularnych w nurcie filozofii anglosaskiej poglądów, takich jak panpsychizm, koncepcja pojęciowej sprzeczności moralnej odpowi...
Translated by Barbara Komorowska The ethnography of historiography developed in communist Poland is a consequence of the ‘anthropological turn’ in historiographic and methodological studies and an aspect of the ethnography of modern thought in the field of history. This is a proposal of an anthropological view of history as a field of culture. The ethnography of modern thought in the field of history combines reflections classically preserved for the history of historiograph...
