Człowiek, który przez wolność rozumie wyłącznie walkę z własnymi ograniczeniami i przekraczanie wszystkich zakazów i nakazów, nie jest już w stanie odnaleźć w niej nic innego niż tylko potrzebę zrzucenia kajdan. Jednak obok tej drogi kulturowego poznania i ujawnienia wolności, doświadczania jej przez negację, w walce z, w buncie wobec, gdy wolność wyrasta z wrażliwości moralnej, jest jeszcze inny sposób jej doznawania. Nie jest ona wówczas widziana jako wywalczona przez człow...
Powroty określają naszą egzystencję. Uprawianie filozofii jest zawsze stawianiem siebie samego pod znakiem zapytania, co oznacza, że myślenie nigdy się nie kończy. Problemy w niniejszej książce są rezultatem powrotów do spraw i pytań, o których już się kiedyś mówiło, lecz po latach dostrzega się, że całość należy poddać ponownej interpretacji, ponieważ zmieniliśmy się i świat wokół nas. Oczywiście nie jest to książka o wszystkich problemach współczesnego człowieka, może nawet...
Wszystkie wielkie religie, ale też poważne filozofie i psychologie podkreślają, że największym złem, grzechem i błędem jest zamknięcie się w sobie i uznanie siebie za centrum istnienia. Człowiek, który to uczynił – pisał przed laty Erich Fromm – „czuje się bardzo pewny siebie, ponieważ nie obchodzi go to, jak się wokół niego rzeczy mają”. Wszelkie inne zło pochodzi z tego zamknięcia. Oznacza bowiem uznawanie separatyzmu, odizolowania i koniecznej obrony jako zasad, w których ...
Doświadczamy obecnie jednej z największych rewolucji w naszej świadomości świata. Wszechświat, który jeszcze nie tak dawno ukazywał się jako ustabilizowany, statyczny, ograniczony i materialny, zostaje zastąpiony obrazem świata dynamicznego, w którym nie akcentuje się już ustalonego ładu, lecz proces stałych przemian i otwartość na nowe możliwości. Wyraźnie doświadczamy przesunięcia filozofii i nauki w stronę paradygmatu ewolucjonistycznego i holistycznego, w którym uwzględni...
Doświadczamy obecnie jednej z największych rewolucji w naszej świadomości świata. Wszechświat, który jeszcze nie tak dawno ukazywał się jako ustabilizowany, statyczny, ograniczony i materialny, zostaje zastąpiony obrazem świata dynamicznego, w którym nie akcentuje się już ustalonego ładu, lecz proces stałych przemian i otwartość na nowe możliwości. Wyraźnie doświadczamy przesunięcia filozofii i nauki w stronę paradygmatu ewolucjonistycznego i holistycznego, w którym uwzględni...
Wiek XX w marzeniach filozofów miał przebudzić filozofię do życia owocnego, praktycznego. W tym kontekście pojawiła się również hermeneutyka filozoficzna. Zmieniała ona tradycyjną zależność konkretnego życia od filozofii na zależność filozofii od konkretnego życia. Hermeneutyka może w tym kontekście być odebrana jako samozniesienie dotychczasowej filozofii, która chciała być myśleniem „ostatecznych rozstrzygnięć". Teraz filozofia ta odkrywa, że bytu nie można obiektywnie pozn...
Konstrukcje wirtualne stworzone ze znaków, obrazów i iluzji nie wystarczają współczesnemu człowiekowi. Wszystko to nie jest w stanie zastąpić rzeczywistości. Uznawanie „świata i życia na niby” zakreśla pewną granicę, poza którą pozostaje prawdziwy świat i prawdziwe życie. Granicą tą jest ból i cierpienie, uczucie głębokiej samotności człowieka wśród tego wszystkiego, co się dzisiaj nazywa światem i nosi charakter językowo-metaforyczny. Są one zawsze „naprawdę”, a nie „na niby...