Postać Nikodema Dyzmy została przedstawiona w powieści tak wyraziście, że z czasem stała się symbolem nieokrzesanego spryciarza i karierowicza. Tadeusz Dołęga-Mostowicz napisał tę książkę w odwecie za szykany ze strony sanacji. Był dziennikarzem bardzo krytycznie wypowiadającym się o władzach sanacyjnych i Piłsudskim. Pomimo licznych ostrzeżeń nie zaprzestał wyrażania krytycznych opinii o rządzących i dlatego został porwany przez kilku żołnierzy, którzy pobili go i wyrzucili...

Zbiór zabawnych, często pikantnych, wierszyków, które bawiły i gorszyły. Ich autor ze swadą i ironią kpi z ludzkich przywar, nierzadko, "szargając świętości", łamiąc zakazy i nakazy, występując przeciwko kołtunerii i pruderii. Wiele zabawnych sformułowań, których pełno w "Słówkach", weszło na stałe do naszego języka potocznego, choć czasem sami nie wiemy skąd wzięło się stwierdzenie typu: "w tym największy jest ambaras, żeby dwoje chciało na raz". "Słówka" to rodzaj kroniki ż...

Mistrzowskie charakterystyki polskich "celebrytów" początku XX wieku napisane przez jednego z najbłyskotliwszych i bezpośrednich krytyków rodzimej literatury i sztuki. "Bezpośrednich", bo Boy dobrze znał opisywanych bohaterów. Ale "bezpośrednich" także dlatego, że nie owijał w bawełnę swoich opinii. A przy tym operował słowem zarówno precyzyjnie, jak i pięknie. Dla czytelnika - sama przyjemność!

Podział tej książki na dwie części: „przy biurku” i w „teatrze” wyraża sposób jej powstania. Biorąc chronologicznie, druga część byłaby właściwie pierwszą: najpierw był teatr i konieczność doraźnego ujmowania swoich wrażeń, później dopiero refleksje książkowe oraz spacer przez całą naszą wiedzę o Fredrze. Ta podwójność perspektyw różni tę pracę od większości studiów o Fredrze; sądzę zaś, że gdy chodzi o autora scenicznego, bezpośrednie oddziaływanie teatralne jest instrumente...

Kandyd to najsłynniejsza powiastka filozoficzna autorstwa Woltera.Niezwykłe przygody tytułowego bohatera, związane z wygnaniem z kraju i podróżami po świecie, są pretekstem do ujawnienia poglądów Woltera — przede wszystkim krytyki Leibnitzowskiego twierdzenia o tym, że żyjemy na najlepszym z możliwych światów.Kandyd to utwór popularyzujący filozofię oświeceniową — krytykujący zabobonność, instytucję Kościoła oraz zastaną filozofię. Wolter przedstawia również wizję idealnego p...

Cieszący się powszechnym uznaniem profesor Rafał Wilczur w wyniku pobicia traci pamięć i zaczyna włóczęgę przez kraj.W Radoliszkach udaje mu się uleczyć kulawego syna miejscowego gospodarza, czym zyskuje podziw w oczach lokalnej społeczności. Niedługo później miejscowy lekarz zgłasza nielegalne praktyki lekarskie władzom, a główny bohater musi stanąć przed sądem.Tadeusz DOŁĘGA-MOSTOWICZ (1898 lub 1900 – 1939) - najpoczytniejszy polski pisarz okresu międzywojennego. Pracował r...

Nic bardziej mylnego.Są ludzie, których nie cieszy jego powrót i gotowi są na wszystko, żeby się go pozbyć. Zmęczony, wybitny chirurg decyduje się na powrót na wieś.Profesor Wilczur to emocjonująca kontynuacja losów bohaterów Znachora — przed nimi intrygi, nagłe zwroty akcji, nie zabraknie też wątków romantycznych.Powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, autora Kariery Nikodema Dyzmy, cieszyły się ogromną popularnością — wiele z nich zostało zekranizowanych. W latach trzydziestyc...

Piękna markiza de Merteuil jest kobietą przenikliwą i cyniczną. Wykorzystuje swoją znajomość ludzkiej duszy do manipulowania osobami w swoim kręgu. Gdy zostaje odrzucona przez mężczyznę, który postanowił poślubić cnotliwą dziewicę, knuje misterny plan zemsty. Angażuje swojego dawnego kochanka i pojętnego ucznia, by uwiódł niewinną Cecylię. Sama zaś zdobywa zaufanie bliskiego otoczenia dziewczyny i staje się jej powiernicą. I wszystko idzie zgodnie z przewidywaniami markizy, g...

Powieść „Sekrety księżnej de Cadignan” Honoriusza Balzaka należy do „Scen z życia paryskiego” cyklu „Komedia Ludzka”. Księżna Diana de Cadignan de Mafrigneuse złamała ogromną liczbę męskich serc. Nieraz przy okazji niszczyła również fortuny swych adoratorów. Pewnego dnia postanawia się wycofać z życia wielkiego świata paryskiego. Utrzymuje jedynie kontakt ze swą dawną przyjaciółką, markizą d’Espard. Wkrótce markiza przedstawia księżnej barona Daniela d’Artheza. Człowiek ten...

Gdy Andrzej Dowmunt wkracza w świat polskich elit, jeszcze wierzy w prostą, zwykłą, ludzką uczciwość. Jako zamożny przedsiębiorca pragnie ratować upadający przemysł. Jego naiwność kończy się w zderzeniu z władzą i mrocznymi interesami tych, którzy ją sprawują. Dowmunt nawet nie wie kiedy staje się przedmiotem politycznej gry, uwikłanym w romans z agentką sowieckiego wywiadu. „Ostatnia brygada" pragnie go dopaść.

Człowiek bez własnego zdania to człowiek bez właściwości. Zdolny i ambitny. Młody i zaangażowany. Filozof i literat. Żyje w międzywojennej Polsce, dopiero przekonując się na czym to życie polega. Świat burżuazji, inteligencji oraz salonowych rozmów – trudno mu się oprzeć takiej rzeczywistości. Kusi w niej uznanie, kuszą kobiety – wolne, chętne, wyzwolone. Zachłyśnięty tym wszystkim bohater nie zauważa, kiedy traci swoją niewinność... kiedy dopada go "kiwonowatość". ...

Tam, gdzie kończy się miłość, zaczyna się małżeństwo. Los kobiety nigdy nie był prosty. Wiara w zauroczenie i naiwność uczuć były głównym nurtem edukacji młodych panien w XIX wieku. Czasem stawały się też jedyną manifestacją wolności... Młoda Julia wychodzi za mąż za Wiktora, przekonana o swojej oraz jego ogromnej miłości. Po ślubie okazuje się, że jej szczęście było tylko iluzją. Jednak obowiązek małżeński rządzi się własnymi prawami, których należy przestrzegać niezależnie...

Publicysta wypowiada się na temat kontrowersyjnego i głośnego tematu aborcji i praw reprodukcyjnych, przysługujących kobietom.Boy-Żeleński występuje z pozycji obrońcy praw kobiet i wskazuje na okrucieństwo regulacji prawnych, które zakładają brak możliwości terminacji ciąży i surowe karanie kobiet, które się tego czynu dopuszczą. Zwraca uwagę na sytuacje życiowe, które nie zawsze wiążą się z radością związaną z macierzyńswem oraz możliwościami zapewnienia matce i dziecku godn...

Szlachetny pułkownik Thomas Newcome należy do majętnej rodziny bankierów, dla której celem jest pomnażanie kapitału, również poprzez aranżowane związki małżeńskie. Mężczyzna, lawirując między Anglią a Indiami, usiłuje radzić sobie w świecie pełnym intryg i finansowych układów. Łatwego życia nie ma również jego syn Clive, który na przekór rodzinnym zapędom marzy o zawodzie malarza i jest romantycznie zakochany w swojej kuzynce Ethel. Czy bohaterom uda się odnaleźć szczęście? D...

Gdy umiera ojciec Nicholasa, na chłopaka spada odpowiedzialność za utrzymanie rodziny. Bohater nawiązuje kontakt z ekscentrycznym wujem, sprowadza się z bliskimi do Londynu i rozpoczyna pracę w szkole. Dziewiętnastowieczne brytyjskie mieszczaństwo nie jest jednak wspierającym środowiskiem dla osób w gorszej sytuacji finansowej. Powieść napisana w charakterystyczną dla Dickensa mieszanką czułości i ironicznego dystansu. Moralitet miesza się tu z romansem, a pozytywistyczna ref...

Magdalena Nieczaj, córka rzeźnika, odnosi prawdziwy sukces na scenie w „Złotej Masce”, pojawiają się propozycje kinowe. Ale ciężka to kariera, a na dodatek przychodzi kryzys przełomu lat 30. XX wieku. Warszawskie lokale pustoszeją, brakuje pieniędzy. Ludzie zamykają się w domach, a artyści biedują. I wtedy odnajduje ją on. Młody, przystojny, bogaty ziemianin ze wspaniałego pałacu. Tylko że to nie scenariusz do bajki, a wspaniała, gorzka powieść znającego życie przedwojennego ...

Wybór małych form prozatorskich (i jednej poetycko-dramatycznej) Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, z których znakomita większość po raz pierwszy ukazuje się w wydaniu książkowym, rzuca nowe światło na twórczość najpopularniejszego polskiego pisarza XX wieku. Teksty z lat 1925–1939 nie tylko ukazują rozwój talentu i bardzo świadomą artystyczną drogę pisarza, ale dostarczają znakomitej rozrywki także dzisiejszemu czytelnikowi. Są tu utwory mniej i bardziej frywolne, zawsze pełne humo...

Socjologowie polscy już od początku lat sześćdziesiątych XX wieku systematycznie podejmowali temat „żywej historii” – oddziaływania przeszłości na żyjące pokolenia. W ostatnich dekadach tematyka ta zyskała na znaczeniu, a w wielu krajach toczą się poważne, a często trudne i bolesne dyskusje o różnych sposobach reprezentowania zbiorowego doświadczenia. Prace przygotowane w ramach projektu badawczego „Współczesne społeczeństwo polskie wobec przeszłości” wnoszą do socjologicznej...

Tristan, siostrzeniec i wasal Marka, króla Kornwalii, odważnie staje do walki z potężnym rycerzem, Morhołtem. Wygrywa, ale zostaje bardzo poważnie ranny. Od śmierci ratuje go piękna Złotowłosa Izolda.Tristan wraca na dwór króla. Ten po pewnym czasie planuje ożenić się z właścicielką złotego włosa przyniesionego przez jaskółkę. Wasal próbuje ją odnaleźć — przeżywa kolejne przygody i okazuje męstwo w walce ze smokiem, a w zamian otrzymuje rękę pięknej Izoldy. Na statku do Kornw...

Sobieski co chwila złazi z pomnika i puszcza się ze swoją wielkością na wagary. I to może daje temu — jak go nazwaliśmy — „bohaterowi mimo woli” tyle wdzięku. (...) Wielkość kobiety inne ma kryteria. Przykuć do siebie wspaniałego człowieka, najlepszego w kraju; urzec go tak, że może go zostawiać samego na rok i dłużej bez obawy przelotnej nawet rywalki; igrać z nim bez miary, panować nad nim na wszelkie sposoby, zachować dlań przez lat trzydzieści urok fizyczny i duchowy, dzi...

Kolejny zbiór felietonów mistrza gatunku. Zaskakująco aktualne, przeciwstawiające się hipokryzji, pruderii i bigoterii.

Niepodobna mi — jak wspomniałem — w ramach niniejszego szkicu przedstawić całych realiów „Wesela”, nawet tych, które mogą mi być dostępne; że jednak żyłem jak najbliżej w środowisku, które odmalowane jest w Weselu, oraz byłem jednym z dość szczupłej garstki uczestników owego słynnego weseliska Lucjana Rydla, przypomnę tu ten i ów rys, z którego sztuka ta powstała. [Fragment wstępu Od Autora]

Kolejny zbiór felietonów mistrza gatunku. Za swoistą misję uważał Boy odkłamanie tematu erotyzmu. Wystąpił przeciwko jego pruderyjnemu obrazowi, pokazując także biologiczne, fizjologiczne oblicze. Erotyzm w wydaniu Żeleńskiego był jednak najwyższej klasy: elegancki, lekki i zabawny. (źródło: Culture.pl)

Skąpiec to komedia Moliera, która po raz pierwszy została wystawiona w roku 1668. Początkowo nie spodobała się publiczności, jednak po pewnym czasie została dołączona do stałego repertuaru jednego z teatrów.Główny bohater utworu to Harpagon, który ma dwójkę dzieci — Elizę oraz Kleanta. Eliza jest zakochana w Walerym (który jest zarządcą u Harpagona), zaś Kleant w Mariannie (nie jest ona zbyt bogata). Oboje ukrywają to przed swoim ojcem, ponieważ jest on bardzo skąpy i nie zgo...