Książki o historii najnowszej

Postać Ernesta Adama jest znana przede wszystkim badaczom zajmującym się dziejami Lwowa, jego aktywność publiczna związana była bowiem nierozerwalnie z miastem nad Pełtwią, również historykom oświaty ze względu na udział w utworzeniu i działalność w Towarzystwie Szkoły Ludowej, także jako organizatora polskiego szkolnictwa zawodowego (handlowego). Niewiele natomiast wiadomo o jego pracy społecznej, organizowaniu różnych form pomocy dla dzieci i młodzieży, wspieraniu emancypac...

Omówione w opracowaniu wieloletnie relacje Omanu z Wielką Brytanią oferują nam jeden z najbardziej pouczających przykładów nieoczywistej penetracji i przebudowy tradycyjnego stanu kontroli kolonialnej w archaicznym państwie poprzez dostarczenie mu tożsamości – nie tylko geograficznej, ale i instytucji administracyjnych i zdolności wojskowych. Oczywiście z punktu widzenia Wielkiej Brytanii działo się to nie po to, by unowocześnić zapóźnione pod względem rozwoju społecznego i p...

Musicie wiedzieć, iż jesteśmy blisko was w miejscach, o których wam się nawet nie śniło - słowa te wypowiedziane przez dowódcę irańskich Sił Qods generała Kassema Solejmaniego pod adresem prezydenta USA Dolanda Trumpa nie były czczą przechwałką. Stworzony przez Iran, regionalny polityczno-wojskowy sojusz złożony głównie z różnoetnicznych szyickich milicji, zwanych "Osią Oporu", posiada bowiem realny wymiar w postaci przeszło 200 tysięcy bojowników na ogromnym obszarze, rozcią...

Ponad pół wieku upłynęło od czasu, gdy James Rosenau pisał, że „jeszcze nie tak dawno zewnętrzne zachowanie narodów było uważane wyłącznie za reakcję na bodźce zewnętrzne. Od drugiej wojny światowej badacze polityki zagranicznej podkreślali jednak, że źródła aktywności międzynarodowej są również zasilane zdarzeniami i tendencjami wewnątrz społeczeństw". Należy jednak pamięta, że dla państw nie będących mocarstwami - a do takich zalicza się Polska - to właśnie czynniki zewnętr...

Jednak pojawienie się dawnych spiskowców w środowiskach, z których się wywodzili, ich niezłomna wiara w uzyskanie przez Polaków niepodległości, i to w granicach z 1772 r., mobilizowała młodzież do działań spiskowych. Dla wszystkich Polaków kontakt z zesłańcami syberyjskimi, ich opinie na temat dróg dojścia do niepodległości, były niezwykle ważne. Jest to zrozumiałe, gdyż te opinie wypowiadali ludzie, którzy – jeśli tak można powiedzieć – na miejscu doznali rozmiarów carskiego...

Starcie pod Termopilami pomiędzy nieustraszonymi hoplitami greckimi i hordami przybyszów ze Wschodu pod sztandarami króla perskiego Kserksesa to jedna z najsłynniejszych batalii starożytności i w ogóle w historii świata. Została rozsławiona przez antycznych dziejopisarzy i wyniesiona do rangi przełomowego momentu w dziejach, mitu obrony ojczyzny i symbolu męstwa Greków, zwłaszcza Spartan z ich monarchą Leonidasem na czele. Dzięki komiksowi, a potem popularnemu filmowi „300” w...

Z okazji rocznicy stulecia powstań śląskich Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej w Katowicach oddaje do rąk czytelników trzeci tom "Słownika Powstań Śląskich, poświęcony tym razem wydarzeniom 1921 roku. Współpraca wielu badaczy, reprezentujących związane z Górnym Śląskiem placówki akademickie, biblioteczne, muzealne i naukowe, pozwoliła na przygotowanie zestawu obszernych haseł problemowych oraz biogramów osób związanych z dziejami kampanii plebiscytowej i z trzeci...

Kolejne tomy „Słownika”, dotyczące drugiego i trzeciego powstania śląskiego, ukażą się w latach 2020–2021. Poprawie 40 latach, które minęły od wydania „Encyklopedii Powstań Śląskich”, od dawna istniała potrzeba nowego opracowania encyklopedycznego, uwzględniającego aktualny stan badań naukowych i przedstawiającego powstania na Górnym Śląsku jako odrębny fenomen w historii Polski. Wydawcy zdecydowali się na przedstawienie kluczowych wydarzeń związanych z powstaniami śląskimi n...

Wojny polsko-jaćwieskie w XIII wieku od zawsze były tematem interesującym polskich pasjonatów historii. Do dzisiaj nie doczekały się jednak wielu opracowań. Żadne nie dotyczy samego okresu o największym natężeniu walk, czyli lat 1247-1282. Temat jest o tyle ważny, że blisko żyjący Jaćwingowie stanowili wielkie zagrożenie dla Polski w czasie, gdy lista jej prześladowców zdawała się nie mieć końca. Ogromnym nieszczęściem były najazdy Litwinów. Prusowie, mimo trwającego podboju...

Książka napisana z powodu prawdziwie świętego oburzenia na wrogów polski, tego niepowtarzalnego, jedynego na świecie kraju. Kto atakuje Boże dzieło rodzaju żeńskiego, Polskę, jest chamem, ale nieraz i ... semitą. Satyra mnemotechniczna pozwalająca przyswoić sobie Polską Opowieść, poprzez historię pisaną a rebours. Piotr Heszen (ur. 1968) - polityk, pisarz, dziennikarz. Ukończył nauki polityczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Prowadził działalność publicystyczno-dziennikarsk...

Obecność kultur skandynawskich w przestrzeni cywilizacyjnej Pomorza i Kaszub jest czymś oczywistym. Można ją rozpatrywać w porządku historycznym, literackim, językowym, religioznawczym czy socjologicznym, a w każdym z tych aspektów jest bardzo wiele do ustalenia i to z różnych perspektyw narodowych czy językowych. Oczywiście sporo kwestii kulturowych zostało już omówionych, na co autorzy poszczególnych artykułów zawartych w przedstawianym dzisiaj uwadze czytelników tomie ukaz...

Fascynująca panorama świata i epoki, która dała początek europejskiej kulturze Ona: Pauline Viardot, megagwiazda opery, śpiewaczka znana i kochana w każdym z europejskich krajów. On: Iwan Turgieniew, wybitny rosyjski pisarz, ślepo i oddanie zakochany w Pauline. On numer 2: Louis Viardot, mąż Pauline, krytyk, dziennikarz, od którego oceny zależały kariery wielu wybitnych twórców. A w tle XIX wiek pełen przemian politycznych, społecznych i kulturalnych. Jak doszło do tego, że o...

8 kwietnia gen. Gambier-Parry, do którego dotarł już rozkaz o odwrocie, podjął próbę wyjścia z kotła. Jednak jego kolumna została zmasakrowana bocznym ogniem czołgów i dział (swoją klasę pokazały tu ponownie 88-milimetrowe działa pplot.) i tylko część awangardy zdołała przejść. Kolejna próba przebicia się w kierunku zachodnim zakończyła się podobnie. Jedynie dwa szwadrony 3. BZmot. hinduskiej i część 1. pułku artylerii królewskiej, szaleńczą jazdą przedarły się na zewnątrz pi...

Historia relacji między Polakami a Ukraińcami jest pełna napięć, ale nie brak w niej prób wzajemnego zrozumienia. Ostatnie stulecie, naznaczone burzliwymi wydarzeniami w historii obu narodów: walka o niepodległość, kształtowanie granic, utrata suwerenności i wojny, ujawniło oprócz konfliktów także wspólne aspiracje. Na drodze do porozumienia. Relacje polsko-ukraińskie w XX i XXI wieku ukazuje sąsiedztwo Polaków i Ukraińców z perspektywy wysiłków podejmowanych na rzecz dialog...

Zespół dokumentalistów, dziewięcioro polskich rysowników i jeden cel – zrekonstruować największy sukces Powstania Warszawskiego. Powieść dokumentalna Marka Millera „Zdobyć PASTę” przedstawia 20 dni walk o ikoniczny budynek Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej. W Powstaniu Warszawskim to jeden z najistotniejszych obiektów o znaczeniu technicznym i strategicznym. Niemcy zamienili go w twierdzę. Dzień po dniu śledzimy próby zdobycia gmachu przez Powstańców z Batalionu „Kilińsk...

Książka ukazuje miejsce Mikołaja Kopernika w kulturze pamięci najpierw społeczności lokalnych Torunia i Fromborka, następnie środowiska erudytów Rzeczypospolitej, a wreszcie kręgu europejskich encyklopedystów. Autorzy stawiają ważne pytania: kim był Kopernik dla ludzi XVIII stulecia?, co decydowało o pamięci i zapomnieniu? Najprościej można by odpowiedzieć, że wybitny astronom był taki, jakim chcieli go widzieć i jakiego potrzebowali twórcy jego biogramów, fundatorzy tablic p...

Dziś wiemy już, że w historii ludzkości epidemie odpowiadają za więcej zgonów niż wojny – ale wiemy też, że obecnie znacznie więcej osób umiera ze starości niż na wszystkie choroby zakaźne. Wiemy też, że niektóre z najgroźniejszych chorób zostały całkowicie wyeliminowane – czarna ospa, która jeszcze w XX wieku zabiła ponad 300 milionów ludzi, przestała istnieć. Wirus Sars Cov 2 jest jak dotąd odpowiedzialny za śmierć siedmiu milionów ludzi na całym świecie - i jest to liczba ...

Część „Rymkiewiczowskiej tetralogii”, błyskotliwy i intelektualnie prowokujący esej o niezwykłej postaci i niezwykłym momencie dziejowym w historii Polski. Autor analizuje historyczny moment, który zaważył na dziejach Polski i Europy. Kto był za, kto przeciw, kto był rozsądny, a kto szalony i co należało uczynić w konfrontacji z trzema sąsiadującymi państwami, które postanowiły podzielić Polskę między sobą. Fragmenty… Są takie rzeczy, które można pojąć tylko tutaj, u nas – n...

Książka jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej w rocznicę ostatniej koronacji cara w Warszawie w 2019 roku. Opublikowane w niej referaty pozwalają przyjrzeć się całokształtowi stosunków polsko-rosyjskich lat 1815–1830 i pokazują różne konteksty eksperymentu, który zakończył się wybuchem powstania. Zarazem weryfikują pytania o możliwość innych scenariuszy rozwoju wypadków niż insurekcja.

I część Macedonii Józefa Obrębskiego zawiera materiały do monografii Giaurowie Macedonii. Opis magii i religii pasterzy z Porecza na tle zbiorowego życia ich wsi. Książka ta, przygotowana do druku, uległa zniszczeniu w czasie powstania warszawskiego. Redaktorzy tomu opracowali zachowane w spuściźnie archiwalnej uczonego rozdziały, fragmenty i warianty tekstu, a także macedońskie notatki terenowe, które zaopatrzyli w polski przekład. Publikowane ponad 80 lat po badaniach teren...

Książka jest kontynuacją poprzedniej opowieści o Częstochowie, obejmującej lata 1905–1956 (J. Kapsa, Częstochowa. Życie codzienne i kryminalne w XX wieku, t. 1–2). Tym razem obejmuje okres pamiętany przez żyjących częstochowian; nie oznacza to jednak – bardziej znany. Autor nie tworzy nostalgicznej opowieści, przywołującej wspomnienia młodości, nie skupia się na dowodzeniu prawdziwości mitu o niezłomności narodu walczącego z narzuconym komunizmem. Książka imponuje ilością fak...

DZIEDZICTWO KULTUROWE RZECZPOSPOLITEJ ZA GRANICĄ W ciągu ostatnich setek lat ludzie decydowali się na emigrację z wielu powodów, jedni uciekali, inni szukali pracy bądź swojego miejsca na ziemi. Jak się im żyło? Czym się zajmowali? Gdyby nie instytucje zajmujące się pielęgnacją dziedzictwa narodowego i kultury, nie mielibyśmy pojęcia o tym, co się wtedy działo. Na świecie istnieje dwa tysiące instytucji zrzeszających polską diasporę. To im zawdzięczamy dostęp do informacji z...

Historyczno-antropologiczne studium, które czyta się jak trzymającą w napięciu powieść. Dysputy paryskich uczonych o polskich wampirach, Mickiewicz wychodzący z grobu, picie trupiej krwi w czasie zarazy i zupełnie nowe spojrzenie na ludowe wierzenia. Bogactwo nieznanych dotąd materiałów źródłowych odsłania zapomnianą i odrzuconą historię życia, śmierci i czegoś pomiędzy nimi – wiarę trwającą w Polsce przynajmniej przez pół tysiąclecia, aż do schyłku XX wieku. Książka bogat...