Na ziemie polskie, będące wówczas pod zaborem pruskim, austriackim i rosyjskim informacje o Rushu i jego inicjatywach dotarły dzięki Julianowi Ursynowi Niemcewiczowi, który poznał go osobiście podczas swojego pobytu za oceanem. Zwiedził też założony przez Rusha w Filadelfii szpital. Po powrocie do kraju swymi spostrzeżeniami podzielił się z lekarzem i pisarzem Jakubem Szymkiewiczem, autorem Dzieła o pijaństwie (1818) uważanego za pierwszy podręcznik alkohologii w Polsce i wci...
10 grudnia 1918 roku Rząd Tymczasowy Litwy wydał decyzję, zgodnie z którą Jazep Waronka został mianowany ministrem do spraw białoruskich bez teki. Ten ważny krok wzmocnił zaangażowanie Białorusinów w odbudowywanie niepodległości Litwy w 1918 roku. Monografia szczegółowo omawia rolę Białorusinów w historii niepodległej Litwy: współpracę z Litwinami przed 1918 rokiem, ich wkład w rozwój i obronę niepodległości Litwy, integrację ze społeczeństwem litewskim, działalność kulturaln...
Książka poświęcona jest ezoterycznym nurtom funkcjonującym w III Rzeszy, a zwłaszcza w SS. Wiązały się one z planowaną przebudową świata i zastąpieniem chrześcijaństwa przez nową religię, obficie czerpiącą z inspiracji dawnymi wierzeniami germańskimi i okultyzmem. Ośrodkiem tych działań był tytułowy zamek Wewelsburg, docelowo mający być centrum nazistowskiego Watykanu. Opisano jednak także inne, konkurencyjne nurty niemieckie, które również próbowały stworzyć nowe religie. Ni...
Tematyka bałkańska jest obecnie dość popularna w historiografii polskiej, co przekłada się również na zainteresowanie czytelników czytelników opisami i analizami działań wojennych, ale i politycznych w tym regionie. Najmniej jednak można zauważyć istnienie w polskiej literaturze białych plam dotyczących nawet dziejów najnowszego tego obszaru. Jak dotąd w polskiej literaturze przedmiotu nie pojawia się pozycja aspirująca do kompletnej i wyczerpującej analizy tematu obu wojen b...
W pracy znajdują się artykuły przedstawicieli różnych dyscyplin z zakresu nauk humanistycznych i społecznych z wielu ośrodków akademickich polskich i krajów sąsiednich. Zawarte w książce teksty dotyczą dnia codziennego różnych grup społecznych w kontekście wszelkiego rodzaju zabaw, rozrywek, spędzania czasu wolnego, wszelkich form odpoczynku czy też aktywności fizycznej i umysłowej w dziejach krajów europejskich. Chcemy podziękować Autorom zamieszczonych w zbiorze artykułów, ...
Jest to pierwsza w Polsce publikacja kompleksowo opisująca religię megalityczną, stanowiąc tym samym uzupełnienie tomów 2, 8 i 10 tej serii. Informacje te stawiają kulturę megalitów w zupełnie nowym świetle. Ich uzupełnieniem są opisy najnowszych odkryć związanych z megalitami, w tym nie publikowane dotychczas wyniki pionierskich badań naukowych megalitów polskich. Dowodzą one, że kultura megalityczna najdłużej w Europie przetrwała właśnie na ziemiach polskich, stanowiąc praw...
Pod koniec XVII wieku we wsi Prilwitz w Meklemburgii (dziś północnowschodnie Niemcy) pastor Fryderyk Sponholtz miał wykopać w przykościelnym ogrodzie kilkadziesiąt figurek z brązu, naczynia i sprzęty obrzędowe z napisami runicznymi. Odkrycie wyszło na jaw dopiero kilkadziesiąt lat później. Według ówczesnych badaczy były to pamiątki po sławnej średniowiecznej świątyni słowiańskiej w Retrze (Radogoszczy). Znajdowała się ona na terytorium wspólnoty plemiennej Redarów, a czczono ...
Nie tylko Polacy mają swoich „żołnierzy wyklętych”– partyzantów i konspiratorów, którzy po drugiej wojnie światowej walczyli ze Związkiem Radzieckim i rodzimymi komunistami. Mają ich także Litwini, Łotysze i Estończycy. W krajach bałtyckich antykomunistycznych partyzantów nazywano leśnymi braćmi. Ich walka trwała do pierwszej połowy lat pięćdziesiątych. Władze radzieckie odpowiedziały na nią krwawym terrorem. Obławy, pacyfikacje, kary śmierci wykonywane na schwytanych leśnych...
Tematem książki nie jest ocena dokonań czy też błędów Kazimierza jako władcy, ale przedstawienie go jako mężczyzny uwikłanego w liczne związki z kobietami. Ten donżuan z krwi i kości, miał wiele kochanek, które według Długosza, porozmieszczał w licznie budowanych przez siebie zamkach, jak również cztery żony i popełnił podwójną bigamię, a pojęcie wierności małżeńskiej było dla niego co najmniej abstrakcyjne. Publikacja przedstawia losy czterech kolejnych żon króla Kazimierza:...
Książka "Cholula 1519" opowiada o ostatniej bitwie, jaką konkwistador Hernan Cortes stoczył jesienią 1519 roku z mieszkańcami staromeksykańskiego miasta Cholula przed dotarciem do stolicy państwa Azteków - Tenochtitlanu. Starcie w Choluli - największym miejscu kultu prekolumbijskiego boga Quetzalcoatla –miało tubylcom wykazać słabość ich bóstw w konfrontacji z bogiem chrześcijan. Bitwa stała się wzorcem dla innych europejskich poczynań militarnych na terenie Nowego Świata, m....
Niniejsza publikacja zawiera materiały z konferencji „Książka dawna i jej właściciele – stan badań, opracowanie, perspektywy”, zorganizowanej w 2016 roku przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich we współpracy z Consortium of European Research Libraries. Sympozjum dotyczyło badań proweniencyjnych prowadzonych w europejskich bibliotekach naukowych, publicznych i kościelnych. Badania te umożliwiają rekonstrukcję księgozbiorów historycznych oraz pozwalają na prześledzenie dziejów n...
Reprint książki z 1937 roku, ze współczesnym posłowiem Andrzeja Potockiego Rzecz ta dotyczy szlachty polsko-ruskiej, tej niezbyt zamożnej, ale bogatej duchem i patriotyzmem. I chociaż jej przedstawiciele nie trafili na karty podręczników historii, ich rycerskość była niepodważalna. Od czasu Jagiellonów wybierali polskich monarchów i aż po Legiony Piłsudskiego stawali z orężem przeciwko wrogom Rzeczypospolitej. Nieliczni z nich opowiedzieli się za wolną Ukrainą. Rycerstwo P...
Michiel Adriaenszoon de Ruyter był osobą niezwykłą jak na czasy, w których przyszło mu żyć. Urodził się jako syn dostawcy piwa w niewielkim portowym mieście Vlissingen w prowincji Zelandia, a zmarł jako głównodowodzący flotą Republiki Zjednoczonych Prowincji. Przeszedł przez wszystkie szczeble kariery: był chłopcem okrętowym, bosmanem, kaprem, urzędnikiem w kantorze, kapitanem statku handlowego, dowódcą zespołu okrętów wojennych, a w końcu admirałem całej floty; jako nastolat...
W dziejach wojen często zdarzały się sytuacje, w których jedna ze stron walczących podejmowała niekorzystną dla siebie decyzję o przerwaniu walki zbrojnej. Zazwyczaj dokonywała tego w obliczu miażdżącej przewagi przeciwnika, nie mając nadziei na zwycięstwo w orężnych zmaganiach, po wyczerpaniu wszelkich możliwości dalszego prowadzenia działań bojowych, gdy ich przedłużanie mogłoby grozić zagładą armii i całkowitym wyniszczeniem ludności cywilnej. Znane są też przypadki zaniec...
Profesor Szabo kwestionuje utrwalony mit, jakoby zwycięstwo w wojnie siedmioletniej przyniosły umiejętności militarne i wytrwałość króla Prus, zwanego Fryderykiem Wielkim. Twierdzi natomiast, że państwo to nie zwyciężyło, a zaledwie przetrwało – mimo, a nie z powodu działań i decyzji swego władcy. Wojna siedmioletnia nie była „gabinetowa”, jak opisuje ją historia, ale doprowadziła wszystkich uczestników na skraj upadku, co zmieniło oblicze Europy. Książka ta zajmuje się z rów...
Książka stanowi wszechstronne kompendium wiedzy na temat funkcjonowania środowiska rzeźbiarskiego w Toruniu i od strony administracyjno-instytucjonalnej, jaką stanowiła organizacja cechowa, i od strony personalno-artystycznej, jaką stanowili poszczególni majstrowie, prowadzone przez nich warsztaty oraz wytwórczość tych pracowni. […] Prezentuje ona toruński cech, a może nawet szerzej, toruńskie środowisko rzeźbiarskie, w sposób wnikliwy i błyskotliwy. Ujawnia nowe fakty i nowe...
W dniach 22–23 kwietnia 2016 roku odbyła się kolejna konferencja naukowa?w ramach projektu badawczego pt. „Henryk Sienkiewicz. Obecność w kulturze polskiej XX wieku. Polskość i nowoczesność. Recepcja i nowe odczytania”. Jej organizatorami byli Wydział Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydział Historyczno-Filologiczny Akademii im. Jana Długosza?w Częstochowie. Obrady poświęcono rozległej tematyce, a mianowicie twórczości Sienkiewicza interpretowanej z punktu widz...
Niniejsza publikacja stanowi edycję zachowanych szesnastowiecznych ksiąg komór celnych z obszarów Korony. Opublikowane zostały księgi celne z drugiej połowy XVI w., tj. księgi komory chrzanowskiej (1582 r.), krzepickiej (1582 r., 1591-1592), myślenickiej (1582 r.), częstochowskiej (1584 r.), olkuskiej (1591-1592), międzyrzeckiej (1581 r.), wschowskiej (1581 r.), kębłowskiej (1585 r.), obornickiej (1585 r.), wronieckiej (1585 r.), siewierskiej (1591-1592), koziegłowskiej (1591...
W kwietniu 1821 roku ks. Samuel Sachs wygłosił w wieluńskim kościele swoje pierwsze kazanie. Potem jednak przeprowadzono remont, tak iż pierwsze nabożeństwo ewangelickie zostało w nim odprawione dopiero 14 grudnia 1821 roku. Od samego początku w parafii wieluńskiej dominował język polski: nabożeństwa odprawiano i kazania wygłaszano po polsku i tylko raz w miesiącu odbywała się liturgia w języku niemieckim. Działo się tak dlatego, że posługujący się językiem polskim ewangelic...
Niniejsza monografia stanowi wyraz przywracania pamięci o Wielkopolanach, którzy stali się pierwszymi ofiarami niemieckich zbrodni. Autorka, opierając się na aktach śledztwa Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich, objęła szczegółową analizą działalność poznańskiego okręgu Związku Odwetu Związku Walki Zbrojnej wraz z omówieniem tragicznych losów jego organizatorów (na czele z dr. Franciszkiem Witaszkiem) i uczestników. W pracy przybliżono również kwestię germanizacji, uprowadze...
Opracowanie jest próbą całościowego ujęcia problemu militarnego wykorzystywania koni w historycznych dziejach Naszego Narodu, poczynając od epoki Pierwszych Piastów i kończąc na 1947 roku, kiedy rozformowano ostatnie jednostki polskiej kawalerii. W jego ramach autor przytacza jedynie opisy tych starć zbrojnych – z udziałem polskich sił zbrojnych różnych epok – w których rodzime formacje konne odegrały zasadniczą rolę bądź wyraźnie zaznaczyły swój udział, we współdziałaniu z i...
Książka pokazująca na wybranych przykładach dzieje Kościoła w PRL – losy duchownych i działania komunistów przeciwko nim. Są to dzieje skomplikowane, obfitujące w dramatyczne wydarzenia, będące konsekwencją bezpardonowej walki z wiarą prowadzonej przez komunistów. W życiorysach duchowieństwa można odnaleźć złożoność ludzkich postaw wobec totalitarnego reżimu. Układają się one w szeroką paletę wyborów rozpiętych między niezłomnością, której skutkiem bywało czasem męczeństwo, a...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
