Na debiutancki tom Tomasza Genowa składa się trzydzieści esejów, w których autor skrupulatnie porządkuje znane konstelacje znaczeń oraz odkrywa nowe, zaskakujące układy sensów, by opisać kosmos naszej językowej codzienności. Mieszając w zastygłym tworzywie języka, Genow zdaje sprawę z nieprzebranego bogactwa i oszałamiającej zmienności ludzkiego doświadczenia."Tom esejów Tomasza Genowa stanowi świadectwo myślenia, które demonstruje się w żywym, inwe...
Ostatnia część Trylogii ukraińskiej Józefa Łobodowskiego. Staś Majewski trafia do przytułku dla bezdomnych dzieci, w którym podopiecznym oferuje się jedynie bestialstwo i pogardę. Nastoletniego bohatera czeka zacięta walka z prymitywnymi próbami bolszewickiej inwigilacji i wszechobecną przemocą. Najmroczniejsza odsłona całego cyklu, w której autor z epickim rozmachem kreśli odpowiedź na najważniejsze dla czytelnika pytanie: czy nieludzki system złamie w końcu młodego Polaka?...
Druga część Trylogii ukraińskiej Józefa Łobodowskiego. Staś Majewski zamieszkuje wśród wielbiących wolność i tradycję Kozaków. Duszna atmosfera panująca po rewolucji październikowej wystawia młodego bohatera na kolejne próby testujące jego wiarę we wspólnotę. Majewski mierzy się z okrucieństwem oprawców, a walka toczy się o najwyższą stawkę – życie i honor. Na skraju sadów zamigotało, błysnęło i ciemna lawa jeźdźców ukazała się w stepie. Rozsypali się w długi półksiężyc, sr...
Pierwsza część Trylogii ukraińskiej Józefa Łobodowskiego. Dwunastoletni Staś Majewski z rodziną rzucony jest w wir dziejowej zawieruchy. Młody Polak walczy na ukraińskim stepie o życie, wolność i niezależność w czasach bolszewickiego reżimu. Czy widmo kary za działanie poza systemem sprawi, by sprzeniewierzył się najważniejszym wartościom? Awanturnicza proza o ciężarze patriotyzmu w najtrudniejszych warunkach. Staś wyciągnął pełne wiadro i odczepił łańcuch. Był silny ponad ...
„Światło wiersza” stanowi pierwszą próbę monograficznego ujęcia twórczości Wojciecha Kassa, poety i eseisty mieszkającego i pracującego na co dzień w niezwykłym miejscu – Leśniczówce Pranie, gdzie mieści się Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego; dorobkiem autora „Zaczarowanej dorożki z wielką pieczołowitością i oddaniem opiekuje się właśnie bohater niniejszej książki. Rzecz nie jest jednak klasycznym ujęciem całokształtu dorobku Kassa, jednego z najciekawszych współcze...
Niniejsza książka to zbiór tekstów, który nazwać by można „cieniem” czy „sobowtórem” kanonicznego "Orfeusza w piekle XX wieku". Weszły w jej skład wypowiedzi, które nie znalazły się w owym eseistycznym opus magnum i które siłą rzeczy pozostają w jego cieniu, nawet jeżeli były już wcześniej przedrukowywane w wydaniach książkowych. Są to wypowiedzi rzadziej komentowane i z całą pewnością mniej znane, choć głębią myśli i wyrazu nierzadko dorównują one tym pomieszczonym w "Orfeus...
"Na dzień dzisiejszy. Antologia tekstów krytycznych o poezji Jerzego Jarniewicza" to zbiór szkiców i recenzji poświęconych twórczości lirycznej Jerzego Jarniewicza – jednego z najciekawszych współczesnych poetów polskich, Nagrody Literackiej Nike. Mimo że Jarniewicz należy do grona autorów chętnie komentowanych i wielokrotnie docenianych, jak dotąd nie powstała monografia jego pisarstwa. Niniejsza książka może przejąć rolę takiej monografii: jest ona z jednej strony retrospek...
Tom stanowi wybór poświęconych Wojciechowi Wenclowi – jednemu z najkontrowersyjniejszych poetów współczesnych – tekstów krytycznoliterackich i publicystycznych. Będąc przedmiotem literaturoznawczych dyskusji, przez ponad ćwierć wieku twórczość poety poddawana była mnogości interpretacji. Celem tomu jest ukazanie, jak spolaryzowana była towarzysząca jej przez lata recepcja. Z tego powodu znalazły się w nim teksty zarówno wobec Wencla aprobatywne, jak i krytyczne; rozprawy akad...
Erudycja, analityczna nieustępliwość i empatia dla bohatera opowieści - Wojciech Wencel z pasją naświetla czytelnikom sylwetkę kolejnego, po Kazimierzu Wierzyńskim, wielkiego skamandryty – Jana Lechonia. "Rycerz i faun" jest literaturoznawczą konsekwencją artystycznej pasji i poetyckiej fascynacji Wencla autorem "Srebrnego i czarnego", któremu poświęcał wcześniej wiersze ("Do Jana Lechonia"; "Romantyczność"; "Lechoń"), a w 2018 roku przygotował dla Państwowego Instytutu Wyda...
Nagroda główna w III Ogólnopolskim Konkursie na Książkę Literacką „Nowy Dokument Tekstowy” w kategorii liryka. To nie są wyłącznie „małe kroki za balkon”, choć tej poetyce patronuje inteligentna skromność. To konsekwentne zgłębianie nie tylko zewnętrznych i wewnętrznych widoków na, niekoniecznie wyłącznie miejską, teraźniejszość, ale też tych przez – zniekształcającą i budującą dystans – szybę oraz tych zagwarantowanych przez „wysokie okna” i okna życia. Wbrew tytułowi nie m...
Zdawać by się więc mogło, że polska literatura wyczerpała wszystkie zagadnienia dotyczące Józefa Czapskiego, a ostatnio wydana biografia pióra Erica Karpelesa i polska edycja nieco starszego opracowania Murielle Werner-Gagnebin, a także połączony z konferencjami festiwal poświęcony Czapskiemu powinny być jedynie podsumowaniem wieloletniej dyskusji o wybitnym malarzu, wszechstronnym krytyku sztuki i świadku burzliwej historii polsko-rosyjskiej. Nic bardziej mylnego! Nasza w...
Fakty z tużpowojennej biografii Zbigniewa Herberta, najpierw studia w krakowskiej Wyższej Szkole Handlowej, a potem kilkumiesięczna praca w gdyńskim oddziale Narodowego Banku Polskiego, zainspirowały Józefa Marię Ruszara do postawienia zasadnego, a przy okazji oryginalnego pytania o znaczenie ekonomii w twórczości i życiu autora Pana Cogito. Niniejsza publikacja podejmuje szereg zagadnień związanych z ekonomicznym i praktycznym aspektem biografii Herberta. Źródłem informacji...
Drugi tom poetycki Macieja Taranka pod redakcją Dawida Mateusza wydany przez Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział w Łodzi w koedycji z Instytutem Literatury. Maciej Taranek (ur. 1986) – poeta. Wydał tom repetytorium (2013), który został nominowany do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w kategorii debiut roku. „Najnowsza książka Macieja Taranka jest w ciekawy sposób rozpięta pomiędzy dwoma terminami z zakresu organizacji – repozytorium i impresariatem. Tak jakby g...
„Dramaturgia Jarosława Jakubowskiego reprezentuje zapowiadany już od tak dawna, a mimo to cały czas oczekiwany, powrót do opowieści i postaci w dramaturgii. Powrót – jednak z uwzględnieniem wszystkich wartościowych przemian w dramaturgii. [...] Wiele utworów z tego najnowszego tomu dramatów zaczęło już swoje życie publiczne. Pięć tekstów (Pogrzeb – pod tytułem Nieodwołalne, Człowiek z lodu, Buława, Witaj Barabaszu, Królestwo), napisanych jako słuchowiska radiowe, miało premie...
„Nigdy dotąd nie dotknęło mnie, tak dojmująco, przeczucie końca epoki, nawet więcej, końca kultury trwającej, mimo ciężkich zapaści, kilka tysięcy lat. Nigdy wcześniej nie obezwładniła mnie tak bezwzględnie nicość agresywnej ideologii, chaosu moralnego, deprawacji języka, barbarzyńskiego zaborczego antyczłowieczeństwa, moralnie podobnego do grozy transhumanizmu. Kontury nowego porządku widać wystarczająco wyraźnie, by stracić nadzieję, że moje dzieci, nie wspominając o wnuka...
Pustynny włóczęga Malik al-Suri najmuje się u mędrca Kadiego do szpiegowania wrażych wojsk niosących „bezpieczeństwo i stabilizację”. Tymczasem generał Melville, humanista i esteta, przygotowuje się do przyjęcia międzynarodowego kontyngentu w bazie wojskowej „Babilon”, a swojski wojak Seba osiąga gotowość bojową grając w ping-ponga. Dwie kultury przyglądają się sobie, podczas gdy John Rambo walczy niestrudzenie w telewizorach świata... Marta Kozłowska to nie tylko kugla...
Gdzieś na dalekim stepie, wtedy a wtedy lub kiedy indziej, działa Instytut. Prowadzi się w nim intensywne badania nad językiem Y, w którym drzemie niezwykła moc kształtowania rzeczywistości. Codzienność grona profesorskiego i podopiecznych zostaje zakłócona, gdy z Enklawy docierają wieści o nałożonej na Instytut kwarantannie. Mitrowicz, jeden z podopiecznych, wietrzy w tym okazję do małej rewolucji. Wkrótce odkryje, jaką rolę wyznaczono mu w tej opowieści… Bartosz Po...
Temat „Herbert i sztuka” frapuje mimo upływu lat. „Prywatna” historia sztuki wysoko oceniana przez miłośników eseistyki, a często i przez historyków sztuki, powraca w badaniach herbertologicznych co pewien czas. Niniejszy tom, w skład którego wchodzi spory segment tekstów napisanych przez historyków sztuki, zajmuje się głównie problemem „oka” poety, który – przede wszystkim w celach zarobkowych, ale również z pasji nałogowego bywalca muzeów i galerii sztuki współczesnej – na...
Tom prezentuje studia i rozprawy Juliana Maślanki (1930-2020) z zakresu literatury, folkloru i tradycji kulturalnych. Czytelnik może zapoznać się z tekstami obejmującymi szeroki wachlarz problemów, m.in. Mickiewiczowskie spojrzenie na historię ("Historyczne poglądy Mickiewicza"), zasługi patriotyczne badaczy, placówek akademickich, towarzystw naukowych w okresie zniewolenia ("Nauka i niepodległość pod zaborami") czy interpretujące teksty z kanonu polskiego romantyzmu - "Marię...
Wizja Włoch w polskiej i francuskiej literaturze romantyzmu (1800-1850)" to książka poświęcona powszechnej w dziewiętnastowiecznej Europie modzie na Włochy. Na przykładach zaczerpniętych z arcydzieł literackich (autorstwa Polaków, m.in. Juliusza Słowackiego, Cypriana Norwida, Zygmunta Krasińskiego, oraz Francuzów, m.in. Alfreda de Musset, René Chateaubrianda, George Sand i pani de Staël) i dzieł minorum gentium przedstawia podobieństwa i różnice w postrzeganiu Italii, jakie m...
Tom prezentuje badania Czesława Zgorzelskiego (1908-1996) nad sztuką poetycką i estetyką liryczności w okresie romantyzmu. Czytelnik znajdzie w tym zbiorze między innymi takie klasyczne teksty jak "Przełom romantyczny w dziejach liryki polskiej" oraz "Drogi rozwojowe liryki Mickiewiczowskiej", a także mistrzowskie interpretacje wierszy Juliusza Słowackiego ("Rozłączenie" oraz "Na sprowadzenie prochów Napoleona").Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Naro...
Zadanie, które przed sobą postawiłam, polega na pokazaniu obrazu polskiego tzw. przełomu romantycznego, nie jak to czyniono dotychczas, z perspektywy wielkich aktorów ówczesnej sceny literackiej z Adamem Mickiewiczem, Antonim Malczewskim i Sewerynem Goszczyńskim na czele, ale twórców mniejszego znaczenia. Z punktu widzenia całego zastępu: Czeczotów, Zanów, Chodźków, Korsaków, Odyńców, Chłędowskich, Zaborowskich, Sierocińskich oraz innych im podobnych autorów minorum gentium, ...
Niniejsza książka nosi tytuł "Mickiewiczowski pięcioksiąg romantyczny", ponieważ w pięciu rozdziałach omawia utwory, które odegrały kluczową rolę w rozwijaniu przez Mickiewicza prądu romantycznego w Polsce oraz w budowaniu przezeń coraz śmielszych, coraz bardziej złożonych form dzieła romantycznego. Tymi utworami są: mitopoetyckie narracje z cyklu "Ballady i romanse" (1822), "Sonety krymskie" z moskiewskiej edycji dyptyku cyklicznego "Sonety" (1826), "Konrad Wallenrod" (1828)...
Ogłoszony przez Instytut Literatury konkurs na dzienniki pandemiczne przyniósł 260 nadesłanych tekstów. W niniejszym tomie prezentowane są fragmenty 24 wyróżnionych przez jury prac. Strategie pisarskie autorów różnią się tak, jak różniły się ich sposoby radzenia sobie z nową sytuacją: od wiwisekcji języka, jakim o epidemii mówimy, przez reportażową ewidencję zdarzeń, po autoterapeutyczne wyznania. Utrata pracy, trudne relacje rodzinne, rozstania i powroty, osobliwości...
