Stojąca woda, partia bez azymutu, martwe dusze... tak w schyłkowym okresie istnienia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej postrzegali ją jej członkowie. Wybory do Sejmu i Senatu w czerwcu 1989 r. przyspieszyły proces demontażu władzy sprawowanej w Polsce przez PZPR przez 45 lat. W kolejnych miesiącach jej członkowie, szeregowi pracownicy aparatu partyjnego oraz kierownictwo partii usiłowali przystosować się do nowych warunków społeczno-politycznych. Autor monografii Martw...
"Książka Jana Olaszka ""Opozycyjność naukowców"" pozwala czytelnikowi przyjrzeć się trzem wątkom w historii środowiska Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w czasach PRL. Autor przybliża specyfikę zaangażowania opozycyjnego wybitnego badacza nowomowy i pisarza Michała Głowińskiego. Analizuje motywacje, dylematy i praktyki twórców polskiego tamizdatu na przykładzie postawy cenionego znawcy diarystyki i publicysty politycznego Romana Zimanda. Przygląda się również...
"Zebrane w książce teksty to rezultat sympozjum zorganizowanego w dniach 17–18 października 2022 r. W artykułach, opracowanych na podstawie wygłoszonych referatów, omówiono zagadnienia związane z naukowym charakterem pracy archiwisty. Autorzy przyjrzeli się między innymi działalności pruskich archiwistów. W opracowaniu dotyczącym Georga Adalberta von Mülverstedta, twórcy kolekcji „Adelsarchiv”, omówiono przemiany ustrojowe oraz na ich tle procesy archiwotwórcze, które doprow...
Autor książki, którą oddajemy do rąk Czytelników, postawił sobie za cel ukazanie polskiego uchodźstwa cywilnego w latach II wojny światowej. Jego dzieje nie doczekały się dotąd odrębnego opracowania. Książka niniejsza jest pracą popularnonaukową ukazującą w ogólnym zarysie chronologię, zasięg geograficzny i organizację życia wychodźców z Polski w krajach europejskich i na innych kontynentach. Wszystko zostało opisane na tle dramatycznych wydarzeń II wojny światowej....
"Niniejsza publikacja ukazuje proces powstania i działalności Legalizacji w Okręgu Wileńskim Armii Krajowej. Komórka ta, utworzona w październiku 1939 r., działała nieprzerwanie aż do listopada roku 1948. Legalizacja zajmowała się fabrykowaniem i fałszowaniem dokumentów: metryk, dowodów osobistych, paszportów, świadectw zatrudnienia, meldunków i innych. Dzięki dobrze podrobionym dokumentom możliwe było ukrycie tożsamości konspiratora czy prowadzenie łączności. Pracownicy Lega...
"Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych, którzy przelewali krew na zachodnich frontach II wojny światowej, tylko formalnie należeli do obozu zwycięskiej koalicji, gdyż zakończenie wojny przyniosło im raczej gorycz porażki. Wprawdzie Polska została uwolniona od brutalnej okupacji niemieckiej, ale wolności nie odzyskała – trafiła pod kontrolę totalitarnego reżimu sowieckiego, z nadania którego władzę sprawowali polscy komuniści. Przed weteranami stanął dramatyczny dylemat: czy naraża...
Książka w ujęciu problemowo-chronologicznym ukazuje znaczenie Polski w polityce Jugosławii na tle relacji Belgradu z całym blokiem wschodnim. Szczególną uwagę poświęcono znaczeniu czynnika sowieckiego w kształtowaniu polityki jugosłowiańskiej wobec PRL oraz różnicom ideologicznym między niezależną od Sowietów Jugosławią i podległą Kremlowi PRL. Autor przywołuje w książce nieznane badaczom źródła obcojęzyczne (m.in. serbskie, rosyjskie), kreśli szeroką panoramę kontaktów Belgr...
Książka przedstawia losy ludności polskiej we Lwowie w latach 1944–1959. Opowiada o masowych wysiedleniach polskich mieszkańców miasta połowie lat czterdziestych XX w. (1944–1946) i tzw. drugiej repatriacji, która zakończyła się w 1959 r. Przybliża też codzienne losy tych Polaków, którzy zostali we Lwowie, opisuje funkcjonowanie Kościoła Rzymskokatolickiego i szkolnictwa polskojęzycznego, aktywność instytucji kultury (np. polskiego teatru), a także działalność przedwojennych ...
O ile poznański Czerwiec 1956 doczekał się już sporej biblioteki, o tyle najważniejsi ludzie Czerwca wciąż czekają na swoje biografie i studia. Jedną z takich postaci jest Stanisław Hejmowski – niezłomny prawnik, lider grupy adwokatów broniących przed sądem uczestników poznańskiej rewolty. Niniejsza książka stanowi próbę rozpoznania jego niezwykle barwnego i pracowitego życia, tak charakterystycznego dla polskich losów w trudnym wieku XX – życia nieograniczającego się wszakże...
Publikacja prezentuje sposób, w jaki dyplomacja RP i PRL po II wojnie światowej wypełniała zadanie poszukiwania kolaborantów i zbrodniarzy hitlerowskich w Ameryce Łacińskiej. W pracy przedstawiono dokumenty powstałe w ramach Wydziału Ameryki Łacińskiej Departamentu III Ministerstwa Spraw Zagranicznych, dotyczące lat 1945–1960. Koncentrują się one na kilku obszarach tematycznych, takich jak monitorowanie działalności niemieckiej w Latynoameryce, poszukiwanie kolaborantów i zbr...
Krzysztof Łagojda w cennej monografii porównał stalinizm w ujęciu regionalnym i ogólnopolskim. Autor na bazie szeroko zakrojonych badań archiwalnych i bibliotecznych doszedł do interesującego wniosku, że kontury systemu stalinowskiego wszędzie wiernie kopiowano, ale im dalej od decyzyjnego centrum, tym odstępstw od wzorca było więcej. Podkreślił również, że decyzje podejmowane na poziomie powiatu niekiedy właśnie w tym miejscu kończyły swój bieg i nie były konsultowane nawet ...
Il protagonista di questo libro, il cap. Władysław Drelicharz (1913-1944), era un ufficiale del II Corpo Polacco. Fu uno di questi “soldati-esuli” che i venti di guerra portarono, attraverso il Nordafrica e il Medio Oriente, ai campi di battaglia in Italia: Montecassino, Ancona, Linea Gotica, gli Appennini... Il suo cammino in cerca della “patria perduta”, lungo cinque anni, si interruppe tragicamente nei pressi di Faenza nel novembre 1944.
Urząd Bezpieczeństwa był narzędziem terroru stosowanego przez okupujący Polskę Związek Sowiecki i ich polskich kolaborantów do niszczenia przeciwników instalowanego siłą po 1944 r. ustroju komunistycznego oraz pacyfikowania niepokornych. Prezentowana książka jest kolejną monografią przygotowaną przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie opisującą działalność powiatowych struktur UB w latach 1944–1956 na przykładzie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Po...
This album accompanies the Trails of Hope The Odyssey of Freedom project and is dedicated to General Władysław Anders, whose figure is forever associated with the exodus of our compatriots from the inhuman Soviet land and with the conquest of Monte Cassino by the 2nd Polish Corps under his command. It also documents the lesser-known efforts of this great leader to restore Poland’s right to determine its own destiny after the war and to become completely independent from the p...
Prezentowany tom studiów oprócz postaci znanych przybliża sylwetki działaczy „drugiego szeregu”, które poprzez swoją działalność wpisały się w dzieje polskiej emigracji niepodległościowej 1939–1990. Opublikowane w tomie teksty przybliżają szczególnie te postaci, których idee oraz działalność w różnego typu instytucjach i organizacjach politycznych, społecznych i kulturalnych wywarły istotny wpływ na życie zarówno w kraju, jak i na emigracji, a mimo to ich dorobek pozostaje ni...
Publikacja przybliża problematykę związaną z ratowaniem Żydów przez Polaków w dystrykcie lubelskim w latach 1939-1944 r. Prezentuje portret zbiorowy Sprawiedliwych dla tego terenu, jak też przedstawia wybrane indywidualne historie osób ratujących – zarówno tych, którzy otrzymali odznaczenie Yad Vashem, jak też tych, którzy nie zostali nim uhonorowani. Większość wybranych przypadków dotyczy pomocy udzielanej na wsi, ponieważ na tym obszarze wsparcie dla ludności żydowskiej był...
Zanim Jan Paweł II przyjechał do Szczecina 11 czerwca 1987 r., miał okazję jeszcze przed rozpoczęciem swojego pontyfikatu kilkukrotnie nawiedzić Pomorze Zachodnie. Był miłośnikiem wszystkiego, co miało jakikolwiek związek z naturą i przyrodą. Szacuje się, że odbył około 25 spływów kajakowych po polskich rzekach. Przynajmniej tak twierdzą znawcy jego życia i działalności. Pod tym względem korzystał także z uroków zachodniopomorskiej ziemi. Na przełomie lipca i sierpnia 1955 r....
Wspomnienia jednego z legendarnych podwodniaków komandora Zygmunta Jasińskiego (1906–1990) obejmują trzy dekady istnienia polskiej Marynarki Wojennej, a także okres powojennej odbudowy przemysłu stoczniowego produkującego na jej potrzeby. W latach 1932–1935 Jasiński służył we Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej w Pińsku. W chwili wybuchu II wojny światowej był oficerem mechanikiem na podwodnym stawiaczu min ORP Wilk. Służbę tę kontynuował w czasie wojny, podczas której Wilk ...
Wincenty Witos urodził się 27 stycznia 1874 r. w Wierzchosławicach k. Tarnowa. Ukończył szkołę elementarną w rodzinnej wsi. Był rolnikiem, działaczem społecznym, samorządowcem, politykiem związanym z ruchem ludowym. Od 1905 r. był radnym Rady Powiatowej w Tarnowie. W latach 1908–1931 pełnił funkcję wójta Wierzchosławic. Od 1908 r. sprawował mandat do Sejmu Krajowego we Lwowie, zaś w latach 1911–1918 posła do Rady Państwa w Wiedniu. Był członkiem władz powiatowych i okręgowych...
Jan Frankowski i Konstanty Łubieński należą do najważniejszych działaczy katolickich w dwudziestowiecznej Polsce. Książka przedstawia ich biografie od działalności publicznej w II Rzeczypospolitej przez lata drugiej wojny światowej aż po apogeum karier w Polsce Ludowej. Na przykładzie tytułowych postaci czerwonych katolików i ruchów politycznych, w których działali, przedstawiono trudną drogę intelektualistów, którzy chcąc bronić prawa do działalności politycznej w PRL, decyd...
W książce „Tam, gdzie największe niebezpieczeństwo, szedł pierwszy”. Sylwetki Żydów – uczestników walk o niepodległość i granice Polski w latach 1914–1921 upamiętniono sylwetki kilkudziesięciu polskich Żydów, uczestników zmagań o granice Rzeczypospolitej w latach 1918–1921, niekiedy także walk o niepodległość w Legionach i w Polskiej Organizacji Wojskowej. Część spośród nich poległa w obronie Lwowa i w wojnie z bolszewikami. Większość pozostałych zginęła w czasie II wojny świ...
„Jeśli taki szubrawiec jak wy, obywatelu szeregowy Paśko, będzie żył dziesięć lat krócej, to czysty zysk dla socjalistycznej ojczyzny” ‒ te słowa autor wspomnień z tzw. jednostki kleryckiej w Bartoszycach słyszał z ust dowódcy codziennie przez 715 dni. Ksiądz Henryk Paśko snuje swoją opowieść o wojnie duchowej z materialistycznym światopoglądem narzucanym siłą klerykom-żołnierzom; o bezwzględnych metodach niszczenia powołań i łamania sumień alumnów wcielanych do komunistyczne...
Głównym celem publikacji jest pogłębienie wiedzy na temat funkcjonowania podstawowych struktur aparatu represji w powojennej Polsce oraz ludzi je tworzących. Opracowanie stanowi próbę wypełnienia istotnej luki w wiedzy, dotyczącej obsady personalnej oraz podejmowanych do 1956 r. przedsięwzięć Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie, znanego głównie w kontekście uczestnictwa jego funkcjonariuszy w przygotowaniach do obławy z lipca 1945 r. oraz walki z konspi...
"Jest to pierwsza publikacja poświęcona rozkazowi sowieckiego NKWD nr 00486 z 1937 r. Przedstawia genezę operacji skierowanej przeciwko rodzinom "zdrajców ojczyzny" w tym w głównej mierze kobietom i ich dzieciom, przebieg tej akcji i jej tragiczne konsekwencje. Bazę źródłową stanowią materiały pozyskane z ukraińskich obwodowych archiwów państwowych w Chmielnickim, Odessie i Winnicy. W głównej mierze stanową je akta spraw karnych Polek i Polaków represjonowanych przez sowiecki...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
