Książka zawiera wybór źródeł: polskich tłumaczeń dokumentów sporządzonych przez amerykańskich dyplomatów pracujących w PRL w ostatnim piętnastoleciu jej istnienia. Źródła te dotyczą spotkań przedstawicieli USA z duchownymi Kościoła katolickiego w Polsce – od najważniejszych hierarchów po zwykłych księży.
Kolaboracja z Armią Czerwoną na terenach woj. lubelskiego jest jednym z istotnych zagadnień związanych ze stosunkiem mniejszości narodowych do państwa polskiego w okresie II wojny światowej. Jej skala ale przede wszystkim skutki, stanowią bez wątpienia jeden z elementów wpływających na wzajemne relacje w całym okresie okupacji. W prosowieckie działania włączyli się również polscy komuniści, dla których przynależność do powstających komitetów rewolucyjnych czy też czerwonej mi...
Książka jest opisem polityki karnej władz PRL w latach 1953-1957. Jednym z jej wyznaczników były rehabilitacje. Rozumiano przez nie z jednej strony wyrównanie krzywd wyrządzonych działaniami funkcjonariuszy państwa komunistycznego, a z drugiej – rozliczanie tych funkcjonariuszy na drodze dyscyplinarnej i prawnokarnej. Opis ten więc wpisuje się w dyskusję na temat charakteru przemian dokonujących się w Polsce w tamtym czasie. Autor podaje przykłady procesów rehabilitacyjnych, ...
Książka składa się z 45 krótkich artykułów napisanych przez 43 autorów. Główną ideą, która przyświecała autorom podczas pracy nad tym wydawnictwem, była chęć uhonorowania wybranych bohaterów poprzez przedstawienie ich szerszemu gronu. Niektóre artykuły poświęcone są wydarzeniom czy momentom polskiej historii – najczęściej lokalnej – które warto przybliżyć i omówić z innej, niekiedy zaskakującej perspektywy. Zdecydowana większość tekstów zawartych w niniejszej publikacji to o...
Wielkopolska, przez samych komunistów określana (przez przyrównanie do najbardziej opornego wobec rewolucji regionu Francji) mianem "Wandei", w okresie dwudziestolecia międzywojennego zdawała się symbolizować ostoję konserwatyzmu i katolicyzmu - a tym samym miejsce wyjątkowo niesprzyjające prowadzeniu działalności rewolucyjnej. Niemniej, i tu w specyficznych warunkach, ze zmiennym szczęściem funkcjonowała Komunistyczna Partia Polski. Książka jest pierwszą próbą monografii ruc...
W trzecim tomie pracy zbiorowej Paryż, Londyn, Monachium, Nowy Jork. Powrześniowa emigracja na mapie kultury nie tylko polskiej autorzy skupili się na indywidualnej (artystycznej, pisarskiej, naukowej) oraz instytucjonalnej działalności kobiet reprezentujących powrześniowe wychodźstwo, podjęli także interesujący wątek kobiet, które funkcjonowały jako osoby twórcze w cieniu wybitnych czy uznanych mężczyzn (mężów, życiowych partnerów), nierzadko również realizowały się w męskim...
Potrzeba ujęcia w szerszym kontekście problemu historii, pamięci i świadomości zbiorowej społeczeństwa polskiego, zrodziła pomysł na przeprowadzenie swego rodzaju próby ukazania mechanizmów zapamiętywania doświadczeń historycznych i ich wpływu z jednej strony na współczesny obraz dziejów narodowych, z drugiej – na psychologiczne, socjologiczne, kulturowe skutki traum narodowych, przejawiające się zarówno zbiorowo, jak i indywidualnie wśród Polaków i oddziałujące na współczesn...
Książka poświęcona jest zmianom zachodzącym w ruchu harcerskim od odrodzenia ZHP w 1956 r. do roku 1964, kiedy to wprowadzono do przyrzeczenia słowa o „wierności sprawie socjalizmu”, co stanowiło symboliczny kres procesu ponownego podporządkowywania harcerstwa komunistycznej władzy. Na tom składają się teksty różnych autorów pokazujące z jednej strony entuzjazm związany z odrodzeniem i późniejszą, codzienną pracę wychowawczą ZHP, a z drugiej starania ówczesnych władz, by harc...
Celem albumu jest upowszechnienie wiedzy o funkcjonowaniu Reichsgau Wartheland, w którym prowadzona była najbardziej rasistowska i bezwzględna polityka narodowościowa spośród wszystkich obszarów Polski bezpośrednio wcielonych do Niemiec. W książce za pomocą obszernych opisów i tysiąca fotografii przedstawiono dzieje Kraju Warty z perspektywy ludności polskiej, żydowskiej i niemieckiej.
Siła-Nowicki żył w kilku epokach: Polski międzywojennej, II wojny światowej, okresu komunizmu oraz ponownie wolnej Polski. Miał okazję poznać wielu ludzi, którzy odegrali kluczową rolę w historii Polski XX w. W zbiorowej pamięci Polaków zapisał się jako prawnik, obrońca w procesach politycznych PRL, chadek, działacz społeczno-polityczny. Niewiele osób pamięta, że przed wojną odbył służbę wojskową i zdobył patent oficerski. Wybuch II wojny światowej był w jego życiu wydarzenie...
Czesława Panek-Wierzbińska spisała po latach swoje wspomnienia. Ukazała w nich drogę, jaką przebyła jako dziecko z Chmielowa w woj. stanisławowskim (wysiedlona 10 lutego 1940 r.) do Nowej Zelandii. Chociaż w publikacji przeważają opisy niedoli, trudnych doświadczeń, również tych związanych ze stratą najbliższych osób, to można w niej także odnaleźć radosne akcenty. Książka została wydana w Nowej Zelandii w 2015 r. pod tytułem Chmielów. Our Paradise Lost.
Mieczysław Franciszek Rakowski, ostatni I sekretarz KC PZPR (1989–1990), premier (1988–1989), wicepremier (1981–1985) oraz wicemarszałek Sejmu PRL (1985–1988), współtwórca i wieloletni redaktor naczelny tygodnika „Polityka” (1958–1982). Długotrwała kariera polityczna oraz nimb „liberała” czynią z niego jedną z najbardziej interesujących postaci w dziejach PRL. Wychowany na kujawskiej wsi, wchodził w dorosłość w czasie wojny i zaraz po jej zakończeniu. Był self-made manem PRL,...
Przewodnik po Memoriale Męczenników Kościoła Katolickiego na Ukrainie w XX wieku, który znajduje się w miasteczku Tywrów k. Winnicy na Ukrainie. To miejsce pamięci i modlitwy, stworzone przez o. Pawła Wyszkowskiego. Umieszczono tam pamiątki po ofiarach komunistycznych prześladowań – zdjęcia więzionych księży i świeckich, szczątki pomordowanych, nagrane i spisane relacje świadków, nieznane dokumenty.
Autor książki podejmuje temat miejsca Żeromskiego w kulturze – nie tylko, ale również europejskiej.
Publikacja została oparta na bardzo ciekawym pomyśle interpretacyjnym, polegającym na wgłębieniu się w tekst Przedwiośnia, a zwłaszcza w treść jego ostatniej sceny. Wojciech Gruchała odczytuje ukryte tam treści i umiejscawia je w szeroko potraktowanym kontekście pozaliterackim.
Wraz z osiągnięciem pokoju na wschodnich granicach Rzeczypospolitej Naczelnik Państwa i wódz zwycięskiej armii Józef Piłsudski często opuszczał rozpolitykowaną Warszawę. 10 lipca 1921 roku odwiedził stacjonujący w Koninie 18. Pułk Piechoty, któremu wręczył sztandar ufundowany przez mieszkańców trzech powiatów (Konin, Koło, Słupca). Autor książki zabiera Czytelnika do Konina u progu Niepodległej, rekonstruuje przebieg wizyty Józefa Piłsudskiego w mieście oraz wskazuje na główn...
Książka ta stanowi próbę analizy stosunków między państwem polskim a mieszkającą w nim mniejszością i emigracją rosyjską w latach 1926–1935. Czytelnik znajdzie w tej książce analizę położenia społeczności rosyjskiej w Polsce, frakcji politycznych, na jakie się dzieliła, ewolucji polityki państwa na szczeblu centralnym i wojewódzkim oraz tajnego oblicza stosunków polsko-rosyjskich.
Powszechna Wystawa Krajowa została urządzona w Poznaniu w 1929 r., aby pokazać dorobek odrodzonej Rzeczypospolitej. Zgromadziła 4,5 miliona gości, a zaprezentowano na niej wszystkie gałęzie przemysłu, sztukę, kulturę i życie społeczne oraz dokonania polskiego rządu. Niniejsza edycja źródłowa prezentuje dokumenty, fotografie, rysunki i plany związane z jej organizacją, przebiegiem i likwidacją. Jednocześnie próbuje odtworzyć ówczesne nastroje, oddaje głos twórcom, gościom i fo...
Na stosunki polsko-kanadyjskie po II wojnie światowej patrzy się zazwyczaj przez pryzmat losów skarbów wawelskich, które udało się wywieźć z kraju we wrześniu 1939 r. Powróciły one do Krakowa dopiero w 1959 r. Zamiarem autora jest dokonanie analizy stosunku dyplomacji kanadyjskiej do kwestii przynależności terytorialnej i przyszłości Szczecina w kontekście ewolucji polityki Ottawy wobec problemu polskiej granicy zachodniej. Nie bez znaczenia dla wspomnianego tematu jest równi...
Do tej pory ani polska, ani niemiecka historiografia nie wyeksponowały i nie przeanalizowały w pełni znaczenia Selbstschutzu w pierwszych miesiącach okupacji w Polsce. Dominuje refleksja nad aspektami militarnymi polskiej wojny obronnej oraz zbrodniami armii niemieckiej i funkcjonujących przy niej grup operacyjnych Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa. Niniejszy tom jest pierwszą polską monografią Selbstschutzu (1939–1940), a także pierwszym opracowaniem tego tematu...
Europa, jako historyczna więź powstała z potrzeby ludów, które pomimo różnic chciały współpracy opartej na podobnym rozumieniu tradycji i bezpieczeństwa. Europejskie narody można uznać za małe w porównaniu z np. ludami Chin czy Indii. Podobnie z przestrzenią, którą zamieszkują. Jak wreszcie porównać długość historii Europy z dziejami na przykład Egiptu? Co wydaje się uderzające – w tych stosunkowo krótkich dziejach i niezbyt wielkich przestrzeniach miała miejsce niezwykła int...
Książka zawiera studia historyków polskich i zagranicznych poświęcone kontaktom polsko-szwajcarskim w XIX i XX w. Zostały one przedstawione na międzynarodowej konferencji naukowej Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Polskiego w Rapperswillu zorganizowanej w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.
W zamierzeniu powojennych władz komunistycznych badania nad religią i religijnymi zjawiskami miały wspomagać działania prowadzące do laicyzacji życia społecznego i ograniczenia wpływów Kościoła. Z tego powodu w okresie tzw. demokracji ludowej rozwój religioznawstwa jako niezależnej dyscypliny naukowej niezmiernie utrudniano. Środowisko religioznawcze, instytuty badawcze, a także dydaktyka akademicka nie były wolne od ideologizacji i instrumentalnego wykorzystania do celów i...
Książka opisuje proces instalowania władzy komunistycznej w województwie białostockim po II wojnie światowej (do momentu utworzenia PZPR). Autor ukazał wpływ władzy na lokalne społeczeństwo przez pryzmat funkcjonowania wojewódzkich władz partyjnych i państwowych oraz aparatu represji: organów bezpieczeństwa i wymiaru sprawiedliwości.
Słownik prezentuje sylwetki kapłanów, nauczycieli, naukowców i innych przedstawicieli elit polskich, którzy po 1945 r. pozostali na terenie ZSRS. Jedni nie chcieli, a inni nie mogli osiąść w powojennej Polsce. Podjęli misję przeciwstawiania się sowietyzacji, ocalenia języka, kultury, przechowania wiary ? choćby w niewielkim kręgu najbliższych. Nie zabiegali o honory, nie liczyli na ordery czy wyrazy uznania. Niczym żołnierze na straconych placówkach pełnili służbę, nie zważaj...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
