Publikacja jest wartościowym opracowaniem dla historyków zajmujących się problematyką funkcjonowania Oddziału II SG WP w działaniach realizowanych przeciwko Sowietom w latach 1921–1933, w tym wypadku zaś placówki wywiadowczej „Nabuchodonozor” w Teheranie. Zasadniczą częścią pracy jest niezwykle wartościowy referat autorstwa płk. Jerzego Grobickiego, kierownika placówki, na temat sytuacji ogólnej w Persji i Afganistanie (warunki topograficzne i etnograficzne, stosunki politycz...
"Monografia ""Ze wsi do miasta. Polskie Stronnictwo Ludowe w Warszawie 1945-1947-1949"" wpisuje się w zachodzący w ostatnim czasie „zwrot ludowy” w polskiej humanistyce. Zaskoczeniem może być jednak to, że dotyczy ona historii ludowców z Warszawy – mieszczan z krwi i kości, którzy w organizacji stołecznej mikołajczykowskiego PSL dostrzegli szansę na pokonanie komunizmu w ramach demokratycznych reguł. Czy eksperyment związany z budową partii chłopskiej w wielkomiejskiej przes...
"Monografia – powstała w ramach miniserii „Temida tyranów” – stanowi pierwszy krok do całościowego ujęcia historii i funkcjonowania Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie w latach 1946–1955. Ten największy i najważniejszy z sieci WSR nie doczekał się dotychczas osobnego opracowania, m.in. z racji ogromu, a jednocześnie niekompletności zachowanego materiału źródłowego. Książka proponuje spojrzenie na warszawski WSR od wewnątrz: skupia się na wewnętrznych mechanizmach jego funk...
W ramach współpracy pomiędzy UAM w Poznaniu a IPN Oddział w Poznaniu obyły się trzy konferencje naukowe z nauk pomocniczych historii oraz rekonstrukcji historycznej. Przygotowana publikacja zawiera teksty wygłoszone podczas konferencji sfragistycznej. Materiał został uzupełniony o przygotowane w okresie późniejszym m.in. podczas badań studentów zmierzających do przygotowania prac licencjackich i magisterskich z zakresu sfragistyki.
Losy samozwańczego oficera WP, kawatermistrza V Odcinka Wachlarza, dowódcy Ośrodka Dywersyjego Nr 24 i dowódcy oddziału Specjalnego Garnizonu Miasta Wilna w Okręgu Wileńskim na Wileszczyźnie, a od 1945 r. w Polsce centralnej. Po aresztowaniu przez UB w 1949 r. poszedł na współpracę jako informator i TW, którą kontynuował do 1990.
Niniejszy, drugi w kolejności, tom tej serii prezentuje dokumenty wytworzone przez jedną z najmniej znaczących Okręgowych Delegatur Rządu - ODR Ciechanów. Znajdują się one w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Znajdujemy w nich wszechstronny obraz działalności polskiej tajnej administracji oraz niemieckich władz okupacyjnych na obszarze północnych powiatów województwa warszawskiego, włączonych przez okupanta niemieckiego w granice III Rzeszy. W tomie zamieszczon...
Niniejsza monografia przedstawia sensacyjną historię trzech młodych Słowaków ze Zgromadzenia Słowa Bożego (zakonu werbistów): Štefana Horváth, Jozefa Šaby i Róberta Borika, którzy uciekli do Polski. Dokończyli tu studia teologiczne i zostali potajemnie wyświęceni w Gnieźnie przez bp. Lucjana Bernackiego. Musieli jednak ukrywać się przed komunistyczną Służbą Bezpieczeństwa, która kilkakrotnie wpadała na ich trop.
Czesław Szurmiak (1917-1993) - w 1939 r. ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Wziął udział w kampanii wojennej w składzie 23. Pułku Ułanów Grodzieńskich w Armii Odwodowej "Prusy". Podczas II wojny światowej był oficerem szkoleniowym i dywersji w Komendzie Obwodu ZWZ-AK Łańcut. Po wkroczeniu Armii Czerwonej nie zgłosił się do poboru, co w połączeniu z przynależnością do AK spowodowało, że został aresztowany przez komunistyczny aparat represji. W celi więzienia ...
Polska Akademia Nauk w zamyśle komunistycznych władz partyjno-państwowych była główną instytucją naukową PRL. Z tego powodu pozostawała pod ścisłym nadzorem politycznym, sprawowanym zarówno od wewnątrz – przez kadrę kierowniczą i aparat administracyjny nominowane przez władze, jak i od zewnątrz – przez poszczególne instancje partyjne, rząd i Służbę Bezpieczeństwa. Prezentowana w pierwszym tomie wydawnictwa aktywność operacyjna SB wobec PAN stanowiła jednak tylko drugą linię i...
II wojna światowa to jedna z najistotniejszych cezur w historii. Największy w dziejach konflikt i towarzyszące mu zbrodnie pochłonęły życie milionów istot ludzkich. Doświadczenie lat 1939–1945 odciska swoje piętno na kolejnych pokoleniach, które żyją w świecie politycznie i mentalnie ukształtowanym przez wynik tamtych zmagań. Te sześć lat od ponad osiemdziesięciu jest stale obecne w ludzkiej pamięci. Nawiązania do czasu Zagłady pojawiają się w literaturze, filmie, muzyce. Bad...
Komiks opowiada o Wincentym Witosie, premierze rządu polskiego od 24 lipca 1920 do 13 września 1921 roku, a więc w okresie wojny polsko-bolszewickiej i decydującej o jej przebiegu bitwy warszawskiej. Pokazuje barwne postaci czołowych wówczas polityków i wojskowych, a także wydarzenia rozgrywające się nie tylko w gabinetach rządowych czy na sali sejmowej, lecz także na froncie wojny.
Na publikację składa się 121 dokumentów wytworzonych w Komitecie Wojewódzkim PZPR w Katowicach i w podległych mu instancjach terenowych. Pozwalają one na zapoznanie się z polityką emigracyjną prowadzoną na obszarze woj. katowickiego w latach 1970–1978. Wybór dokumentów poprzedzono wstępem, w którym omówiono politykę migracyjną i narodowościową realizowaną na Górnym Śląsku w czasach PRL.
Publikacja jest naukowym opracowaniem drogi życiowej bp. Bolesława Kominka od jego urodzenia w 1903 r. do objęcie rządów w diecezji wrocławskiej w 1956 r. To w tym okresie należy szukać genezy dokonań kard. Kominka, m.in. działań na rzecz uznania zachodnich granic Polski po wojnie, proces pojednania polsko-niemieckiego (inicjator i współautor „Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich”), stabilizację administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, inte...
Publikacja zbiorowa, której tematem przewodnim jest historia Warszawy w okresie wojny polsko-bolszewickiej. Pomieszczone w niej artykuły obejmują szeroki zakres problematyki - historię militarną, polityczną i społeczną, historię wychowania, a także badania archeologiczne. Ukaże się w serii "Warszawa Niepokonana"
Rozliczenie zbrodni popełnionych w czasie II wojny światowej przez Niemców oraz współpracujące z nimi osoby było jednym z najtrudniejszych zadań, przed którymi stanęli przedstawiciele legalnych władz Rzeczypospolitej na emigracji, a następnie polscy działacze komunistyczni, przygotowujący się od 1943 r. do przejęcia rządów w powojennej Polsce. W związku z tym, że przywództwo w kraju objęli ostatecznie – dzięki wsparciu ZSRS – członkowie partii komunistycznej, to właśnie oni w...
Generał Władysław Anders zajął trwałe miejsce w panteonie narodowym wśród najwybitniejszych wodzów polskich XX w. Sławę przyniosła mu kampania włoska trwająca kilkanaście miesięcy. Droga do chwały wiodła przez I Korpus Polski w Rosji, powstanie wielkopolskie, wojnę z bolszewikami, boje wrześniowe 1939 r. Znaczyły ją Krzyże Walecznych, Virtuti Militari i liczne rany odniesione w walce. Wielu jego zwycięstwom nie towarzyszył bitewny zgiełk, ale ich waga była nie mniejsza od tyc...
Publikacja ma celu ukazanie specyfiki systemu prawnego Polski ludowej oraz innych krajów tzw. bloku wschodniego. Przedstawiono m.in. zaangażowanie organów siłowych państwa w umacnianie ustroju komunistycznego, eliminowanie podziemia zbrojnego i opozycji politycznej. Opisano przykłady indywidualnych postaw sędziów, prokuratorów i adwokatów, a także przedstawicieli aparatu represji oraz rządzącej partii.
Wspomnienia Zbigniewa Przyrowskiego (1921-2008), który w czasie II wojny światowej służył w polskich organizacjach niepodległościowych, uwięziony przez Niemców opiekował się końmi na froncie wschodnim, po powrocie do Polski pracował w szkole podstawowej na Suwalszczyźnie, był świadkiem instalowania się władzy komunistycznej. Później był redaktorem naczelnym pisma „Młody Technik”. Ksiażka zawiera wprowadzenie oraz rozbudowany aparat naukowy wyjaśniający kontekst historyczny op...
Publikacja jest jednym z nielicznych opracowań dotyczących relacji polsko-irańskich w XX w. Stanowi zbiór unikatowych obecnie dokumentów (źródła oryginalne zostały bowiem wykradzione z archiwum) wytworzonych przez placówkę wywiadowczą na Bliskim Wschodzie funkcjonującą pod kryptonimem „Nabuchodonozor” w latach 1932–1937. Powstała ona z inicjatywy Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego, a jej zadaniem było zbadanie możliwości prowadzenia z tego terenu działalności wywiad...
Monika Tomkiewicz – doktor habilitowany nauk humanistycznych, pracownik naukowy Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie, członek Stowarzyszenia Polaków Naukowców Litwy – w drugim poprawionym i uzupełnionym wydaniu książki zawarła wyniki dwudziestoletnich badań nad zbrodniami popełnionymi na obywatelach polskich różnych narodowości w Ponarach i innych wybranych miejscach straceń na Wileńszczyźnie w latach 1941-1944. Monografia przedstawia stosunki narodowościowe w przedwojen...
Historia Wołynia nie skończyła się w 1945 r., wraz z wyjazdem ocalałych z wojennej pożogi Polaków, lecz miała swoją burzliwą kontynuację. Powojenne dzieje Wołynia są historią Ukraińców – dawnych sąsiadów zza miedzy i współobywateli Rzeczypospolitej, dla których zakończenie drugiej wojny światowej nie oznaczało końca problemów i początku nowego życia, lecz było tylko niezauważalnym epizodem w ciągu tragicznych wydarzeń rozpoczętych we wrześniu 1939 r. Masowe represje, deportac...
Publikacja będąca pokłosiem ogólnopolskiej konferencji naukowej „Partyjne kierownictwo w terenie. Aspekty funkcjonalne aktywności PZPR na szczeblu lokalnym”, zorganizowanej w 2019 r. w Ustroniu, w której wzięli udział badacze związani z kilkoma instytucjami naukowymi – m.in. Instytutem Pamięci Narodowej, Uniwersytetem Opolskim, Muzeum Śląskim w Katowicach, a także badacze bez instytucjonalnej afiliacji. Zebrane w tomie teksty ukazują mozaikowy obraz funkcjonowania PZPR jako r...
Monografia więzienia NKWD w Toszku w powiecie gliwickim. Więzienie działało od maja do listopada 1945 r. Przetrzymywano w nim ok. 5 tys. osób, głównie mieszkańców Saksonii, Brandenburgii, Dolnego i Górnego Śląska, zatrzymanych w ramach akcji tzw. oczyszczania tyłów. Część osadzonych przywieziono do Toszka z więzienia NKWD w Budziszynie (Bautzen). Zakład mieścił się w budynkach szpitala psychiatrycznego, w którym wcześniej Niemcy przetrzymywali internowanych cywilów z Wielkiej...
Opracowanie obszernych fragmentów maszynopisu Juliena Bryana „Russian Winter” – pracy niepublikowanej za życia autora, zawierającej jego notatki z czasu współpracy z misją UNRRA w Polsce i ZSRR na przełomie lat 1946 i 1947 – oraz prezentacja wybranych fotografii z tej podróży, poprzedzone wprowadzeniem służącym zarysowaniu tła wydarzeń.
