Piero della Francesca (ok. 1412–1492) był znany nie tylko jako wybitny malarz epoki renesansu, ale również jako znakomity matematyk. Jest zatem zarówno autorem słynnych fresków w bazylice San Francesco w Arezzo (Legenda Krzyża Świętego, 1452–1459), jak i genialnym matematykiem i geometrą. Jeden z największych matematyków Moritz Cantor pozostawał pod takim wrażeniem osiągnięć Piera, że w swoim dziele Vorlesungen über Geschichte der Mathematik z 1892 roku wspominał o równaniach...
„Autor wykazał się bogatą wiedzą humanistyczną, którą poparł prezentacją własnych opracowań, jak również szeroką znajomością krajowych i zagranicznych publikacji z zakresu nauk społecznych. Praca składa się z czterech części, obejmujących całość zagadnień zapowiadanych w tytule. Ukazują one najważniejsze oryginalne myśli Autora, które logicznie wynikają z przyjętej analizy problematyki badawczej. Stanowią one ważny wkład w rozwój teorii czasu wolnego, turystyki i rekreacji (…...
Istoty wirtualne wikłają siebie i nas – ludzi – w liczne napięcia między tym, co realne, a tym, co wirtualne, tym, co mentalne, a tym, co cielesne, tym, co własne, i tym, co cudze, a także tym, co symboliczne, reprezentacjonistyczne, a tym, co wymyka się symbolizacji. Nawet jeśli niektórzy filozofowie uznali, iż różnice między tymi opozycjami zostały zniesione, właśnie rzeczywistość wirtualna wywołuje je na nowo i każe zrewidować pytania o ich ważność. Awatary, czyli wirtualn...
Badaczka przekładu i tłumaczka Agata Rębkowska przeprowadza w tej książce precyzyjną analizę efektów humorystycznych w dwóch popularnych filmach francuskich w porównaniu do wersji zaprezentowanych polskiej publiczności (Goście, goście i Jeszcze dalej niż Północ). Praca ma charakter interdyscyplinarny: sytuuje się na styku językoznawstwa, przekładoznawstwa i filmoznawstwa, bowiem analiza porównawcza poszczególnych scen i aspektów obu dzieł dotyczy nie tylko warstwy językowej, ...
Wieloaspektowość utworów dramatycznych Bertolta Brechta oraz jego teoria teatru, oddziaływująca dziś na otwarte, postdramatyczne i performatywne praktyki inscenizacyjne, staje się otwartym i budzącym ciekawość obszarem poszukiwań badawczych. Czytanie Brechta oznacza rozumienie specyfiki i odmienności jego tekstów w powiązaniu z praktyką sceniczną, w której, jak pisze Hans-Thies Lehmann, odnajdujemy zarówno wysoką artystyczną sztukę, jak i jej marginesy – naukę, dydaktykę, szk...
Autorka stawia sobie ambitne zadanie przyjrzenia się, jak sztuka nowoczesna oddziałuje na nasze życie i jak my odpowiadamy na sztukę. To oddziaływanie jest możliwe dzięki łamaniu konwenansów oraz ukrytemu humorowi. Dowcip w sztuce, humor sztuki często są przemilczanym tematem, a sztukę zwykło się ujmować w Sartre’owskim duchu powagi. Autorka sprzeciwia się takiej tendencji, pokazując, w jaki sposób sztuka staje się grą z widzem, zabawą z rzeczywistością, dowcipem, który zosta...
Najczęściej historię traktuje się jako domenę działalności ekspertów – historyków, zaś pamięć jako wytwór wspólnot pamięci. Ta ostatnia może obejmować pamięć rodzinną czy komunikacyjną, jak i pamięć społeczności lokalnych, regionalnych czy narodowych. W tym drugim przypadku stanowi ona podstawę do kształtowania się tożsamości grupowej, ale może również być wykorzystywana do legitymizacji porządku politycznego. Wówczas często staje się polem walki ideologicznej. Już wstępny pr...
„Równie dokładnych, plastycznych migawek z oblężonego miasta nie znajdziemy nigdzie indziej. Tworzą poruszający, rozległy, trzymający w napięciu obraz decydującego punktu zwrotnego w historii Niemiec – wprawdzie z rewolucji 1918/1919 roku wyłoniła się pierwsza niemiecka demokracja, ale tkwiły w niej zarazem zapowiedzi nadchodzącej katastrofy. Tu odkrywamy całkiem nowego Victora Klemperera”. Alexander Cammann, „Die Zeit” „Zamętowi rewolucyjnemu w bawarskiej metropolii Klempe...
Otrzymujemy księgę omawiającą podejmowane zagadnienie z różnych perspektyw i w odniesieniu do różnych zjawisk, z wykorzystaniem narzędzi wypracowanych przez różne szkoły metodologiczne, a jednocześnie – co stanowi rzadkość w tego typu wieloautorskich przedsięwzięciach – tom koherentny, zmierzający do jasno sformułowanych wniosków, które z jednej strony poszerzają istniejący stan wiedzy na temat poszczególnych twórców, dzieł, nurtów w literaturze i kulturze, z drugiej zaś mają...
„Zmysłowość i metafizyka nie wykluczają się, podobnie jak wiara i wątpliwości, ale warunkują się wzajemnie. Odpychająca jest natura jako taka, rządząca się swym wewnętrznym prawem, ale dla człowieka jest piękna, ponieważ umie on patrzeć na nią oczami, w których odzwierciedla się pierwiastek boski (…) Nie każda erotyczna miłość jest chciwą żądzą, nie każde piękno pokusą i uwiedzeniem. Ale różnice te należy stale sprawdzać – czy to w odniesieniu do wiewiórki, czy leszczyny, czy...
Karol Ludwik Koniński to pisarz niezwykły, nie mający swoich poprzedników ani następców w literaturze polskiej, z rodziny wielkich gwałtowników chrześcijańskich: Pawłów i Orygenesów, Pascalów i Newmanów, Kierkegaardów i Mounierów. W dwudziestoleciu międzywojennym zajmujący ważną i bardzo własną pozycję w życiu intelektualnym – Irzykowski zaliczał go do pierwszej dziesiątki publicystów – dziś prawie nieznany przez szerokie kręgi czytelników, wyłączony z żywego obiegu kulturowe...
Ta książka jest opowieścią o rozdrożu, na jakim stanęli mieszkańcy Litwy, tak Polacy jak i Litwini, pod koniec wieku XIX (przyglądali im się, próbowali – bądź nie – zrozumieć, co się dzieje na Litwie, oczywiście także Polacy z Polski, dlatego pojawią się tutaj także oni). Próbuje się w niej opisać płynny stan kultury: oscylowa-nie pomiędzy historycznością a ideą narodową. To wówczas ważyły się losy „obojga narodów”. Pojęcie „naród” traciło właśnie unijne, przedrozbiorow...
Prezentowany tom zawiera prace polskich i zagranicznych autorów poświęcone librettu Czarodziejskiego fletu jego polskie tłumaczenie. Napisany przez Emanuela Schikanedera i naznaczony specyficznym politycznym i intelektualnym klimatem józefińskiego Wiednia tekst jest bez wątpienia ważnym, ciągle intrygującym dokonaniem nie tylko austriackiego, ale także i europejskiego oświecenia. Dzięki muzyce Mozarta żyje do dziś na scenach operowych całego świata; pochodzące z niego motywy ...
Kerygmatyczne figury interpretacji przedstawia autorską koncepcję literaturoznawczej lektury i krytyki. Wraz z poprzednią książką Poza horyzontem. Eseje o sztuce czytania (Ćwiczenia z poszukiwania sensu) dylogię proponującą całkowicie nowe analityczno-interpretacyjne ujęcie teorii literatury. Odwołując się do chrześcijańskiej antropologii literatury i kerygmatycznej szkoły interpretacji tekstu literackiego, książka prowadzi do refleksji metakrytycznej i metainterpretacyjnej, ...
Kolejny tom serii literaturoznawczych studiówregionalistycznych przynosi całościowe spojrzenie na obecność idei regionalistycznej w polskiej refleksji o literaturze. Profesorowie Małgorzata Mikołajczak i Zbigniew Chojnowski, znakomici filolodzy i zarazem kulturoznawcy, autorzy wielu znaczących prac z obszaru takich zagadnień, jak między innymi geopoetyka, geografia literacka oraz dyskurs tożsamościowy w literaturze, przygotowali rzecz fundamentalną – antologię wypowiedzi kryt...
Prezentowany tom jest pierwszym efektem realizacji szerszego projektu poświęconego rozwijaniu koncepcji kulturowej teorii literatury. W tej fazie celem naszym było po prostu uchwycenie zmian zaszłych we współczesnej refleksji teoretycznoliterackiej oraz ukazanie ich skutków dla rozumienia zarówno kluczowych kategorii, jak terytorium i statusu obecnej(i przyszłej) kulturowej - już faktycznie- teorii literatury. Jest ona kulturowa, ze względu na osadzenie jej założeń, narzędzi ...
HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 110 Pojęcie traumy upowszechniło się jako narzędzie opisu w psychoterapii, literaturoznawstwie, badaniach kulturowych, historiografii, badaniach nad wizualnością, czy badaniach Zagłady. Ponadto pewne przejawy traumy stały się kapitałem kulturowym, podstawą tożsamości czy też powodem do dumy. Niniejszy tom przedstawia wybrane aspekty pola badań nazywanego studiami nad traumą czy też teorią traumy rozwijanego w kontekście anglo-amerykańskim. Wyróżni...
W tej pracy staram się pokazać, że równocześnie z pojawianiem się demokracji typu liberalnego w XVIII wieku na podstawie tych samych przesłanek zrodził się kierunek, któremu proponuję nadać nazwę demokracji typu totalitarnego. Od XVIII wieku te dwa kierunki wciąż istniały obok siebie. Napięcia między nimi były przedmiotem ważnego rozdziału historii współczesnej, a obecnie stały się najważniejszym zagadnieniem naszych czasów. Byłoby oczywiście przesadą stwierdzenie, że cały te...
Niniejsza książka nie jest ani historią psychoanalizy w Polsce, ani historią „polskiej psychoanalizy”. To rekonstrukcja podejmowanych przez pierwszych zwolenników Zygmunta Freuda prób zaszczepienia jego teorii polskiej inteligencji – tych udanych, jak i tych, które zakończyły się porażką. Każda część pracy zogniskowana jest na jednym z członków Wiedeńskiego Towarzystwa Psychoanalitycznego i jego wysiłkach w tym zakresie. Omówiona została działalność Ludwika Jekelsa, Heleny De...
Władysław Teodor Benda (1873–1948) był ilustratorem, twórcą masek teatralnych, malarzem, projektantem, pisarzem, aktorem i społecznikiem. Stał się jednym z ważniejszych członków nowojorskiej bohemy. Przyjaźnił się ze światowej sławy rysownikami i znanymi wydawcami, przedstawicielami amerykańskiej Polonii oraz gwiazdami broadwayowskich rewii. Jego nazwisko – jako jedynego Polaka – zaliczane jest do kręgu najsłynniejszych twórców „Złotej Ery Ilustracji Amerykańskiej”. Zatrudnia...
Mam nadzieję, że ta książka wystarczająco wyraźnie świadczy, że nie krępowałem się pisać prawdy, kiedy tego chciałem. Ale, moim zdaniem, prawda nie jest ludziom potrzebna cała i aż tak, jak im się wydaje. Kiedy czułem, że ta czy inna prawda tylko okrutnie rani duszę, a niczego nie uczy, tylko poniża człowieka, a nie wyjaśnia mi nic o nim – oczywiście uznawałem, że lepiej nie pisać o takiej prawdzie. Jest przecież niemało prawd, o których powinno się zapomnieć. Są to prawdy z...
Wokół Zagłady to zbiór artykułów omawiających tematykę Holokaustu w prozie XX wieku. W części I znajdziemy m.in. rozważania o najwcześniejszych przedstawieniach eksterminacji Żydów w prozie polskiej, topice Zagłady, obecności Szoa w świecie popkultury, jak też obrazie hitlerowskiego oprawcy w literaturze polskiej. W części II zgromadzono artykuły o twórczości mniej znanych pisarzy podejmujących wątek Zagłady.
Zebrane w niniejszej publikacji eseje dotyczą trzech głównych tematów. Pierwszy z nich to filozofia Ludwiga Wittgensteina, zarówno wczesna, z okresu Traktatu logiczno-filozoficznego, jak i późna, zawarta w Dociekaniach filozoficznych. Starałem się uniknąć przypisywania Wittgensteinowi teorii na temat prawdy, znaczenia, rozumienia, języka, relacji między myślą a rzeczywistością etc., podkreślając zarazem głęboko terapeutyczny sens jego filozofii. Drugi krąg tematyczny wytyczaj...
W najnowszym tomie Julii Hartwig Spojrzenie odnaleźć można znamienną uwagę: „jaka to przestrzeń bez końca/ od zachwytu światem/ do gęstej grozy nocy”. Metaforyka i tematyka przestrzenna w twórczości autorki Zobaczonego jest jednym z najważniejszych środków ujmowania doświadczeń artystycznych i życiowych, własnych i cudzych. W pracy przedstawiono propozycję odczytania różnorodnego dorobku twórczego Julii Hartwig, obejmującego nie tylko poezję, ale także diarystykę, utwory dla ...
