Rozwijana przez Wolffa kosmologia ogólna stanowi typową dla wieku XVII i XVIII mechanistyczną, postkartezjańską interpretację przyrody. Zawarte w niej pojęcie natury jest na wskroś nowożytne. Świat to ogół rzeczy materialnych powiązanych w całość ściśle określonymi, niezmiennymi prawami, z prawem przyczynowości na czele. Samo pojęcie przyrody, jej jedność, implicytnie mieści w sobie pojęcie prawa, a zatem i konieczności, której podlega wszystko, co wchodzi w jej skład. Natura...
Richard Swineshead’s short treatises (opuscula) on motion provide us with a direct insight into the successive stages in the fourteenth-century Oxford speculative, mathematical science of local motion not only token generally, but also with respect to the progress of this thinker’s scientific awareness and knowledge. Even though the dependence of these opuscula on his predecessors’ – William Heytesbury and Thomas Bradwardine – texts is obvious at first sight, still Richard Sw...
Kolejny tom dokumentujący prace uniwersyteckiego Ośrodka Badawczego Myśli Chrześcijańskiej jest wydawany w trzydziestolecie działalności ośrodka. Głównym tematem spajającym artykuły są zagadnienia związane z aksjologią i poszukiwaniem sensu we współczesnym życiu społecznym, a także w kulturze i sztuce. Tytułowe odkrywanie sensu i wartości jest zilustrowane przykładami różnych tekstów kultury. Zwraca też uwagę wielość interpretacji tematu przewodniego zbioru. Myśl chrześcijańs...
Prezentowana książka to drugi tom zawierający tłumaczenie kwestii dotyczących zmian ilościowych anonimowego, angielskiego autora z czternastego wieku. Jak w poprzedniej, omawiającej problem sposobu pomiaru zmian jakościowych, jej autor przedstawia zagadnienia z punktu widzenia nowej interpretacji Arystotelesowskiej teorii zmian ilościowych i ruchu lokalnego. Interpretacja przedstawiona przez Oxfordzkich Kalkulatorów: Ryszarda Kilvingtona, Tomasza Bradwardine’a oraz Wilhelma H...
Człowiek w dialogu to drugi tom z cyklu Filozofia na tropie człowieka. Monografią otwierającą ten cykl była publikacja Człowiek. Filozoficzne wyzwanie, a zakończy go Przeszłość i przyszłość antropologii fundamentalnej – książka poświęcona projektowi Michaela Landmanna. Określenie „człowiek w dialogu” przywodzi na myśl dialog, będący powszechnym medium porozumiewania się i komunikacji. Tymczasem dialog jest nie tylko rozmową (może być nawet bezsłowny), podobnie jak nie każda r...
CZY RELIGIA EWOLUUJE RAZEM Z NAMI? JAK BĘDZIE WYGLĄDAĆ RELIGIA PRZYSZŁOŚCI? CZY MOŻLIWY JEST SOJUSZ MIĘDZY SCEPTYCYZMEM A WIARĄ? NA JAKIM ETAPIE ROZWOJU EWOLUCYJNEGO ZNAJDUJE SIĘ LUDZKOŚĆ? JAK RELIGIA EWOLUCYJNA WYKAZUJE NASZĄ GATUNKOWĄ NIEDOJRZAŁOŚĆ? John L. Schellenberg wychodzi z założenia, że teorię ewolucji można pogodzić z wierzeniami religijnymi. Uważa, że religia przyszłości powinna mieć charakter sceptycki i zawierać jak najmniej twierdzeń o otaczającej nas rzeczywis...
Do rąk czytelnika trafia druga książka z serii tłumaczeń tekstów autorstwa Oksfordzkich Kalkulatorów – czternastowiecznych filozofów przyrody działających na Uniwersytecie Oksfordzkim. Pierwsze dzieło przetłumaczone na język polski to Kwestie o ruchu Ryszarda Kilvingtona, będące częścią jego komentarza do Fizyki Arystotelesa (Elżbieta Jung, Arystoteles na nowo odczytany. Ryszarda Kilvingtona „Kwestie o ruchu”, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2014). Obecny tom zawiera...
Teoria sprawiedliwości Johna Rawlsa, podobnie jak i jego filozofia polityki, nie są łatwe do intelektualnego przyswojenia. Mimo że był filozofem amerykańskim i ewidentnie bliska była mu anglosaska tradycja analityczna w filozofii, która odznacza się dążeniem do jasności stylu i ogólnej klarowności intelektualnej, to jednak czytelnik jego Teorii sprawiedliwości i w nieco mniejszej mierze innych prac z pewnością nie ma łatwego zadania. Śledzenie meandrów myśli Rawlsa jest bowie...
Autor potrafi poprowadzić czytelnika przez skomplikowane meandry sporów w sposób klarowny, rekonstruując przyczyny utraty wiary w możliwość sprawczości podmiotów społecznych, naświetlając złożone teoretyczne i polityczno-ekonomiczne uwarunkowania tej groźnej sytuacji. Przywołuje wiele publikacji, sprawnie wyłuskując najistotniejsze ich aspekty. W ten sposób tworzy spójną narrację oferującą oryginalną autorską korektę niektórych tez posthumanizmu (np. tezy o zerwaniu z humaniz...
Struktura publikacji odzwierciedla logikę prowadzonych rozważań od zagadnień szczegółowych (Alfreda Tarskiego semantycznej definicji prawdy w rozdziale pierwszym), do coraz szerszych i praktycznych (poprzez powiązanie teorii znaczenia z zagadnieniem uczenia się języka w rozdziale drugim i koncepcję semantyki nieodniesieniowej w rozdziale trzecim), aż do uzyskania w filozofii Davidsona spójnej koncepcji rodzajów wiedzy, w zdobyciu której istotną rolę odgrywa teoria interpretac...
Celem publikacji jest zasygnalizowanie zasadności i wagi podjęcia filozoficznych badań, zmierzających do uchwycenia iunctim między dwiema nominalnie kontradykcyjnymi względem siebie eksplikacjami bytu ludzkiego. Jedno z nich eksponuje niejednoznaczność, niejednolitość i historyczny wariabilizm, nieodrodnie towarzyszące bytowi ludzkiemu. Drugie, przeciwnie, domaga się ujawnienia i opisania tego, co składa się na swoistość bytu ludzkiego i przesądza o jego tożsamości, niezależn...
Platon, Cyceron i Machiavelli są uważani za klasyków filozofii polityki. Ich dociekania nieustannie pobudzają wyobraźnię badaczy oraz prowokują do kolejnych wykładni i interpretacji. Mnie szczególnie ciekawe wydało się pokazanie na przykładzie rozważań zogniskowanych na ethosie przywódcy politycznego pewnej ciągłości myśli, jaką można dostrzec w poglądach owych myślicieli, oraz wskazanie różnic także w nich występujących, a wynikających z osobistego charakteru ich spostrzeżeń...
Książka poświęcona jest teorii poznania Richarda Burthogge’a (1638-1705), siedemnastowiecznego filozofa angielskiego, autora m.in. dzieł: Organum Vetus & Novum (1678) oraz An Essay upon Reason, and the Nature of Spirits (1694). Choć epistemologiczne idee Burthogge’a nie wywarły znaczącego wpływu na współczesną mu filozofię, a w konsekwencji nie stały się dotychczas przedmiotem głębszych analiz, w jego pismach odnaleźć można nader oryginalną koncepcję konstruktywistycznego ide...
Ponowne wydanie klasycznego dzieła Tadeusza Kotarbińskiego – filozofa, pedagoga, twórcy etyki niezależnej, myśliciela zaangażowanego w sprawy społeczne, jednego z założycieli i pierwszego rektora Uniwersytetu Łódzkiego, a także patrona nagrody za najwybitniejszą pracę naukową z dziedziny humanistyki. „Ponieważ w rzeczywistości wszystko się wiąże ze wszystkim, przeto i w opracowywaniu jakiegokolwiek tworzywa do jakichkolwiek celów, chcąc robić dobrze, trzeba uwzględniać najro...
Ponowne wydanie klasycznego dzieła Tadeusza Kotarbińskiego – filozofa, pedagoga, twórcy etyki niezależnej, myśliciela zaangażowanego w sprawy społeczne, jednego z założycieli i pierwszego rektora Uniwersytetu Łódzkiego, a także patrona nagrody za najwybitniejszą pracę naukową z dziedziny humanistyki. „Ponieważ w rzeczywistości wszystko się wiąże ze wszystkim, przeto i w opracowywaniu jakiegokolwiek tworzywa do jakichkolwiek celów, chcąc robić dobrze, trzeba uwzględniać najroz...
Autorka przybliża metakolaż, omawiając hybrydową koncepcję metafory oraz sposoby myślenia metaforycznego w filozofii, nauce czy ideologii. Wielowątkowy opis różnych metafor, pełniących funkcję modeli myślenia, ukazuje ich podobieństwo do szyby. Patrzymy przez nią, poznając świat, ale nie wiemy, czy jest ona całkiem przeźroczysta, porysowana, a może matowa lub mająca własne rysunki i barwy, które nakładają się na to, co usiłujemy przez nią zobaczyć. Metafory bowiem tworzą kate...
Istot posiadających status moralny nie możemy traktować w sposób dowolny, gdyż mamy wobec nich obowiązki wynikające z moralności. Co jednak decyduje o tym, komu lub czemu przypisujemy status moralny? Życie, odczuwanie, osobowość czy rola organizmu w środowisku naturalnym bądź społecznym? Mary Anne Warren nie ogranicza się do jednego kryterium, lecz kwestię statusu moralnego rozpatruje wieloaspektowo. Każde kryterium omawia niezwykle skrupulatnie, co czyni z jej książki kompen...
Zasadnicza część publikacji jest próbą odczytania filozoficznych wątków obecnych w dramaturgicznej twórczości Ryszarda Wagnera. Przedstawiając własną interpretację, nie roszczę sobie pretensji do jej wyłącznej słuszności, uważam bowiem, że każde wielkie dzieło sztuki – a do takich należą niewątpliwie Tristan i Izolda, cykl Pierścień Nibelunga czy Parsifal – ma uniwersalną wymowę, a więc daje się rozmaicie pojmować. Analizy wagnerowski e uzupełnia studium dotyczące muzyki abso...
Być może pojęcie światopoglądu pozwala nam wyrazić to, co w nas zachowawcze. [...] Światopoglądy to nasze punkty oparcia, autoidentyfikacje pozwalające zachować poczucie stałości, sposoby naszego uczestnictwa w kulturze, ale zarazem narzędzia rekonstruowania samej kultury pod kątem naszych oczekiwań i preferencji. Owo pragnienie poczucia stałości - które wcale nie musi być tym samym, co rzeczywista stałość - jest być może kluczem do zrozumienia światopoglądu neoateistycznego,...
Filozofowanie zaczynało się, zdaniem Erazma, od „wsłuchania się” w płynący przekaz tradycji, od medytatywnej lektury poruszających duszę treści czy też od „wpatrzenia się” w ideał mistrza i dania przyzwolenia na uwewnętrznienie tego, co odebrane, w nas samych. Ku temu zmierzało „nowe czytanie” Erazma, poprzez które pragnął on przemienić jednostkę, na to nakierowane były bonae litterae, o które z taką namiętnością zabiegał; taki też byt cel chrześcijańskiej Ewangelii. Etap ten...
Współcześni etycy piszą o systemach moralności, ale pomijają kluczowe zadanie etyczne – „uprawę” samego siebie. Skupienie na własnym „ja” buduje naszą tożsamość, ale często zmienia się w samolubstwo. Simon Blackburn ukazuje wewnętrzne paradoksy kochania siebie. Miłość własna może prowadzić do narcyzmu albo zatracenia indywidualności. Niezbędna dla miłości siebie jest duma - panowanie nad własnym życiem w obliczu przeciwności. Nie istniejemy jednak bez szacunku i potwierdzenia...
Praca [...] na gruncie polskim nie ma odpowiednika. Nowe jest zarówno ujęcie przeglądu wątków związanych z intuicjami dotyczącymi parakonsystencji i historii rachunków z tej rodziny, jak też stanowiące samodzielne osiągnięcie naukowe uporządkowanie pewnych grup takich rachunków w postaci hierarchii wyznaczonych kilkoma kryteriami. Z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Suchonia Większość systemów logiki parakonsystentnej toleruje sprzeczność nie dlatego, że możliwe jest w nich...
> KRÓTKIE WPROWADZENIE - książki, które zmieniają sposób myślenia! Nauka i religia to przystępne wprowadzenie do zagadnienia. Kiedy zaczęły się kontrowersje między tymi dwoma obszarami? Jakich używa się argumentów filozoficznych w dyskusji o cudach? Co wspólnego z religią może mieć fizyka kwantowa, neurobiologia czy etyka ewolucyjna? Jaki jest kontekst społeczny, polityczny i etyczny relacji między nauką a religią? Jak relacja ta wygląda z perspektywy niechrześcijańskiej? Ks...
CO TO ZNACZY,ŻE BÓG JEST HIPOTEZĄ NAUKOWĄ? DLACZECO CIAŁO LUDZKIE NIE JEST DOSKONAŁE? CZY WSZECHŚWIAT ZOSTAŁ STWORZONY DLA LUDZI? Victor J. Stenger, amerykański fizyk i filozof, rozwija popularną w środowisku neoateistycznym myśl, że Boga, takiego jakim się jawi w religii judeochrześcijańskiej i w islamie, należy traktować jak hipotezę naukową. Analizując akt stworzenia człowieka i wszechświata w świetle odkryć fizyki i astronomii, poszukuje argumentów za istnieniem Boga ora...
Filozofia wielu z nas kojarzyć się może przede wszystkim z najbardziej znanymi nazwiskami klasyków tej dziedziny wiedzy oraz gatunku literackiego. Wśród takich podstaw z pewnością znajduje się “Państwo” czy “Uczta” Platona, “Rozmyślania” Marka Aureliusza, “Suma logiczna” Williama Ockhama lub “Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego. Te i wiele innych klasycznych pozycji filozoficznych czeka na Was na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Dzięki tym myślicielom i ich osiągnięciom możemy zagłębiać się w rozważania o istocie świata, życia i rzeczywistości, w jakiej przyszło nam funkcjonować. Osobom pragnącym znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania polecamy sięgnąć chociażby po “Erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów” lub “O wolności ludzkiej woli” Artura Schopenhauera. Osobom poszukującym nieco innego spojrzenia, a przy tym nieprzeciętnej dawki humoru spodoba się z pewnością “Kubuś fatalista i jego pan”, dzieło Denisa Diderota. Uznawane jest ono za pierwszą powieść filozoficzną, w której filozof przedstawia swoje idee, światopogląd oraz spostrzeżenia dotyczące rzeczywistości w przystępnej formie. Do klasyki filozofii weszło już także inne nieoczywiste dzieło, “Świat Zofii” Josteina Gaardera. Choć napisana zostało przede wszystkim dla córki autora, stało się międzynarodowym bestsellerem. Łączy w sobie elementy powieści sensacyjnej czy romansu z wprowadzeniem w świat filozofii. Wraz z bohaterami kroczymy przez historię, poznając Sokratesa, Platona, Tomasza z Akwinu, Barucha Spinozę, Blaise’a Pascala czy Sigmunda Freuda. “Świat Zofii” to świetna odpowiedź na pytanie: jak poznać historię filozofii? Zarówno tą powieść, jak również książki autorstwa myślicieli, których poglądy przybliża, znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, ebooki oraz audiobooki.
Jakie jeszcze książki, oprócz “Świata Zofii”, można polecić początkującym filozofom? Na szczęście takich pozycji jest niemało! W Polsce jednym z najbardziej klasycznych opracowań są dzieła Władysława Tatarkiewicza - jego “Historia filozofii. Tom 1”, “Historia filozofii. Tom 2” oraz “Historia filozofii. Tom 3”, jak również “Historia estetyki. Tom 1”, “Historia estetyki. Tom 2” i “Historia estetyki. Tom 3”. W filozofię nauki pomaga nam wejść chociażby Tadeusz Pabjan w swojej książce “Odczytywanie sensu. Wstęp do filozofii nauki”. Ciekawą pozycją jest “Rok z filozofami” - krótkie teksty najważniejszych myślicieli zebrane tak, by na każdy dzień roku zaoferować skondensowane rozważania dotyczące najważniejszych elementów ludzkiego życia. Książka ta, zgodnie z tytułem, podzielona jest na cztery główne części, zgodnie z porami roku, i stara się odpowiedzieć na pytania, czym dla filozofów była miłość, przyjaźń, szczęście, nadzieja? Jeżeli nie macie zbyt wiele czasu na zgłębianie długich prac pełnych niełatwych myśli, mamy rozwiązanie! “Filozofia dla zabieganych” Johnny’ego Thomsona będzie dla Was idealna. To książka pełna krótkich, ilustrowanych piktogramami rozdziałów, w których autor w przystępny sposób przeprowadza czytelnika przez świat najważniejszych idei oraz ich autorów od starożytności aż po współczesność. Z kolei Paul Kleinman w swoim dziele “Filozofia. Przewodnik dla lubiących rozkminiać bez bólu” w bardzo angażujący sposób opowiada o filozofii od Arystotelesa do Heideggera, od wolnej woli po metafizykę. Pełen ciekawostek, ilustracji oraz zagadek przewodnik sprawia, że z dużą łatwością możemy zagłębić się w tą trudną, a jakże ważną dziedzinę, jaką jest filozofia. Wszystkie te filozoficzne ebooki czekają na Was na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.
Po jakie jeszcze inne dzieła filozoficzne warto sięgnąć? Możliwości są ogromne! Obok klasyków filozofii czy etyki znajdziemy tu także takie być może nieco niespodziewane nazwisko jak Umberto Eco. Znany jest on zapewne głównie jako włoski powieściopisarz, autor chociażby “Imienia róży” czy “Baudolino”, uważanego zresztą za powieść filozoficzną. Jego rozważania często jednak obejmowały także kluczowe dla filozofii zagadnienia sensu życia, a przede wszystkim natury człowieka. Z licznych książek autorstwa Umberto Eco polecamy zwłaszcza “Na ramionach olbrzymów”, a także napisane wspólnie z Carlo Marią Martinim “W co wierzy ten, kto nie wierzy?”. Wśród polskich myślicieli polecamy zwłaszcza dzieła Leszka Kołakowskiego - jego “Mini wykłady o maxi sprawach” to świetna, skondensowana pigułka cennych myśli o kwestiach, które trapią każdego człowieka bez wyjątku. Ksiądz Michał Heller, choć jest przede wszystkim znanym fizykiem, stworzył także liczne teksty filozoficzne. Sięgnijcie po “Wykład, który wstrząsnął światem”, “Szkice z filozofii głupoty” lub “Elementy filozofii przyrody”. Historyk idei i filozof polityki Marcin Król w swoim eseju “Do nielicznego grona szczęśliwych” pisze o współczesności, blaskach i cieniach demokracji, a także zaletach rewolucji. A może chcecie naprawić swoje życie? “Cztery tysiące tygodni” Oliviera Burkemana jest właśnie dla Was! Z jej pomocą podejmijcie próbę odzyskania wewnętrznego spokoju i pełnego wykorzystania danego ludziom czasu. By pogłębić swoją wiedzę o medytacji, sięgnijcie po “Mądrość buddyjskiego mnicha. Od świadomej medytacji po eliminację niepokoju i gonitwy myśli” Ajahna Brahma. Rozważania dotyczące ważnej współcześnie kwestii płci podejmuje chociażby Marzena Adamiak w swoim dziele “Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii”. Choć filozofia może się czasem wydawać abstrakcyjną i odległą dziedziną, porusza wiele codziennych i życiowych kwestii bliskich każdemu człowiekowi. Warto sięgać więc po te rozmyślania - wiele z nich znajdziecie na Woblink jako audiobooki, książki papierowe lub ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).
Jedną z popularnych pozycji niezaliczanych stricte do filozofii, zawierających jednak istotne rozważania o życiu i świecie, jest “Walden, czyli życie w lesie” Henry’ego Davida Thoreau. Przez wielu książka ta uznawana jest za arcydzieło literatury amerykańskiej. To zapis eksperymentu Thoreau, który przez ponad dwa lata samotnie mieszkał nad stawem Walden w stanie Massachusetts. Eseje zachwalające zalety prostego, surowego, zgodnego z naturą życia stały się ważnym głosem dla wielu ekologów i entuzjastów funkcjonowania w bliskim kontakcie z przyrodą. Rozważania związane z etyką postępowania względem wszystkich istot żywych wypełniają także karty “Statusu moralnego” Mary Anne Warren. Jacek Dobrowolski zastanawia się nad współczesnym projektem emancypacyjnym człowieka w swoim dziele “Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata”. Z kolei Kazimierz Szewczyk skupia się na zagadnieniach bioetycznych rozumianych jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych w swoich dwóch książkach: “Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia” oraz “Bioetyka, t. 2. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej”. Te i wiele innych pozycji z zakresu filozofii oraz etyki znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf). Nie czekajcie, czas zgłębić tajemnicę istnienia!
