Książki o historii najnowszej

Spojrzenie na Rzym z lat 218–188 p.n.e. jako dojrzałą republikę, tkwiącą w nieustannym napięciu militarnym, jest w istocie intrygujące. Z pewnością interesy poszczególnych gentes krzyżowały się w ocenie celów i potrzeb; także prosty lud rzymski dostrzegał, iż bezustanna ekspansja stanowi klucz do powodzenia i spełnienia rosnących aspiracji potomków Romulusa. Paradoksalnie Rzym w swojej wewnętrznej narracji stawał się „oblężoną twierdzą”, która nieustannie musi mobilizować leg...

W prezentowanej książce Czytelnik zapozna się z obszernym zagadnieniem odbudowy naczelnych władz cywilnych i wojskowych oraz szeregów Wojska Polskiego we Francji jesienią 1939 r. Dowie się o poufnych zabiegach Francji wspierającej przejęcie władzy przez gen. Władysława Sikorskiego, podstawach prawnych odbudowy władz i wojska na terenie sojusznika, możliwościach organizacyjnych, mobilizacyjnych, procesie organizacji i szkolenia powstających oddziałów WP, a także o problemach z...

Między rokiem 27 p.n.e. a 476 n.e. osiemdziesięciu czterech cesarzy rządziło imperium rzymskim, rozciągającym się na trzech kontynentach i zamieszkanym przez dziesiątki milionów poddanych. Niektórzy okazali się całkiem dobrymi imperatorami i pozostawili następcom cesarstwo bogatsze, szczęśliwsze i po prostu lepsze, niż zastali. Ta książka jednak mówi o zupełnie innych przypadkach – najgorszych cesarzach, których rządy kompromitowały pięćsetletnią sztafetę władców. Gdy przyjrz...

W książce opisane zostały dzieje służby największego bojowego okrętu Marynarki Wojennej II RP. Zakończyła się ona w sposób dramatyczny. Po agresji niemieckiej 1 września 1939 roku ORP Gryf wziął udział w nieudanej próbie postawienia zagrody minowej na Zatoce Gdańskiej (plan Rurka), zniweczonej w efekcie bitwy powietrzno-morskiej z bombowcami Luftwaffe. Zacumowany w porcie helskim, rankiem 3 września uczestniczył w pojedynku artyleryjskim z niszczycielami niemieckimi. Tego sam...

Tytułowy „wybuch” kończył szereg operacji alianckich przeprowadzonych w latach 1942–1943 w celu zniszczenia znajdującej się w rękach Niemców norweskiej fabryki Norsk-Hydro w Vemork (rejon Telemarku). 28 lutego 1943 r. grupa norweskich komandosów zniszczyła tam jedynych urządzenia do produkcji ciężkiej wody, potrzebnej III Rzeszy do prac nad bronią atomową. W książce opisane są szczegóły tej brawurowej operacji.

Od początku wojny dla obu stron walczących stało się jasne, że powodzenie zarówno ataku lotniczego, jak obrony przeciwlotniczej zależy nie tylko od sprzętu lotniczego i od pilotów, ale i — może w większej mierze — od możliwości, które stwarza współczesne radio. Bronią, którą dawało radio atakującym, były systemy radionawigacyjne; atakowanym pozostawał radar. Tu niewątpliwie należy szukać wytłumaczenia faktu, że pierwszy okres wojny upłynął pod znakiem przewagi Niemców w radio...

Decyzja o sformowaniu nowej jednostki lotniczej (nazwanej później dywizjonem Kubusiów) podjęta została na przełomie maja i czerwca 1944 roku. Z każdego pułku artylerii 2 Korpusu Polskiego wytypowano po dwóch oficerów, którzy skierowani zostali najpierw na badania lekarskie do Egiptu, a następnie do RPA na szkolenie w zakresie pilotażu i obserwacji artyleryjskiej z powietrza. Po jego zakończeniu, we wrześniu 1944 roku, piloci trafili do 663 Dywizjonu Samolotów Artylerii. Ich s...

Losy statków podobne są często do losów ludzi. Podłe życie kończą nieraz podłą śmiercią. „Altmark” był podłym statkiem. Od pierwszych chwil swego istnienia stał się towarzyszem hitlerowskiego pirata – pancernika „Admirala Grafa Spee”. Maskował się, oszukiwał, przybierał coraz to inną postać, aby uniknąć odpowiedzialności i kary za przewinienia. Po skompromitowaniu pierwszej nazwy – „Altmark”, otrzymał następną – „Uckermark”. Po wielu dramatycznych wydarzeniach, zakończył żywo...

Ciężarówka z obrazem wyjechała z Krakowa 1 września 1939 roku o godzinie 17.00. Do Zamościa dotarła o 22.00. Następnego dnia około północy „skarb” udało się ulokować wzdłuż zachodniej ściany krypty, a murarz zabrał się za zacieranie śladów kucia. Czy Hołd pruski Jana Matejki był od tego momentu bezpieczny? Bolesław Leśmian wnosi walizki do luksusowego gmachu w stylu późnej secesji, mieszczącego, oprócz kilkunastu mieszkań, także restaurację, hotel i salę widowiskową. Czy w Do...

Książkę tę napisano dla uczczenia wszystkich, którzy dla ojczyzny życie oddali, wszystkich, którzy dla niej cierpieli. Nie będzie ona wielbiła czynów poszczególnych jednostek. Ci z żyjących, którzy chcą widzieć, nie potrzebują herolda; zaś przyszłym pokoleniom głos mocniejszy niż mój wyśpiewa hymn o niemieckiej ofiarności, wierności i bohaterstwie okazanym w tych najcięższych, a jednak wspaniałych dniach. Książka ta, podając to, co uświadomiłem sobie w czasie zaszłych wypad...

Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich, utworzona w 1940 r. pod nazwą Brygada Strzelców Karpackich, a w 1942 r. rozwinięta w 3 Dywizję Strzelców Karpackich, wsławiła się udziałem w obronie Tobruku – twierdzy o znaczeniu strategicznym dla zmagań w Afryce Północnej, oraz udziałem w bitwie pod Gazalą w grudniu 1941 r. – pierwszym pełnym zwycięstwie polskiego wojska od września 1939 r. W okresie swojego istnienia jako SBSK była jedyną regularną jednostką lądową Polskich Sił Zbr...

Die vorliegende Publikation enthält eine Expertise über das Dulag 121 Pruszków, das während des Warschauer Aufstandes (1. August – 3. Oktober 1944) und nach seiner Niederschlagung bestehende größte Durchgangslager für die vertriebene Bevölkerung Warschaus und umliegender Ortschaften. Die Expertise wurde auf Antrag des Dulag-121-Museums Pruszków in den Jahren 2020–2021 vorbereitet mit dem Ziel, den ehemaligen Häftlingen des Lagers die ihnen gebührenden Verfolgtenrechte zuzuerk...

Ponad milion obywateli Federacji Rosyjskiej mieszka w miastach zamkniętych (w skrócie: ZATO). Każde z nich patroluje wojsko, otacza płot z drutem kolczastym, monitorują kamery. Do środka można się dostać tylko po okazaniu przepustki, którą uzyskać niełatwo. To dziedzictwo Związku Radzieckiego – pierwsze ZATO powstawały w czasach stalinowskich i aż do 1992 roku zaprzeczano oficjalnie ich istnieniu. Najwybitniejsi naukowcy, ukryci przed światem, prowadzili tam badania nad broni...

„Książka profesora Grzegorza Kulki jest bardzo dobrze udokumentowanym ujęciem kwestii instytucji zatargu honorowego w życiu korpusu oficerskiego armii II Rzeczypospolitej. Autor analizuje tę, dotąd słabo rozpoznaną, problematykę zarówno pod kątem prawnym, jak i w kontekście codziennego funkcjonowania kadry dowódczej międzywojennego Wojska Polskiego. Zebrany materiał rzuca szczególne światło na jej umysłowość, a także interakcje z cywilnym otoczeniem. Opracowanie autorstwa wro...

Kolejna część bestsellerowego cyklu „Opowieści niepoprawne politycznie”. Po Żydach, Sowietach i Niemcach przyszedł czas na Aliantów. II wojna światowa przedstawiana jest jak hollywoodzki western, starcie dobrych kowbojów ze złymi Indianami. Prawdziwa historia nie była jednak wcale czarno-biała. Zbrodnie wojenne popełniały nie tylko państwa Osi, ale również alianci zachodni. Straszliwe bombardowania dywanowe Hamburga, Drezna i innych niemieckich miast. Rozstrzeliwanie je...

Baśka Murmańska, czyli „starsza siostra” niedźwiedzia Wojtka. Dzieje oddziału Murmańczyków to barwna, ale też dramatyczna epopeja patriotów – Polaków, którzy cudem ocaleli z pierwszowojennej i rewolucyjnej zawieruchy. Wierni swym przekonaniom i pragnieniu powrotu do odradzającej się Ojczyzny, podjęli walkę z bolszewikami na dalekiej Północy. Wówczas w ich szeregach pojawiła się ona – Baśka murmańska – niezwykła córa polskiego regimentu. Niedźwiedzica miała być z początku jedy...

Natarcie Prusaków zakończyło się katastrofą. Oba bataliony Landwehry zostały rozbite i w całkowitym chaosie odrzucone do tyłu. Ani prośby, ani groźby księcia Augusta Pruskiego nie powstrzymały fali odwrotu, a raczej ucieczki. Artyleria pruska znalazła się w niebezpieczeństwie. Widząc szanse dla siebie, francuskie kolumny batalionowe na rozkaz samego gen. Vandamme’a ruszyły do miażdżącego ataku z pochylonymi bagnetami, niczym stalowa falanga. […] Mimo wsparcia ze strony 11. Re...

Jednak działania Sałtykowa po bitwie pokazują, że nie do końca miał świadomość ogromu klęski, jaką zadał Prusakom. Sprowadzały się one bowiem do jednego – za wszelką cenę uniknąć kolejnej konfrontacji z pruskim królem. Najpewniej pełną ocenę przesłaniał mu fakt, z jak wielkim trudem, mając przewagę liczebną i będąc na dobrej defensywnej pozycji, zwycięstwo to osiągnął. Na wieść o odejściu aliantów Fryderyk popadł w euforię i 1 września w liście do Prinza Heinricha zawarł zna...

Książka prezentuje 101 szeroko znanych samolotów myśliwskich od okresu I wojny światowej po czasy współczesne. Zawiera opis wszystkich rodzajów myśliwców, od samolotów dwu-, a nawet trójpłatowych, przez myśliwce pokładowe stosowane na lotniskowcach po samoloty odrzutowe, ze zmienną geometrią skrzydeł i niewykrywalne przez urządzenia radiolokacyjne. Każdy rozdział zawiera krótki opis rozwoju i historii danego samolotu, informacje o najważniejszych cechach konstrukcyjnych i dan...

Książka ta powstała na podstawie żołnierskich wspomnień, dzienników i listów. Stanowi intrygujące studium, szczegółowo przedstawiające codzienne życie typowego niemieckiego żołnierza frontowego z czasów II wojny światowej. Opisuje realia pola walki i trudy, które niemieccy frontowcy znosili na co dzień, ale przede wszystkim przybliża ludzi: ich obawy i niepokoje, pragnienia i tęsknoty, oraz lęk wynikający z nieustannej konfrontacji z widmem śmierci. Autor dokonał analizy pr...

Autor na podstawie wnikliwych badań źródeł i studiów literatury przedmiotu ukazuje zarówno formowanie się struktur dyploma­cji polskiej i resortu spraw zagranicznych II Rzeczypospolitej, jak i ludzi – często wybitnych, pełnych energii, wielostronnie wykształconych – którzy z pasją się w tę pracę zaangażowali. To dzięki nim na nowo zaistniała polska polityka zagraniczna – prowadzona najpierw przez naród pozbawiony własnego państwa i dążący do jego przywrócenia, później przez r...

Książka powstała na podstawie pracy magisterskiej o tym samym tytule, przygotowanej na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego w 2022 roku. Została napisana na podstawie relacji byłych polskich robotników przymusowych, którzy pierwszy raz tuż po wojnie – w 1946 roku, a następnie w latach 1964–1965 zdecydowali się spisać swoje przeżycia na potrzeby ogólnopolskich konkursów pamiętnikarskich. Wychodząc od koncepcji „męskości hegemonicznej” Raewyn W. Connell (Masculinities,...

Oto najlepsza książka o Operacji Market Garden, autorstwa niezwykle cenionego na całym świecie historyka wojskowości Christera Bergströma. Dzięki dogłębnym badaniom, opartym na szczegółowych analizach źródeł, udało mu się rozwiać wiele mitów i błędnych przekonań na jej temat. Praca ta faktycznie przedstawia zupełnie nowy obraz bitwy w Holandii jesienią 1944 roku. Co prawda to Cornelius Ryan w 1974 roku dzięki wybitnej książce O jeden most za daleko rozsławił Market Garden, je...

Hiszpańska wojna domowa należy do najbardziej zmitologizowanych wydarzeń XX wieku, a jedną z głównych osi sporu stanowi międzynarodowe zaangażowanie w ten konflikt. Choć po jego obu stronach walczyli Polacy, w armii republikańskiej było ich zdecydowanie więcej. Polskich ochotników walczących w składzie Brygad Międzynarodowych nazywamy dziś zbiorczo dąbrowszczakami, od nazwiska patrona XIII Brygady Jarosława Dąbrowskiego. Przez wiele lat dąbrowszczaków postrzegano jako „ochotn...