Książki filozoficzne

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność
    Promocja
    okładka Historia żywności Jak żywność zmieniała świat, Książka | B. W. Higman

    Jeść to zaznawać przyjemności lub cierpienia. Żadna inna sfera ludzkich doznań fizycznych nie jest tak dotkliwie dwoista. Niewłaściwe odżywianie się czy wprost głód to najwięksi ludobójcy w dziejach człowieka. Ludzkość od dziesięciu mileniów z okładem spożywa (także w dosłownym sensie) owoce największej rewolucji w swoich dziejach: narodzin rolnictwa. Za tą cywilizacyjną zmianą poszły przemiany gospodarcze, społeczne, polityczne, a nawet obyczajowe. O tym wszystkim, o kilku t...

    Promocja
    okładka Logiczna podstawa metafizyki, Książka | Dummett Michael

    Książka Michaela Dummetta weszła już w USA i w Wielkiej Brytanii do kanonu lektur z filozofii współczesnej. Według autora, filozofia języka, jeśli tylko nie będzie się ograniczać do opisu zastanej praktyki językowej, pozwoli jasno określić i rozwiązać wiele zagmatwanych problemów tradycyjnej metafizyki. Przedstawienie przez Dummetta metodologii teorii znaczenia i jej związków z metafizyką stanowi ważny krok w rozwoju filozofii analitycznej.

    Promocja
    okładka Dylemat wagonika, Książka | Thomas Cathcart

    Wagonik pędzi po torach w niekontrolowany sposób. Przed nim znajduje się pięć osób, a na bocznym torze stoi jeden człowiek. Wyobraź sobie, że znajdujesz się akurat tuż obok zwrotnicy, która może zmienić tor wagonika. W ten sposób uratujesz pięć osób, ale poświęcisz jedną. Czy zdecydujesz się pociągnąć za wajchę? Albo obserwujesz zdarzenie z kładki. Jedyną możliwością uratowania ludzi jest zrzucenie ciężkiego przedmiotu na tory. A ty stoisz tuż obok bardzo grubego faceta... Ta...

    Promocja
    okładka Historia filozofii arabskiej, Książka | Richard Taylor, Peter Adamson

    Począwszy od IX wieku arabscy uczeni pod wpływem dzieł filozofów greckich oraz islamskiej myśli teologicznej rozwijali idee o ogromnym znaczeniu filozoficznym i historycznym. Niniejszy zbiór esejów autorstwa wybitnych znawców przedmiotu jest wprowadzeniem do świata filozofii arabskiej. Kolejne rozdziały poświęcone są indywidualnym myślicielom (na przykład al-Farabiemu, Awicennie i Awerroesowi) lub ich grupom, tworzącym zwłaszcza w okresie "klasycznym", tj. między IX a XII wi...

    Promocja
    okładka W kręgu etyki klasycznej. Inspiracje i kontynuacje, Książka |

    Zebrane w niniejszym tomie studia i rozprawy dedykowane dostojnemu Jubilatowi w 95. rocznicę jego urodzin mieszczą się w kręgu szeroko rozumianej etyki klasycznej. Takim też tytułem zaproponowano opatrzyć wszystkie zamieszczone w nim studia. Inspiracją dla tak sformułowanego tytułu było dzieło Ojca Profesora, które niejako samo za siebie mówi, że etyka klasyczna możne być artykułowana w ramach różnych systemów filozoficznych. Nie musi być tak, że tylko jeden system filozofic...

    Promocja
    okładka O życiu, Książka | Bert Hellinger

    Po sukcesie „Anny Kareniny” (1877) resztę życia najsłynniejszy rosyjski pisarz i myśliciel Lew Tołstoj poświęcił przede wszystkim na dociekania filozoficzno-religijne. W 1886 roku (kiedy ukazała się jego znana nowela Śmierć Iwana Ilicza) zaczął pisać „O życiu”, w pewnym sensie kontynuację rozważań ze „Spowiedzi” (1879; Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2011). I „Spowiedź”, i „O życiu” z powodu cerkiewnej cenzury spotkał ten sam los: zakaz rozpowszechniania. „O życiu” ukazało się...

    Promocja
    okładka Bergson, Książka | Leszek Kołakowski

    Nie jest to szczegółowy rozbiór Bergsonowskiej filozofii, lecz tylko wyłożenie jej głównych zrębów w sposób taki, by wywód nie był szczególnie uciążliwy w czytaniu. Chociaż książeczka zawiera krótkie komentarze autora, nie może żadną miarą konkurować z rozprawami szczegółowymi, jak Barbary Skargi Czas i trwanie, doskonałe dzieło i ostatnie, jakie zdarzyło mi się czytać w języku polskim na temat Bergsona. (ze wstępu) To zwięzłe, encyklopedyczne wprowadzenie do filozofii Bergs...

    Promocja
    okładka Proste sytuacje nie do rozwiązania. 39 opowiadań filozoficznych, Książka | Achille Varzi, Casati Roberto

    Proste sytuacje nie do rozwiązania to, jak wskazuje podtytuł, 39 opowiadań filozoficznych. Mają one najczęściej postać dialogu albo korespondencji między bohaterami. Achille Varzi i Roberto Casati w niezwykle pomysłowy i błyskotliwy sposób prowokują do myślenia. Codzienne, znane wszystkim sytuacje stają się złożone i paradoksalne, gdy spojrzeć na nie z nowej perspektywy. Na przykład czy możliwe jest, aby ktoś lecący samolotem w sylwestra z zachodu na wschód na skutek zmian st...

    Promocja
    okładka Czarny Łabędź. O skutkach nieprzewidywalnych zdarzeń, Książka | Nassim Nicholas Taleb

    Tylko przez pierwsze cztery lata od premiery na świecie sprzedano 3 mln egzemplarzy Czarnego Łabędzia, książki o zmienności, ryzyku i istocie nieprzewidywalnych zdarzeń. Przetłumaczono ją na 33 języki! Świat jest pełen Czarnych Łabędzi, czyli wydarzeń, które spadają na nas nagle i odciskają ogromne piętno na naszym życiu. Były to m.in. wybuch I wojny światowej, dojście Hitlera do władzy, zamachy z 11 września 2001 roku w Nowym Jorku czy kryzys finansowy 2008 roku. „Połączeni...

    Promocja
    okładka Życie bez zasad i inne eseje, Książka | Henry David Thoreau

    Henry David Thoreau, autor niezwykłego zbioru esejów kontemplacyjnych Walden, czyli życie w lesie, w tym tomiku daje się poznać z trzech innych esejów: tytułowego Życia bez zasad, Hodowcy ostryg z Wellfleet (należącego do zbioru Cape Cod) oraz Ostatnich dni Johna Browna. Są one wyrazem amerykańskiego transcendentalizmu, nurtu odrodzenia społecznego, literackiego i filozoficznego, który w połowie XIX wieku rozkwitł na krótko w Nowej Anglii. Choć eseje te powstały w epoce tak o...

    Promocja
    okładka O historyczności człowieka Studia filozoficzne, Książka | Elżbieta Paczkowska-Łagowska

    Antropologia fundamentalna stanowi dowód na to, że nie należy w myśleniu o człowieku poprzestawać na alternatywie stałej natury ludzkiej z jednej strony, z drugiej zaś historyczności w ujęciu hermeneutycznym. Obydwa punkty widzenia: historyczna zmienność człowieka i stałość jego formalnej struktury, leżąca u podstaw zmiennych konkretyzacji, okazują się do pogodzenia w jedności teoretycznego ujęcia, które Michael Landmann przeprowadza pod nazwą antropologii fundamentalnej....

    Promocja
    okładka Nauka logiki Tom 2, Książka | Georg Wilhelm Friedrich Hegel

    Nauka logiki to bodaj najdziwniejsza z książek Helga – a także dotycząca najbardziej fundamentalnych zagadnień, które Hegel określa jako nauki o bycie, o istocie i o pojęciu. Po z górą pięćdziesięciu latach przedstawiamy Czytelnikowi wydanie drugie tego wręcz legendarnego dzieła. Nie jest to proste wznowienie, a tekst starannie przejrzany i skolacjonowany, unowocześniony i odświeżony. Klasyczny przekład Adama Landmana, tak zakorzeniony w polskiej recepcji Hegla, zyskuje tu na...

    Promocja
    okładka Rewolucja Władza nadzieje rozterki, Książka | Bronisław Baczko

    Rewolucji od samych jej początków towarzyszy wyobrażenie o jej końcu. Dla jednych cele rewolucyjne miały być osiągnięte szybko i to dzięki wyzwoleniu i zmobilizowaniu ogromnych energii. Dla innych natomiast koniec miałby być bliski, ponieważ obietnice rewolucyjne są niespełnialne, a namiętności rozpalone przez demagogów szybko wygasną. Obie przeciwstawne retoryki, rewolucyjna i kontrrewolucyjna, przyrównują rewolucję do gigantycznej katastrofy naturalnej: burzy, huraganu, wyb...

    Promocja
    okładka Język myśli LOT 2, Książka | Jerry A. Fodor

    Jedna z najbardziej prowokacyjnych i najciekawszych książek w filozofii analitycznej, swego rodzaju ikona tej filozofii. Autor rozwija tu przedstawioną przez siebie w latach 70-tych (w LOT 1) hipotezę języka myśli, języka umysłowego, połączoną z obliczeniową koncepcją umysłu. Pomysły z LOT 1 wywołały interdyscyplinarną debatę, a właściwie – jak zwykle w przypadku Fodora – wściekłą, zaciętą i emocjonującą polemikę. LOT 2 ją podsumowuje, aktualizuje i rozwija, oczywiście wciąż ...

    Promocja
    okładka Wielki łańcuch bytu Studium historii pewnej idei, Książka | Arthur O. Lovejoy

    Wiem, że tytuł tej książki niejednej osobie, której nie zbywa na wykształceniu, wydaje się dziwny, a jej temat obcy. Wszelako umieszczone w tytule określenie przez długi czas było najsłynniejszym terminem słownika zachodniej filozofii, nauki i poważnej poezji, a koncepcja, którą w czasach nowożytnych zwykło się określać tym lub podobnym mianem, była jednym z kilku najsilniejszych i najtrwalszych założeń myśli zachodniej. Jeszcze w ubiegłym wieku była zapewne najbardziej znaną...

    Promocja
    okładka Logika nauk o kulturze, Książka | Ernst Cassirer

    Logika nauk o kulturze Ernsta Cassirera to zbiór pięciu powiązanych wzajemnie rozpraw, który pełni w jego dorobku podobną rolę w stosunku do nauk o kulturze, co praca Substancja i funkcja w stosunku do nauk ścisłych – na podstawie badań historyczno-systematycznych rekon­stru­uje metodyczną bazę dla badań szczegółowych. Stanowi nie tylko znakomity zarys i podsumowanie historycznych prób teoretycznej legitymizacji refleksji humanistycznej, lecz także jeden z najważniejszych i n...

    Promocja
    okładka O pocieszeniu, jakie daje filozofia, Książka | Boecjusz

    Życie i dzieło Boecjusza zaciekawiało i intrygowało późniejsze pokolenia. Późnośredniowieczny kalendarz z Pawii 23 października wspomina Boecjusza pod imieniem świętego Seweryna jako męczennika. Już w wieku IX Ado z Wenecji pisze w swojej kronice o Boecjuszu i Symmachu jako o tych, którzy oddali życie „za katolicką wiarę”. Dopiero w czasach późniejszych uczonych zaczął intrygować fakt, dlaczego Boecjusz, filozof i teolog, chrześcijanin, w ostatnim swoim dziele, stojąc w oblic...

    Promocja
    okładka Myśl, mowa i czyn, Książka | Twardowski Kazimierz

    Niniejsza edycja zawiera pisma polskie Kazimierza Twardowskiego z zakresu logiki i gramatyki, epistemologii i psychologii, estetyki i etyki, metodologii i dydaktyki oraz historii filozofii, które zostały opublikowane, ale nie znalazły się dotąd w żadnym wydanym tomie zbiorowym jego prac, ani nie stanowią jego samodzielnych pozycji książkowych. Z bogatej spuścizny naukowej Kazimierza Twardowskiego ukazały się dotąd po polsku w formie samodzielnych książek: Wyobrażenia i pojęc...

    Promocja
    okładka Stworzenie i początek wszechświata Teologia-Filozofia-Kosmologia, Książka | Michał Heller, Tadeusz Pabjan

    Jak pogodzić wiarę w stworzenie świata przez Boga z wiedzą naukową? Jak ma się biblijny opis stworzenia do około czternastu miliardów lat historii wszechświata i ewolucyjnego pochodzenia ciała i umysłu człowieka? Czy nowoczesny, naukowy światopogląd wyklucza religijność i czyni z niej zabobon? To pytania, jakie przed sobą muszą postawić nie tylko naukowcy, filozofowie i teologowie. Stawia je każdy, kto racjonalnie podchodzi do swojej wiary, czyli prawdę o Bogu i świecie pró...

    Promocja
    okładka Predykacja Elementy ontologii formalnej przedmiotów, własności i sytuacji, Książka | Jacek Paśniczek

    Ontologia formalna bada najogólniejsze formalno-strukturalne aspekty rzeczywistości stosując w tych badaniach odpowiednie metody formalne. Wśród tych metod najważniejsze są metody wykorzystujące aparaturę logiczną. W prezentowanej monografii centralnym pojęciem, wokół którego ogniskują się rozważania ontologiczne jest pojęcie predykacji wyrażające przysługiwanie własności przedmiotom. Predykacja jest traktowana jako relacja między fundamentalnymi kategoriami ontologicznymi –...

    Promocja
    okładka Granice wolności w starożytnej myśli greckiej, Książka |

    Niniejszy zbiór tekstów jest owocem studencko-doktoranckiej konferencji „Granice wolności w starożytnej myśli greckiej, rzymskiej i judaistycznej” zorganizowanej w dniach 18–19 czerwca 2012 roku na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Konferencja poświęcona problemowi wolności była w zamierzeniu próbą przybliżenia dawnych sensów oraz formą komentarza do współczesnych, niejednokrotnie wartościujących i obciążonych spuścizną chrześcijańską, odczytań antyku. Podąża...

    Promocja
    okładka Krótka historia niczego Kryminał filozoficzny, Książka | Jim Holt

    Czy da się rozwikłać zagadkę istnienia? Pośród wszystkich tajemnic, z jakimi mierzyła się ludzkość, najbardziej nieprzenikniona pozostaje tajemnica istnienia. Dlaczego w ogóle istnieje wszechświat i dlaczego jesteśmy jego częścią? Dlaczego istnieje raczej „coś” niż „nic”? Autor wciela się w rolę prywatnego detektywa, odkrywając nowe, często zaskakujące poglądy dotyczące tajemnicy istnienia. Swoje poszukiwania rozpoczyna się od głównych podejrzanych: Boga i Wielkiego Wybuchu. ...

    Promocja
    okładka Ostatnie królestwo Szkice teologiczno-polityczne, Książka | Bartosz Jastrzębski

    Książka Bartosza Jastrzębskiego Ostatnie królestwo. Szkice teologiczno-polityczne to zbiór esejów, dotyczących tradycji myśli konserwatywnej (polskiej i obcej). Autor przybliża Czytelnikowi tę tradycję żywym, plastycznym językiem, odległym zarówno od beznamiętnego tonu właściwego rozprawom naukowym, jak i pobieżności części współczesnej publicystyki. Znajdziemy tu teksty poświęcone między innymi Henrykowi Rzewuskiemu, Marianowi Zdziechowskiemu czy Adolfowi Bocheńskiemu, ale ...

    Promocja
    okładka Racjonalność i komunikacja Filozoficzne podstawy teorii społecznej Jurgena Habermasa, Książka | Tomasz Maślanka

    Celem niniejszej książki jest ukazanie filozoficznych podstaw, na których wspiera się teoria komunikacji Habermasa. Istotę teoretycznego zamysłu twórcy Teorii działania komunikacyjnego należy, jak się zdaje, ująć w kategoriach zmiany paradygmatu, o czym zresztą przekonany jest sam jej autor. Nie chodzi przy tym o to, by posługiwać się tym wieloznacznym terminem w jakimś bardzo mocnym sensie, co mogłoby zostać uznane za podejrzaną i gołosłowną deklarację zasadniczych zmian w o...

Co znajdziesz w kategorii: Filozofia

Jacy są klasycy filozofii?

Filozofia wielu z nas kojarzyć się może przede wszystkim z najbardziej znanymi nazwiskami klasyków tej dziedziny wiedzy oraz gatunku literackiego. Wśród takich podstaw z pewnością znajduje się “Państwo” czy “Uczta” Platona, “Rozmyślania” Marka Aureliusza, “Suma logiczna” Williama Ockhama lub “Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego. Te i wiele innych klasycznych pozycji filozoficznych czeka na Was na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Dzięki tym myślicielom i ich osiągnięciom możemy zagłębiać się w rozważania o istocie świata, życia i rzeczywistości, w jakiej przyszło nam funkcjonować. Osobom pragnącym znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania polecamy sięgnąć chociażby po “Erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów” lub “O wolności ludzkiej woli” Artura Schopenhauera. Osobom poszukującym nieco innego spojrzenia, a przy tym nieprzeciętnej dawki humoru spodoba się z pewnością “Kubuś fatalista i jego pan”, dzieło Denisa Diderota. Uznawane jest ono za pierwszą powieść filozoficzną, w której filozof przedstawia swoje idee, światopogląd oraz spostrzeżenia dotyczące rzeczywistości w przystępnej formie. Do klasyki filozofii weszło już także inne nieoczywiste dzieło, “Świat Zofii” Josteina Gaardera. Choć napisana zostało przede wszystkim dla córki autora, stało się międzynarodowym bestsellerem. Łączy w sobie elementy powieści sensacyjnej czy romansu z wprowadzeniem w świat filozofii. Wraz z bohaterami kroczymy przez historię, poznając Sokratesa, Platona, Tomasza z Akwinu, Barucha Spinozę, Blaise’a Pascala czy Sigmunda Freuda. “Świat Zofii” to świetna odpowiedź na pytanie: jak poznać historię filozofii? Zarówno tą powieść, jak również książki autorstwa myślicieli, których poglądy przybliża, znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, ebooki oraz audiobooki.

Od jakich książek filozoficznych zacząć?

Jakie jeszcze książki, oprócz “Świata Zofii”, można polecić początkującym filozofom? Na szczęście takich pozycji jest niemało! W Polsce jednym z najbardziej klasycznych opracowań są dzieła Władysława Tatarkiewicza - jego “Historia filozofii. Tom 1”,  “Historia filozofii. Tom 2” oraz  “Historia filozofii. Tom 3”, jak również “Historia estetyki. Tom 1”, “Historia estetyki. Tom 2” i “Historia estetyki. Tom 3”. W filozofię nauki pomaga nam wejść chociażby Tadeusz Pabjan w swojej książce “Odczytywanie sensu. Wstęp do filozofii nauki”. Ciekawą pozycją jest “Rok z filozofami” - krótkie teksty najważniejszych myślicieli zebrane tak, by na każdy dzień roku zaoferować skondensowane rozważania dotyczące najważniejszych elementów ludzkiego życia. Książka ta, zgodnie z tytułem, podzielona jest na cztery główne części, zgodnie z porami roku, i stara się odpowiedzieć na pytania, czym dla filozofów była miłość, przyjaźń, szczęście, nadzieja? Jeżeli nie macie zbyt wiele czasu na zgłębianie długich prac pełnych niełatwych myśli, mamy rozwiązanie! “Filozofia dla zabieganych” Johnny’ego Thomsona będzie dla Was idealna. To książka pełna krótkich, ilustrowanych piktogramami rozdziałów, w których autor w przystępny sposób przeprowadza czytelnika przez świat najważniejszych idei oraz ich autorów od starożytności aż po współczesność. Z kolei Paul Kleinman w swoim dziele “Filozofia. Przewodnik dla lubiących rozkminiać bez bólu” w bardzo angażujący sposób opowiada o filozofii od Arystotelesa do Heideggera, od wolnej woli po metafizykę. Pełen ciekawostek, ilustracji oraz zagadek przewodnik sprawia, że z dużą łatwością możemy zagłębić się w tą trudną, a jakże ważną dziedzinę, jaką jest filozofia. Wszystkie te filozoficzne ebooki czekają na Was na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.


Jakie ebooki o filozofii warto przeczytać?

Po jakie jeszcze inne dzieła filozoficzne warto sięgnąć? Możliwości są ogromne! Obok klasyków filozofii czy etyki znajdziemy tu także takie być może nieco niespodziewane nazwisko jak Umberto Eco. Znany jest on zapewne głównie jako włoski powieściopisarz, autor chociażby “Imienia róży” czy “Baudolino”, uważanego zresztą za powieść filozoficzną. Jego rozważania często jednak obejmowały także kluczowe dla filozofii zagadnienia sensu życia, a przede wszystkim natury człowieka. Z licznych książek autorstwa Umberto Eco polecamy zwłaszcza “Na ramionach olbrzymów”, a także napisane wspólnie z Carlo Marią Martinim “W co wierzy ten, kto nie wierzy?”. Wśród polskich myślicieli polecamy zwłaszcza dzieła Leszka Kołakowskiego - jego “Mini wykłady o maxi sprawach” to świetna, skondensowana pigułka cennych myśli o kwestiach, które trapią każdego człowieka bez wyjątku. Ksiądz Michał Heller, choć jest przede wszystkim znanym fizykiem, stworzył także liczne teksty filozoficzne. Sięgnijcie po “Wykład, który wstrząsnął światem”, “Szkice z filozofii głupoty” lub “Elementy filozofii przyrody”. Historyk idei i filozof polityki Marcin Król w swoim eseju “Do nielicznego grona szczęśliwych” pisze o współczesności, blaskach i cieniach demokracji, a także zaletach rewolucji. A może chcecie naprawić swoje życie? “Cztery tysiące tygodni” Oliviera Burkemana jest właśnie dla Was! Z jej pomocą podejmijcie próbę odzyskania wewnętrznego spokoju i pełnego wykorzystania danego ludziom czasu. By pogłębić swoją wiedzę o medytacji, sięgnijcie po “Mądrość buddyjskiego mnicha. Od świadomej medytacji po eliminację niepokoju i gonitwy myśli” Ajahna Brahma. Rozważania dotyczące ważnej współcześnie kwestii płci podejmuje chociażby Marzena Adamiak w swoim dziele “Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii”. Choć filozofia może się czasem wydawać abstrakcyjną i odległą dziedziną, porusza wiele codziennych i życiowych kwestii bliskich każdemu człowiekowi. Warto sięgać więc po te rozmyślania - wiele z nich znajdziecie na Woblink jako audiobooki, książki papierowe lub ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).

Najlepsze ebooki o filozofii i etyce na Woblink

Jedną z popularnych pozycji niezaliczanych stricte do filozofii, zawierających jednak istotne rozważania o życiu i świecie, jest “Walden, czyli życie w lesie” Henry’ego Davida Thoreau. Przez wielu książka ta uznawana jest za arcydzieło literatury amerykańskiej. To zapis eksperymentu Thoreau, który przez ponad dwa lata samotnie mieszkał nad stawem Walden w stanie Massachusetts. Eseje zachwalające zalety prostego, surowego, zgodnego z naturą życia stały się ważnym głosem dla wielu ekologów i entuzjastów funkcjonowania w bliskim kontakcie z przyrodą. Rozważania związane z etyką postępowania względem wszystkich istot żywych wypełniają także karty “Statusu moralnego” Mary Anne Warren. Jacek Dobrowolski zastanawia się nad współczesnym projektem emancypacyjnym człowieka w swoim dziele “Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata”. Z kolei Kazimierz Szewczyk skupia się na zagadnieniach bioetycznych rozumianych jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych w swoich dwóch książkach: “Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia” oraz “Bioetyka, t. 2. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej”. Te i wiele innych pozycji z zakresu filozofii oraz etyki znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf). Nie czekajcie, czas zgłębić tajemnicę istnienia!