Celem zebranych w niniejszym tomie artykułów jest próba odpowiedzi na pytanie, co współcześnie pozostało z historycznego pojęcia autonomii sztuki i na czym miałaby polegać nowa formuła autonomii? Czy wypracowana przez nowożytną filozofię figura sztuki, która posiada właściwy sobie język, logikę/gramatykę, narzędzia i środki wypowiedzi jest do utrzymania? Czy jest do utrzymania towarzysząca sztuce autonomicznej i legitymizująca jej wartości filozofia reprezentująca coraz bardz...
"Złota gałąź" sir Jamesa George'a Frazera uznawana jest za jedną z najważniejszych książek z dziedziny antropologii społecznej, a już na pewno jest pozycją klasyczną w tej dziedzinie wiedzy. Jak twierdzi najwybitniejszy polski antropolog społeczny Bronisław Malinowski "Antropologia, tak jak ją przedstawia Sir James Frazer jest wielką nauką..." Niewątpliwie napisana przed ponad 100 laty "Złoa gałąź" to niezwykły przewodnik po rytuałach, magii, religiach, mitach różnych ludów p...
Ziemia pracuje! to siódmy numer humanistycznego magazynu „Format P” przybierający formę wystawy-książki. Poświęcony jest konceptualnemu dziedzictwu Roberta Smithsona (1938 – 1973). Koncentrujemy się na współczesnych legendach, fikcji oraz zawłaszczeniach związanych z twórczością tego radykalnego artysty 40 lat po jego śmierci. Smithson jest artystą skrajnie zmitologizowanym a jego twórczość pozostaje jedną z najbardziej żywotnych legend XX-wiecznej sztuki. W polskim piśmienni...
Znacząca część krytycznej uwagi, jaką otrzymuje science fiction, skierowana jest na narracyjnie zorientowane formy gatunku: literaturę, film, telewizję, rzadziej komiksy. Jednak SF od zawsze była również obecna w całym szeregu mediów „mniejszych”, zaś eksplozja cyfrowych narzędzi produkcji i dystrybucji jedynie poszerzyła i skomplikowała ten multimedialny krajobraz gatunku. Jako głos w badaniach nad science fiction, korzystający jednocześnie z narzędzi groznawstwa, medioznaws...
W latach 60. i 70. XX wieku odbywało się w Elblągu Biennale Form Przestrzennych. Było ono wówczas największą w kraju cykliczną artystyczną imprezą plenerową. Brały w nim udział takie sławy jak Magdalena Abakanowicz, Edward Krasiński czy Henryk Stażewski. Biennale było wynikiem współpracy Galerii EL i Zakładów Mechanicznych Zamech. Zaproszeni przez galerię artyści przyjeżdżali na kilkumiesięczne pobyty twórcze, by z pomocą fachowców z Zamechu tworzyć ogromne metalowe rzeźby zw...
Najobszerniejsza historia sztuki powszechnej wydana w języku polskim. Prezentuje nie tylko dzieła sztuki światowej, ale również polską kulturę i polską myśl naukową. Zawiera mapy, plany, szczegółowe tablice chronologiczne łączące fakty artystyczne z wydarzeniami historycznymi i kulturowymi oraz bibliografię Spis treści tomu 11: - Sztuka Anatolii - Sztuka Syrii i Libanu - Sztuka Palestyny - Sztuka Cypru - Kultura Iberów - Hellenowie i "barbarzyńcy" - Sztuka Traków - Sztuka Azj...
Bill Readings (1960–1994), brytyjski literaturoznawca, profesor komparatystyki na Uniwersytecie w Montrealu. Zginął w wypadku, nim ukazała się drukiem jego książka Uniwersytet w ruinie. Badając kondycję uniwersytetu u progu XXI w., autor stawia nas przed wyborem: czy iść na ustępstwa wobec korporacyjnej rzeczywistości, w której uczony staje się biurokratą, a student świadomym konsumentem, czy pogrążać się w romantycznej nostalgii, pozostając w ruinach „dawnego” uniwersytetu....
Tom poświęcony historii Szkoły Głównej Warszawskiej, działającej w latach 1862–1869. Zawiera cenne informacje dotyczące organizacji uczelni, realizowanych programów nauczania, wybitnych wykładowców z nią związanych, miejsca tej instytucji w historiografii polskiej, a także teksty poświęcone obrazowi Szkoły Głównej w oczach jej uczniów i ówczesnego społeczeństwa. Publikacja powstała w Instytucie Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki UW we współpracy z naukowcami z ośmiu pol...
Ameryka Łacińska to obszar fascynujący, a zarazem obfitujący w niezwykłe wydarzenia historyczne. To tutaj powstało wiele cudów sztuki. To tutaj ukształtowało się latynoskie społeczeństwo na bazie mieszania ras i kultur: europejskich, prekolumbijskich i afrykańskich. Książka Mirosława Olszyckiego stanowi bogate opracowanie poświęcone kulturze, historii, działalności Kościoła oraz procesów narodotwórczych w kolonialnym Nowym Świecie. Przybliża podstawowe zagadnienia dotyczące h...
Pięknie wydany katalog towarzyszący wystawie, która odbyła się w Zachęcie w roku 2008. Prezentacja stała się ważnym głosem w dyskusji o dadaizmie, którego celem było nie tylko podkreślenie złożonego charakteru tego ruchu poprzez przypomnienie zapomnianej kwestii jego rumuńskich źródeł, ale także przyjrzenie się potencjałowi i obecnemu znaczeniu koncepcji „Dada East” dla rumuńskiej sceny kulturalnej, odkrycie, jaki jest stosunek twórców współczesnych do dawnego ruchu Dada. Zai...
Dajakowie – wolni ludzie z Borneo to rezultat „podróży budzącej pytania”, która mogła się odbyć dzięki rocznemu stypendium w Malangu na Jawie Wschodniej. Po roku, wyposażona w podstawowe kompetencje kulturowe, znając język, historię, normy, wartości, etykietę, zasady i konteksty kultury indonezyjskiej, Autorka wyruszała na Borneo, gdzie spędziła kolejny rok. Podróże kształcą wykształconych, ponieważ Patrycja Gas – jako człowiek Zachodu (studentka porównawczych studiów cywiliz...
Opatrzone obszernym wstępem tłumaczenie jednego z najbardziej popularnych w islamie podręczników, zawierających pełny wykład zasad sufizmu. Czytelnik polski ma pierwszą możliwość zetknięcia się i poznania tego mistycznego nurtu intelektualnego islamu w doskonałym przekładzie ks. Jerzego Nosowskiego.
Arkadiusz Gola dotarł do fotoreporterów z „Dziennika Zachodniego” i „Trybuny Śląskiej” pracujących w tych dwóch największych regionalnych dziennikach w latach 60., 70. i 80. ubiegłego stulecia. Na podstawie przeprowadzonych rozmów oraz bogatego zbioru archiwalnych materiałów stworzył plastyczny obraz tego, jak wyglądał świat fotoreportażu w ówczesnej śląskiej prasie. Publikacja stanowi wielki wkład w historię polskiej fotografii. […] Gola przedstawia ludzi i wydarzenia, ukaz...
Żyjące biblioteki Indii to próba rekonstrukcji przestrzeni kulturowej tradycji tekstu wedyjskiego w konkretnie wybranej społeczności postrzeganej poprzez historyczną zmianę – a więc biblioteka nie tylko jako zaaranżowany i uporządkowany zbiór tekstów, ale także żyjąca w co najmniej dwóch znaczeniach: zawierająca się w pamięci ludzi, a zwłaszcza tworzonej przez nich (i wyobrażonej) społeczności, oraz podlegająca procesowi historycznej zmiany. Biblioteka ta stanowi podstawę fun...
Teatr w Polsce – to rocznik poświęcony polskiemu życiu teatralnemu, gromadzący kompletne informacje dotyczące wszystkich działających w Polsce teatrów – zarówno instytucjonalnych wszystkich szczebli, jak i działających jako stowarzyszenia, fundacje, jednostki prywatne czy inicjatywy społeczne – a także szkół artystycznych, festiwali, instytucji, agencji itd. Wiedza o zdarzeniach ułożona jest w alfabetycznym układzie miast – od Andrychowa do Żywca, w obrębie których powtarzan...
Kartografią – czyli nauką o metodach wykonywania map, a także sztuką ich kreślenia ludzie zajmują się od najdawniejszych czasów. Autor prezentuje pierwsze mapy świata greckiego, mapy średniowiecznej Europy oraz XIV-wieczne portolany – cenne pierwowzory map morskich. Omawia też niderlandzką szkołę kartografii. Specjalne rozdziały poświęca Polsce – prezentuje mapy, ryciny, plany od najdawniejszych aż po wiek XX.
Magdalena Saryusz-Wolska, adiunkt w Instytucie Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 2010–2015 pracowała w Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie, od 2015 roku współpracuje z Niemieckim Instytutem Historycznym w Warszawie. Autorka książki Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach (2011), redaktorka i współredaktora wielu opracowań zbiorowych, w tym: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka (2009) oraz Modi memorandi. Lek...
Autorka podąża tropem Mariana Pankowskiego piszącego historię Auschwitz postrzeganą jako „irracjonalne jasełka”, prywatną, nieoficjalną, obsceniczną, skupioną na cielesnym detalu, głodną zmysłowych doświadczeń, pamiętaną przez dźwięki, smaki, zapachy. Tytuł książki jest zaczerpnięty z dramatu Chrabąszcze. „Niech się pan nie wyteatrza!” – mówi Dziennikarz, reprezentujący oficjalną wersję pamięci zbiorowej, do pojawiającej się znikąd zjawy Andrzeja, emanacji przeszłości, wnoszą...
Nowe słowa w piosence. Źródła. Rozlewiska pod redakcją Magdaleny Budzyńskiej-Łazarewicz i Krzysztofa Gajdy to monografia poświęcona refleksji nad rolą i formą tekstów piosenek w ostatnich dziesięcioleciach. Tytuły poszczególnych części książki pochodzą z pieśni Źródło Jacka Kaczmarskiego i mają przede wszystkim charakter metaforyczny. Opisują jednak merytoryczny podział tekstów, powiązanych wspólnymi wątkami, czasem chronologią, tematyką lub celem badawczym. I tak część I (Śc...
„«Pustka» synonimicznie bywa zastępowana szeregiem takich określeń, jak: nicość, próżnia, nieskończoność, pustkowie, nieobecność, niewidzialność, niewyrażalność… Czytelność i zrozumienie kategorii pustki w kulturze europejskiej zasadza się na pewnej grze interpretacyjnej, w której znaczenia pustki tłumaczy się, dopełnia i dopowiada w różnych tekstach kultury, pozostawiając jednak pewien wspólny bagaż wyobrażeń o niej. Tytułowe po-widoki pustki byłyby zatem wypadkową dialogu ...
Książka, którą Wydawnictwo ARKADY oddaje do rąk Czytelników, jest pierwszą w historii sztuki prezentacją krajobrazu w malarstwie polskim, obejmującą okres od średniowiecza do XXI wieku. Autorka śledzi najważniejsze przemiany w sztuce pejzażowej, omawia twórczość poszczególnych artystów i komentuje wybrane obrazy, m.in. zwracając uwagę na tła w scenach religijnych i portretach, na różne konwencje przedstawiania natury, sztafażu, weduty. Chronologicznie ujęte rozdziały dotycząc...
Każdy, kto uprawiał fotografię w czasach PRL czy interesował się nią, wie, jak ważną rolę obok wystaw pełniły czasopisma.. Tytuły takie jak „Fotografia” czy „Obscura” pełniły funkcje podobne, jak w literaturze pismo „Literatura na Świecie”, a w filozofii i językoznawstwie „Teksty” – periodyki na bieżąco zapoznające odbiorców z dużą częścią najciekawszych zjawisk rodzimych i zagranicznych w danej dziedzinie. Bogato ilustrowana książka Karoliny Ziębińskiej-Lewandowskiej, przed...
W kategorii „Kultura / Sztuka / Design” znajdują się książki, podręczniki, monografie, albumy i reportaże poświęcone głównie filmowi, teatrowi i innym ciekawym elementom kultury. Wśród książek i e-booków z tej kategorii znajdują się wywiady z aktorami, reżyserami, pisarzami i projektantami, zapiski z ich podróży, pamiętniki i wspomnienia. Punktem łączącym wszystkie pozycje są szeroko pojęte kultura i sztuka. Dlatego znajdą tutaj coś dla siebie zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp. Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”. Jednym z czołowych wydawców specjalizujących się w książkach o designie jest inne krakowskie wydawnictwo – Karakter. Pod ich szyldem ukazały się między innymi książki o polskiej sztuce krytycznej, Bauhausie, polskiej szkole ilustracji, architekturze czy projektowaniu oraz o tym, jak uczyć designu.
