A picture is worth a thousand words. With 1,200 archival photographs, this album is the largest published collection of pictures presenting the facets of German and Soviet terror in the occupied Polish territories during World War II.While the school book chronicles the global conflict through numbers and names to be memorized, popular culture mostly concentrates on telling a good story, dazzling us with graphic depictions of wartime violence for dramatic effect. In this albu...
Manifestacja dawała gromadzącym się ludziom poczucie uczestniczenia w akcie wykraczającym poza codzienność, w świętowaniu wspólnoty, która w zwykłych warunkach niknęła wobec bardziej namacalnych ról społecznych, zawodowych, podziałów religijnych czy ekonomicznych. Była to forma egalitarna, gdzie każdy mógł znaleźć swe miejsce i zamanifestować np. swe przywiązanie do Polski. Sprowadzając rzecz do konkretu, warto zacytować zapis wrażeń Janiny Gajewskiej z pochodu 3 maja 1916 r....
Często zdarza się, że wielkie postacie z historii – kiedy przyłożymy lupę – tracą swój urok, czasem wartość. Lotnicy polscy z czasów II wojny światowej stanowią chlubne tego zaprzeczenie. Zdecydowana większość walczących wówczas pilotów pomyślnie zdała egzamin z patriotyzmu i człowieczeństwa. Odważni, lojalni, koleżeńscy, ze szczyptą pikantnej brawury, zdobyli nieśmiertelną sławę, stając się częścią kulturowego DNA Polaków. François de la Rochefoucauld, francuski arystokrata,...
Kreowanie negatywnego wizerunku papieża Piusa XII stanowiło ważny element propagandy antykościelnej w Polsce po II wojnie światowej. Biskupa Rzymu przedstawiano jako sympatyka faszyzmu i nazizmu, germanofila, antypolskiego rewizjonistę, sojusznika „anglo-amerykańskiego imperializmu”, orędownika kapitalizmu, nepotystę, wroga robotników i chłopów, a także reakcjonistę w dziedzinie nauki, wiary i moralności. Ataki pod adresem Piusa XII i Watykanu wybrzmiewały m.in. podczas przem...
Edukacyjny komiks paragrafowy Powstanie Warszawskie, tom 3 to kontynuacja przygód 17-letniej- Zosi „Oczka” i 15-letniego Janka „Wydry”. W kolejnej części serii czytelnik zastaje bohaterów w różnych częściach miasta, oddzielonych od siebie niemieckim natarciem na dzielnicę wojskową. 13 sierpnia Zosia wraz z batalionem Korpusu Bezpieczeństwa „Nałęcz” broni na Starym Mieście pozycji wokół centrali telefonów PAST, a Janek rozpoczyna służbę w plutonie gospodarczym batalionu „Golsk...
Jazzowe ballady na koniec wieku obejmują kariery nadal aktywnych twórczo muzyków starszego pokolenia oraz młodsze twarze polskiego jazzu, które zdobyły w ubiegłym wieku uznanie krytyków i jazzfanów. Zamieszczone biogramy mówią o działalności przed końcem XX w. i… czekają na kolejnych biografów. Ludzie jazzu w rozmowach chętnie dzielą się doświadczeniami, malują obrazy i różne smaki bytu minionego czasu, a dzieje Polski nie stanowią tu tylko tła, ale są niemal cały czas obecne...
Wraz z likwidacją warszawskiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego pod koniec 1954 r. zdecydowano o utworzeniu Urzędu do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego m.st. Warszawy.
W ten sposób przedłużono trwanie stołecznej części policji politycznej PRL.
Jej aktywności w okresie przejściowym 1954–1956 poświęcona jest niniejsza książka.
Publikacja poświęcona jest podstawom prawnym utworzenia Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce (późniejszej Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce) oraz działalności tej instytucji w kontekście wydarzeń politycznych i społecznych w powojennej Europie. Do głównych zadań Komisji należało ściganie z urzędu zbrodniarzy hitlerowskich w celu
Rok 1963 w Polsce wiązał się z zaostrzeniem polityki wyznaniowej, którą stosowały władze komunistyczne. Skutkowało to zwiększeniem napięcia we wzajemnych relacjach państwa i Kościoła, a nad życiem kościelnym coraz bardziej rozciągał swą kontrolę Urząd do spraw Wyznań. Rok ten przyniósł nowe represje i ograniczenia w życiu kościelnym. Pro memoria kard. Wyszyńskiego zawiera relacje sporządzane przez autora prawie z każdego dnia. Przez fakt, że prymas był wielkim autorytetem i g...
W latach osiemdziesiątych, kiedy Wojciech Jaruzelski skupił w swoich rękach pełnię władzy w PRL, setki Polaków i Polek decydowało się na pisanie prywatnych listów do generała. Nadawcy zamieszczali w nich skargi, żale, postulaty, życzenia, słowa poparcia, prośby, referowali sprawy do załatwienia. Jaruzelski czytał dużą część tej korespondencji, selekcjonowanej wstępnie przez jego doradców i współpracowników. Nierzadko podpisywał i odręcznie poprawiał grzecznościowe odpowiedzi....
Polska od początków swojej drugiej niepodległości zawierała alianse militarne, w tym fundamentalne z Francją i Rumunią w 1921 r. Kolejny układ sojuszniczy – z Wielką Brytanią – zamierzano podpisać dopiero w sierpniu 1939 r. Po zakończeniu II wojny światowej legalny rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii stracił w lipcu 1945 r. uznanie aliantów zachodnich na rzecz marionetkowego Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Polska ludowa była krajem postrze...
Pochodzący z Kielecczyzny Władysław Zwiejski był prawnikiem, działaczem ruchu ludowego i społecznikiem. W jego wspomnieniach jak w soczewce widać wiele ważnych dla Polski wydarzeń historycznych. Autor, opisując swoje przeżycia, przedstawił zarówno realia funkcjonowania wsi w okresie zaborów i I wojny światowej, jak i skomplikowaną sytuację wewnętrzną II Rzeczypospolitej. Cenne są opisy działalności ruchu ludowego, ukazane z perspektywy niezamożnego studenta prawa, a następnie...
W ogłoszonym przez polski parlament Roku Józefa Mackiewicza, 17 listopada 2022 r. wrocławski oddział Instytutu Pamięci Narodowej wraz Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego zorganizował konferencję naukową poświęconą życiu i twórczości tego wybitnego, choć mało znanego, a dla niektórych również kontrowersyjnego autora. Jej plonem jest niniejsza publikacja – zbiór studiów i polemik historyków, literaturoznawców, teoretyków literatury oraz językoznawców z Pols...
Trzeci tom wydawnictwa zawierającego dokumenty sprawy obiektowej krypt. „Klan”, w ramach której Służba Bezpieczeństwa w Gdańsku od 14 listopada 1980 r. do 10 listopada 1983 r. inwigilowała NSZZ „Solidarność”. Materiał wzbogacono o dokumenty wytworzone przez SB w ramach SO krypt. „Renesans”/„Mrowisko”. Niniejszy tom zawiera dokumenty aparatu represji wytworzone przede wszystkim w latach 1981-1983, a więc podczas stanu wojennego. Trzon wydawnictwa stanowią doniesienia osobowych...
Wieloaspektowe spojrzenie na prawie dwie dekady działalności Referatu Służby Bezpieczeństwa w Tarnowie (od Października ʼ56 do reformy administracyjnej w 1975 r.) umożliwiło wnikliwą analizę aktywności policji politycznej na najniższym szczeblu jej struktury organizacyjnej, przy czym sformułowane na tej podstawie wnioski znakomicie ujmują służebną funkcję SB w utrzymywaniu władzy przez PZPR w całej Polsce. Opracowanie składa się z ośmiu rozdziałów i dwóch aneksów. Wyczerpując...
Przekazywana do rąk czytelników edycja źródłowa prezentuje postać Józefa Kellera – początkowo duchownego diecezji łódzkiej, wykładowcy i profesora KUL, informatora, a następnie tajnego współpracownika o pseudonimach: „Ostrożny”, „Adam Piotrowski”, od 1957 r. kościelnego apostaty, pracownika naukowego Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, a także marksistowskiego religioznawcy. Książka składa się z dwóch części. W pierwszej w syntetyczny sposób przybliżono życiorys Kellera ora...
Niniejsza publikacja stanowi znacznie rozszerzoną wersję książki, która ukazała się w roku 2021 i cieszyła się dużym powodzeniem. Przedstawia ona sytuację, w jakiej znalazły się polska kinematografia i scena teatralna w okresie II wojny światowej, zarówno na ziemiach okupowanych, jak i na uchodźstwie. Ukazuje strategie polityki okupacyjnej Rzeszy Niemieckiej i Związku Sowieckiego wobec polskich artystów filmowych i scenicznych. Wskutek terroru, będącego immanentnym składnikie...
Lata II wojny światowej odcisnęły na Pomorzu tragiczne piętno. Wobec mieszkańców tego obszaru, który został wcielony do III Rzeszy i funkcjonował jako Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, z pełną bezwzględnością wdrożono założenia germanizacji totalnej. Nowa polityka nazistowska przewyższyła swoją brutalnością dziewiętnastowieczny Kulturkampf. Słowa namiestnika okręgu Alberta Forstera: „Polaków trzeba nauczyć, kto tu jest panem!”, wypowiedziane w Bydgoszczy 11 października 19...
Książka poświęcona SPRL w Sadkowie koło Radomia jest bogato ilustrowaną zdjęciami z pamiątkowego albumu historią jednej z ważniejszych placówek polskiego szkolnictwa lotniczego okresu międzywojennego. Sadków – jak się okazuje - nieprzypadkowo stał się miejscem budowy szkoły pilotów LOPP, przekazanej w 1932 r. Wojsku Polskiemu. Publikacja przedstawia wydarzenia prowadzące do powstania szkoły podległej najpierw CWOL w Dęblinie, a później samodzielnej już SPRL (1937-1939). Ważny...
By poprawnie odczytać życie i misję ks. Jerzego Popiełuszki, należy przede wszystkim wskazać na źródła patriotycznych wartości kapłana przejawiających się w jego życiu oraz działalności. Dlatego publikacja ta nie jest kolejną biografią męczennika, lecz została poświęcona formacji historyczno-patriotycznej kapłana, czyli właśnie źródłom, które ukształtowały osobowość, miłość do ojczyzny, a także stały się treścią posługi, misji, a szerzej – tożsamości ks. Jerzego. Zasygnalizow...
Arystokraci i ziemianie stanowili elitę narodu polskiego, nawet jeśli ich znaczenie słabło w wyniku przemian społeczno-gospodarczych zachodzących w Europie w XIX w. Posiadane przez nich zaplecze ekonomiczne, kontakty międzynarodowe, a także tradycje udziału w życiu publicznym miały ogromne znaczenie dla powrotu Rzeczypospolitej Polskiej na mapę polityczną świata. Celem publikacji jest przedstawienie zaangażowania tych wyższych grup społecznych w procesie odzyskiwania niepodle...
Koniec I wojny światowej wyznaczył nowy etap w dziejach wielu narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Dla Polaków oraz Czechów i Słowaków nastał czas wolności oraz nadziei na budowę niepodległych i nowoczesnych państw, które trwale zaistnieją na mapie Europy. Łączyło się to z podjęciem istotnych decyzji dotyczących przyszłego funkcjonowania. Kraje te musiały rozwiązać liczne problemy związane ze sprawami bezpieczeństwa, relacji międzynarodowych, organizacji państwa, spraw ustrojo...
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza w szczytowym momencie, u schyłku „dekady Gierka”, liczyła oficjalnie ponad 3 mln członków. Jej siła nie tkwiła jednak w liczebności ani zaangażowaniu mas partyjnych w życie społeczne i polityczne. W miarę upływu lat czynnik ideologiczny miał coraz słabsze znaczenie, a coraz bardziej oczywiste było to, że partia z nazwy komunistyczna, jest po prostu partią władzy, niepodlegającą kontroli, ocenie i odpowiedzialności. Jak dotąd nie ma syntezy...
Okupacja niemiecka ziem polskich to czas powszechnego terroru i zniszczenia. Na Pomorzu Gdańskim, które od września 1939 r. było okupowane, a następnie zostało bezprawnie włączone do Niemiec, III Rzesza prowadziła politykę germanizacji totalnej, ingerującą we wszystkie dziedziny życia codziennego. Od pierwszych tygodni wojny polscy i żydowscy mieszkańcy Pomorza Gdańskiego byli z pełną bezwzględnością mordowani, wypędzani, pozbawiani własności i dyskryminowani. Politykę german...
