Przekonanie, że „Solidarność” była bezprecedensowym zjawiskiem społecznym w historii Polski (i nie tylko), wydaje się dziś oczywiste. Mniej znany jest fakt, że jej narodziny, a zwłaszcza stłumienie po wprowadzeniu stanu wojennego, dały Polonii impuls do powołania licznych inicjatyw wspierających opozycję w PRL na całym niemal świecie: od Australii, przez Japonię, Wielką Brytanię, po Meksyk. Wiele z nich podejmowały różne pokolenia diaspory polskiej, nierzadko z udziałem rdzen...
Przekonanie, że „Solidarność” była bezprecedensowym zjawiskiem społecznym w historii Polski (i nie tylko), wydaje się dziś oczywiste. Mniej znany jest fakt, że jej narodziny, a zwłaszcza stłumienie po wprowadzeniu stanu wojennego, dały Polonii impuls do powołania licznych inicjatyw wspierających opozycję w PRL na całym niemal świecie: od Australii, przez Japonię, Wielką Brytanię, po Meksyk. Wiele z nich podejmowały różne pokolenia diaspory polskiej, nierzadko z udziałem rdzen...
Praca zbiorowa Życie na przekór. Młodzieżowa kontestacja systemu w ostatniej dekadzie PRL (1980-1989) - nowe tropy i pytania badawcze potwierdza naukową atrakcyjność problematyki dotyczącej różnych form opozycji i oporu społecznego, podejmowanych przez młodych ludzi w Polsce lat osiemdziesiątych XX w. Ta „długa dekada” odznaczała się dużą dynamiką wydarzeń politycznych i z tego powodu była niejednorodna. Sytuacja społeczno-polityczna wyglądała inaczej w karnawale „Solidarnośc...
W książce przedstawiono różne aspekty życia ukraińskiej mniejszości narodowej na Lubelszczyźnie. Szczególnie dużo miejsca poświęcono powojennym wysiedleniom Ukraińców do USRR, akcji „Wisła”, działalności OUN-UPA oraz kwestiom religijnym i kulturalnym. Zwrócono także uwagę na stosunkowo mało znane kwestie związane z powrotami ludności ukraińskiej z Ziem Odzyskanych na Lubelszczyznę. Zjawisko to przedstawiono w dwóch płaszczyznach – postawy struktur administracji państwowej ja...
W listopadzie 2012 r. przypada 70. Rocznica rozpoczęcia niemieckiej akcji wysiedleńczo-osadniczej na Zamojszczyźnie. Wydarzenia, które do dnia dzisiejszego dla mieszkańców Zamościa i regionu jest jednym z najtragiczniejszych wspomnień II wojny światowej. Trudno tu znaleźć miejscowość, która w mniejszym lub większym stopniu nie została boleśnie doświadczona ówczesnymi wydarzeniami. Powszechnie rozpoznawalnym symbolem wysiedlanej Zamojszczyzny są „Dzieci Zamojszczyzny”, które t...
Publikacja przedstawia biogramy 12 bohaterów II wojny światowej: płk. Łukasza Cieplińskiego, rtm. Witolda Pileckiego, gen. Augusta Emila Fieldorfa, gen. Stefana Roweckiego, gen. Leopolda Okulickiego, Stefana Korbońskiego, gen. Stanisława Maczka, gen. Kazimierza Sosnkowskiego, gen. Stanisława Sosabowskiego, Danuty Siedzikówny, gen. Władysława Andersa i Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku.
Korpus Ochrony Pogranicza był specjalną formacją wojskową, która niczym tarcza ochraniała polską granicę wschodnią przed atakami radzieckiej dywersji i litewskich bojówek oraz zwalczała przemyt z Litwy, Niemiec i Rumunii. Powstał we wrześniu 1924 r. w związku z trudną sytuacją w zakresie bezpieczeństwa na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Jako formacja powołana do ochrony granicy państwowej i bezpieczeństwa publicznego, podlegał w czasie pokoju Ministerstwu Spraw Wewnęt...
Książka prezentuje sylwetki ludzi, którzy – mówiąc eufemistycznie – na co dzień nie przejmowali się przesadnie moralnością… Chodzi więc zarówno o bumelantów, którzy żyli kosztem innych lub uruchamiali rozmaite kombinacje, by nie pracować, jak i o postacie szeroko rozumianego półświatka, ale – poza wyjątkowymi przypadkami – raczej nie o zwykłych przestępców, których upamiętniają co najwyżej kartoteki wymiaru sprawiedliwości. To najczęściej indywidua, które funkcjonowały bądź f...
Wspomnienia Zygmunta Maguzy (1925–2018), syna legionisty i osadnika wojskowego z Osady Chrynów na Wołyniu. W 1940 r. uniknął wywózki na Sybir. Ścigany przez nacjonalistów ukraińskich. Był świadkiem „krwawej niedzieli” 11 lipca 1943 r. Przeżył ludobójstwo. W 1943 r. wstąpił do Armii Krajowej, został żołnierzem 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Walczył z oddziałami OUN-UPA i Wehrmachtu. Wcielony do Armii Berlinga. Jako podoficer 43. pułku artylerii lekkiej (2. Dywizji Artyler...
tudenckie Komitety Solidarności powstały w pięciu ośrodkach akademickich na przełomie 1977 i 1978 r. Impulsem do ich organizowania było zamordowanie Stanisława Pyjasa, krakowskiego studenta i współpracownika Komitetu Obrony Robotników. Wrocławski komitet został powołany 14 grudnia 1977 r. Bardzo szybko stał się jednym z najaktywniejszych SKS i ważnym elementem opozycji w Polsce przed 1980 r. Jego działacze odegrali również istotną rolę w powstawaniu i działaniu „Solidarności”...
Książka rzeszowskiej serii oddziałowej. Jej celem jest odtworzenie historii Rzeszowskiego Okręgu Narodowej Organizacji Wojskowej – Narodowego Zjednoczenia Wojskowego w latach 1944–1947. Wiosną 1946 r., obejmował on swą działalnością północną część ówczesnego województwa rzeszowskiego oraz fragmenty województw lubelskiego i kieleckiego. Publikacja przedstawia przeobrażenia strukturalne Okręgu, charakterystykę jego kadr dowódczych, a także formy i metody działania. W obliczu s...
W drugim tomie edycji dorobku dochodzenia katyńskiego Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych prezentujemy europejską część prac komisji Maddena. Po przesłuchaniach w Stanach Zjednoczonych członkowie komisji stwierdzili, że nie mogą prowadzić skutecznie śledztwa bez wysłuchania dostępnych tylko w Europie świadków. W marcu 1952 r. komisja zwróciła się do Izby Reprezentantów z projektem rezolucji Izby nr 539, dającej zgodę na przyjmowanie zeznań za granicą. 11 marca 1952 r. Iz...
Album jest ułożoną narracyjnie opowieścią, na którą składa się odpowiednio dobrana ikonografia wraz z podpisami i komentarzem historycznym. Książka rozpoczyna się rozdziałem pt. „Ostatnie dni niewoli”, który opowiada o uwarunkowaniach politycznych, narodowych i społecznych które stanowiły genezą Powstania Wielkopolskiego. Następnie w kolejnych rozdziałach zostaje zaprezentowana ikonografia z przebiegu walk i działań powstańczych związanych z wyzwalaniem Wielkopolski spod pano...
Publikacja ukazuje wydarzenia pierwszego półrocza 1945 r. na Śląsku, we wszystkich istotnych kontekstach, poczynając od militarnych, przez polityczne, a kończąc na społeczno-ekonomicznych. Tragedia mieszkańców Śląska zarówno przez przedstawicieli mniejszości niemieckiej, jak i środowisk autonomistów śląskich kojarzona jest przede wszystkim z inwazją Armii Czerwonej na obszar dzielnicy, a także z represjami z pierwszych lat powojennych stosowanymi przez władze sowieckie i zale...
W przestępczych interesach „brudne wspólnoty” łączyły pospolitych złodziei i oszustów nie tylko z półświatkiem, lecz także z funkcjonariuszami SB, milicjantami, wojskowymi, partyjnymi aparatczykami oraz peerelowskimi „białymi kołnierzykami”: urzędnikami administracji państwowej, dyrektorami przedsiębiorstw, pracownikami central handlu zagranicznego i polonijnymi biznesmenami. Obserwujemy tu zjawisko symbiozy „milicjantów i złodziei”, fikcyjne działania operacyjne oraz zadziwi...
Inspirował artystów, jego czyny odmalowano nie tylko pędzlem, ale stał się także bohaterem licznych pieśni i wierszy. „A zwycięzcom – pieśń Hallera/Wolnym życiem będzie grać!” – pisał Artur Oppman, czy: „Haller nam przewodzi, Polskę oswobodzi”. Z kolei na najsłynniejszym plakacie Stanisława Sawiczewskiego „Wstąp do wojska. Broń Ojczyzny” gen. Józef Haller wzywał do zaciągu do Armii Ochotniczej. Stanął na jej czele w dramatycznym momencie, gdy latem 1920 r. ważyły się losy nie...
Wydarzenia marcowe w Gdańsku pozostają w cieniu brutalnie stłumionej rewolty grudniowej i zwycięskiego strajku w sierpniu 1980 roku. W 1968 roku centrum protestów w Trójmieście stanowiła Politechnika Gdańska, największa uczelnia na Wybrzeżu. To jej studenci postanowili poprzeć protest swoich rówieśników z Warszawy i wyrazić swój sprzeciw wobec zakłamania prasy i brutalności milicji. Pociągnęli za sobą wielu innych młodych mieszkańców Trójmiasta. Punktem kulminacyjnym gdańskie...
Publikacja przedstawia działania różnych organizacji społecznych działających w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Omawia ich funkcjonowanie z perspektywy ogólnopolskiej i lokalnej. Autorzy artykułów pokonferencyjnych przedstawili nie tylko organizacje typowo polityczne, takie jak Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej czy Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego, lecz także kulturalne i sportowe (Polski Związek Żeglarski, Polski Komitet Olimpijski), opisali zarówno organizac...
Tematem publikacji jest działalność jednostek partyzanckich sformowanych przez konspiracyjną organizację Konfederacja Narodu, wywodzącą się z przedwojennego Ruchu Narodowo-Radykalnego. Organizacja ta, licząca kilka tysięcy członków, została w 1943 r. włączona w skład AK, a jej oddziały partyzanckie – Uderzeniowe Bataliony Kadrowe – przeszły „na etat” KG AK. Oddziały te od 1942 r. prowadziły, ze zmiennym szczęściem, działania partyzanckie ukierunkowane na Kresy Wschodnie II RP...
9 listopada 2016 r. została zorganizowana na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Szczecińskiego druga konferencja naukowa poświęcona historii Kościoła na Pomorzu Zachodnim. Niniejsza publikacja jest zapisem wygłoszonych wówczas referatów. Projekt realizowany jest we współpracy z Wydz. Teologicznym US.
Publikacja poświęcona jest stosunkowo mało znanej karcie działań sił zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego, jaką jest próba niesienia pomocy powstaniu warszawskiemu przez siły Armii Krajowej znajdujące się poza stolicą. W sierpniu i wrześniu 1944 r. Armia Krajowa miała pod bronią w głębi kraju kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy, którzy wykonywali zadania w ramach akcji „Burza” lub przygotowywali się do wystąpień z tą akcją związanych. Oczekując na pomoc z zewnątrz, od obcych, ...
Publikacja Dariusza Jarosińskiego jest zbiorem ponad sześćdziesięciu reportaży i esejów o losach żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego oraz o ich walce z komunistyczną dyktaturą. Jedne opowieści dotyczą postaci powszechnie znanych, zaś bohaterowie innych zostają dopiero przywracani społecznej pamięci. Autor starał się dotrzeć do ostatnich żyjących Żołnierzy Wyklętych, a ich relacje w miarę możliwości weryfikował i uzupełniał o źródła archiwalne i publikacje histor...
Demografia i migracje, warstwy społeczne i mniejszości narodowe, Kościoły i wspólnoty wyznaniowe, organizacje społeczne, ochrona zdrowia i życie codzienne – wszystkie te obszary tworzyły fundament ówczesnej rzeczywistości. Funkcjonowanie mieszkańców regionu zależne było również od poziomu rozwoju rolnictwa, przemysłu, handlu i rzemiosła, które podlegały drastycznym i wielokrotnym przemianom, postępom i załamaniom, choć de facto pozostawały w stanie systemowego kryzysu. Obraz ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.