Książka jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej, Europejskie Centrum Solidarności i Muzeum II Wojny Światowej w siedemdziesiątą rocznicę spotkania przywódcy ZSRR Józefa Stalina, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla oraz prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta w lutym 1945 r. w Jałcie. Autorzy publikacji podjęli się przedstawienia tematów często do tej pory marginalnych albo spojrzeli na niektóre znane sprawy z nieco inn...
Teksty zebrane przez ks. dr. Adama Szota stanowią bardzo interesujące źródło do badań nad historią Polaków zamieszkałych na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej, które zostały zagarnięte przez Związek Sowiecki w wyniku agresji 17 września 1939 r. Mamy tu do czynienia z pamiętnikami osób, które w wyniku wojny trafiły do więzień i łagrów sowieckiej Rosji, a później w wyniku układu Sikorski-Majski opuściły „nieludzką ziemię” i przez Bliski Wschód dotarły do Europy. Ich wartoś...
Publikacja omawia zagadnienie ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej w trzech ujęciach: teoretyczno-filozoficznym, opisu faktów historycznych oraz odniesienia do współczesności. Autorami poszczególnych artykułów są cenieni specjaliści badający to zagadnienie.
Monografia dotycząca polskiej polityki zagranicznej w latach 1918–1939. Autor, znawca tej problematyki, opisuje koncepcje dominujące w tym zakresie, prowadząc czytelnika po meandrach dyplomatycznych zabiegów o zachowanie niepodległości i niezależności młodego państwa polskiego po pokoju w Wersalu. Przedstawia nie tylko koncepcje Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego, lecz i pozostałych uczestników życia politycznego nie uciekając od własnych ocen i dygresji.
Wspomnienia wybitnego oficera Wojska Polskiego płk. dypl. Józefa Szostaka – „beliniaka”, rasowego kawalerzysty, szwoleżera Józefa Piłsudskiego, ulubieńca generała Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego. Autor memuarów był uczestnikiem trzech wojen i wielu kampanii. Służbę wojskową rozpoczął w czasie Wielkiej Wojny, jako ochotnik-maturzysta, w I Brygadzie Legionów, potem walczył w wojnie o niepodległość i granice i wreszcie w kampanii polskiej 1939 r. Uniknął niewoli i od 1941 r. ...
Utworzenie województwa białostockiego w sierpniu 1919 r. było kolejnym krokiem na drodze do włączenia tych ziem w struktury odradzającego się państwa polskiego. Województwo składało się z kilku regionów, różniących się pod względem historycznym, narodowościowym, wyznaniowym i językowym. Mieszkająca w nich ludność nie zawsze miała pozytywny stosunek do odrodzonego państwa polskiego. Północne granice województwa były jednocześnie granicami państwa, województwo białostockie sąsi...
Publikacja wchodzi w skład pakietu edukacyjnego „Dawniej tak było” przygotowanego przez Stowarzyszenie Wspólnota Polska. Pakiet edukacyjny „Dawniej to było” został sfinansowany ze środków otrzymanych z Senatu Rzeczy - pospolitej Polskiej w ramach konkursu na realizację zadań publicznych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w 2018 r. za pośrednictwem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Niniejsze szkice, obejmujące czasy najdawniejsze, a doprowadzone niemal do chwi...
Publikacja stanowi pokłosie konferencji naukowej zorganizowanej wspólnie przez Oddziałowe Biuro Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Muzeum w Gliwicach, która odbyła się w dniach 25–27 października 2017 r. w Gliwicach. Wzięli w niej udział historycy, socjologowie, politolodzy, literaturoznawcy i reprezentanci innych dziedzin humanistyki, którzy zaprezentowali fenomen szeroko rozumianej „pamięci Kresów” w czasach PRL, prób jej rekultywacji w pierws...
Komiks poświęcony jest dowodzonej przez pułkownika Stanisława Maczka 10. Brygadzie Kawalerii, która starła się z wojskami niemieckimi już 1 września 1939 r. i prowadziła walki przez trzy tygodnie. Jedyna w polskiej Armii jednostka pancerno-motorowa stoczyła w tym czasie szereg bitew i potyczek, a ewakuowała się na Węgry jako zwarta jednostka w porządku bojowym. "Oto jednostka defensywna o szybkości straży pożarnej, tyle, by na czas zlokalizować pożar to tu, to tam. Brygad...
Album przedstawia historię polskiej emigracji niepodległościowej w czterech płaszczyznach. Ukazuje postacie 6 prezydentów RP na Uchodźstwie, działalność rządów emigracyjnych, Skarbu Narodowego, Rady Narodowej. Przypomina historię polskich partii politycznych działających na Zachodzie, SN, PPS, SP, PRW NiD, NGS, LNP. Wiele miejsca w albumie poświęcono aktywności społecznej polskich emigrantów, działalności w stowarzyszeniach kombatanckich i polonijnych, akcjom pomocowym dla po...
Listy oficjalne publikowane przez Stefana Korbońskiego w dziennikach amerykańskich. W publikowanym tu zbiorze można znaleźć zarówno listy do redakcji gazet, które często słabo orientując się w sprawach Europy Środkowej i Wschodniej, popełniały rażące błędy, jak i oświadczenia Zgromadzenia Europejskich Narodów Ujarzmionych, np. w sprawie obozów pracy przymusowej w krajach bloku sowieckiego, czy rocznicowe wspomnienie z okazji dziesięciolecia powstania warszawskiego w formie li...
Nowe wydanie Armii Krajowej w dokumentach 1939–1945, fundamentalnego dzieła, którego redaktorami byli żołnierze Armii Krajowej, zawiera, oprócz znanych już dokumentów, również te dotychczas niepublikowane. Mamy nadzieję, że podobnie jak pierwsze wydanie, także obecna edycja będzie służyła przez długie lata zarówno historykom, jak i wszystkim miłośnikom historii Polski, a zwłaszcza dziejów Polskiego Państwa Podziemnego. Opublikowane w tomie II dokumenty przedstawiają w miarę p...
Książka Pamiętali… Pamiętamy… Pamiętajcie… Wspomnienia Żydów polskich zawiera relacje, czy raczej zapis rozmów przeprowadzonych przez ówczesnych pracowników Archiwum IPN w Krakowie Michała Zajdę i Pawła Skoruta. Rozmowy były prowadzone od jesieni 2011 r. do zimy 2103 r. Pierwszym rozmówcą był Władysław Bartoszewski, zaangażowany w działalność na rzecz pomocy ludności żydowskiej w czasie okupacji. Następnie autorzy książki rozmawiali z Tadeuszem Jakubowiczem, obecnym przewodni...
Album przedstawiający uroczystość koronacji obrazu w Starej Błotnicy w dniu 21 VIII 1977 r. przez kardynała Karola Wojtyłę. W publikacji znajduje się materiał ikonograficzny ze zbiorów IPN i kościelnych. Przedstawione zostały również działania dezintegracyjne Służby Bezpieczeństwa w związku z tą uroczystością.
Praca Niepodległościowa konspiracja młodzieżowa na ziemiach polskich w latach 1944/1945–1956 zawiera analizę zjawiska konspiracji młodzieżowej. Podziemne organizacje tworzone przez młodzież zostały omówione jako małe grupy społeczne, przejawy opozycji politycznej oraz ruchy polityczne in statu nascendi. Książka stanowi uzupełnienie wiedzy o losach i wyborach dokonywanych przez młodych ludzi, kontynuujących sięgającą XIX w. tradycję młodzieżowego oporu.
Wspomnienia Ireny Jabłońskiej-Kaszewskiej (1927–2014) to opowieść obejmująca kilka epok w dziejach naszego kraju. Autorka przyszła na świat w rodzinie gdańskiej Polonii, w środowisku świadomym swojej tożsamości i polskości. Po dojściu Hitlera do władzy wraz z rodzicami zamieszkała w Toruniu. Kolejne rozdziały wiodą czytelnika przez lata trzydzieste aż po dramat 1 września 1939 r., chaos ewakuacji i pierwszych tygodni wojny. Lata okupacji rodzina Jabłońskich spędza w Toruniu, ...
Praca Bez złudzeń i bez maski. Publicystyka Leopolda Ungera w paryskiej „Kulturze” w latach 1970-2000 jest próbą analizy zawartości artykułów Brukselczyka w miesięczniku. Książka jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytania o rolę i miejsce L. Ungera w „Kulturze”, a także o jego niepowtarzalny dziennikarski warsztat. Tłem jest opowieść o trudach życia dziennikarza, które jak w soczewce pokazywały skomplikowaną historię Polski.
„Zaczęło się dla mnie natychmiast, niemal od godziny »zero«”. Tak Andrzej Paczkowski rozpoczyna swój dziennik: spisywane na gorąco notatki z pierwszych godzin, dni, tygodni i miesięcy stanu wojennego. Dramatyczna noc z 12 na 13 grudnia 1981 r. zapadła mu jednak w pamięć przede wszystkim z powodu… bólu zęba. „Dziwny jest taki dziennik pozbawiony choćby odrobiny refleksji” – pisze samokrytycznie w innym miejscu. Odważę się z autorem nie zgodzić. Jako aktywny działacz opozycji P...
Związek Strzelecki przeszedł długą drogę od nielicznego, kruchego stowarzyszenia po niemal półmilionową organizację paramilitarną realizującą coraz ambitniejsze cele edukacyjne. Codzienne życie strzeleckie toczyło się w różnych miejscowościach całego kraju, zarówno w niewielkich wsiach, jak i w miejskich osiedlach. Każde z tych miejsc miało swoją lokalną specyfikę i liderów, często związanych z ważnymi epizodami w historii Polski.
Rok 1960 w życiu Kościoła katolickiego w Polsce stał przede wszystkim pod znakiem dalszego realizowania programu Wielkiej Nowenny, ułożonego przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, oraz wzrastającej antykościelnej ofensywy władz Polski „ludowej”. Właśnie w czasie tych dwunastu miesięcy doszło do brzemiennych w skutki wydarzeń w Nowej Hucie, związanych z obroną krzyża przez wiernych (27 kwietnia), tzw. wydarzeń zielonogórskich, czyli obrony domu katolickiego w Zielonej Górze przed...
Przez blisko 40 lat w żydowskiej społeczności na Dolnym Śląsku dokonały się poważne zmiany. Zmniejszyła się znacznie jej populacja. Z powodu kilku fal wychodźstwa żydowskiego z Dolnego Śląska nie udało się zrealizować idei osiedlenia w tym regionie ocalałych z Holocaustu Żydów. Kilkudziesięciotysięczna społeczność skurczyła się do kilkuset osób, ale nie tylko ilościowe zmiany dotknęły tę ludność. Na początku lat pięćdziesiątych Żydzi, mimo że już zdecydowanie mniej homogenicz...
Książka zawiera szesnaście szkiców dotyczących różnych aspektów funkcjonowania nauk historycznych i historyków w Polsce Ludowej. Prezentują analizy działań władz PZPR oraz Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa wobec historyków i instytucji naukowych, a także zagadnienia historiograficzne i biografie.