Zbiór „Bajek i przypowieści” został wydany przez Ignacego Krasickiego w 1779 r. Składa się ze 117 krótkich bajek epigramatycznych, podzielonych na cztery główne części i „Przydatek” (11 utworów), poprzedzonych wierszami „Do dzieci” i „Wstęp do bajek”. W większości są to utworzy oryginalne, chociaż niektóre nawiązują do bajek orientalnych, starożytnych (Ezop, Fedrus) i nowożytnych (Jean de La Fontaine, Christian Fürchtegott Gellert). Krasicki śmieje się w bajkach z ludzkich...
„Kordian”, a właściwie „Kordian. Część pierwsza trylogii. Spisek koronacyjny” to dramat romantyczny, napisany przez Juliusza Słowackiego w 1833 r. w Genewie, a wydany anonimowo w 1834 r. w Paryżu. Tytułowego bohatera poznajemy jako piętnastoletniego chłopca. Kordian jest młodzieńcem przedwcześnie dojrzałym. Cały swój wolny czas poświęca rozważaniom nad sensem własnej egzystencji. Przeżywa rozczarowania do romantycznej miłości. Podejmuje nieudaną próbę samobójczą. Następnie...
Zbiór „Pieśni” Jana Kochanowskiego, wydany został po raz pierwszy w 1586 r., a więc już po śmierci autora. Podzielony jest na dwie części – „Księgi pierwsze” oraz „Księgi wtóre”. Zawiera 49 utworów i jest tym samym największym zbiorem pieśni tego autora. Tom skomponowany jest chronologicznie – pierwsza księga zawiera utwory sprzed 1570 r., druga natomiast pieśni powstałe później. Obie księgi są zróżnicowane tematycznie. Odnajdujemy tu wiersze religijne, patriotyczne, miłosn...
„Satyry” i „Listy” stanowią odzwierciedlenie problemów, jaki trawiły ówczesną Polskę. Jest to wyrazisty obraz życia XVIII-wiecznej sarmackiej szlachty, z jej wszelkimi wadami i przywarami. Smutny i pesymistyczny obraz życia we współczesnym mu kraju autor często zestawia z tradycją kraju przodków, ze świetnością i cnotami. Przyczyn obecnego upadku upatruje w odejściu od tradycji i w nadmiernym rozwoju niektórych dziedzin życia. Refleksje, które odnajdujemy w satyrach i listac...
Powieść poetycka napisana przez Adama Mickiewicza na zsyłce w Petersburgu, prawdopodobnie między 1825 a 1828 r., wydana zaś w lutym 1828 r. Uznawana za jeden z najbardziej znanych poematów polskiego romantyzmu. Akcja powieści rozgrywa się w siedzibie Krzyżaków, Marienburgu, oraz na Litwie. Głównym i tytułowym bohaterem powieści jest tajemniczy – nie wiadomo, jak naprawdę się nazywał – Litwin. Kiedy był dzieckiem, na jego miasto napadli Krzyżacy, złupili je, jego rodziców za...
„Romeo i Julia” to dramat angielskiego pisarza Williama Szekspira, napisany we wczesnym stadium jego kariery, a wydany w 1597 r. Historia dzieje się w Weronie i Mantui. Członkowie dwóch zwaśnionych rodzin, zakochują się w sobie. Pewnego dnia Romeo Montecchi dowiaduje się o balu w domu rodziny Capuletich, gdzie ma pojawić się jego wybranka. Udaje się tam wraz z grupą przyjaciół i poznaje Julię. Wkrótce dochodzi do pierwszych pocałunków tych dwojga. Pod osłoną nocy Romeo udaj...
„Pieśń o Rolandzie” to najstarszy i najbardziej znany francuski epos rycerski, należący do tzw. chansons de geste (pieśni o bohaterskich czynach). Anonimowy utwór datowany jest na XI w., a znany jest z anglo-normandzkiego rękopisu oksfordzkiego z 1170 r. Utwór to opowieść o starciu dwóch cywilizacji – chrześcijańskiej i muzułmańskiej (chociaż wykreowanej w sposób odległy od rzeczywistości). Przedstawia dzieje wyprawy wojennej Karola Wielkiego do Hiszpanii przeciw Saracen...
„Świętoszek” to komedia Moliera napisana w 1661 r., a wystawiona po raz pierwszy w 1664 r. Swój rozgłos sztuka zawdzięcza nie tylko walorom artystycznym, lecz także skandalowi, jaki wywołała w XVII-wiecznej Francji. Tytułowy Tartuffe to człowiek, który dla osiągnięcia własnych korzyści wykorzystuje Orgona i jego rodzinę. Udaje przy tym osobę wielce religijną i pobożną. Orgon początkowo jest niewrażliwy na przestrogi rodziny dotyczące hipokryzji Tartuffe’a. Swój błąd uświada...
Zbiór ponad 40 baśni i opowieści Hansa Christiana Andersena, stanowiących klasykę światowej literatury dziecięcej. W zbiorze zamieszczono najpopularniejsze baśnie, jak np. „Brzydkie Kaczątko”, „Dzikie łabędzie”, „Calineczka”, „Królowa Śniegu” i „Mała Syrena”, a także wiele innych nieco mniej popularnych utworów. Każdy przekaże najmłodszym czytelnikom ważne prawdy moralne, wzruszy, zadziwi, a czasem również rozbawi.
Najsłynniejsi pisarze polskiego pozytywizmu – Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus i Henryk Sienkiewicz – mają w swoim dorobku oprócz licznych powieści także setki nowel i opowiadań. Utwory te poruszały aktualne problemy, opisywały życie środowisk zacofanych, nawoływały do poprawy warunków na wsiach. Te zwięzłe, jednowątkowe utwory wypowiadały protesty pisarzy, którzy starali się w ten sposób walczyć z niesprawiedliwością i krzywdą ludzką. Pozytywiści podejmowa...
„Przestrogi dla Polski” zostały wydane po raz pierwszy anonimowo z datą 4 stycznia 1790 r. W publikacji tej rozwija Staszic swoje poglądy, które zawarł w „Uwagach nad życiem Jana Zamoyskiego”. Na plan pierwszy wysuwają się dwie sprawy – ustrój Rzeczypospolitej szlacheckiej oraz koncepcja narodu. Zasady ustroju zostały oparte na oświeceniowym „prawie człowieka”, które miało gwarantować równość wolność i własność wszystkim członkom społeczeństwa. Podstawą do udoskonalenia ust...
Powieść „ Cierpienia młodego Wertera ” skonstruowana jest jako zbiór listów napisanych przez tytułowego Wertera. W listach Werter wspomina swoje intymne chwile spędzone w fikcyjnej wiosce Wahlheim, gdzie zakochał się w młodej i pięknej Lotcie. Dla Wertera Lotta była całym światem. Tak kocha romantyczny kochanek, który nareszcie odnalazł bliźniaczą duszę. Przeżywa niebo i piekło miłości... uniesienia miłosne i katusze człowieka odtrąconego... konflikt uczucia i rozumu... Po...
„ Pamiątki JPana Seweryna Soplicy cześnika parnawskiego ” to zbiór 25 gawęd szlacheckich, których narratorem jest fikcyjny bohater Seweryn Soplica, cześnik parnawski. Opowiada on o osobach lub zdarzeniach z czasów konfederacji barskiej i panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Soplica jest typowym przedstawicielem swojego środowiska. Kieruje się typowym dla szlachty etosem, światopoglądem i poczuciem honoru. Opowieści „prawdziwego” szlachcica oddają doskonale spo...
Na skutek tragicznego wypadku tajemnicze moce przenoszą Amerykanina Hanka Martina, z zawodu kowala, na dwór legendarnego króla Artura. Z miejsca popada w tarapaty. Uwięziony przez sir Sagramora zostaje uznany za ludożercę i wtrącony do lochu, gdzie oczekuje na wykonanie wyroku śmierci. Hank nie byłby jednak sobą ani tym bardziej sprytnym Jankesem, gdyby nie próbował wyjść cało z tarapatów. Szybko wkrada się w łaski króla i zostaje pasowany na rycerza. Naraża się jednak poryw...
Cykl dziewiętnastu utworów Jana Kochanowskiego o charakterze lamentacyjnym, które wyrażają żal i rozpacz po śmierci córki Urszuli. „Treny” są najbardziej osobistym dziełem poety. Stanowią przede wszystkim pomnik wystawiony zmarłemu dziecku, które Kochanowski ukazuje jako erudytę. Są także wyrazem bolesnego doświadczenia autora przez los, zrujnowania ideałów człowieka renesansowego, kryzysu światopoglądowego i prób jego przezwyciężenia. Poeta poprzedził cykl dedykacją: „Urs...
Jan Kochanowski pisał fraszki przez całe życie. W ciągu całej z górą dwudziestoletniej działalności poety powstało ich ponad trzysta. Fraszka to drobny utwór poetycki wierszem, często o charakterze żartobliwym, oparty na dowcipnym pomyśle. Pierwowzór fraszek w literaturze polskiej dał Mikołaj Rej w „Figlikach”. Kochanowski ustalił swoimi „Fraszkami” obowiązujący wzór stylistyczny tego typu utworów. „Fraszki” Kochanowskiego charakteryzuje duża różnorodność. Są wśród nich ut...
Doskonała komedia Aleksandra Fredry w czterech aktach, która powstała na początku lat 30. XIX wieku. Akcja „Zemsty” rozgrywa się w kilku planach. Cześnik Raptusiewcz pragnie ożenić się z owdowiałą Podstoliną, która bawi u niego z wizytą. Cześnik jest łasy na majątek Podstoliny, nie wie jednak, że ona sama szuka męża, bo jest bez grosza. Raptusiewicz jest człowiekiem nieobytym i nieśmiałym. Zdając sobie sprawę ze swoich braków, wzywa na pomoc Papkina, który podaje się za poż...
Powieść „ Oliwer Twist ” to dzieło ukazujące życie XIX-wiecznego społeczeństwa angielskiego i prawa nim rządzące. Tytułowy bohater jest sierotą. Wraz z innymi pozbawionymi rodziny dziećmi został umieszczony w sierocińcu. Cierpi tam głód i zimno. Nieludzkie traktowanie dzieci z przytułku niejednokrotnie kończy się dla nich śmiercią. Oliwer, któremu udało się przeżyć mimo wszystko, w dniu swoich dziewiątych urodzin zostaje zabrany do kolejnego przytułku. Ma w nim zdobyć wyks...
„ Karol Szalony ” to powieść z gatunku płaszcza i szpady. Jej akcja rozgrywa się w scenerii Francji przełomu XIV i XV wieku, za czasów panowania Karola VI Szalonego i jego żony Izabeli Bawarskiej. Karol VI, sprawujący rządy od 1380 r., popada w chorobę umysłową. Chorobę króla wykorzystują rywalizujący ze sobą książęta. Francja – dotąd bogata i niezależna – popada w konflikty wewnętrzne, wojnę domową, a w konsekwencji anarchię. Fabuła powieści obfituje w intrygi, spiski, mr...
Emocjonująca powieść płaszcza i szpady, osnuta na tle autentycznych wydarzeń z historii XVI-wiecznej Francji. Przedstawia sławną rzeź hugenotów w noc św. Bartłomieja oraz okoliczności wymarcia dynastii Walezjuszy i wstąpienia na tron dynastii Burbonów. Zbliża się dzień zaślubin królewny francuskiej Małgorzaty z królem hugenockiej Nawarry, Henrykiem. Stara królowa Katarzyna, zagorzała katoliczka, zezwoliła na ślub z powodów politycznych, ale wcale nie zamierza dotrzymać umow...
Drugi tom trylogii Stefana Żeromskiego „ Walka z szatanem ”, obejmującej panoramę życia polskiego w okresie przedwojennym i w latach pierwszej wojny światowej. Ciąg dalszy losów młodego architekta Ryszarda Nienaskiego, który podejmuje samotną „walkę z szatanem” o sprawiedliwszy świat. Nienaski otrzymuje ogromny spadek po krewniaku milionerze, niejakim Ogrodyńcu. Za pieniądze ze spadku zakłada w Krakowskiem kopalnie i postanawia je ofiarować polskiemu ludowi. W działaniach t...
„ Wierna rzeka ” opisuje okres powstania styczniowego. Po przegranej bitwie pod Małogoszczem do zrujnowanego majątku Niezdoły dociera ciężko ranny powstaniec, książę Józef Odrowąż. Tam zajmuje się nim córka zarządcy majątku Salomea Brynicka, która wraz ze swym wiernym sługą, starym Szczepanem, opatruje jego rany. Musi także przygotować bezpieczną kryjówkę na wypadek, gdyby do dworu przyszli Rosjanie. Salomea długo ukrywa powstańca i pielęgnuje go podczas choroby. Z czasem o...
Trylogia „ Walka z szatanem ” Stefana Żeromskiego złożona z powieści: „Nawracanie Judasza”, „Zamieć” i „Charitas”. Obejmuje panoramę życia polskiego w okresie przedwojennym i w latach pierwszej wojny światowej. Trylogia przedstawia historię młodego architekta Ryszarda Nienaskiego, który podejmuje samotną „walkę z szatanem” o sprawiedliwszy świat. Symbolem jego dążeń społecznych jest m.in. niedoprowadzony do końca projekt odbudowy starego zboru ariańskiego i stworzenia w nim...
