Uważany za jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów, wciąż odkrywany i nadal nieodkryty – Karol Szymanowski. Człowiek kontrastów, w którego muzyce i życiu rozbrzmiewają tonacje klasyczne i nowoczesne, kosmopolityczne i ziemiańsko polskie. W Książce do pisania mówi własnymi słowami o procesie twórczym, inspiracjach, doświadczeniach. Mówią też o nim przyjaciele, jak Jarosław Iwaszkiewicz, i krytycy. Część zawartych w Książce cytatów ukazuje kompozytora z mniej znanej s...
Dzięki Agnieszce Taborskiej zrozumiałem, że wszyscy jesteśmy częścią mitycznej opowieści o Krakowie, silniejszej niż rzeczywistość i w pewnym sensie prawdziwszej niż nasze wrażenia. Zagarnia nas ona i trwa – powtarzana i wzmacniana przez kolejnych wędrowców, którzy potrafią rozmawiać z naszymi widmami”.
Autor tekstów piosenek, poeta, dramaturg, librecista musicali, scenarzysta, prozaik, tłumacz, juror i organizator festiwali muzycznych - trudno wymienić wszystkie zakresy twórczej działalności Jacka Cygana, podobnie jak wyliczyć największe przeboje, które wyszły spod jego pióra. Książka do pisania przygotowana przez Tadeusza Nyczka to wybór fragmentów wspomnień, prozy i poezji Jacka Cygana oraz fotografii z archiwum artysty.
András Pályi (1942) jest węgierskim pisarzem, tłumaczem i dziennikarzem. Opublikował kilkanaście tomów opowiadań i esejów oraz przekładów z języka polskiego. W latach 1991–1995 pełnił funkcję dyrektora Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie. „Te bardzo piękne, dopracowane teksty (…), te ascetyczne, pozbawione ozdób zdania, te historie w każdym calu wiarygodne pod względem psychologicznym, dobre są jedynie na to, by odsłaniać świat, o którym dające się wypowiedzieć słow...
Książka do pisania poświęcona jednemu z najpiękniejszych polskich miast, perle polskiego wybrzeża. Budowane od lat 20. XIX w. łaźnie do kąpieli zapoczątkowały historię tutejszego kurortu, przyciągając nie tylko rzesze turystów, ale również wybitnych przedstawicieli kultury. Po wojnie Sopot stał się przystanią dla literatów, szukających oddechu od wielkomiejskich intelektualnych ograniczeń. Bywali tu Zbigniew Herbert (który w przywołanym w Książce cytacie opisuje przeżycia „wi...
„Pisma Leonarda, strzeżone przez ucznia artysty Francesca Melzi, który został właścicielem brulionu, po śmierci ucznia były dzielone, wyprzedawane kartka za kartką, rozpraszane, zapominane. Podejmowane później, zwłaszcza od XVII wieku, poważne próby odtworzenia pisemnego korpusu pozwalają czytać je dzisiaj w poruszającym pięknie fragmentu. Mój wybór to maleńka cząstka całości, pozbawiona ambicji, by wyczerpać czy choćby nadgryźć obszerny kanon. (…) Jest w zdaniach Leonarda ...
„W Berlinie, przynajmniej dla mnie, ważni są inni, wędruję więc, szukając ulotnych cieni, wydeptuję szlak, licząc, że w końcu odnajdę dawny kształt miasta, choćby jego zarys, i wpiszę w niego kilka bliskich mi postaci, mocniej uchwycę ich obecność. Za dużo w tym mieście ścieżek, za dużo tropów, ulice zmieniają się w biblioteki wypełnione podziwianymi książkami. Czytane strony prowadzą do miejsc o odmiennym dziś wyglądzie, linie papilarne literatury i życia nie nakładają się n...
Czemu służyć ma sztuka w miejscach zbrodni i śmierci, co czyni lub uczynić może artysta dla pamięci o ofiarach i pamięci żyjących, wreszcie jak przy jej udziale kształtuje się „krajobraz po zbrodniach” Europy drugiej połowy wieku XX, a także nowego stulecia? Czy sztuka przynieść może katharsis, wzbudzić uczucia trwogi i współczucia, spowodować narastanie empatii wobec losu wielkich, grupowych podmiotów wojennych tragedii? Czy dzieła sztuki zdołają poprzez artystyczny ład i kr...
„Rok 1926 był dobrym momentem na wizytę w Związku Radzieckim – rozkwit NEP-u, czas poluzowania gospodarczego i w związku z tym rozbudzenie życia obywatelskiego po czasie wojny domowej, głodu i terroru. Jak wszyscy myślący młodzi ludzie wówczas w Europie, Roth był bardzo zaciekawiony sowieckim eksperymentem. Teorie i doktryny polityczne bolszewików mniej go interesowały wszelako niż konkret ludzkiego życia. Znał dobrze wszystkie hasła, ale żeby ocenić wiarygodność rewolucji, ...
Czy słyszałeś kiedyś tę cudowną ciszę na moment przed świtem? [...] Albo ten łagodny spokój tuż po ustaniu burzy? A może znasz to milczenie, kiedy nie masz odpowiedzi na pytanie, które ci zada- no, może ciszę wiejskiej drogi nocą, albo pełną oczekiwania chwilę w pokoju pełnym ludzi, kiedy ktoś ma właśnie zacząć mówić, albo ten moment – najpiękniejszy ze wszystkich – kiedy drzwi się zamy- kają i zostajesz sam w całym domu? Wiesz, każde z tych doznań jest inne, a wszystkie są b...
Lwów. Ukraiński? Polski? Żydowski? Katolicki? Prawosławny? Grekokatolicki? Miejsce, które udowadnia, że spleciona historia nie musi prowadzić do ciągłego konfliktu. Jedno z ostatnich wspaniałych miast Zachodu, jedno z pierwszych fascynujących miast Wschodu. Jak Warszawa czy Kraków, to kolebka polskiej XX-wiecznej inteligencji, ale też mała ojczyzna wielu wybitnych młodych ukraińskich poetów i pisarzy. Wybór cytatów i wierszy lwowskiej Książki do pisania, pozwoli obcować z sze...
Eseje skłądające się na tę książkę mają wspólny mianownik. Jest nim "nasza żydowskość". Nasza - czyli ludzi, którzy funkcjonują po żydowsku w Polsce, będąc zarazem w pełni uczestnikami całości, jaką jest Polska. Pisząc o jidyszkajt, upamiętnieniu Zagłady, Jedwabnem czy przemianach 1989 roku, stawiam się niepostrzeżenie w roli rzecznika takich Żydów "polsko-polskich" - odmiennych od Żydów "polsko- izraelskich" czy "polsko-amerykańskich", dla których kultura polska nie jest pu...
Wenecję ocaloną Simone Weil zaczęła pisać w roku 1940. Nie ukończyła jej, choć wracała do niej parokrotnie, ostatni raz, tuż przed śmiercią, w roku 1943. Tekst w formie brulionowej, z fragmentami prawie gotowymi, wierszem i prozą, poprzedzielanymi partiami o charakterze konspektu, opublikował Gallimard w roku 1955. Wydawca wspomina o licznych brulionach (odnaleziono około pięćdziesięciu wersji wielkiego monologu Jaffiera),nie podaje jednak, na jakich zasadach dokonywano wybor...
Niniejsza książka stanowi drugą część, a może raczej uzupełnienie zbioru pt. Mocą przepasały swe biodra. Portrety kobiet żydowskich wydanego w 2006 roku przez Fundację im. prof. Mojżesza Schorra. Do wizerunków czternastu kobiet zamieszczonych w pierwszej części dodaję obecnie osiem. W średniowiecznym Midraszu HaGadol, zredagowanym przez Dawida ben Amrama, każda z cech dzielnej kobiety wymienionych w Pochwale dzielnej kobiety z Księgi Przysłów (31) została przypisana jednej z ...
Eliezer Sztejnbarg urodził się w 1880 roku Lipkanach, w Besarabii. Prowadził tam prywatną świecką szkołę hebrajską. Dla swoich uczniów układał opowiadania, dydaktyczne historyjki i wiersze, a także Purimszpile. Jednak dopiero po przyjeździe do Czerniowców rozwinął skrzydła. Tu opublikował podręczniki – do jidysz i do hebrajskiego, założył teatr dziecięcy i chór, pisał bajki i wiersze. Był również dyrektorem szkoły im. Szolema Alejchema w Rio de Janeiro, lecz na ostatnie dwa l...
W związku z przypadającą w 2008 roku setną rocznicą śmierci kaznodziei Wielkiej Synagogi, z inicjatywy Wydawnictwa Austeria, zorganizowano w Żydowskim Instytucie Historycznym sesję naukową Rabin Izaak Cylkow (1841-1908). Sesja przygotowana została wspólnie przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Katedrę Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Zakład Studiów Żydowskich Uniwersytetu Wrocławskiego. W książce zebrano artykuły autorów, którzy wzięli udzi...
Podjąć problem podziału przez pytanie: "Co należy do mnie?" Bilans życia, zatwierdzony przez śmierć. To co jest nie ma innego bytu niż ten, jaki nadaje mu podział.
Dobro zapieczętowane, to dobro utracone.
Dawać, ofiarować się po to, aby w zamian otrzymać od bliźniego dar o takim samym znaczeniu, byłby to, na pierwszy rzut oka, podział doskonały.
Ale czyż Wszystko jest podzielne?
Paul Celan żył – czy raczej przeżył – poprzez poezję, którą tworzył. Niniejsza książka poszukuje więc sensu jego dzieła-życia. Wyłącznie biograficzne czy jedynie krytycznoliterackie studium zatraciłoby sens losu Paula Celana. Każdego dnia patrzył, jak jego epoka i osobista historia kładą się cieniem na wierszach, które „musiał[y] przejść (jak to powiedział w odniesieniu do języka niemieckiego) przez tysiące mroków śmiercionośnej mowy”1 (tłum. M.T).2 Celan urodził się – jak si...
W 1807 roku wydania została pierwsza praca historyczna, w której przedstawione zostały dzieje polskich Żydów. Na przestrzeni dwóch kolejnych stulecie temat Krakowa i jego żydowskich mieszkańców powracał w licznych publikacjach. Wciąż jednak wiele z jego wątków uznać możemy za zagadnienia wymagające dalszych, szczegółowych analiz. Jednym z owych oczekujących na swe rozwinięcie problemów, są dzieje krakowskich Żydów w dobie Wolnego Miasta Krakowa. Te nie doczekały się dotąd oma...
W co wierzyć - pyta autor - gdy człowiek stając twarzą w twarz z losem staje się mimowolnym narzędziem nieuchronnej zagłady tego, czym jest i co kocha? To podstawowy wątek wielkich mitów ludzkości, zbudowanych z nadziei, tęsknoty i trwogi spełnienia. Wpisują się w nie także Brzegi Syrtów - jedno z najważniejszych dzieł literackich XX wieku. Brzegi Syrtów są powieścią o powtarzalności historycznych cykli: można w niej odczytać echa upadku Cesarstwa Rzymskiego, czy zmierzchu ...
„W Księdze – rzeczy, a także i żywe istoty – poruszają się we wszechświecie słowa, który jest ich światem. Właśnie w ten sposób świat jest w Księdze. Postrzeganie świata dokonuje się poprzez słowa i bardzo szybko zauważamy, że to postrzeganie jest tylko naszą własną przemianą w słowie, najpierw nieświadomą, potem akceptowaną. Stajemy się słowem, które nadaje rzeczywistość rzeczom, istotom. Pisanie to zawsze mierzenie się z tą rzeczywistością, aby ją uznać za swoją. Wszystko s...
