W dzisiejszych czasach, gdy wymienia się nazwę wyspy Bali, większość ludzi ma na myśli rajską wyspę z dziewiczą przyrodą i charakterystyczną, starożytną kulturą miejscowych, która od około stu lat jest jednym z popularnych ośrodków wypoczynkowych zachodniej cywilizacji. Przeciętny obywatel nie zdaje sobie sprawy, że do początku XX wieku Bali było jednym z głównych miejsc walki z europejskim kolonializmem, zwłaszcza holenderskim. Do ostatecznego podboju wyspy potrzeba było ośm...
Zainteresowanie historią postkolonialnej Afryki rozpoczęło się u mnie od przeczytania książki „Psy Wojny” Fredericka Forsytha, grubo ponad 20 lat temu. Byłbym bardzo mocno zdziwiony, gdybym wiedział wtedy, że przyjdzie mi oddać w Państwa ręce książkę, która opisywać będzie wydarzenia z udziałem samego Forsytha, w roli jednego z obrońców idei niepodległej Republiki Biafry. Czym była Biafra i co spowodowało jej secesję – a co za tym idzie nigeryjską wojnę domową – dowiedzą się ...
Wojna między Chile a Peru i Boliwią, zwana też często „wojną o saletrę” lub „wojną o Pacyfik”, była drugim co do wielkości, po wojnie paragwajskiej, konfliktem zbrojnym, jaki miał miejsce w drugiej połowie XIX wieku w Ameryce Południowej. Jego skutki – chociażby utrata wybrzeża morskiego przez Boliwię – odczuwalne są po dziś dzień.Konflikt ten został w literaturze polskiej niemal całkowicie pominięty. Rodzimi autorzy, jeśli już o nim pisali, koncentrowali się na ogół na dział...
Omówione w opracowaniu wieloletnie relacje Omanu z Wielką Brytanią oferują nam jeden z najbardziej pouczających przykładów nieoczywistej penetracji i przebudowy tradycyjnego stanu kontroli kolonialnej w archaicznym państwie poprzez dostarczenie mu tożsamości – nie tylko geograficznej, ale i instytucji administracyjnych i zdolności wojskowych. Oczywiście z punktu widzenia Wielkiej Brytanii działo się to nie po to, by unowocześnić zapóźnione pod względem rozwoju społecznego i p...
Rosjanie wykorzystali swoją przewagę liczebną i z całą siłą zaatakowali bezbronne fregaty. Początkowo bali się ich ognia burtowego i płynęli z przodu i z tyłu, ale gdy ogień szwedzkich okrętów zaczął słabnąć, galery ruszyły do ataku z boków. Siöblad i reszta fregat nie przerwała bitwy i od jego huraganowego ognia wiele galer zostało zmuszonych do rzucenia się na brzeg, a ludzie z rosyjskich łodzi zeskakiwali do wody, uciekając przed ogniem szwedzkich dział i muszkietów. Na fr...
Bitwa, która odbyła się 1 IX 1015 roku w ziemi plemienia Dziadoszan na zachodnich krańcach państwa Piastów jest jednym z największych polskich zwycięstw . W tym starciu wojsko polskie, złożone wyłącznie z łuczników i lekkiej jazdy, zdruzgotało armię niemiecką, złożoną z najlepszych jednostek. Henryk II, cesarz Niemiec, uciekł przed bitwą przeczuwając klęskę i rozkazał swojej armii walczyć. Opuszczone przez własnego wodza wojsko najeźdźcy nie sprostało polskiej taktyce i legł...
Omawiana na kartach niniejszego opracowania operacja wojsk izraelskich w południowym Libanie w roku 1978 - operacja "Litani" wyrosła z długotrwałego i w zasadzie nierozwiązywalnego konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Konfrontacji, w której uczestnikami byli i nadal są również inne podmioty prawa międzynarodowego oraz aktorzy niepaństwowi, którzy wykorzystywali sytuację i stały stan napięcia do realizacji własnych celów. W latach 70. XX wieku były to przede wszystkim organiz...
Polski zagon pod Magdeburg w 1007 roku był działaniem wyprzedzającym niemiecką napaść i miał na celu spustoszenie wrogiego zaplecza. Cel ten został osiągnięty i polscy jeźdźcy wrócili wraz z grupą ludności słowiańskiej, zamieszkującej ziemie podbite przez Niemców. Mimo zgromadzenia się armii niemieckiej, nie doszło wówczas do bitwy. Wbrew pozorom, to między innymi właśnie dlatego zagon ten zasługuje na upamiętnienie go w odrębnej książce. Jak przekazał niemiecki kronikarz Th...
318 Dywizjon Myśliwski Rozpoznawczy został utworzony Rozkazem Inspektoratu Lotnictwa [L. Dz. 598/TJ/Org/43] z dnia 20 marca 1943 roku. Zadanie dywizjonu: współpraca na polu bitwy z jednostkami Wojska Polskiego tworzącymi się na Bliskim Wschodzie. Skład dywizjonu: dwie eskadry po 9 samolotów myśliwskich, eskadra techniczna; sekcje: uzbrojenia, samochodowa, łączności, fotograficzna, przeciwgazowa, pożarowa i łącznikowa; kancelaria dywizjonu, izba chorych, posterunek policji [ż...
318 Dywizjon Myśliwski Rozpoznawczy został utworzony Rozkazem Inspektoratu Lotnictwa [L. Dz. 598/TJ/Org/43] z dnia 20 marca 1943 roku. Zadanie dywizjonu: współpraca na polu bitwy z jednostkami Wojska Polskiego tworzącymi się na Bliskim Wschodzie. Skład dywizjonu: dwie eskadry po 9 samolotów myśliwskich, eskadra techniczna; sekcje: uzbrojenia, samochodowa, łączności, fotograficzna, przeciwgazowa, pożarowa i łącznikowa; kancelaria dywizjonu, izba chorych, posterunek policji [ż...
Ukazanie się świeżych oddziałów polskich wywarło ogromne wrażenie na moskiewską straż tylną. Widząc nadciągający oddział, zabrała się ona na dobre do przeprawy. Pierwszym z zaangażowanych w walkę świeżych oddziałów polskich była arkebuzeria Stanisława Sobackiego. Rzucona bezpośrednio do walki na prawym skrzydle oddziału Kiralyego, popędziła ona przed sobą moskiewską straż przednią i dotarła do brzegu rzeki, oczyszczając go z nieprzyjaciela. Na tym samym skrzydle rozwijały się...
Praca dotyczy dziejów 2. pułku artylerii lekkiej Legionów w okresie od jego sformowania do rozwiązania. Dokonano w niej charakterystyki organizacji, zakwaterowania, żołnierzy i działalności oddziału oraz specyfiki funkcjonowania jednostki artylerii lekkiej Wojska Polskiego z okresu II Rzeczypospolitej. Dotychczas dzieje pułku nie były przedmiotem badań na szerszą skalę. Zajmowano się tylko wybranymi aspektami. Wiele problemów wciąż wymagało omówienia. Autorka po raz pierwszy ...
24 lutego 2022 r. zaczął się największy konflikt zbrojny w Europie od zakończenia II wojny światowej - wojna autorytarnego mocarstwa przeciw państwu, w którym dokonała się demokratyczna przemiana. Po ponad roku wciąż nie widać szans na jej zakończenie. Agresorzy burzą miasta i wsie, niszczą gospodarkę, infrastrukturę, dokonują przerażających zbrodni wobec ludności cywilnej. Towarzyszy temu kłamliwa propaganda o "wyzwalaniu" mieszkańców Ukrainy. Obrońcy kraju wykazali się ogr...
Aby przetrwać jako oaza w „arabskim morzu”, Izrael musiał postawić na rozwój sił zbrojnych i podążać kosztem olbrzymich wyrzeczeń finansowych i ludzkich na drodze ku stałej modernizacji swej armii, doskonaląc jej elementy, tworząc nowe oraz - co najważniejsze - wybiegając w przyszłość. Wraz z rozwojem cyfryzacji konieczne stało się zabezpieczenie systemów militarnych, cywilnych – zwłaszcza infrastruktury krytycznej – przed cyberatakami. Nic dziwnego, że Izrael znalazł się w g...
Średniowieczna Sardynia była miejscem krzyżowania się wpływów licznych potęg świata śródziemnomorskiego – w VI wieku wyspa została przyłączona do Bizancjum, w XI wieku w pełni ukształtowały się na niej cztery niezależne królestwa (giudicati), zaś w kolejnych stuleciach była ona obszarem rywalizacji Genui, Pizy i Królestwa Aragonii. Jednym ze świadectw burzliwych średniowiecznych dziejów Sardynii są zamki, stanowiące ważny element kulturowego krajobrazu wyspy. Książka jest mon...
Niniejsze opracowanie stanowi próbę opowiedzenia historii poznańskich oddziałów intendentury - 7. Oddziału Służby Intendentury i 7. Batalionu Administracyjnego, stacjonujących w okresie 1925-1931 w garnizonie poznańskim na terenie Fortu Winiary, przemianowanego później na Koszary Cytadela, których głównym zadaniem było szkolenie szeregowych dla potrzeb służby intendentury, uzupełnienie składów osobowych formacji nieewidencyjnych intendentury oraz prowadzenie czynności mobiliz...
Straszne i krwawe było starcie, nie wszystkim udało się wpaść w ten las nadstawionych pik, lecz jedni idąc za przykładem przodujących czyli raczej w ich ślady, cisnęli się w poczynione wyłomy, inni traciwszy konie, i wystrzeliwszy pistolety siekli szablami lub koncerzami piki wroga, rum sobie czyniąc, wciskali się między pikinierów, okrzykiem: „Siecz kłuj” nawzajem się do krwawego marsa nawołując. Twardszy niż pod Lubieszowem był tu orzech do zgryzienia. Gdy tam w 10 szereg...
Jeszcze przed świtem 6 września 1760 roku gwałtowna bałtycka burza, która niepokoiła sprzymierzonych od co najmniej tygodnia, nagle ustąpiła. Wydawało się, że natura igra z przeciwnymi stronami pod murami Kołobrzegu, zmuszając wrogów do porzucenia swoich planów. Niebo znów się przejaśniło, a nad brzegiem krążyły setki mew – wraki rozbitych okrętów obiecywały ptakom ucztę. Wybrzeże w pobliżu twierdzy usiane było zmiażdżonymi przez fale beczkami z wołowiną, którą rozsypano po p...
Dwa wielkie państwa, z których jedno jest nuklearnym mocarstwem globalnym (co prawda mocarstwem "drugiej kategorii, ale jednak), a drugie (choćby z racji powierzchni i potencjału demograficznego) niekwestionowanym mocarstwem regionalnym, wyprowadziły na morze okręty z powodu praw do połowu skorupiaków. Na pozór to nic więcej niż motyw niezbyt dobrego kabaretowego skeczu. Wydarzenia nie były jednak kreacją humorystów. W latach 1960-1963 Brazylia i Francja stały się stronami za...
Lata 50. XX wieku – jeśli przyjąć narrację obecną w szeregu wspomnień i zachowanych materiałach prasowych – społeczeństwu młodego Państwa Izraela upłynęły pod znakiem nie tylko mozolnej budowy podwalin dopiero co powstałego kraju, ale i infiltracji arabskich terrorystów. Infiltratorzy ci – głównie palestyńscy – dokonywali wielokrotnie aktów pospolitego bandytyzmu, terroru, morderstw i sabotażu. Tylko w samym 1952 roku izraelskie służby porządkowe odnotowały 3 tys. tego rodzaj...
Wojny polsko-tatarskie, które miały miejsce po najeździe z 1241 roku, są zawsze traktowane marginalnie w polskiej literaturze historycznej. Wyjątkiem są tu tylko prace S. Krakowskiego . Tymczasem walki z najazdami Tatarów z lat 1260, 1280, 1288 i 1341 były na tyle ważnymi czynami polskiego rycerstwa, że warto je opisać w odrębnej książce. Nie jest prawdą, że napady te nie były tak istotne, jak w 1241 roku, ani to, że wówczas Tatarzy zrezygnowali z agresji na Polskę i okolicz...
Jazda polska, ciężkozbrojni kopijnicy Sampolińskiego i roty nadworne Jana Tarnowskiego, wykonała sprawnie bardzo ryzykowany manewr, wyruszając z pozycji zza wąwozu pugajłowskiego. Polacy, błyszczący chłodną stalą, pośród trzasku strzał uderzających o pancerze, w szybkim pędzie przesunęli się przed frontem wroga i złożywszy długie kopie uderzyli z boku na lekką jazdę moskiewską Bułhakowa-Golicy. Kawaleria moskiewska, nie mogąc się oprzeć polskiej długiej broni drzewcowej i cię...
4 lipca od popołudnia zaczęło się zbierać na załamanie pogody. Pod wieczór lunęło rzęsistym deszczem z piorunami i z silnym wiatrem – jakby zapowiadały to, co wydarzy się od następnego dnia. Niebo zaszło ciemnymi chmurami, ubierając letni dzień w ponure barwy. Kuzyn cesarzowej służący w 9. pułku strzelców konnych de Tascher zapisał: brnęliśmy w błocie i zanurzeni w ciemnościach nocy; deszcz lał się strumieniami. W Dzienniku operacyjnym głównej armii austriackiej znalazł się t...
W historiografii wojna pomorska jest powszechnie określana jako szwedzko-pruska konfrontacja militarna na terytorium dzisiejszych północnych Niemiec i Polski. Wbrew nazwie, serii kampanii wojskowych na Pomorzu nie można uznać za odrębny konflikt zbrojny – była ona częścią wojny siedmioletniej, a działania na froncie pomorskim podporządkowane były ogólnemu planowi operacji wojskowych państw-członków koalicji antypruskiej w Europie. Szwedzko-pruskiej konfrontacji na Pomorzu nie...