Grudzień 1862 roku był ciężkim czasem dla armii USA zmagającej się z wojskami rebeliantów. Największa armia Unii – Armia Potomaku – spróbowała przełamać pozycje Armii Północnej Wirginii 13 grudnia pod Fredericksburgiem. Bitwa ta miała być wstępem do ofensywy wzdłuż linii kolejowej w kierunku Richmond. Fredericksburg był jednak ciężką porażką dla Armii Potomaku, poniosła ona duże straty – 1784 zabitych, 9600 rannych, 1769 wziętych do niewoli i zaginionych, Burnside i Franklin ...
Linia ubezpieczeń odpowiedziała gęstym ogniem na rosyjskie natarcie, pod osłoną którego rozpoczęła odwrót w stronę stojących z tyłu czworoboków batalionowych. Bawarowie byli bowiem świadomi przewagi rosyjskiej oraz niekorzystnego ukształtowania naturalnego pola bitwy […]. Dlatego najeżone dziesiątkami luf karabinowych i stalowych bagnetów czworoboki zaczęły spokojnie wycofywać się w stronę umocnionego przyczółka, co pewien czas zatrzymując się, by oddać morderczą salwę. Równo...
Dziwnie tragiczne koleje losu przechodziła w ciągu wieków ziemia śląska. Kraj odwiecznie i rdzennie polski znalazł się w ciągu pierwszej połowy w. XIV w rękach niepolskich i pod berłem obcych dynastów. Wówczas to, za Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego, opanowali Śląsk rządzący Czechami Luksemburgowie. Pod panowaniem korony czeskiej był on wiek z górą, a od połowy w. XV stał się na długie lata przedmiotem zaciętych walk. Nie była to jednak walka o przyłączenie z powrot...
Będące od 1327 r. lennem czeskim władztwo Piastów oświęcimskich znajdowało się na pograniczu dwóch potęg średniowiecznej Europy Środkowej – królestw Polski i Czech. W XV w. ziemie Księstwa Oświęcimskiego były dotykane licznymi konfliktami, takimi jak m.in. wojny husyckie, najazdy polskich możnych Dzierżka z Rytwian i Piotra Szafrańca, walki Jana IV oświęcimskiego z Koroną Polską, działalność raubritterów (rycerzy-rabusiów, m.in. słynnej Katarzyny Skrzyńskiej) oraz konflikt o ...
Artykuły zamieszczone w niniejszym tomie składają się na taką mozaikę historii śląskiej policji, która ukazuje zróżnicowane aspekty jej funkcjonowania przez 17 lat istnienia formacji, w latach 1922–1939, jak również wskazują na jej obecność w polskiej i śląskiej kulturze pamięci. Ukazują, w jakim kierunku szły dotychczasowe badania nad PWŚl., ale też pozwalają zobaczyć, co jeszcze wymaga badawczego namysłu, co warto w przyszłości poddać naukowej refleksji, względnie jakie wąt...
Poniższe opracowanie jest próbą przedstawienia zarysu historii artylerii nadbrzeżnej Polskiej Marynarki Wojennej, mającą zebrać w jednym miejscu dotychczas istniejącą na ten temat wiedzę. Opisywany okres obejmuje 100 lat, od roku 1920 do 2020, czyli od pierwszych lat polskiej niepodległości, aż do czasów nam współczesnych. W pracy ujęte zostaną pierwsze plany utworzenia artylerii nadbrzeżnej i przeciwlotniczej PMW oraz ich realizacja w okresie międzywojennym. Oczywiście stosu...
Skierowanie do walki najpierw jazdy litewskiej, ruskiej i tatarskiej miało być celowym działaniem polskiego króla. Władysław Jagiełło chciał w ten sposób spowodować reakcję w zwartych dotąd szykach armii Mistrza Pruskiego Ulryka von Jungingena. Atak ten Litwini i Tatarzy mieli przeprowadzić w luźnych szykach, co pozwoliło im na uniknięcie strat od wrogiego ostrzału i skuteczne wyeliminowanie piechoty i artylerii zakonnej, która zdążyła oddać tylko dwie salwy. Jednak ugrupowan...
Książka, którą Czytelnik trzyma w rękach, nie jest kontynuacją tomu o holenderskim podboju wyspy Bali, który ukazał się w 2023 roku dzięki staraniom „Inforteditions”. Niemniej jednak obie książki są ze sobą ściśle powiązane. Przede wszystkim łączy je tematyka holenderskich podbojów kolonialnych, którą Autor zainteresował się wiele lat temu dzięki swojemu holenderskiemu przyjacielowi Antoonowi Johanowi Knaapenowi (1970–2019). Większość tekstu o wojnie acehijskiej została napis...
Wojna rosyjsko-polska 1654-1667 została rozpoczęta przez Rosję po wielokrotnych prośbach hetmana Bohdana Chmielnickiego, nie tylko o pomoc dla ginącej Ukrainy, ale także o zwrot ziem rosyjskich zajętych przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów na mocy rozejmu dywilińskiego z 1618 r. Zgodnie z warunkami tej umowy granica między obydwoma państwami przebiegała między Wiaźmą a Dorohobużem (około 250 km od stolicy), co nie mogło nie budzić ciągłej trwogi i zaniepokojenia w Moskwie. W p...
„Wojna kwietniowa” (aprilskij rat, jak określała ją literatura jugosłowiańska i serbska, lub travarijski rat, jak piszą Chorwaci) jest stosunkowo mało znanym w Polsce epizodem II wojny światowej. O ogólnych jej zarysach wiedzą wszyscy miłośnicy tego okresu: państwa „Osi” niespodziewanie napadły nieprzygotowany do wojny kraj, czołgi rozjechały obronę armii jugosłowiańskiej, a Chorwaci i Słoweńcy rzucili broń i pomaszerowali do domów. W sumie cały epizod trwał 11 dni i w zasadz...
Jaka myśl przyświecała i stale przyświeca każdemu z głównodowodzących podczas wielkich operacji czy też kampanii wojennych prowadzonych w górach? Znaleźć najbardziej dogodne miejsce do ich sforsowania a następnie opanować teren leżący po drugiej ich stronie! Idąc za tym punktem widzenia, w Karpatach przez ponad dziesięć wieków, miejscem, które uważane było za najlepszą bramę w głównym grzbiecie Karpat była najniższa w głównej części Beskidu Niskiego a także w łuku karpackim P...
Jaka myśl przyświecała i stale przyświeca każdemu z głównodowodzących podczas wielkich operacji czy też kampanii wojennych prowadzonych w górach? Znaleźć najbardziej dogodne miejsce do ich sforsowania a następnie opanować teren leżący po drugiej ich stronie! Idąc za tym punktem widzenia, w Karpatach przez ponad dziesięć wieków, miejscem, które uważane było za najlepszą bramę w głównym grzbiecie Karpat była najniższa w głównej części Beskidu Niskiego a także w łuku karpackim P...
Kampania dunajska księcia Marlborough jest przykładem operacji wojskowej, która całkowicie zmieniła przebieg całej wojny. Historia nie zna trybu łączącego, ale nie ulega wątpliwości, że gdyby nie przybycie angielsko-holenderskiego korpusu ekspedycyjnego, Wiedeń najprawdopodobniej zostałby zajęty przez Maksymiliana Bawarskiego, co oznaczałoby koniec dynastii Habsburgów w Świętym Cesarstwie Rzymskim. Jednak klęska pod Schellenberg (Donauwörth) doprowadziła samą Bawarię na skraj...
Trwająca obecnie wojna rosyjsko-ukraińska stała się bezprecedensowym wydarzeniem w historii Europy ostatnich dziesięcioleciach. Po raz pierwszy od czasów II wojny światowej na naszym kontynencie doszło do pełnoskalowych działań bojowych z udziałem znacznych sił wojskowych i wykorzystaniem wszystkich rodzajów broni konwencjonalnej. Planując inwazję na pełną skalę na Ukrainę, rosyjskie kierownictwo wojskowo-polityczne postawiło sobie kilka celów. Na kierunku północnym kluczowy...
Walka zaczęła się niezbyt szczęśliwie dla Litwinów, gdyż garstka śmiałków z oddziału marszałka najwyższego Jana J. Zabrzezińskiego ruszyła samotnie naprzód. Ten czyn kosztował głowę pisarza Kopcia, gdyż Tatarzy osaczyli litewskich junaków i wycięli ich nieomal w pień. Tatarzy z drwiną wywyższyli bohaterskiego szlachcica, unosząc jego głowę na tyce. Na ten widok Gliński nakazał grać na trąbach i piszczałkach sygnał do natarcia. Jednocześnie na wzgórzu ukazali się ciężkozbrojni...
Spojrzenie na Rzym z lat 218–188 p.n.e. jako dojrzałą republikę, tkwiącą w nieustannym napięciu militarnym, jest w istocie intrygujące. Z pewnością interesy poszczególnych gentes krzyżowały się w ocenie celów i potrzeb; także prosty lud rzymski dostrzegał, iż bezustanna ekspansja stanowi klucz do powodzenia i spełnienia rosnących aspiracji potomków Romulusa. Paradoksalnie Rzym w swojej wewnętrznej narracji stawał się „oblężoną twierdzą”, która nieustannie musi mobilizować leg...
Natarcie Prusaków zakończyło się katastrofą. Oba bataliony Landwehry zostały rozbite i w całkowitym chaosie odrzucone do tyłu. Ani prośby, ani groźby księcia Augusta Pruskiego nie powstrzymały fali odwrotu, a raczej ucieczki. Artyleria pruska znalazła się w niebezpieczeństwie. Widząc szanse dla siebie, francuskie kolumny batalionowe na rozkaz samego gen. Vandamme’a ruszyły do miażdżącego ataku z pochylonymi bagnetami, niczym stalowa falanga. […] Mimo wsparcia ze strony 11. Re...
Jednak działania Sałtykowa po bitwie pokazują, że nie do końca miał świadomość ogromu klęski, jaką zadał Prusakom. Sprowadzały się one bowiem do jednego – za wszelką cenę uniknąć kolejnej konfrontacji z pruskim królem. Najpewniej pełną ocenę przesłaniał mu fakt, z jak wielkim trudem, mając przewagę liczebną i będąc na dobrej defensywnej pozycji, zwycięstwo to osiągnął. Na wieść o odejściu aliantów Fryderyk popadł w euforię i 1 września w liście do Prinza Heinricha zawarł zna...
Rozprawką niniejszą pragnę przyczynić się do wyjaśnienia uwagi godnej kwestji: przełamania frontu i wykazać sposoby natarcia, stosowane w r. 1915, tembardziej, że w bitwie pod Gorlicami uczestniczyły pułki polskie, z których składała się przeważnie 12-ta austrjacka dywizja piechoty. Pułki te (56 wadowicki, 100 cieszyński, 20 nowosądecki i 57 tarnowski) wzbudziły bitnością swoją i sprawnością bojową ogólny podziw, przykładając się walnie ku pokonaniu przeciwnika. Pragnę tu na...
Monografia omawia boje 8 Dywizji Piechoty pod Ossowem i Okuniewem w ramach działań prowadzonych przez 1 Armię Wojska Polskiego na przedmościu warszawskim w sierpniu 1920 roku. Napisana na podstawie dokumentów przechowywanych w Centralnym Archiwum Wojskowym Wojskowego Biura Historycznego i w oparciu o najnowszą literaturę przedmiotu, w szczegółowy sposób przedstawia stan organizacji, liczebność, zadania i straty polskiej oraz sowieckiej strony w trakcie Bitwy Warszawskiej. W ...
Okres wojen, które Rzeczpospolita Obojga Narodów toczyła ze wszystkimi niemal sąsiadami w latach 1648-1667, ma dla historii Polski fundamentalne znaczenie. Z jednej strony jest to okres niesamowicie dramatyczny z punktu widzenia zniszczeń, z drugiej zaś to właśnie w tym czasie narodziło się wiele bohaterskich mitów, które pielęgnujemy do dzisiaj dzięki dziełom filmowym czy literackim [...]. Warto zatem poznać wszystkie aspekty wspomnianego dwudziestolecia wojen, a zwłaszcza ...
Na wysokości południowo-libańskiego portu Tyr okręt egipski przechwycony został przez izraelskie niszczyciele Elath(komandor porucznik Yohai Ben-Nun) i Yaffo(komandor porucznik Menahem Cohen). Miało to miejsce o 05.07, kiedy nawiązano z nim kontakt radiolokacyjny. Dystans między przeciwnikami wynosił wówczas około 17 mil. 10 minut później Izraelczycy wykryli kolejne cztery niezidentyfikowane obiekty zbliżające się z zachodu. Komandor Yanai obawiając się zasadzki, polecił zmni...
8 kwietnia gen. Gambier-Parry, do którego dotarł już rozkaz o odwrocie, podjął próbę wyjścia z kotła. Jednak jego kolumna została zmasakrowana bocznym ogniem czołgów i dział (swoją klasę pokazały tu ponownie 88-milimetrowe działa pplot.) i tylko część awangardy zdołała przejść. Kolejna próba przebicia się w kierunku zachodnim zakończyła się podobnie. Jedynie dwa szwadrony 3. BZmot. hinduskiej i część 1. pułku artylerii królewskiej, szaleńczą jazdą przedarły się na zewnątrz pi...
Na początku sierpnia armia Barbarossy ruszyła na Polskę w kierunku Śląska, gdzie zapewne Wygnaniec z synami mieli dokonać dywersji. Na przedpolu za Odrą najeźdźcy napotkali graniczne puszcze, utrzymywane w gęstości, i bagna. Przejścia między nimi grodziły zasieki. Ich monumentalność zdumiała Niemców i Czechów, nawet samego cesarza. W liście podkreślał nie tylko ich ogromne rozmiary, ale i niezwykłą pomysłowość, z jaką były wzniesione. Pisze jednak, że zdobył je wszystkie bez ...
