Jak stwierdził w swych wspomnieniach Aleksander Fredro, Człowiek z koniem, niby centaur, jest dopiero jednostką w kawalerii. Historiografia polska podążając za tą zasadą, jak się wydaje, nie lubi zsadzać jeźdźca z konia, a jeśli już to robi, zwykle idzie tylko za tym pierwszym, interesując się nawet najmniejszym aspektem jego życia, niemal całkowicie zapominając o jego wierzchowcu. Nie ma w tym jednak nic specjalnie dziwnego. Wraz odejściem koni najpierw z pól walki i większo...
Niniejszym oddajemy do rąk Czytelników piąty tom Studiów nad wojnami w Indochinach. Składa się on z dwóch esejów, trzech artykułów oraz recenzji. Pierwszy z esejów poświęcono na omówienie przebiegu konfliktu w Indochinach w XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. W drugim eseju ukazano współczesną wietnamską politykę historyczną dotyczącą II wojny indochińskiej na podstawie obserwacji poczynionych w trakcie wizyt w szeregu placówek muz...
Rano dnia 13.VIII na odcinku 46. p.p. rozpoczęła atak 21. dywizja sowiecka, która, nie uprzedzając o tym oddziałów 27. dywizji, natarła na odcinku od Mokrego do Kraszewa. Pod naciskiem nieprzyjaciela placówki 46. p.p. cofnęły się, przy czym przeciwnik wdarł się przez most pod Zawadami na pozycję II batalionu 46. p.p. oraz na pozycję głównego oporu I batalionu 46. p.p. naprzeciw Kraszewa. Wykonywając poprzednie instrukcje, które żądały bezwzględnie utrzymania linii czuwania, ...
Kawaleria rzymska w opisie Flawiusza Wegecjusza Renatusa
Oblężenie Antwerpii 1584-1585 roku
Hetman wielki koronny Mikołaj Potocki wobec powstania kozackiego w 1650 roku
Polsko-kozacka współpraca wojskowa w latach 1658-1659. Militarne aspekty unii hadziackiej
Konferencja z okazji 100-lecia urodzin prof. Stanisława Herbsta "Stanisław Herbst. Wojsko, wojskowość, społeczeństwo, miasta". Warszawa 20-21 września 2007
Spojrzenie na Rzym z lat 218–188 p.n.e. jako dojrzałą republikę, tkwiącą w nieustannym napięciu militarnym, jest w istocie intrygujące. Z pewnością interesy poszczególnych gentes krzyżowały się w ocenie celów i potrzeb; także prosty lud rzymski dostrzegał, iż bezustanna ekspansja stanowi klucz do powodzenia i spełnienia rosnących aspiracji potomków Romulusa. Paradoksalnie Rzym w swojej wewnętrznej narracji stawał się „oblężoną twierdzą”, która nieustannie musi mobilizować leg...
Natarcie Prusaków zakończyło się katastrofą. Oba bataliony Landwehry zostały rozbite i w całkowitym chaosie odrzucone do tyłu. Ani prośby, ani groźby księcia Augusta Pruskiego nie powstrzymały fali odwrotu, a raczej ucieczki. Artyleria pruska znalazła się w niebezpieczeństwie. Widząc szanse dla siebie, francuskie kolumny batalionowe na rozkaz samego gen. Vandamme’a ruszyły do miażdżącego ataku z pochylonymi bagnetami, niczym stalowa falanga. […] Mimo wsparcia ze strony 11. Re...
Jednak działania Sałtykowa po bitwie pokazują, że nie do końca miał świadomość ogromu klęski, jaką zadał Prusakom. Sprowadzały się one bowiem do jednego – za wszelką cenę uniknąć kolejnej konfrontacji z pruskim królem. Najpewniej pełną ocenę przesłaniał mu fakt, z jak wielkim trudem, mając przewagę liczebną i będąc na dobrej defensywnej pozycji, zwycięstwo to osiągnął. Na wieść o odejściu aliantów Fryderyk popadł w euforię i 1 września w liście do Prinza Heinricha zawarł zna...
Rozprawką niniejszą pragnę przyczynić się do wyjaśnienia uwagi godnej kwestji: przełamania frontu i wykazać sposoby natarcia, stosowane w r. 1915, tembardziej, że w bitwie pod Gorlicami uczestniczyły pułki polskie, z których składała się przeważnie 12-ta austrjacka dywizja piechoty. Pułki te (56 wadowicki, 100 cieszyński, 20 nowosądecki i 57 tarnowski) wzbudziły bitnością swoją i sprawnością bojową ogólny podziw, przykładając się walnie ku pokonaniu przeciwnika. Pragnę tu na...
Monografia omawia boje 8 Dywizji Piechoty pod Ossowem i Okuniewem w ramach działań prowadzonych przez 1 Armię Wojska Polskiego na przedmościu warszawskim w sierpniu 1920 roku. Napisana na podstawie dokumentów przechowywanych w Centralnym Archiwum Wojskowym Wojskowego Biura Historycznego i w oparciu o najnowszą literaturę przedmiotu, w szczegółowy sposób przedstawia stan organizacji, liczebność, zadania i straty polskiej oraz sowieckiej strony w trakcie Bitwy Warszawskiej. W ...
Okres wojen, które Rzeczpospolita Obojga Narodów toczyła ze wszystkimi niemal sąsiadami w latach 1648-1667, ma dla historii Polski fundamentalne znaczenie. Z jednej strony jest to okres niesamowicie dramatyczny z punktu widzenia zniszczeń, z drugiej zaś to właśnie w tym czasie narodziło się wiele bohaterskich mitów, które pielęgnujemy do dzisiaj dzięki dziełom filmowym czy literackim [...]. Warto zatem poznać wszystkie aspekty wspomnianego dwudziestolecia wojen, a zwłaszcza ...
Na wysokości południowo-libańskiego portu Tyr okręt egipski przechwycony został przez izraelskie niszczyciele Elath(komandor porucznik Yohai Ben-Nun) i Yaffo(komandor porucznik Menahem Cohen). Miało to miejsce o 05.07, kiedy nawiązano z nim kontakt radiolokacyjny. Dystans między przeciwnikami wynosił wówczas około 17 mil. 10 minut później Izraelczycy wykryli kolejne cztery niezidentyfikowane obiekty zbliżające się z zachodu. Komandor Yanai obawiając się zasadzki, polecił zmni...
8 kwietnia gen. Gambier-Parry, do którego dotarł już rozkaz o odwrocie, podjął próbę wyjścia z kotła. Jednak jego kolumna została zmasakrowana bocznym ogniem czołgów i dział (swoją klasę pokazały tu ponownie 88-milimetrowe działa pplot.) i tylko część awangardy zdołała przejść. Kolejna próba przebicia się w kierunku zachodnim zakończyła się podobnie. Jedynie dwa szwadrony 3. BZmot. hinduskiej i część 1. pułku artylerii królewskiej, szaleńczą jazdą przedarły się na zewnątrz pi...
Na początku sierpnia armia Barbarossy ruszyła na Polskę w kierunku Śląska, gdzie zapewne Wygnaniec z synami mieli dokonać dywersji. Na przedpolu za Odrą najeźdźcy napotkali graniczne puszcze, utrzymywane w gęstości, i bagna. Przejścia między nimi grodziły zasieki. Ich monumentalność zdumiała Niemców i Czechów, nawet samego cesarza. W liście podkreślał nie tylko ich ogromne rozmiary, ale i niezwykłą pomysłowość, z jaką były wzniesione. Pisze jednak, że zdobył je wszystkie bez ...
Bitwa trwała od godziny 6 do godziny 14.00. Około 13.00 Oda Nobunaga nakazał kontratak na siły klanu Takeda, które odstąpiły od palisady. Po krótkiej walce oddziały Takedów zmuszone były wycofać się. Odwrót szybko przekształcił się w chaos. Podczas ucieczki, mimo bohaterskiej postawy kilku generałów, wielu żołnierzy Takedy padło ofiarą ściągającej ich kawalerii Ody Nobunagi. Wśród poległych wtedy generałów był Baba Nobuharu, który zginął w tej spektakularnej bitwie, gdy czuwa...
Szturm Izmaiła przez wojska rosyjskie pod koniec 1790 roku, wbrew utrwalonym w literaturze naukowej stereotypom, nie stał się punktem zwrotnym w wojnie rosyjsko-tureckiej z lat 1787-1792. Po utracie Izmaiła Osmanowie przez kolejny rok stawiali Rosjanom opór na lądzie i morzu, a dopiero w 1791 roku doszło do najważniejszych starć tego konfliktu zbrojnego – zdobycia przez Rosjan Anapy po trwających cztery lata nieudanych próbach zajęcia tej twierdzy, a także bitwy pod Măcin, kt...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wojna austriacko-turecka z lat 1716-1718 należy do tych wojen tureckich, które są dość dobrze zbadane w europejskiej historiografii. Przyczyn tego należy szukać w postaci głównodowodzącego armią habsburską w tamtym okresie, księcia Eugeniusza Sabaudzkiego. Ciągłe zainteresowanie studiowaniem kampanii jednego z uznanych geniuszy sztuki wojskowej nie powinno było pozostawić „białych plam” w historii wojny 1716-1718. Jednak w tym konkretnym przypadku wszystko okazało się dokładn...
Najazdy węgierskie na Europę Zachodnią są zwykle fragmentarycznie opisywane w opracowaniach naukowych i popularnonaukowych. Tymczasem z kilku powodów temat ten zasługuje na szersze zbadanie i przedstawienie, także w formie popularyzatorskiej. Najbardziej widoczną cechą tych konfliktów jest ich zasięg i czas trwania. Obejmowały one wyjątkowo rozległe tereny Europy Zachodniej przez prawie kilkadziesiąt lat. Zwykle zasięg ten tłumaczono ruchliwością armii najeźdźców. Jak będzie...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wśród konfliktów zbrojnych, w które tak bogata była epoka „Starego Porządku”, szczególne miejsce zajmuje wojna o sukcesję austriacką (1740-48). Spór o spadek ostatniego Habsburga nazywany jest najbardziej skomplikowanym konfliktem XVIII wieku (Anderson), a przedziwne sploty interesów zaangażowanych stron dał nawet powód do twierdzenia o jego anormalności (Lodge). Wieloaspektowy charakter tego konfliktu naprawdę sprawia, że jest on o wiele bardziej złożony niż zwykłe starcie...
Obrona przed nawałą turecką w 1672 roku Kamieńca Podolskiego – najpotężniejszej z kresowych twierdz dawnej Rzeczypospolitej, opisana przez noblistę Henryka Sienkiewicza w powieści Pan Wołodyjowski – wydaje się być szeroko znana Polakom. Tak jak i pogrom Turków rok później pod niedalekim od tej twierdzy innym zamkiem warownym – pod Chocimiem, gdzie hetman Jan Sobieski wziął krwawy odwet za śmierć swoich najlepszych żołnierzy oraz za poniżenie Polski utratą Podola z Kamieńcem i...
Już pierwsze kontakty pomiędzy przybyszami zza morza a rdzenną ludnością wysp – Maorysami, do których doszło w XVII i XVIII wieku, doprowadziły do krwawych starć. W pierwszej połowie XIX wieku doszło natomiast do szeregu następujących po sobie ataków na statki europejskich łowców fok i ataków odwetowych z ich strony na maoryskie wsie. Prawdziwe morze krwi zaczęło się lać jednak dopiero wraz z rozpowszechnieniem się na wyspach broni palnej. W tym okresie tzw. Wojny Muszkietowe...
W centrum bitwy szybko zapanował krwawy chaos. Podczas kolejnych ataków i kontrataków Fukushima Masanori i Ukita Hidei nie zamierzali ustępować z pola. Głębokie włamania piechoty Fukushimy odpierały szarże kawalerii Hidei. Jednym z przykładów gwałtownej walki w zwarciu w tej fazie bitwy był już sam początek starcia pomiędzy siłami Ukity Hideie i Fukushimy Masanori. Jeden z dowódców Fukushimy Masanoriego, imieniem Kani Saizo, walczył z wrogim oficerem Akashi Takenori. Dźgając ...