Zbiór artykułów dotyczących wojny polsko-bolszewickiej ze szczególnym uwzględnieniem Bitwy Warszawskiej. Autorzy pochodzą z Polski, Ukrainy i Rosji. Wojna stoczona z sowiecką Rosją w latach 1919–1920 przeszła do pamięci Polaków jako jedno z najważniejszych wydarzeń w historii narodu. Dzisiaj wydaje się, że dobrze znamy przebieg działań na rozległym teatrze wojny z bolszewikami. Jednak okazuje się, że konflikt polsko-sowiecki 1920 r. tylko pozornie jest dobrze opisany przez hi...
Druga z cyklu publikacji poświęconych siedzibom ziemiańskim na ziemiach wschodnich II RP, ich dziejom oraz znanym i mniej znanym właścicielom i mieszkańcom. Tym razem przedstawiono kresowe rezydencje na terenie byłego województwa nowogródzkiego. Uwzględniono nie tylko pałace i zamki, lecz także wiele obiektów mniejszych i skromniejszych, mało znanych lub pomijanych w literaturze fachowej i w przewodnikach turystycznych.
Niniejsza publikacja przedstawia w syntetycznym ujęciu początki kina na ziemiach polskich oraz najważniejsze zjawiska i trendy w kinematografii II RP. Następnie przenosi nas w ponury czas II wojny światowej i próbuje odpowiedzieć na pytanie, w jakiej sytuacji znalazły się kinematografia i teatr, zarówno na ziemiach okupowanych, jak i na uchodźstwie. Skala represji, jakie dotknęły polskich artystów filmowych i scenicznych z rąk obu okupantów, dramatyczne wybory, przed którymi...
Nowe wydanie – rozszerzone o przedmowę Sławomira Cenckiewicza, który tym razem szczególnie podkreśla rolę Ludowego Wojska Polskiego w masakrze Grudnia ’70. Grudzień ’70 – poza buntem robotniczym oraz akcją porządkową milicji i działaniami operacyjnymi bezpieki – był również typową operacją wojskową, kierowaną z pozycji Ministerstwa Obrony Narodowej i dowodzoną przez Sztab Generalny, której nadano kryptonim „Wybrzeże”. Autorski album Sławomira Cenckiewicza to nie tylko nowator...
Nowe wydanie – rozszerzone o przedmowę Sławomira Cenckiewicza, który tym razem szczególnie podkreśla rolę Ludowego Wojska Polskiego w masakrze Grudnia ’70. Grudzień ’70 – poza buntem robotniczym oraz akcją porządkową milicji i działaniami operacyjnymi bezpieki – był również typową operacją wojskową, kierowaną z pozycji Ministerstwa Obrony Narodowej i dowodzoną przez Sztab Generalny, której nadano kryptonim „Wybrzeże”. Autorski album Sławomira Cenckiewicza to nie tylko nowator...
Praca łączy rys biograficzny członków grupy „pułkowników” – jednego z najciekawszych i najbardziej wpływowych środowisk politycznych II Rzeczypospolitej – z szeroko zakrojoną problematyką polityczną, obejmującą zarówno analizę mechanizmów walki o władzę, jak i kwestie ideologiczne. Tak obszerny zamiar badawczy wymagał ujęcia historycznego, politologicznego, a ze względu na specyficzny typ więzi łączących „pułkowników” także socjologicznego (teoria małych grup społecznych oraz...
Książka Krzysztofa Dybciaka to opowieść biograficzna o wyjątkowym człowieku Karolu Wojtyle – poecie, dramaturgu… kapłanie, potem biskupie, kardynale, papieżu Janie Pawle II. W recenzji prof. dr hab. Wojciech Kaczmarek zaznacza, że prof. Dybciak jest najwierniejszym komentatorem dorobku pisarskiego Karola Wojtyły, bo pisze o nim od ponad czterdziestu lat. Zawsze dokonuje samodzielnych ocen i analiz, a o dziełach papieża Polaka pisze bez patosu. Prezentowana książka jest więc o...
Archidiecezja lwowska obrządku łacińskiego w 1939 r. liczyła 754 kapłanów diecezjalnych. W czasie II wojny światowej zginęło 92 kapłanów tej archidiecezji. Przez cały okres wojny i okupacji trwała eksterminacja i ekspatriacja Polaków, a wśród nich księży katolickich. Apogeum tych tragicznych procesów przypadło na lata 1945–1946 po decyzjach w kwestii granic państwowych podjętych przez wielkie mocarstwa w Jałcie w 1945 r. Duchowieństwo i wierni byli wywożeni głównie na Ziemie ...
Prezentowana publikacja składa się z 26 artykułów i stanowi efekt współpracy Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu oraz Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego, organizatorów międzynarodowej konferencji naukowej „Rozpad imperiów. Kształtowanie powojennego ładu w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1918–1923”, która odbyła się jesienią 2018 roku. Punktem wyjścia do dyskusji była setna rocznica zakończenia wielkiej wojny oraz odzyskania przez Polskę niep...
W kwietniu 1920 r., w przeddzień wyprawy kijowskiej, Rzeczpospolita Polska zawarła sojusz z Ukraińską Republiką Ludową (Układ Piłsudski–Petlura). Autorzy tekstów poświęconych temu istotnemu w ówczesnych realiach Europy Wschodniej wydarzeniu – historycy z Polski, Ukrainy i Rosji – omawiają znaczenie tego porozumienia, powody, które skłoniły każdą ze stron do jego podpisania, wszechstronnie opisują okoliczności jego zawarcia.
Monografia WUBP w Olsztynie w latach 1945–1956. Praca została podzielona na pięć rozdziałów w układzie problemowym, przy zachowaniu chronologii wewnątrz poszczególnych rozdziałów. W kolejnych częściach autor omawia: powstanie, struktury i kadry komunistycznego aparatu represji na Warmii i Mazurach, udział WUBP w walce o kształt nowego ładu politycznego, udział WUBP w procesie kształtowania stosunków narodowościowych i społecznych, działania UB wobec sfery gospodarczej, dział...
Historię najnowszą Polski tworzy wiele wybitnych postaci, dla których głównym celem życiowym było odzyskanie przez Polskę niepodległości. Do nich niewątpliwie należy mjr Marian Bernaciak „Orlik”, wyróżniający się przywódca partyzancki nie tylko na obszarze Lubelszczyzny i Mazowsza, ale całego państwa polskiego. Jako dowódca zgrupowania partyzanckiego i struktur konspiracyjnych Inspektoratu Puławskiego AK-WiN, jednego z najlepiej zorganizowanych w Okręgu Lublin, wniósł znacząc...
Bitwa pod Grunwaldem jest głęboko zakorzeniona w świadomości historycznej Polaków, Litwinów i Białorusinów – dla tych narodów jest to szczególnie ważne miejsce pamięci. Niniejsza książka jest owocem pierwszych porównawczych badań nad tym, jak kształtował się i z biegiem czasu zmieniał historyczny obraz bitwy pod Grunwaldem w pamięci zbiorowej narodów zamieszkujących Europę Środkowo-Wschodnią.
Tematem przewodnim tomu jest potencjalnie odróżniający się (domniemany) „międzyokres” wyznaczony dwiema cezurami pokrywającymi się z istotnymi wydarzeniami w historii Polski: śmiercią Józefa Stalina i przemianami wywołanymi dojściem do władzy częściowo nowej ekipy w październiku 1956 r. Chociaż nasza wiedza na temat stalinizmu oraz samego Października jest już dość obszerna i systematycznie pogłębiana, co uwidacznia się w powstających publikacjach naukowych, to problem przeob...
Opozycja polityczna w Polsce przez cały okres PRL poszukiwała zarówno najbardziej efektywnych form prowadzenia działalności, jak i możliwości formułowania alternatywnego programu. Niniejszy tom szkiców i studiów zawiera 11 artykułów przybliżających wybrane aspekty związane z kształtowaniem się niezależnej myśli politycznej środowisk opozycji. Autorzy przybliżyli formy działania oraz założenia programowe formułowane zarówno przez liderów opozycji, jak i organizacje, środowiska...
Umiłowanie rodzinnego, stołecznego miasta przebija z wielu wspomnień. Szczególnie widoczne jest u Leona Babińskiego, uczonego, dyplomaty, varsavianisty, który pozostawił trzy tomy wspomnień. W tomie I, w pełni poświęconym Warszawie, z pietyzmem, podbudowanym fenomenalną pamięcią, odtworzył centrum miasta z początków XX wieku, z pewnymi odniesieniami do czasów międzywojennych. Opisał kolejne kamienice i pałace oraz ich mieszkańców. Przybliżył czytelnikowi znane i mniej znane r...
Album poświęcony stoczni szczecińskiej opowiada o stoczni nie tylko jako o "fabryce statków" ale także o pewnej wspólnocie, funkcjonującej w różnorodnych warunkach i kontekście. Stąd też obok fotografii przedstawiających proces budowy kadłuba, znajdują się zdjęcia z wydarzeń ważnych dla ludzi tworzących zakład. I nie tylko dla nich, gdyż stocznia oddziaływała bardzo szeroko - na miasto, region a czasem i na cały kraj jak w lecie 1980 r. Album oparty jest głównie na nieznanych...
Książka przygotowana przez pracowników Instytutu Pamięci Narodowej, Służby Bezpieczeństwa Ukrainy oraz Instytutu Badań Politycznych i Narodowościowych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Opublikowano w niej dokumenty dotyczące represji dokonanych na okupowanych po 17 września 1939 r. przez Sowietów wschodnich województwach II RP. Są one powiązane z tytułowym rozkazem zastępcy ministra spraw wewnętrznych ZSRS Wsiewołoda Mierkułowa z jesieni 1939 r. dotyczącym likwidacji tzw. bazy...
Prezentowane opracowanie to historia Oddziału Wywiadowczego Sztabu Głównego ludowego Wojska Polskiego i jego 21 grup wywiadowczych, desantowanych na terenach III Rzeszy w latach 1944–1945. Został w nim także przedstawiony w zarysie model organizacji i prowadzenia wywiadu operacyjnego w Armii Czerwonej w ostatnich dwóch latach II wojny światowej, który stał się wzorem funkcjonowania opisywanego oddziału. O podobieństwach decydują nie tylko etat organizacyjny, regulaminy i inst...
Książka jest próbą ukazania, w jaki sposób pisano o Polsce i konflikcie polsko-niemieckim na łamach prasy brytyjskiej przed, w trakcie i bezpośrednio po kampanii wrześniowej 1939 r. Autorka najpierw przybliża rynek prasowy na Wyspach w latach trzydziestych XX w. i sytuację polityczną w Europie po zakończeniu I wojny światowej. Następnie analizuje postawę rządu Wielkiej Brytanii, który w połowie marca 1939 r. tj. po wypowiedzeniu przez Niemcy układu monachijskiego wyrzekł się ...
Na tomik składają się artykuły os´miu autoro´w z ro´z˙nych dyscyplin naukowych (historii, literaturoznawstwa, nauk o kulturze i religii, nauk teologicznych, sztuk muzycznych). Wszystkie ukazuja? obraz powstan´ s´la?skich i plebiscytu go´rnos´la?skiego w literaturze, muzyce, kinematografii oraz prasie.
Pierwszy tom publikacji "Leksykon bezpieki. Kadra kierownicza aparatu bezpieczeństwa (1944–1956)" zawiera pięćdziesiąt artykułów biograficznych dotyczących funkcjonariuszy centrali RBP, MBP, KdsBP i MSW, którzy w latach 1944–1956 pełnili w nich funkcje kierownicze. Publikowane biogramy opracowane zostały na podstawie szerokiej kwerendy archiwalnej oraz dostępnej literatury przedmiotu. Dzięki temu, oprócz szczegółowych informacji na temat przebiegu służby tych osób, czytelnik ...
Praca zbiorowa Żołnierze wolnej Polski. Wyklęci odnalezieni w Małopolsce, to opowieść o piętnastu osobach, które zostały zamordowane w Krakowie za prowadzoną po 1945 r. działalność niepodległościową. Każda z tych postaci, niezależnie od tego z jakim nurtem powojennej konspiracji była związana i jaką odgrywała w podziemiu rolę, stała się rozpoznawalnym w regionie symbolem niezgody na komunistyczne zniewolenie. Każdą udało się też odnaleźć i zidentyfikować w ramach prac poszuki...
Publikowany po raz pierwszy w całości dziennik duchowy Władysława Gurgacza SJ, kapelana Żołnierzy Wyklętych – działającej na terenie Sądecczyzny Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej. Skazany i zamordowany w 1949 r. w krakowskim więzieniu przy ul. Montelupich. Zapiski zawierają głównie treści biograficzne i obrazują duchową drogę o. Gurgacza przed jego przystąpieniem do oddziału PPAN. Krytyczne wydanie uzupełnia bogaty materiał ilustracyjny.