Ponad pół wieku temu zakończył obrady Sobór Watykański II. Mimo upływu czasu wciąż wiele zagadnień związanych z przygotowaniami do tego wydarzenia i jego przebiegiem nie doczekało się naukowego opracowania. Jednym z nich jest stosunek do soboru władz PRL, które wiedzę na jego temat czerpały z kilku źródeł: MSZ, MSW, Urzędu do spraw Wyznań, a także z prasy. Najwięcej informacji przekazywała jednak do Warszawy Ambasada PRL w Rzymie. Tam polscy dyplomaci prowadzili rozmowy ze sw...
Zbiór artykułów poświęconych wybranym zagadnieniom z historii polskiej powojennej emigracji politycznej, m.in. działalności Tomasza Arciszewskiego – polityka socjalistycznego i premiera rządu RP na uchodźstwie, Jana Jaźwińskiego – oficera Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza, Jerzego Brauna – reprezentanta chadecji, Adama Doboszyńskiego i Antoniego Dargasa – polityków obozu narodowego. Autorzy książki opisali także ankietę dotyczącą stosunku do religii, ogłoszoną przez miesięc...
W kręgu zagadnień podejmowanych w monografii znalazły się m.in. kwestie roli i znaczenia elit oraz przedstawicieli społeczności żydowskiej w okresie II wojny światowej, prezentacja ich postaw, zachowań, działań oraz mechanizmów postępowania. Autorzy tekstów starali się odpowiedzieć na pytania dotyczące trwania elit przedwojennych w warunkach okupacyjnych w celu wskazania zmian, odmienności lub elementów gwarantujących stałość pewnych procesów. Problematyka ta została przedsta...
Dla władz komunistycznych najważniejsze było nie dobro obywateli, lecz wprowadzanie idei ateistycznych, tzw. świeckiego państwa i walka z Kościołem katolickim oraz innymi związkami wyznaniowymi. Dążyły do całkowitego podporządkowania sobie hierarchii kościelnej i uzależnienia jej działań od decyzji władz partyjno-państwowych. To leninowsko-marksistowska partia kreowała politykę wyznaniową państwa i rościła sobie prawo do decydowania o sumieniach i życiu religijnym obywateli. ...
Niniejsza publikacja dotyczy szeroko rozumianej działalności pionów śledczych funkcjonujących w strukturach organów bezpieczeństwa publicznego w okresie PRL. Z pewnością nie wyczerpuje podjętego zagadnienia, wskazuje natomiast, z jak wielotorową i wielowątkową materią mają do czynienia badacze tego zagadnienia. Chociażby z tego powodu jej głównym celem jest w zwrócenie uwagi na prezentowaną problematykę w jednostkowym ujęciu tematycznym, ale także usystematyzowanie po...
Publikacja odpowiada na pytanie, o jakich problemach polskiej wsi pisali jej mieszkańcy w listach kierowanych do władz centralnych PRL w latach 1956–1980. Istotą pracy jest przedstawienie wielowątkowego charakteru problemów wsi, które ukazano w tekście takimi, jakie były prezentowane w korespondencji do władz państwowych. Wybór listów na materiał źródłowy książki wynikał z przekonania, że dzięki nim można „usłyszeć głos” ludzi z okresu PRL, a także skonfrontować je z oficjaln...
Publikacja wpisuje się w obchody trzydziestolecia śmierci pisarza, który zmarł 28 września 1987 r. w stolicy Wielkopolski, Poznaniu. Zaproszeni przez jej redaktora Autorzy, znawcy twórczości pisarza, reprezentujący różne zawody i środowiska: biblistów, pasterzy Kościoła, historyków literatury, pamiętnikarzy, aktorów, pomimo wielu obowiązków i zajęć, nie odmówili podzielenia się na kartach niniejszej książki swoją wiedzą na temat życia i dorobku literackiego autora „Jezusa z N...
W książce „Listy z frontu i na front Korespondencja rodziny Massalskich (1914–1921)” przedstawiona została korespondencja rodzeństwa Stanisławy oraz Feliksa Tadeusza, Zygmunta i Leona Massalskich z lat 1914–1921. Na zbiór składa się 187 kart pocztowych i listów. Przez pryzmat zachowanej do dnia dzisiejszego spuścizny epistolograficznej Czytelnik może poznać losy Polaków biorących udział w walkach o niepodległość Rzeczypospolitej podczas I wojny światowej i w walkach o utrzyma...
Seria „Dziennikarze – Twórcy – Naukowcy" podejmuje niezwykle interesujący temat funkcjonowania wymienionych środowisk w systemie totalitarnym.
Tom poświęcony strukturom partyjnym, aparatu bezpieczeństwa i cenzury oraz ich przedstawicielom, którzy zajmowali się środowiskami twórczymi, naukowymi i dziennikarskimi w PRL.
Błażej Stolarski należy do tych działaczy chłopskich, których losy i dokonania popadły w zapomnienie, m.in. dlatego że nigdy nie zostały w pełni odtworzone. Podstawowym celem publikacji stało się w tej sytuacji przypomnienie i uzupełnienie informacji o rolniku ze Sługocic, umieszczenie biografii w szerszym kontekście historycznym na tle ówczesnych zawirowań politycznych i złożonej sytuacji społeczno-gospodarczej, sprostowanie nieścisłości dotyczących wielu aspektów jego dział...
Autorka analizuje proces przemian, jakim podlegała pamięć o Carlu Marii Spletcie, który pełnił funkcję biskupa gdańskiego i administratora apostolskiego diecezji chełmińskiej w okresie II wojny światowej. Jest to postać, wokół której przez lata nagromadziło się wiele odmiennych opinii – pozytywnych i negatywnych. Jak stwierdza jeden z recenzentów: „publikacja z jednej strony stanowi bardzo interesującą formę biografii znaczącej postaci historycznej, z drugiej zaś strony jest ...
Końcowa faza prac nad przygotowaniem książki przypadła na czas, gdy w Polsce na nowo rozgorzała dyskusja na temat zawartości teczki tajnego współpracownika SB o pseudonimie „Bolek”. W ten sposób po wielu latach do głównego nurtu debaty publicznej powrócił, i to z nie mniejszą mocą niż dawniej, problem agenturalnej przeszłości wielu znanych postaci polskiego życia politycznego. Choć zasadniczą uwagę znów skupiono na kwestii, kto konkretnie był, a kto nie był agentem, o wiele i...
Książka ukazuje strukturę, obsadę personalną oraz działanie sądownictwa Marynarki Wojennej w latach 1945–1955, począwszy od powstania Wojskowego Sądu Marynarskiego w Gdańsku jako pierwszego sądu wojskowego na Pomorzu Gdańskim i Szczecińskim, powołanego przez władze komunistyczne. Jego kontynuatorem był Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni, którego głównym celem było prowadzenie walki z „wrogiem klasowym”. Należał on do najbardziej represyjnych narzędzi terroru, czego dowodzi analiz...
Jan Józef Lipski (1926–1991) wiele zdziałał dla integrowania opozycji. Kiedy władza próbowała dzielić Polaków na grupy zainteresowane tylko własnym interesem – łączył różne środowiska. Zamiast demagogii wolał dialog; nawet w sporze starał się znaleźć miejsca wspólne. Ideologii przeciwstawiał samoorganizację społeczeństwa. Nigdy niezwiązany z PZPR, współzałożyciel KOR, był żywym przykładem patrioty-socjalisty, pokazującym niebezpieczeństwa obu totalitaryzmów: lewicowego (komu...
Tak obszerna naukowa analiza historycznej katastrofy lotniczej jest pierwszą pracą tego typu w kraju, a może i na świecie. Autor zbiera dane z przebiegu ostatniego lotu, analizuje możliwe przyczyny katastrofy oraz przeprowadza numeryczną symulację przebiegu katastrofy. Nie jest to obszerna analiza historyczna prac komisji czy wszelkich możliwych teorii i publikacji i nie ma na celu odpowiedzi na pytanie, kto mógł stać za ewentualnym zamachem.
„303” jest szybką wojenną grą planszową dla dwóch osób. Jeden z graczy dowodzi RAF broniącym Wielkiej Brytanii, a drugi atakuje niemieckim Luftwaffe. Zadaniem lotnictwa Trzeciej Rzeszy jest zbombardowanie Londynu, a celem lotnictwa alianckiego powstrzymanie agresora. Każdy z graczy dysponuje sześcioma różnymi samolotami za pomocą których prowadzi operację wojenną na planszy, nawiązującej do stołu dowodzenia RAF. Podniebne pojedynki rozstrzygane są przy użyciu specjalnie zapro...
„ZnajZnak”, najnowszą z serii gier edukacyjnych IPN, jest grą niezwykłą. Jest to jeden z niewielu tytułów edukacyjnych, które mając ambicje przekazania graczom konkretnej porcji wiedzy są przy tym dynamiczne i emocjonujące. Nowatorstwo gry „ZnajZnak” polega nie tylko na uwzględnieniu najnowszych trendów w projektowaniu gier, ale także na tym, że do rozpoczęcia rozgrywki nie jest wymagana żadna wiedza. Jest to gra w której przychodzi ona samoistnie podczas rozgrywki, bez pośre...
Gra edukacyjna „Polak Mały” za pomocą puzzli – które można również wykorzystać do zabawy w memory – zapoznaje z polskimi symbolami narodowymi: flagą, herbem i słowami hymnu. W załączonej broszurze zamieszczono instrukcje gier dla dzieci w różnym wieku, od 4 do 8 lat. Elementy gry: 24 karty białe (z tekstem hymnu na białym tle i z fragmentami herbu polskiego na rewersie) 24 karty czerwone (z tekstem hymnu na czerwonym tle i z fragmentami herbu polskiego na rewersie) Instrukcj...
Album jest ilustrowaną zdjęciami i dokumentami opowieścią o gen. Auguście Emilu Fieldorfie „Nilu" – żołnierzu Legionów, uczestniku wojny polsko-bolszewickiej, kampanii wrześniowej i wreszcie dowódcy Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej, który po wojnie został przypadkowo aresztowany pod nieswoim nazwiskiem, wywieziony w głąb ZSRR, a po powrocie z nieludzkiej ziemi znowu aresztowany, tym razem przez Urząd Bezpieczeństwa, i po sfingowanym procesie skazany na karę śmierci. Ksią...
Listy pisane z obozów i zesłania w Związku Radzieckim to świadectwo bardzo cenne, ponieważ bezpośrednie. Rzadkością są obszerne zbiory korespondencji jednego nadawcy, obejmujące cały okres uwięzienia. Kolekcja 93 listów Jadwigi i Bolesława Haberów, pisanych do Ireny Sandeckiej w latach 1946–1959 z łagrów i zesłania, jest więc unikatowa. W książce jednak nie znajdziemy opisu życia w łagrach, gdyż ze względu na cenzurę listy nie mogły dotyczyć większości aspektów obozowej rzecz...
Adam Dziuba ur. 21 XI 1964 r., absolwent historii Uniwersytetu Śląskiego, doktor, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach. Autor monografii Podziemie poakowskie w województwie śląsko-dąbrowskim w latach 1945–1947 (Kraków 2005) i Na frontach walki ze szpiegami, rewizjonistami i „reakcyjnym klerem”. Tyska jednostka aparatu bezpieczeństwa w latach 1954–1975 (Tychy 2008). Ponadto opublikował ponad siedemdziesiąt artykułów naukowy...
