Karpowiczowski poemat polimorficzny to poemat nieistniejący do końca, widmowy, zatrzymany w odwodzie języka, potencjalny. Można go składać z fragmentów, ale to nie załatwia sprawy, bo wiele fragmentów nie zostało napisanych, a te dające się odczytać pojawiają się w kontekstach, których architektury nigdy nie zgłębimy. To już właściwie nie Księga. To sen o Księdze. A może raczej coś pomiędzy snem a jawą, coś na tyle nieokreślonego, że wypisuje się w chwili, gdy próbujemy je za...
"Dzieje Polski średniowiecznej Romana Grodeckiego, Stanisława Zachorowskiego i Jana Dąbrowskiego zostają wznowione po blisko 70 latach od daty ich ukazania się. (...) Od dawna nazywane przez studentów „trojaczkami”, zostały napisane przez autorów młodych. Roman Grodecki miał w chwili ich ukazania się 37 lat, Stanisław Zachorowski zmarł w wieku 33 lat, a Jan Dąbrowski liczył lat 36. Grodecki i Dąbrowski byli mocno zaangażowani w ruchu niepodległościowym. Wszyscy trzej wnieśli ...
Na książkę składają się szkice krytyczne pisane - z kilkoma wyjątkami - w okresie ostatniego dziesięciolecia, ułożone w narrację próbującą poddać analizie przemiany literatury powojennej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu socrealizmu i jego współczesnej recepcji oraz nowych zjawisk, z jakimi mamy do czynienia po roku 1989. Wśród prezentowanych tekstów pojawiają się różne formy wypowiedzi krytycznoliterackiej - od recenzji, przez eseje oraz prace analityczne, po próby mały...
...tragizm losów i klęsk osobistych obu bohaterów konfiktu pociągnął za sobą fatalne skutki i dla państwa polskiego, i dla Kościoła. W ich wyniku Polska na ponad 200 lat utraciła koronę i przestała być monarchią, którą po krótkim epizodzie z koronacją Przemysła II w 1295 r. i Wacława II w 1300 r. przywrócił dopiero na trwałe Władysław Łokietek w 1320 r. W sferze następstw, natychmiastowo odczuwalnych po katastrofe Bolesława Szczodrego, najdotkliwsza by...
Boticelli, Leonardo, Rafael, Michał Anioł, Correggio i Tycjan... stworzone przez nich arcydzieła zdobiące dzisiaj ściany w galeriach muzeów całego świata są odbiciem prawdziwie złotego wieku, okresu oszałamiających innowacji, przykładem słynnego łączenia intelektualnego rygoru geometrii z poezją. W najnowszym tomie bestsellerowej serii Jak czytać... dokonano analizy obrazów największych mistrzów renesansu. Każda ze 180 prac stała się okazją do wyjaśnienia kluczowych pojęć mal...
Fotografia bliskiej osoby może nas poruszyć „jak światło gwiazdy” (Roland Barthes); zdjęcia uciekających dzieci boleśnie uprzytamniają okropieństwa wojny. Jak to się dzieje, że zdjęcia mają na nas tak wielki wpływ? Ile rzeczywistości kryje się w czy też za obrazem? Helmut Lethen zadaje te pytania, wędrując przez dwudziestowieczną historię sztuki i mediów: na przykładzie słynnych fotografii Roberta Capy z lądowania w Normandii pokazuje, jak zdjęcia zmieniają się w znaki czasu...
Joseph Conrad wprowadza do swych utworów m.in. konwencję femme fatale, będącą literackim odpowiednikiem mizoginicznych poglądów epoki. Jednocześnie na sposób przedstawienia przez niego relacji między kobietami a mężczyznami miała także wpływ pełna sprzeczności postawa pisarza wobec świata i ludzkiej natury. Trwało w nim nieustanne napięcie między afirmacją a sceptycyzmem. Udziela się ono również bohaterom, utrudniając im wzajemne porozumienie. Światy kobiet i mężczyzn są odmi...
Autor był sierotą wojenną. Jedną z około 400 tysięcy innych, jemu podobnych. Szczególność jego sieroctwa polegała na tym, że nie wiedział, kim jest – Polakiem czy Niemcem? Kiedy się urodził? Data urodzenia została wybrana przez dom dziecka jako jedna z dwóch możliwych. Jak się nazywał? W użyciu była wersja nazwiska, którą sam sobie poprawił, gdy nadarzyła się ku temu sposobność. W wieku 18 lat otrzymał poświadczoną sądownie metrykę, do której wymyślił wszystkie niezbędne dane...
Książka Miłosza Puczydłowskiego jest wielowątkowa i bardzo bogata w treść. Jasno i z dużym znawstwem naświetla problem sekularyzacji z perspektywy różnych stanowisk, pozycjonuje główne spory. Z pewnością będzie stanowiła punkt odniesienia do dalszych badań i dyskusji nad zjawiskiem sekularyzacji. Oryginalna jest także główna teza pracy, ukazująca religię i sekularyzm jako dwie splecione ze sobą i przynależne do siebie matryce. Prof. dr hab. Tadeusz Gadacz Książka Miłosza Pu...
Telewizyjne debaty stały się jedną z najbardziej popularnych form komunikowania się polityków z obywatelami. W trakcie ich nadawania ukazują się kolejne odsłony dyskursu publicznego w postaci komentarzy i barwnych polemik. Dla jednych odbiorców są przykładem interesującej publicystyki, dla innych zaś – areną sporów i kłótni między przedstawicielami elit rządzących. Jak politycy dyskutują ze sobą w studiu telewizyjnym? Jakich środków werbalnych używają, aby przekonać swych ro...
Seria Horyzonty Kina Książka Trzy dwory. O Pannach z Wilka – prawdziwych, literackich i filmowych powstała z fascynacji niezwykłym splotem życia i sztuki, łączącym pobyt siedemnastoletniego Jarosława Iwaszkiewicza w 1911 roku w mazowieckim dworku w Byszewach i przyjaźni z sześcioma braćmi Świerczyńskimi, jego opowiadanie Panny z Wilka, opublikowane w 1932 roku, którego akcję umieścił w fikcyjnym dworku Wilko zamieszkanym przez sześć sióstr, oraz nominowany do nagrody Oscara ...
Seria Przewodniki Naukowe pod redakcją Waldemara Czachura, Iwony Loewe, Artura Rejtera, Marty Wójcickiej Badania nad dyskursem czy analiza dyskursu na stałe weszły do arsenału teoretycznego i metodologicznego lingwistyki i dyscyplinę tę w istotny sposób zmieniły. Atrakcyjność kategorii dyskursu wynika przede wszystkim z faktu, że pozwala ona wyjaśnić dynamiczny proces tworzenia znaczeń w komunikacji społecznej z uwzględnieniem kontekstu kulturowego i podmiotów w nim uczestni...
Opracowanie oficerów oświatowych KOP pokazuje prawdziwy obraz Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej. Obraz, który we współczesnym polskim piśmiennictwie jest mocno zmitologizowany i tym samym zafałszowany. Zmitologizowana, „polukrowana” historia nie jest nauczycielką życia… Oficerowie KOP, dokonując opisu gmin kresowych, w których stacjonowali, czynili to rzetelnie, wszak sporządzony przez nich opis miał służyć ich formacji. Nie był przeznaczony dla zewnętrznego czytelnika. N...
Tematem książki są technologiczne i kulturowe przemiany, w które jest uwikłana fotografia, a także ślad, jaki technika zostawia w środowisku przyrodniczym. Autorka śledzi je na tle współczesnych koncepcji „humanistyki ekologicznej”, takich jak studia ekokulturowe, literaturoznawcza ekokrytyka czy badania nad wizualną kulturą ekologiczną. Nurty te – ważne w dobie gwałtownych przeobrażeń środowiska – są jednak tylko tłem rekonstrukcji artystycznych opowieści o świecie. Łączą si...
Sceny wycięte z polskich filmów w okresie PRL-u obrosły legendą czegoś bezpowrotnie utraconego. Taśmy z takimi scenami niszczono, a jedyną po nich pozostałością były osobiste opowieści reżyserów, fragmenty scenopisów i dokumenty kolaudacyjne. Dopiero kilkanaście lat temu okazało się, że istnieje jednak pewien wizualny ślad, pozwalający pełniej wyobrazić sobie te utracone sekwencje: to niewykorzystane wcześniej fotosy filmowe, które fotosiści wykonywali na planie. Z wielu nega...
Nieurodzaje, braki żywności, wreszcie klęski głodu były zjawiskiem powszechnym w przednowoczesnej Europie, ale słabo zbadanym w przypadku ziem polskich. Dzięki wykorzystaniu wielu różnorodnych materiałów archiwalnych, w tym ksiąg metrykalnych, udało się ustalić, że dla południowej Małopolski nie tylko katastrofa roku 1847, będąca efektem zarazy ziemniaczanej, ale też klęski głodu z XVIII wieku skutkowały ogromną umieralnością i spadkiem urodzeń. Ich skutki demograficzne i gos...
Model realizmu politycznego zaprezentowany w tej książce uwypukla jego aspekt etyczny, ujęty przez Maxa Webera w kategorii etyki odpowiedzialności. Z tego punktu widzenia staram się pokazać kształt polityki w Królestwie Polskim – od momentu powstania państwa na Kongresie Wiedeńskim (1815) – do Nocy Listopadowej (1830). W świadomości historycznej (i społecznej) dominuje przekonanie, że to walka powstańcza i romantyczne „mierzenie siły na zamiary” miały największy wkład w odzys...
Sceny wycięte z polskich filmów w okresie PRL-u obrosły legendą czegoś bezpowrotnie utraconego. Taśmy z takimi scenami niszczono, a jedyną po nich pozostałością były osobiste opowieści reżyserów, fragmenty scenopisów i dokumenty kolaudacyjne. Dopiero kilkanaście lat temu okazało się, że istnieje jednak pewien wizualny ślad, pozwalający pełniej wyobrazić sobie te utracone sekwencje: to niewykorzystane wcześniej fotosy filmowe, które fotosiści wykonywali na planie. Z wielu nega...
Argentyna – ojczyzna tanga, piłki nożnej i yerba mate, to drugie co do wielkości państwo Ameryki Łacińskiej, zachwycające różnorodnością przyrody i otwartością mieszkańców. To również kraj dziejowo doświadczony, którego historia pełna jest spektakularnych sukcesów, ale i bolesnych upadków. Argentyńczycy często odwołują się do przeszłości, a rozpoczęte dekady temu procesy społeczne, polityczne i kulturowe bardzo mocno wpływają na kształt współczesnego państwa, determinując jeg...
Traktat liturgiczny patriarchy Germanosa I należał w Bizancjum do bardzo poczytnych tekstów, o czym świadczą liczne kopie rękopiśmienne, w których się zachował. Wprawdzie nie ułatwiają one ustalenia pierwotnej redakcji – można przyjąć, że ewoluował wraz ze zmieniającą się liturgią – dają jednak pojęcie o jego znaczeniu, polegającym właściwie na pełnieniu roli oficjalnej wykładni kultu. Autor, czczony jako święty, niemal męczennik ikonoklazmu, pozostawił spójne objaśnienie nie...
Relacja dla Jana Chodkiewicza z 1572 roku jest fascynującą opowieścią o dworze Iwana Groźnego, jego despotycznych rządach, jego podstępach i przerażających okrucieństwach, napisaną przez naocznych świadków, Inflantczyków, Johanna Taubego i Elerta Krusego, którzy przez jedenaście lat byli początkowo więźniami Iwana, a potem jego dyplomatami. Po nieudanej próbie zbrojnego odbicia Dorpatu z rąk cara uciekli do Rzeczpospolitej. Przeszli na służbę Zygmunta Augusta, który niezwykle...
Jest to książka przede wszystkim o języku Słowian. Zrodziła się ona pod wpływem głęboko zakorzenionej w autorze śląskiej leksyki i frazeologii. Rodzimy materiał językowy skłonił autora do rozpoczęcia poszukiwań rodowodu i znaczeń komponentów gwary śląskiej odnoszących się do słowiańskiej mitologii. Metodologicznie monografia obejmuje badania skupiające się na analizie pogańskiej terminologii związanej z teonimami oraz pogańskim kultem i liturgią Słowiańszczyzny pierwotnej. Pr...
Nie(do)czytane prezentują twórczość zapomnianych pisarek przełomu XIX i XX wieku: Walerii Morzkowskiej-Marrené, Józefy Sawickiej, Eugenii Żmijewskiej, Zofii Niedźwiedzkiej, Kazimiery Alberti i Marii Wardasówny, a także mniej znane utwory autorek zajmujących trwałe miejsce w tradycji historycznoliterackiej, takich jak Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Maria Kuncewiczowa oraz Maria Dąbrowska. Zawarte w książce studia koncentrują się na tych aspektach twórczości, ale i biografii p...
Historie opowiedziane przez Bettinę Bereś są informacjami bezcennymi, bo pochodzą bezpośrednio od córki, która była uczestniczką wielu opisanych wydarzeń. Jej subiektywne spojrzenie pozwala zajrzeć w głąb, poznać szczegóły niewidoczne dla oczu obserwatora zewnętrznego. Oprócz tego niektóre legendy związane z funkcjonowaniem Marii i Jerzego w świecie artystycznym zostają w książce zweryfikowane. Dodatkowo Bettina ma niezwykły dar opowiadania. Robi to w sposób szczery, bezpośre...
