Na piąty „Zeszyt” Stowarzyszenia im. Stefana Żeromskiego składają się następujące części: "Stefan Żeromski, pisarz i człowiek", "Z życia Stowarzyszenia" oraz uzupełnienie do listy publikacji poświęconych życiu i twórczości Stefana Żeromskiego, które ogłoszono w ostatnim czasie. Ponadto, jak w każdym zeszycie drukowany jest mało znany utwór pisarza. Tym razem jest to "Puszcza jodłowa" z 1925 roku, który stanowi piękne wspomnienie dzieciństwa i młodości, a zarazem – akt utożsam...
Pablo Picasso – hiszpański malarz, rzeźbiarz, grafik i ceramik, uznawany za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku, współtwórca kubizmu. Od najmłodszych lat ujawniał swój talent malarski i plastyczny. Kształcił się w Hiszpanii, później w Paryżu. W albumie poznajemy kilkaset obrazów, grafik i rzeźb twórcy słynnej na cały świat Guernica.
Współczesne symbole związane z tożsamością kulturową nabierają nowego znaczenia kształtując wzorce spójności, dezintegracji i konfliktu, w wymiarze zarówno globalnym, regionalnym, jak i lokalnym. Tym samym kultura, przez wiele lat traktowana jako nieistotna w stosunkach międzynarodowych, zbyt ulotna, z jednej strony - nieprzystająca do brutalnej rzeczywistości, z drugiej - traktowana bardzo instrumentalnie lub pozostawiona artystom i profesjonalistom związanym ze sztuką, nabi...
Książka podejmuje dialog z Różewiczowską metodą twórczą i jest próbą rekonstrukcji "poetyki oglądu". Dociekania na temat wielorakiego znaczenia obrazu oraz potencjału percepcyjnego ujawnionego w poezji łączą się tu z analizami funkcji pamięci, w tym także postpamięci historycznej oraz oceną zdolności poezji do kształtowania wyobraźni zbiorowej. Tak nakreślona perspektywa pozwala przyjrzeć się swoiście kłopotliwym miejscom tej twórczości, takim na przykład jak poezja okresu so...
Książka, która próbuje odpowiedzieć na pytanie, czym jest Europa Środkowa i dlaczego tak trudno ją zdefiniować, zwłaszcza z perspektywy wydarzeń rozgrywających się w wieku XX. Geografia wyobrażona Europy Środkowej, i równie wyobrażona spoistość zamieszkujących ją narodów, dopuszcza wiele koncepcji rozważających złożoność kulturową regionu. Wszystkie jednak, jak zauważa autorka, wychodzą z błędnego założenia wspólnej historii formującej tożsamość Europy Środkowej. Simona Škrab...
Tomá? Masaryk i Karel Čapek - filozof i polityk oraz pisarz i dziennikarz - te dwa nazwiska już w latach międzywojennych, a także po doświadczeniach niemieckiej okupacji i późniejszej zależności od ZSRR, stały się wręcz symbolami czeskiej kultury i demokracji. Obydwaj pozostawili po sobie trwały ślad w czeskim społeczeństwie, dla wielu byli wzorami godnymi naśladowania. Opowiadania, dramaty i powieści Karela Čapka już od stu lat przekładane są na wiele języków, również na ję...
Praca Zbigniewa Klocha, składająca się z kilkunastu esejów o zróżnicowanej tematyce, poświęcona jest analizie zjawisk znakowych i prezentuje obraz kultury, jaki wyłania się w ostatnich dziesięcioleciach w codziennych kontaktach współczesnego Polaka z poszczególnymi sferami życia codziennego, interpretowanymi jako nośniki znaczeń i wiązanymi z różnymi wartościami czy ideologiami. Cechą wyróżniającą współczesnej kultury jest powszednie uczestnictwo nadawców i odbiorców w proces...
Zawsze obecna, ale ciągle inna, zmienia się w zależności od pory roku i na przestrzeni lat, ale ciągle świadczy o indywidualności swojego właściciela. Jest widzialnym znakiem życia, a więc samym życiem. Nic, co ludzkie, nie jest tak wyraziste i fascynujące, i może właśnie dlatego tak mało ciągle o niej wiemy i tak słabo rozumiemy funkcje, które pełni. Czym zatem jest twarz? Czy objawia się tylko w kontakcie z innymi twarzami i nie istnieje sama dla siebie? Czy jest tylko wyra...
Esej o malarstwie Diderota jest jednym z najgłośniejszych tekstów o sztuce w pisarstwie francuskim. Był podsumowaniem kilkuletniego okresu życia Diderota, w dużej mierze poświęconego sztukom pięknym, poprzedzonego z kolei latami rozważań nad fizjologicznymi uwarunkowaniami odbioru i studiami nad psychologią twórczości. Bardzo szybko po ukazaniu się (1795) wszedł do międzynarodowego obiegu myśli o sztuce i już u progu romantyzmu należał do kanonu wypowiedzi o malarstwie. Esej…...
Odkryłem, że w moim mieście, jak w żadnym innym na świecie, odczuwam nieskończoność chwil i światów, bogactwo kultur. – Robert De Niro Kocham Nowy Jork, jego mieszkańców i jego energię. Nie ma takich nigdzie indziej na świecie. Tym, co kształtuje Nowy Jork, są jego mieszkańcy i ich wielka energia. – Spike Lee Skąd pomysł? Z przelotnego spojrzenia, słowa, głosu, urywka jakiejś melodii, z chwili, z utrwalonego na zawsze w pamięci obrazu, stop-klatki. Nowy Jork jest miastem, k...
Celem publikacji „Wrocław. Pamiętam, że…”, było stworzenie zapisu zbiorowej pamięci mieszkańców Wrocławia. Skorzystaliśmy z literackiej metody zapisu wspomnień zastosowanej przez Joe Breinarda w „I remember” oraz Georges’a Pereca w „Pamiętam, że…”. Dzięki specjalnej aplikacji internetowej i nadesłanym listom udało nam się zebrać kilkaset krótkich wspomnień związanych z Wrocławiem. Miasto w rozproszeniu, chmura niepowiązanych wspomnień ukazujących miasto od czasów powojennych,...
Człowiek od najdawniejszych czasów był ciekawy świata. To poznawanie w poprzednich epokach - starożytności i średniowieczu - miało swoje ograniczenia tak mentalne, jak i techniczne. Oglądając choćby mapy z tych okresów, należy być pełnym podziwu dla odwagi wyruszania niemal dosłownie na krańce świata. Motyw migracji czy też podróży w czasach nowożytnych uzyskał zupełnie nowy wymiar. Zdobywane przez stulecia doświadczenia i doskonalenie techniki podróżowania sprawiły, że przed...
Autorka podjęła próbę zbadania jaki wpływ wywierają więzi społeczne na politykę krajów arabskich oraz jakie jest ich znaczenie dla kultury politycznej. W tym celu przez pryzmat więzi społecznych – rodzinnych, plemiennych, terytorialnych, patronalno-klientalnych, religijnych, etnicznych, obywatelskich, narodowych i ponadnarodowych – spogląda na takie elementy kultury politycznej, jak: polityczne tradycje, wartości, symbole, postawy i zachowania. Swoją analizę przeprowadza w zn...
Jan Hinz był w swoim czasie uznanym architektem, autorem wielu kamienic, głównie warszawskich, kościołów oraz twórcą jednego z planów rozbudowy kościoła św. Aleksandra w Warszawie. W swej pracy zauważył potrzebę archiwizowania zabytków, które bezpowrotnie giną w czasie wojen lub są znacząco przebudowywane, zgodnie z obowiązującą modą. Miało to pomóc w zestawieniu osiągnięć architektów polskich i zagranicznych. Dla swego dzieła wybrał Hinz formę szkiców, która nie wyczerpuje w...
Peter Sellars należy do najbardziej znanych współczesnych reżyserów teatralnych i operowych. Miejsce w historii reżyserii operowej XX w. zapewnił sobie inscenizacjami sprzed, bez mała, dwudziestu pięciu lat - trylogią Mozarta i da Pontego, kontrowersyjną, jak się często powtarzało i powtarza, a której interpretacja będzie stanowić ważną część tej książki.
fragment Wstępu
Ta książka jest eksperymentem, postulatem i zaproszeniem do dyskusji - Czy potrzebujemy w Polsce nowej humanistyki - krytycznej, zaangażowanej, niezależnej od uświęconych tradycji i metodologicznych dogmatów? - Czy jest szansa wyjścia poza dyscypliny zamknięte w swoich rzekomo specyficznych metodologiach i pilnie strzegące swoich granic? - W jaki sposób nurty nowej humanistyki mogą się przenikać, współtworząc wiedzę transdyscyplinarną, skupioną na ludzkich problemach, a nie t...
Od czasów starożytnych Biblia - Stary i Nowy Testament - była czytana nie tylko przez ludzi wierzących czy uczonych jako księga święta, ale także przez pisarzy, malarzy, rzeźbiarzy, muzyków, którzy z niej czerpali natchnienie do swojej twórczości. Wyrażano ją w teatrze, operze a nawet w balecie, a wkrótce po odkryciu filmu powstały pierwsze filmy biblijne. Z Biblii przechodziły do języka potocznego pojęcia i zwroty, często stając się tytułami dzieł znanych pisarzy. A to wszys...
Od początku XX w. dominujący dyskurs interpretacyjny utożsamia kultury modernizmu skandynawskiego z postępem, optymizmem, emancypacją, równouprawnieniem i spełnioną utopią społeczną. Książka A propos Inferno ukazuje inne oblicze literatury i kultury północy Europy. Miejsce centralne zajmują w niej figury zejścia, ruch ku dołowi wiodący od współczesności do tradycji literackiej i kulturowej, od oficjalnej religii do heretyckich wędrówek po sferach piekielnych, od antropologii ...
Czym jest UT i czy w ogóle istnieje? To pytanie będzie stawiał sobie czytelnik w różnych miejscach tej pasjonującej opowieści wraz z jej bohaterami. I jak oni będzie miał kłopoty z odpowiedzią. Dostrzeże jednak z łatwością, że owo istnienie-nieistnienie ma realny wpływ na życie Julity, właścicielki hotelu w pewnym włoskim miasteczku, oraz na losy pięciorga jej dziwnych gości, skazanych na rozliczenie się z przeszłością. A kiedy się okaże, że malownicza Pietrasanta nie przypad...
Eseje zebrane w książce Kieszenie i podszewki. Podteksty kultury są zapisem autorskiego eksperymentu badawczego (antropologiczno-literackiego) poświęconego społecznym granicom postrzegania tekstów kultury jako „literackich” lub „nieliterackich”. Projekt ten kształtował się dynamicznie w latach 2008–2011 w żywym dialogu z instytucją kreowania owych fenomenów „literackości” tekstu, a mianowicie we współpracy merytoryczno-redakcyjnej Autorki z Redakcją czasopisma kulturalnego „F...
Kultura we współczesnym świecie rozwija się w niespotykanym wcześniej tempie, a poznanie i zrozumienie nowych dzieł sztuki może wydawać się wręcz niemożliwe. Na szczęście zarówno osoby studiujące historię znanych twórców muzyki i teatru, jak i pragnące zgłębić nowe formy sztuki znajdą odpowiednie dla siebie pozycje wśród najpopularniejszych książek o fascynującym świecie sztuki i kultury. Stanowią one bezcenne źródło wiedzy, nie tylko omawiając najważniejsze dzieła znakomitych artystów, ale też pozwalając na bliższe poznanie ich biografii i sposobu myślenia. Najciekawsze książki o kulturze i sztuce lat 90., piękne albumy o malarstwie, a może biografie najważniejszych postaci polskiej sztuki? Na Woblink znajdziesz najlepsze publikacje na każdy z tych tematów autorstwa takich znawców jak Janusz Górski, Światosław Lenartowicz, czy Dorota Folga-Januszewska. Coś dla siebie znajdą tu zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej.
Czy historię sztuki tworzą wyłącznie twórcy i ich dzieła? „Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" Anne-Marie O'Connor przybliża sylwetkę jednej z najważniejszych kobiet w życiu malarza, jego mecenaski i modelki, Adeli Bloch-Bauer. Choć dla wielu znana z jest głównie ze stworzonych przez Klimta portretów, jej salon stanowił miejsce spotkań elit wspaniałego świata sztuki wiedeńskiego międzywojnia, a życie osobiste pełne było zawirowań i osobistych tragedii. Pozycja pozwala poznać zarówno biografię samej „złotej damy", jak i perypetie jej słynnego pierwszego portretu aż do czasów obecnych. Sylwetki kobiet związanych ze sztuką poznamy także dzięki książce Whitney Chadwick „Artystki i surrealizm”. To fascynująca analiza roli kobiet w ruchu surrealistycznym, który zdominował sztukę XX wieku. Pozwala czytelnikowi poznać bliżej nie tylko życiorysy i najważniejsze dzieła sztuki powszechnie znanych artystek, takich jak Frida Kahlo czy Dorothea Tanning, ale także mniej znanych, a równie utalentowanych twórczyń. Bliższe nam czasy przedstawia „Ekstaza. Lata 90. Początek” autorstwa Anny Gacek, książka poświęcona kulturze okresu, który dla świata sztuki był wręcz wybuchowy. Książka przedstawia najważniejsze zjawiska dekady, skupiając się na kulturze popularnej, jak muzyka, kino i telewizja. Autorka przybliża najważniejsze nurty łącząc je z szerszym kontekstem geopolitycznym, co sprawia, że książka jest nie tylko źródłem wiedzy dla osób pragnących poznać historię sztuki czasów najnowszych, ale również poszerzyć swoją wiedzę na temat wydarzeń tamtych lat.
Dzięki niezwykłym albumom o malarstwie nawet najwięksi wielbiciele znanych artystów mogą odkryć najważniejsze dzieła sztuki na nowo. Wśród nich jest „Caravaggio. Zbliżenia" autorstwa Stefano Zuffiego. Autor przenosi nas do epoki baroku, ukazując nie tylko wybitne dzieła sztuki mistrza, ale również kontekst historyczny i symbolikę obecną w jego malarstwie. Zuffi z pasją i drobiazgowością bada techniki malarskie Caravaggia i jego niesamowite umiejętności posługiwania się kontrastem światła i cienia, ukazując niepowtarzalną dynamikę jego obrazów. Idealnie dobrane reprodukcje uczą nas nie tylko o geniuszu malarza, ale również o sile narracji, którą w swoich obrazach potrafił wykorzystać. Natomiast album „Stryjeńska" ze wstępem Światosława Lenartowicza odkrywa przed nami fascynujący świat Zofii Stryjeńskiej. Prace tej wybitnej polskiej malarki oraz ilustratorki emanują bogactwem kolorów i form głęboko osadzonych w polskiej kulturze. Omawiane przykłady stanowią kompleksowy przekrój jej twórczości, ukazując zarówno dobrze znane obrazy wykorzystujące motywy ludowe, jak i bardziej intymne dzieła. To nie tylko historia obrazów artystki, ale również próba uchwycenia duchowości i więzi Stryjeńskiej z polską tradycją. Nie można też zapomnieć o współczesnym świecie sztuki - seria albumów „Beksiński" z przedmową Wiesława Banacha to wyjątkowe publikacje, które wprowadzają nas w mroczny, ale i fascynujący świat jednej z kluczowych postaci polskiego malarstwa. Każda z książek przedstawia najważniejsze dzieła Zdzisława Beksińskiego, w tym także wcześniej niepublikowane. Czy można znaleźć bardziej idealny prezent dla miłośnika sztuki?
Sztuka użytkowa towarzyszy nam na każdym kroku - czemu więc nie poznać jej bliżej? „Dizajn na co dzień" to idealna propozycja dla każdego, kto chce zanurzyć się w tajnikach wzornictwa. Co mamy na myśli mówiąc o sztuce użytkowej? Czemu przyglądają się projektanci przedmiotów codziennego użytku? Jak oddzielić ambicje projektanta od wygody użytkownika? Don Norman, amerykański psycholog i projektant, odpowiada na te pytania, przybliżając nasze relacje z przedmiotami i wyjaśniając, na czym opiera się dobry dizajn. Natomiast o tym, jak pozornie zwykłe rzemiosło może stać się pełnoprawną formą sztuki opowiada „Tkanina. Sztuka i rzemiosło" Katarzyny Jasiołek. Często określane jako niższa forma sztuki, tekstylia są potężnym środkiem wyrazu artystycznego, który od kilkudziesięciu lat przeżywa odrodzenie. Autorka przybliża udział wybitnych dzieł sztuki autorstwa polskich twórców i twórczyń, którzy położyli podwaliny pod nowe spojrzenie na tkactwo, pochylając się nad trendami i technikami obecnymi od czasów międzywojennych aż po współczesne. Po lekturze „niższa forma sztuki" nigdy nie będzie dla was już taka sama! Nie można także zapomnieć o książkach poświęconych projektowaniu graficznemu. „The Art of Polish Poster" autorstwa Doroty Folgi-Januszewskiej, bada fenomen polskiego plakatu, stanowiącego ważny element naszej kultury wizualnej. Autorka dogłębnie przedstawia zarówno historyczne konteksty, jak i wkład wybitnych projektantów w jego rozwój, umożliwiając czytelnikom poznanie nie tylko estetyki, ale także zaangażowania społecznego, które często wiązało się z polskim plakatem na przestrzeni stuleci.
Książki poświęcone kulturze nie tylko omawiają najważniejsze dzieła i artystów, pomagając zgłębić historię sztuki - to także pozycje pisane przez samych twórców, umożliwiające poznanie ich filozofii, zainteresowań i procesu twórczego od podszewki. Jedną z takich pozycji są „Spekulacje o kinie" Quentina Tarantino. Reżyser, znany ze swojego unikalnego stylu i miłości do klasyków, dzieli się tu z czytelnikami swoimi ulubionymi filmami oraz wpływami, które kształtowały jego twórczość. Pełna wnikliwych spostrzeżeń, książka stanowi doskonały przewodnik po tworzeniu filmów i odkrywa subtelności, które sprawiają, że kino jest tak niezwykłą formą sztuki. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp.
Dla pasjonatów architektury pozycją obowiązkową jest „Pełnia architektury", nowe wydanie kultowej książki Waltera Gropiusa zbierającej jego eseje dotyczące tej dziedziny sztuki. Założyciel Bauhausu przybliża w niej swoją wizję nowoczesności otwartej i demokratycznej, odrzucając techniczną wizję modernizmu i postulując, aby nie tylko architektura, ale sztuka i kultura w ogóle były nakierowane w szczególności na człowieka. Wielbicieli modernizmu z pewnością zainteresuje również „Ballada o dziewczynie", wywiad Janusza Górskiego z Ewą Frysztak. Graficzka, projektantka okładek i plakatów okresu PRL-u, choć na Zachodzie wciąż doceniana, w Polsce jej nazwisko jest obecnie praktycznie nieznane. Książka pozwala poznać zarówno fascynujący świat sztuki Ewy Frysztak, jak i jej bogatą biografię, kreśląc barwny portret jednej z najwybitniejszych polskich twórczyń grafiki i pozwalając zajrzeć za kulisy jej rzemiosła. Kilkaset barwnych reprodukcji pomaga przystępnie zgłębić historię sztuki użytkowej PRL.
Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”.
