Co powiedziałaby Polska, gdyby położyła się na kozetce u psychoanalityka? Czy opis jej dzieciństwa i młodości pomógłby nam zrozumieć naturę jej współczesnych problemów? Czy pozwoliłby nam odpowiedzieć na pytanie o to, w jaki sposób wewnętrzne konflikty i motywacje wpływają na aktualną sytuację Polski? Eseje, które składają się na tę publikację, podejmują temat roli historii w kształtowaniu tożsamości politycznej Polaków. Stawiane w nich pytania dotyczą emocjonalnego i intele...
Antologia "Zawrót głowy" gromadzi 266 utworów 121 poetek i poetów polskich XX i XXI wieku. Najstarszy zamieszczony w niej wiersz pochodzi z 1909 roku, najmłodszy prezentowany w niej twórca urodził się w roku 1995. To najpełniejsza z dotychczasowych prób ukazania związków poezji polskiej z filmem. Na ogół te mniej lub bardziej intensywne relacje w poszczególnych tekstach są oczywiste, niekiedy jednak zostały przez autorki i autorów po mistrzowsku zaszyfrowane. Po uważnej lektu...
Kino końca wieku to czwarty tom wielotomowej Historii kina, przygotowanej i zredagowanej dla wydawnictwa Universitas przez zespół badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po Kinie niemym (2009), Kinie klasycznym (2011) i Kinie epoki nowofalowej (2015) przedmiotem omówienia stał się okres dwu dekad, zamykający dwudzieste stulecie. Epoka ta nie ma wprawdzie odrębnego, wyrazistego charakteru, który pozwoliłby ją określić jednym celnym terminem, stanowi jednak intrygujący tygiel p...
Jeden z czołowych szpiegów przerywa milczenie. Metody najlepszych szpiegów w kraju i na świecie. Afera "Żelazo", czyli tajemnica PRL-owskich służb. System Echelon, czyli super szpieg, który podsłuchuje każdego z nas. Sposoby werbowania szpiegów dziś. I przemilczana rzeczywistość. Niewygodna prawda, po której kilka razy zastanowisz się nim powiesz coś przez telefon albo napiszesz w mailu… Tajemnicą poliszynela jest, że służby mają dostęp do większości serwerów. Kilk...
„Album Albrechta” to silva rerum. Chór tekstów tu pomieszczonych głosi pochwałę aktywności, pracowitości, intelektualnej przenikliwości, literackiego smaku i przymiotów charakteru Albrechta Lemppa (1953-1912), człowieka-orkiestry: menadżera kultury, aktywnego uczestnika dialogu polsko-niemieckiego, tłumacza i propagatora literatury polskiej. Książka zawiera przede wszystkim jego teksty przetłumaczone na polski, świetnie napisane i dziś ciągle dla nas ciekawe; artykuły, wywia...
Niniejszy tom O dramacie, z podtytułem Od Hugo do Witkiewicza, opracowany w pierwszej wersji równolegle z tomem O dramacie. Od Arystotelesa do Goethego (PWN, 1989, wyd. drugie, Wydawnictwo „Śląsk”, 2001), ma te same co on cele i zasady edytorskie. Prezentuje teorie dramatu powstałe w różnych krajach europejskich w wiekach XIX i XX. (...) W XIX i XX stuleciu, podobnie jak w wiekach poprzednich, dramatem zajmowali się nadal współcześni filozofowie i dramatopisarze, uczeni oraz ...
Kobieta może się realizować, dokonując różnych wyborów – jako żona albo singielka, z dziećmi lub bez nich, zostając w domu albo wybierając karierę. Może to wszystko połączyć lub nie. Mamy wiele możliwości rozwoju, ogromny potencjał i siłę, a co najważniejsze – wszystko zależy od nas. Spotykając się z bohaterkami, które naszym zdaniem mądrze przechodzą drogę, którą same sobie wyznaczają, chciałyśmy zainspirować inne kobiety do działania i do poszukiwania własnej ścieżki. Roma ...
„Musimy wyruszyć w drogę przy złej pogodzie, w chwili, gdy historia zdaje się sama wahać, jak obrać swój własny kurs. Siły, które dziś trzęsą światem, to zdaniem wielu populizm i nostalgia za powrotem do minionych horyzontów, przywilejów i wygód. Trzeba będzie stawić im czoło i to bez zbędnej zwłoki, pomagając innym zrozumieć siły, które narodzą się w świecie jutra. Świecie, w którym mosty przydadzą się bardziej niż mury; świecie, który można budować na dialogu ludzi żyjących...
Ceniony krakowski organista Marek Stefański, jeden z najwybitniejszych współczesnych organistów, zabiera nas w pasjonującą muzyczną podróż dookoła świata. W swoich rozmowach z muzykologiem Mateuszem Borkowskim, wirtuoz organów opowiada o swoich artystycznych przygodach na pięciu kontynentach. Przepełnione zabawnymi anegdotami spotkania z muzyką są nie tylko okazją do poznania historii i tradycji wyjątkowych miejsc, ale przede wszystkim możliwością zetknięcia się z interesując...
Justyna Dąbrowska zadaje swoim Mistrzom fundamentalne pytania o to, co w życiu najważniejsze, skąd czerpią pogodę ducha i witalność. Umie słuchać, a rozmówcy to doceniają. Hanna Krall pisała: spieszmy się mądrze żyć – zdają się mówić bohaterowie książki Justyny Dąbrowskiej. Są nimi: Kazimierz Kutz, Danuta Szaflarska, Henry Z. Lothane, Magdalena Fikus, Joanna Gomułka, Andrzej Mencwel, Edward Pałłasz, Karol Modzelewski, Zofia Rosińska, Zygmunt Bauman, Aleksandra Jasińska-Kania,...
W swoich esejach Sebastian Duda podejmuje interpretację wybranych dzieł literackich, w których szuka odpowiedzi na intrygujące go pytania teologiczne. Uważnie czyta Miłosza, Leśmiana i Białoszewskiego, wnika w głąb wątpliwości nękających Jerzego Nowosielskiego, zajmuje swoją pozycję wobec okrzyku, który Dostojewski włożył w usta Iwana Karamazowa: „Zwracam Bogu bilet!”. Polemizuje też z interpretacjami, w których dzieła Tolkiena i Lewisa odczytuje się w duchu chrześcijańskim...
Prezentuję Państwu trzecią część moich felietonów. Większość zamieszczonych w tej książce tekstów poświęciłem wybitnym twórcom (Rafał Pomorski, Paweł Steller, Emanuel Imiela, Stanisław Szukalski, Jan Wysocki, Paweł Wróbel), naukowcom (Andrzej Brożek, Ludwik Musioł, Adolf Dygacz, Jerzy Szydłowski) i kapłanom (Teofil Bromboszcz, Ludwik Skowronek, Emil Szramek) działających w XX wieku w Katowicach. Wśród zasłużonych dla miasta nie mogło zabraknąć sylwetek przedstawicieli życia m...
Dziesięć wyjątkowych kobiet ze Śląska. Każda osiągnęła wielki sukces. Piosenkarki Anna Wyszkoni, Katarzyna Groniec i Kasia Moś, Miss Polonia Karina Wojciechowska, aktorka Jolanta Fraszyńska, bizneswoman Marta Frank, pisarka Anna Diewit-Meller, prezenterki i dziennikarki Agnieszka Hyży i Anna Popek oraz finalista Master Chefa Kinga Paruzel – wszystkie bohaterki tej książki podkreślają, że Śląsk zajmuje w ich sercu ważne miejsce. Dziesięć niezwykłych rozmów, dzięki którym pozna...
Zdaję sobie sprawę, że lektura nie nastraja optymistycznie, że książka jest rodzajem kroniki agonii, ale trudno - moim celem jest przede wszystkim przedstawienie sytuacji i kierunku jej ewolucji, ponieważ warunkiem podjęcia skutecznego remedium - o ile jest ono jeszcze w ogóle możliwe - jest trafna diagnoza. Być może z tego powodu książka wzbudzi sprzeciw, zwłaszcza wśród ludzi przekonanych, że wszystko powinno się zakończyć wesołym oberkiem...
Procesy przeciw pornografii literackiej, a później również filmowej i artystycznej, które rozpoczęły się od słynnej sprawy Pani Bovary i trwały przez prawie cały wiek XX, dotykają problemu prawnych, formalnych i gatunkowych wyznaczników pornografii. Czy dzieła pornograficzne mają jakąś wspólną cechę? Pomimo rozlicznych problemów definicyjnych można wyodrębnić jedną – pornografia nie jest i nie była nigdy formą seksualności spotykaną w naturze. Innymi słowy – pornogr...
Esej „Środkowowschodnie rewizje” Jurija Andruchowycza przełożyła Lidia Stefanowska. Kolejne wydanie słynnego polsko-ukraińskiego dwugłosu, który wpłynął na sposób opowiadania o Europie Środkowo-Wschodniej. Czułość dla obrazów rozpadu, melancholijne opisy przywiązania do tymczasowości, historie zwykłych ludzi układane przez wielką historię, zaduma nad granicami wewnątrz granic i poza nimi. To wszystko składa się na przenikliwy intelektualny atlas naszej części świata, jednoc...
Książka „Kobieta na językach” to publikacja prezentująca żeńskie formy nazw zawodów i funkcji. Pokazuje, jak język polski jest różnorodny, jak ewoluuje – zmienia się wraz z rzeczywistością, w jakiej żyjemy. Jest kolejnym głosem propagującym feminatywy w drodze do zmniejszenia, czy wręcz całkowitego zlikwidowania asymetrii w języku.Poza wykazem słów, zawiera również przykłady użycia niektórych wyrazów w zdaniu, czyli odmianę przez przypadki.Książka może być wykorzystana jako e...
Długo oczekiwane polskie wydanie jednego z najsłynniejszych podręczników dotyczących sztuki operatorskiej na świecie. Klasyka i ogromna porcja nowoczesnej wiedzy zarazem, gwarantowana osobą autora - cenionego w świecie filmowca. Książka jest tak bardzo znana w Polsce pod oryginalnym tytułem, że wydawnictwo zdecydowało się zachować go w polskiej wersji językowej. Kontynuacja linii programowej wydanictwa, które publikując "Cinematography. Sztukę operatorską" ściśle odpowiada na...
Janusz Drzewucki nie jest strażnikiem literackiego Parnasu ani Panteonu. W szkicach o polskiej prozie ostatnich dziesięcioleci porusza się według własnych upodobań, nie próbując przy tym walczyć z ustalonymi hierarchiami. Po prostu ma własne zdanie, ma pisarzy, których twórczość regularnie monitoruje. I właśnie ten spokój pozwala mu na zbliżenie do obrazu obiektywnego. Dlatego nie posługuje się zapożyczonymi etykietkami, ani nie tworzy własnych. Jego talent krytyczny sprawia,...
Nowa, szokująca książka syna Pablo Escobara, ujawniająca nieznane kulisy powstania największej potęgi narkotykowej historii. W swojej drugiej książce Juan Pablo Escobar powraca do mrocznych wydarzeń sprzed lat, które legły cieniem na jego życiu i na historii jego kraju. Oddaje głos potomkom ofiar swojego ojca, jego sojusznikom i największym wrogom, by móc spojrzeć na znane fakty z innej perspektywy. Biorąc pod lupę sposoby i środki, jakich Escobar użył, żeb...
„Książka Krzysztofa Siwczyka jest, jestem o tym najgłębiej przekonany, istotnym projektem zmierzenia się z «metafizyką codzienności» (ze «sprawami – jak powiada Autor – bieżącej metafizyki»). Ale w jej wymiarze szczególnym – takim, który odnosi się do egzystencjalnych warunków «bycia-w-kulturze», do czytania i pisania, do życia (także) słowem i tekstem. Do zmagania się – na przykład – z «przemocą fabuł» i z «przemocą interpretacji siebie», ze «zjełczałą fantazją» albo z porz...
Pamiętnik poety jest zbiorem radiowych gawęd, opowieści, które na łamach Radia Wolna Europa Kazimierz Wierzyński roztaczał przed słuchaczami. W niewielkich objętościowo, liczących trzy do czterech stron maszynopisu gawędach nadawanych z Nowego Jorku do kraju pisarz wspominał okres od 1907 roku, kiedy będąc uczniem Gimnazjum w Stryju napisał swój pierwszy w życiu wiersz do września 1939 roku, gdy wyjechał z Polski. Własna twórczość poetycka stanowiąc osnowę całego tomu była do...
„«Książkę o Sycylii» Jarosława Iwaszkiewicza przeczytałem od razu dwukrotnie […]. Starałem się prześledzić poszczególne wątki. Trzy główne występują już od samego początku. A więc rozważania estetyczne. Obok nich wątek refleksji historycznych, społecznych i politycznych i wreszcie nić wspomnień osobistych. Który z wątków najważniejszy? Który z nich dominuje? Oczywiście zdaję sobie sprawę, że samo sformułowanie takich pytań jest niezbyt szczęśliwe. Splatają się przecież te wąt...
Betonowe przydomowe grzybki, łabędzie z opon, rycerze i dinozaury z nakrętek i śrubek, galanteria religijna – to, co dla jednych jest nieinteresującym wykwitem bezguścia i szmiry, dla Olgi Drendy stanowi fascynujący materiał do badań nad polską innowacyjnością. Autorka, nawiązując do najlepszych tradycji rodzimej antropologii, w wernakularnej twórczości dostrzega przede wszystkim nieskrępowaną wyobraźnię, swobodne podejście do norm estetycznych i religijnych, szczyptę sen...