W polskiej kulturze filmowej Jackiewicz stanowił zjawisko barwne i wyraziste, przede wszystkim ze względu na bogactwo zainteresowań oraz śmiałość w łączeniu ich w oryginalną, choć niejednokrotnie dyskusyjną, myśl na temat współczesnej kultury. Przypomnienie jego poglądów, ponowny nad nimi namysł, pozwalają spojrzeć na tę niezwykle wszechstronną twórczość z dystansu, który zawarte w niej sądy, tezy i myśli poddaje refleksji, czasem rewizji czy wręcz negacji, jednak z pewnością...
Tylko dlatego, że zamknęliśmy drogę do wewnętrznego świata wolności, świat zewnętrzny stał się bezwzględny w egzekwowaniu zapłaty. Niewolnictwem jest dalsze życie w sferze, w której istnieją rzeczy, ale ich znaczenie jest przesłonięte.
Życie w jednej tylko połowie świata jest złe, gdyż kończy się nagle, wyraźnie niespełnione, podaje nam swoją czarę, ale nie oferuje jej zawartości.
Najnowsza książka niemieckiego historyka idei Rüdigera Safranskiego (ur. 1945) traktuje o czasie w najróżniejszych postaciach. Safranski, badacz niemieckiego romantyzmu, a także współczesnej niemieckiej filozofii, od tej właśnie strony podchodzi do doświadczenia czasu, a matematyczno-fizyczna interpretacja temporalności nie gra tu głównej roli. Czas przeżywamy poza pomiarami za pomocą zegarów pewnej liniowej, jednokierunkowej wielkości. Jego żywe doświadczenie, opisywane w po...
Anna Dymna, Katarzyna Grochola, Marek Kondrat, Wojciech Mann, Monika Olejnik, Olga Tokarczuk, Grzegorz Turnau, Ks. Jan Twardowski, Stanisław Tym – rozmówcy Jana Strzałki – wszyscy pozytywnie „zakręceni” na punkcie swoich zwierzaków. Kochają je ponad wszystko, uwielbiają opowiadać o ich niezwykłej mądrości i dyskutować o wyższości psa nad kotem. Sypiąc anegdotami roztaczają radość, ciepło i humor. Snując refleksje próbują dotknąć niezwykłej tajemnicy naszego obcowania ze zwier...
Myśląc o animacji jako rozwijającym się elemencie kultury, ekonomii i technologii, musimy traktować ją przede wszystkim w kategoriach procesu komunikowania społecznego, na drugim miejscu stawiając wartości artystyczne. Animacja w ujęciu rynkowym, podobnie jak inne elementy kultury, była i jest produktem. A skoro tak, musi ona podlegać regułom gry rynkowej. Tak było w całym okresie jej rozwoju (ci co tego nie rozumieją, nie odnoszą sukcesów finansowych). Granica między filmem...
Ambicja pedanta jest prosta. Chce gotować smaczne, pożywne potrawy, nie chce zatruć przyjaciół i zamierza wzbogacać, powoli i z przyjemnością, swój kulinarny repertuar. Jest surowym krytykiem dla siebie i innych, wie, że nigdy nie będzie wymyślać własnych przepisów (choć może, w przypływie entuzjazmu, zmienić ulubione składniki), przeciwnie, woli śledzić receptury innych. To właśnie w analizowaniu ich przepisów przejawia się jego pedanteria. Jak drobna, dokładnie, powinna być...
„Większości z nas udało się dotąd poznać księdza Jana Kaczkowskiego z książkowych wydań Jego autorskich kazań, licznych telewizyjnych wywiadów z Jego udziałem i reportaży o hospicyjnej działalności. Z tych przekazów wyłania się portret niezwykłego człowieka, który w szybkim czasie stał się jednym z najpopularniejszych duchownych w naszym kraju. Z doświadczeń tych, którym dane było poznać Go osobiście, narodziła się książka „Kaczkówki w sercu i kieszeni”. To pozycja nieco inn...
Ks. Jan Kaczkowski nie obrażał się, gdy nazywano go onkocelebrytą. Przeciwnie – świadomie wykorzystał swoją chorobę i wiedzę zdobytą przy pracy w hospicjum, aby zwrócić naszą uwagę na rolę medycyny paliatywnej. To dzieło wieńczy książka Żyć aż do końca – rzetelny, ale też pełen ciepła i empatii przewodnik po chorowaniu i umieraniu. Ks. Jan przekazuje w nim solidną dawkę wiedzy cennej dla samych chorych i ich bliskich, jak również lekarzy i personelu medycznego.
Zwrot polityczny to książka-manifest znanego krytyka literackiego i dramaturga. Podsumowuje przemiany ostatnich lat w polskiej literaturze, teatrze i sztukach wizualnych. W charakterystycznym dla siebie stylu autor atakuje burżuja. Dzisiejszy burżuj to postmodernista-nihilista. „Zwrot polityczny” jest cięciem. Na napiętej tkance kultury, spójnej liberalno-konserwatywnej anatomii, pojawiła się rysa. Z niej sączy się to coś. Bliskie społecznej gorączce, oddające się we władani...
"Cygańszczyzna w naszym kraju zmierza bardzo powoli do swego kresu, do zaniku, do rozpłynięcia się wśród obcych. Długa to jeszcze droga, ale wiele zdaje się wskazywać na to, że dzień dzisiejszy jest już jej początkiem. Czy ta zła wróżba się spełni? Czy zagrożenie to potwierdzają — jak twierdziła kiedyś Papusza — gwiazdy z dyszla Cygańskiego Wozu? Nie wiem. Wiem tylko, że odwieczne dzieje cygańskie stanowią jedno z najbardziej nieprawdopodobnych zjawisk wśród ludów Europy. I ż...
Na książkę składają się rozmowy Federico Felliniego z włoską dziennikarką i eseistką Ritą Cirio. Swobodne, czułe i ironiczne wypowiedzi Felliniego dotyczą całej jego bujnej biografii. Wyłania się z nich magiczna, wzruszająca wizja nieistniejącego już kina, a także jedyny w swoim rodzaju portret wielkiego Rzemieślnika i Artysty.
Pierwsza w Polsce obszerna monografia poświęcona jednej z najciekawszych kinematografii na mapie światowego kina. Autor opisuje w niej najważniejsze nurty tematyczne i środki artystyczne, które mają wpływ na niepowtarzalny, osobny charakter islandzkich filmów. Pokazuje między innymi, w jaki sposób filmowcy stosują strategię wykorzystywania kina w propagowaniu krajobrazów Islandii w wymiarze turystycznym; wyjaśnia też, jak islandzkie filmy gatunkowe (np. kino drogi, czarna kom...
Książki z serii Teatr publiczny. Przedstawienia przedstawiają subiektywną, nieoczywistą historię teatru. Wybrane przedstawienia teatralne i poruszane w nich kluczowe tematy, opisane zostają z nadzieją,że z opisu wyłoni się nie tylko możliwie rozległa historia teatru w danym okresie, ale także historia ówczesnego życia publicznego. Druga książka poświęcona jest wiekowi XIX.
Zamierzaliśmy stworzyć publikację, która – mimo skromnej objętości – opowie o fenomenie węgierskiego kina z dwóch punktów widzenia. Pierwszy, krytyczny, reprezentują eseje węgierskich badaczy filmu, Györgya Bárona, Gábora Gelencséra, Lóránta Stőhra i Balázsa Vargi, będące analizą istotnych dla dzieł tamtych lat aspektów politycznych, historycznych, stylistycznych czy wreszcie wpływu Nowej Fali na odradzające się kino węgierskie. Kontekst artystyczny nie był jednak jedynym, kt...
Ściśle prywatnie: Napisawszy dużo w życiu, nigdy sobie nie wyobrażałem, żebym kiedykolwiek mógł zasiąść do napisania tego artykułu. Wiedza bowiem, a wyobraźnia o wiedzy, to są dwa różne kontynenty, oddzielone oceanem. Oceanu niepodobna przekroczyć za pomocą muskułów własnego ciała. A więc, każdy wie, że umrze. To jednak, co nazywa wyobraźnią śmierci własnej, w istocie nie jest żadną wyobraźnią, a tylko schematem podręcznika szkolnego geografii. Gdzieś, tam, gdzie nigdy nie by...
Muszę się zastrzec, że nie wiem, czy człowiek posiada duszę, a w każdym razie, czy wszyscy ludzie posiadają dusze. Swojej nie zawsze jestem pewna. Sądzę natomiast, że jedyną szansą człowieka i jego jedynym wdziękiem jest pretendowanie do duszy, choćby to było pretensją na niczym nie opartą. Bez niej, bez tej nostalgii, aby być "obrazem Boga", niezależnie od tego, czy to jest możliwe czy tylko urojenie, człowiek biologiczny staje się niewydarzoną karykaturą zwierząt. Barbara T...
Jerzy Prokopiuk to znany religioznawca, filozof, psycholog, gnostyk, antropozof. Jest on również tłumaczem dzieł znanych wielkich filozofów m.in. Junga, Freuda, Webera i popularyzatorem literatury humanistycznej, głównie ezoterycznej, religioznawczej, filozoficznej i psychologicznej. Napisał niemal pięćset esejów, artykułów i wywiadów publikowanych w periodykach naukowych i w prasie kulturalnej. W swoim dorobku ma również kilkadziesiąt wystąpień radiowych i telewizyjnych, set...
Biorąc teraz, po latach, do ręki książkę Aleksandra Fiuta, odczuwam pewną niewygodę. Nie jest ona jednolita i składa się z rozmów prowadzonych ze mną w różnych okolicznościach. Nikt nie chce uwierzyć, że pierwsza część pochodzi z roku 1979 i była nagrana w sześciu sesjach po godzinie każda, wcale nie w celu wydania tego w książce, ale po prostu dla wyzyskania w pracy badawczej mego interlokutora. Potem zgodziłem się na opublikowanie tych rozmów. W innych częściach profesor F...
„Krzysztof Ćwikliński ma dar zwięzłego i jasnego tłumaczenia spraw bynajmniej nie prostych. Jego studia czytać mogą więc nie tylko odbiorcy profesjonalni, humaniści, lecz również oczytani laicy, miłośnicy literatury nowoczesnej. Zresztą, trzeba podkreślić, autor zawsze buduje dla swych analiz utworów Bobkowskiego interesujący kontekst. […] Na tle dość obfitej już literatury polonistycznej na temat Bobkowskiego teksty Krzysztofa Ćwiklińskiego wyróżniają się przede wszystkim to...
„[Książka ta] jest pierwszym tak obszernym opisem biografii autora Wojny i sezonu oraz jego twórczości powstałej po roku 1945. Autor dotarł do wielu mało znanych faktów z życia Pawlikowskiego, zbadał jego rozproszone, często trudno dostępne teksty, dotarł do materiałów archiwalnych […]. Znakomicie i zajmująco scharakteryzował specyfikę oraz oryginalność tworzonych przez Pawlikowskiego dzieł, polegającą w znacznej mierze na świadomej kontynuacji tradycji gawędy szlacheckiej, k...
Maria Simma (1915-2004) to prosta wieśniaczka z Austrii, która miała łaskę kontaktu z duszami czyśćcowymi. Trzykrotnie usiłowała wstąpić do klasztoru, ale ze względu na stan zdrowia za każdym razem spotykała się z odmową. Od 1940 r. zaczęła mieć widzenia dusz czyśćcowych. Widzeniom tym towarzyszyły dotkliwe cierpienia fizyczne. Teolodzy i psychiatrzy wielokrotnie badali Marię Simmę i nie dopatrzyli się śladów oszustwa czy choroby psychicznej. W rozmowie z dziennikarzem Nicki...
W książce Żydzi czy Polacy Ruta Pragier przeprowadza wywiady z przedstawicielami trzech pokoleń Żydów. Wybranych bohaterów książki pyta ponownie w 2016 roku: Co to znaczy być dziś Żydem w Polsce i co się zmieniłó w świadomości społecznej? Autorka prowadzi rozmowy w sposób otwarty, bez niedomówień, zadaje trudne pytania, które prowokują rozmówców do osobistych wyznań. Pyta o tożsamość - kim się czują, Żydami czy Polakami? Pyta - czy Polacy są antysemitami? Odpowiedzi pada...
W poprzednim tomiku esejów skupiałam się na szeroko pojętym zjawisku politycznej poprawności, odnotowując, jak się ono objawia w Polsce i za granicą. Sześć lat później stwierdzam, że nic - prócz wyraźnie większego stopnia powszechnego uwrażliwienia na jego przejawy w Polsce - się nie zmieniło. W obecnym zbiorze więc, choć o poprawności politycznej oczywiście też jest mowa, skupiam się na innych sprawach - choć nie całkiem innych, w mierze, w jakiej wolno powiedzieć, że chodzi...
Rozmowy ze starymi ludźmi są fascynujące. Ponieważ starzy ludzie są szczerzy - uważa Justyna Dąbrowska. Niczego nie rozgrywają, walą prosto z mostu. A ja pytam o sprawy fundamentalne. O miłość, nadzieję, wiarę, sens życia. O to co jest warte starania, a co można sobie darować. O przemijanie. O szykowanie się do ostatniej drogi. Rozmawiam z moimi autorytetami, m.in. z księdzem Adamem Bonieckim, Julią Hartwig, Krzysztofem Pomianem, Zulą Wielowieyską. Ci rozmówcy to mistrzowie ż...
