Biografie i wspomnienia - książki, ebooki i audiobooki

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność

Popularne kategorie

Wszystkie kategorie

Promocja
okładka Maryja. Ilustrowana biografia Najświętszej Maryi Panny, Ebook | Andrzej Zwoliński

Ilustrowana biografia najważniejszej kobiety świata, której "tak" odmieniło losy ludzkości. 384 kolorowe strony, ponad 170 kolorowych ilustracji Po biografiach Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny - Św. Józefa, oraz Namiestnika Chrystusowego - św. Piotra, znany teolog, ks. prof. Andrzej Zwoliński, kierownik katedry Katolickiej Nauki Społecznej, pochylił się nad biografią Królowej Nieba i Ziemi - Najświętszej Maryi Panny. Sięgnął po apokryfy, wielkie objawienia (Marii z Agr...

Promocja
okładka Nie opuszczam rąk, Ebook | Małgorzata Czyńska

Uznawany za jednego z najważniejszych polskich artystów współczesnych zdobył sławę w kraju i zagranicą. W swojej twórczości wychodzi poza blejtram, dosłownie i w przenośni – maluje światłem i betonem, przełamuje schematy, przekłada rzeczywistość na język obrazu i przestrzeni. Leon Tarasewicz w rozmowie z Małgorzatą Czyńską opowiada o swojej białoruskiej tożsamości i skomplikowanych stosunkach Białorusinów z Polakami, o fascynacji naturą i zwierzętami, zwłaszcza kurami, k...

Promocja
okładka Jak zdobywaliśmy Pomorze, Ebook | Michał Wójcik, Ewa Winnicka, Cezary Łazarewicz, Marta Grzywacz, Magdalena Grzebałkowska, Artur Domosławski

Zbiór reportaży o historii, którą przez lata tłumiono, przemilczano i mitologizowano. Domosławski, Grzebałkowska, Grzywacz, Łazarewicz, Winnicka, Wójcik. Sześcioro reporterów przygląda się przełomowemu momentowi, w którym niemieckie Rügenwalde i jego okolice stają się polskim Darłowem, Sławnem, Buszynem... Korzystając z pamiętników, relacji, dokumentów i rozmów, opowiadają o miejscach rozdartych między tym, co utracone, a tym, co się dopiero rodzi. O Niemcach, którzy nie ...

Promocja
okładka Roman Wilhelmi. Biografia, Ebook | Marcin Rychcik

Był nie tylko wielkim aktorem – był również miotanym wątpliwościami człowiekiem.Autorowi udało się pokazać Wilhelmiego bez upiększeń. Opowiada o nim wiele znakomitości polskiej sceny, także jego syn oraz bliscy. Książka zawiera wiele niepublikowanych dotąd zdjęć z prywatnego archiwum rodziny. „Gdyby żył, byłby dzisiaj laureatem wszelkich możliwych nagród, postacią szalenie medialną. Wówczas nie było szansy lansowania się. Dzisiaj czułby się jak ryba w wodzie. Miał ...

Promocja
okładka Polskie morderczynie, Audiobook | Katarzyna Bonda

Książka oparta na faktach. Powstała, aby pokazać, że nic nie jest czarno-białe. Stawia pytania, skąd bierze się agresja i czy jest bariera między nami i bohaterkami nakreślonych portretów. Pomysł napisania „Polskich morderczyń” zrodził się kilka lat temu, gdy jej autorka, Katarzyna Bonda, pracowała jako sprawozdawca sądowy w jednym z ogólnopolskich dzienników. Przed warszawskim sądem toczyło się właśnie kilka procesów kobiet oskarżonych o zabójstwo. Media wykreowały ich w...

Promocja
okładka Król Olch. Wilm Hosenfeld, oficer, który uratował Władysława Szpilmana. Otto von Wächter, generał SS, który ograbił Kraków, Audiobook | Magdalena Ogórek

„Świetnie napisane. Dowiedziałem się więcej o człowieku, który uratował mojego Ojca” – Andrzej Szpilman.Fascynujące śledztwo historyczno-dziennikarskie dotyczące:• przerzutu hitlerowskich zbrodniarzy do Ameryki Południowej• dostępu do Tajnego Archiwum Watykańskiego• niezwykłych losów kapitana Wilma Hosenfelda, niemieckiego oficera, który uratował Władysława Szpilmana, bohatera filmu Romana Polańskiego „Pianista”• ratowania przez Hosenfelda sakraliów z warszawskich kościołów p...

Promocja
okładka Ostatnia caryca Rosji. Jej listy do cara i czasy więzienne, Audiobook | Wierzbiński Maciej

Audiobook "Ostatnia caryca Rosji. Jej listy do cara i czasy więzienne" to klasyczne dzieło, powstałe w 1924 roku, ukazujące sylwetkę oraz sposób myślenia i odczuwania ostatniej carycy Rosji, Aleksandry Fiodorowny Romanowej.

Zachowana korespondencja dowodzi, w jak wielkim stopniu była ona pod urokiem Rasputina. Dalsza część publikacji przybliża ostatnie, tragiczne miesiące życia rodziny carskiej po abdykacji Mikołaja II.

Promocja
okładka Konrad Swinarski. Biografia ukryta, Ebook | Beata Guczalska

Długo wyczekiwana biografia jednego z najwybitniejszych twórców teatru XX wieku Człowiek mit. Nadwrażliwiec i outsider. Wizjoner cierpiący na chroniczny brak zrozumienia. Geniusz teatru. Ubóstwiany i nienawidzony. Do jakiego stopnia potrafił wyreżyserować własny los? Beata Guczalska zderza wciąż żywą legendę Konrada Swinarskiego (1929 –1975) z rzeczywistością. Wykopuje nieznane fakty, rozmawia ze świadkami jego życia. Nie boi się drażliwych tematów, zrzuca swojego bohater...

Promocja
okładka Sklepy cynamonowe, Ebook | Bruno Schulz

„ Sklepy cynamonowe ” to opowieść o rodzinie kupieckiej z małego miasteczka w Galicji, w którym można dostrzec pewne podobieństwa do Drohobycza, z którego pochodził pisarz. Jedną z najważniejszych postaci w utworze jest Ojciec, głowa rodu, kupiec prowadzący sklep z tekstyliami w rynku. Ojciec jest też szalonym eksperymentatorem, żyjącym na pograniczu życia i śmierci, świata realnego i nierzeczywistego. Bohaterem opowiadań, a zarazem narratorem, jest Józef – młody chłopiec, z...

Promocja
okładka Ostatni świadkowie, Ebook | Swietłana Aleksijewicz

W czasie wielkiej wojny ojczyźnianej zginęły miliony radzieckich dzieci. Rosyjskich, białoruskich, ukraińskich, żydowskich, tatarskich, łotewskich, cygańskich, kozackich, uzbeckich, ormiańskich, tadżyckich. Te, które przeżyły, wojny nie zapomniały nigdy. Dla nich to wspomnienie pierwszego papierosa otrzymanego od Niemca, zapach bzu i czeremchy, zabawa w strzelanie, pierwsze grzyby w lesie, kózka, która miała dawać mleko i zapewnić rodzinie przetrwanie. Ale też sprawy, prz...

Promocja
okładka Samotność Portugalczyka, Ebook | Iza Klementowska

Kto rządził w domu António de Oliveiry Salazara, dlaczego Joao Soares został tylko w piżamie, co słychać wewnątrz fortu w Caxias, kogo Eryk zabiera ze sobą do Angoli, dlaczego Kinkas spędzał całe dnie na cmentarzu, a dom Rui przypominał pomnik? Losy Portugalczyków to tylko pretekst, by się przyjrzeć świadomemu lub nie, chcianemu lub nie, warunkowemu lub nie odosobnieniu. To nie Portugalia pięknych wybrzeży i fado, lecz Portugalia podsłuchów, cieni na ścianie, niepewności i ...

Promocja
okładka Nikola Tesla. Władca piorunów, Audiobook | Przemysław Słowiński, Krzysztof K. Słowiński

CZŁOWIEK, KTÓRY WYMYŚLIŁ WIEK DWUDZIESTY. Bez jego wynalazków nie byłoby prądu przemiennego, turbin w elektrowniach wodnych, pilota do telewizora, robotów przemysłowych a nawet... radia czy telefonii komórkowej. Genialny i zazdrosny, skonfliktowany z Marconim – o wynalazek radia, z Edisonem – praktycznie o wszystko: o zasady, pieniądze i podpatrzone wynalazki. Nominowany do nagrody Nobla, nigdy jej nie otrzymał. Podobno komitet noblowski zdecydował tak, by nie drażnić innych ...

Promocja
okładka Listy Ojca Pio. Tom II. , Ebook | Ojciec Pio, Raffaelina Cerase

WSZYSTKIE LISTY OJCA PIO PO RAZ PIERWSZY TŁUMACZONE Z ORYGINAŁU!Ojciec Pio, powszechnie znany i podziwiany kapucyński kapłan, w odróżnieniu od wielu innych świętych nie napisał w swoim życiu żadnego teologicznego traktatu czy pobożnościowych rozważań. Nie prowadził również dziennika. Jedynymi pismami, jakie pozostały po Świętym z Pietrelciny, jest niezwykle obfita korespondencja, w której dzieli się on z adresatami swoją znajomością rzeczywistości duchowej. Znaczna część kore...

Promocja
okładka Żeromski. Dzieje grzechów, Audiobook | Iwona Kienzler

Stefan Żeromski jeszcze za życia był traktowany jak żywa legenda i otoczony niebywałym szacunkiem. Nadano mu miano patrona pokolenia inteligencji polskiej, które budowało przedwojenną, niepodległą Rzeczpospolitą. Jednak życiorys autora „Ludzi bezdomnych” bywał niejednokrotnie zafałszowywany, i to nie tylko przez biografów z czasów PRL-u czy cenzurę, ale również przez jego najbliższych krewnych.Najnowsza publikacja Iwony Kienzler poświęcona jest tytułowym „grzechom” Żeromskieg...

Promocja
okładka Naku*wiam zen, Ebook | Maria Peszek

Kiedy Maria w kryzysie życiowym i twórczym przychodzi do Jana po pomoc, ten nagle ma zawał i prawie umiera. Zanim umrze, dobrze byłoby jednak dowiedzieć się kilku rzeczy...Szczera do bólu, porywająca książka o nieszablonowej relacji dwojga wybitnych artystów, którzy są także ojcem i córką. Zderza się w niej absurd i powaga, euforia i rozpacz, rzeczy święte i puszczanie bąków. Jest też o przyzwoitości w sztuce i w życiu. I o wolności.Rozmawiają o najważniejszych sprawach: miło...

Promocja
okładka Henryk, Ebook | Wojciech Karpiński

Henryka Krzeczkowski (1921–1985) to oficer komunistycznego wywiadu i mentor młodych konserwatystów, wychowanek żydowskiego gimnazjum i członek redakcji katolickiego „Tygodnika Powszechnego”, który zmieniał nazwiska i fabularyzował swój życiorys, będąc przy tym człowiekiem prawym i konsekwentnym. Książka Karpińskiego w mistrzowski sposób pozwala dociec, kim był Henryk Krzeczkowski, zrozumieć, na czym polegała siła jego oddziaływania i życiowa strategia, w której zmyślenie skry...

Promocja
okładka Diwa. Opowieść o Marii Callas, Audiobook | Daisy Goodwin

Historia romansu najwybitniejszej śpiewaczki operowej i jednego z najbogatszych mężczyznW wytwornym i bezwzględnym świecie opery Maria Callas była znana jako la divina: boska. Dzięki wspaniałemu głosowi, naturalnemu zamiłowaniu do dramatyzmu i zniewalającej urodzie została ulubienicą najznamienitszych światowych scen. Ale na sławę musiała zapracować: wychowana w okupowanej przez nazistów Grecji przez matkę, która czerpała zyski z jej talentu, wcześnie nauczyła się chronić prz...

Promocja
okładka Wśród mistrzów i przyjaciół, Ebook | Krzysztof Pomian

Autobiografia Krzysztofa Pomiana (ur. 1934 w Warszawie), historyka idei i filozofa kultury, jednego z najwybitniejszych postaci w polskiej i europejskiej République des Lettres.Od "wściekłych" października 1956, Leszka Kołakowskiego i Uniwersytetu Warszawskiego, poprzez rok 1968, intelektualny Paryż ostatnich dekad XX wieku, Gallimarda, "Le Débat", Kota Jeleńskiego, "Kulturę" Jerzego Giedroycia, Solidarność, Einaudiego, Wenecję, aż po przełom roku 1989, Europę, jej narod...

Promocja
okładka Stuhrowie. Historie rodzinne, Audiobook | Jerzy Stuhr

Historia rodziny Stuhrów czytana przez samego Autora oraz Macieja i Mariannę Stuhrów! W drugiej połowie XIX wieku pradziadek Jerzego Stuhra – Leopold – przyjeżdża do Krakowa, gdzie kupuje kamienicę w Rynku Podgórskim i zakłada restaurację. Od tego czasu w pasjonującej historii krakowskiej rodziny Stuhrów mieszają się wątki polskie, austriackie, czeskie i węgierskie. Opowieść doprowadzona do dnia dzisiejszego pokazuje jak rodzinna historia obecna jest w życiu rodziny i kszt...

Promocja
okładka Mistrzowie polskiego kabaretu, Audiobook | Sławomir Koper

Kiedy przycisną nas bieda, kryzys i ból istnienia, na przekór wszystkiemu uciekamy w świat żartu i beztroski. Ruszamy do kabaretu, by zobaczyć, jak artyści kpią w żywe oczy z tych, którzy zgotowali nam kłopoty. Jest tam wszystko: piosenka, poezja i pieprzny dowcip. Nie dziwota, „kabaret” to przecież nazwa zestawu naczyń z przyprawami – sól z pieprzem, coś dla smaku. Dla każdego coś miłego.Polski kabaret mocno się zmienił przez ponad stulecie swojego istnienia. Zaczęło się od ...

Promocja
okładka Goebbels. Dzienniki. Tom 3: 1943-1945, Ebook | Goebbels Joseph

Joseph Goebbels (1897-1945), minister oświecenia narodowego i propagandy Rzeszy, budzi jednoznaczne skojarzenia. To jedna z najbardziej złowrogich postaci w historii XX wieku, symbol kłamstwa, cynizmu i manipulacji. Więcej nawet - morderca "zza biurka". Jego pomysły propagandowe wzniecały nienawiść i nawoływały do przemocy, prowadząc do tragedii milionów ludzi. Goebbels uniknął ludzkiej odpowiedzialności za swoje przewiny, wybierając samobójczą śmierć. Pozostawił jednak swo...

Promocja
okładka Zawsze ten sam, Audiobook | Szpilka Artur

W wieku trzech lat stracił ojca. Mając kilkanaście trafił do domu dziecka. Był chuliganem Wisły Kraków i wicemistrzem Europy w boksie. Kilkukrotnie otarł się o śmierć. Siedział w więzieniu. Zmagał się z uzależnieniem od hazardu, narkotyków. Miał depresję. Pewnego dnia skręcał sznur, tak jak jego ojciec. Oto historia Artura Szpilki. Pierwszej sportowej gwiazdy social mediów w Polsce i ostatniego Polaka, który walczył o mistrzostwo świata kategorii ciężkiej. Opisana przez Hube...

Promocja
okładka Single z Żoliborza, Ebook | Marek Niedźwiedzki, Piotr Stelmach

Od Beatlesów do Maanamu i od Republiki do The Cure! Wspólny projekt dwóch kultowych dziennikarzy muzycznych, Marka Niedźwieckiego i Piotra Stelmacha, o singlach, czyli przebojach dla nich najważniejszych. To utrzymane w prywatnym, osobistym tonie rozmowy pełne ciekawostek o piosenkach i ich wykonawcach, słowem – subiektywna historia muzyki XX i XXI wieku. Obok rozdziałów poświęconych poszczególnym artystkom i artystom w książce znajdziemy też tematy przekrojowe. Na przykład...

Promocja
okładka Wojownik. Rafael Nadal i jego królestwo, Ebook | Christopher Clarey

Rafa Nadal bez tajemnic.Dwa razy triumfował na trawie Wimbledonu i zdobył sześć tytułów Wielkiego Szlema na twardych kortach. Ale to mączka była dla Rafaela Nadala tym, czym woda dla Michaela Phelpsa: to na niej pokazywał pełnię swych możliwości i niszczył rywali potężnym forehandem oraz nastawieniem godnym gladiatora.Christopher Clarey, jeden z najwybitniejszych autorów piszących o tenisie, zajmował się karierą Nadala, od kiedy ten skończył 17 lat. Czerpiąc informacje z rozm...

Co znajdziesz w kategorii: Biografie i wspomnienia

Co to jest książka biograficzna?

Książki biograficzne to dzieła opisujące życie, karierę, osiągnięcia jakiejś znanej postaci lub popularnej osoby, na przykład muzyka, polityka czy sportowca. Niektóre z tych tytułów są fabularyzowane, inne nie. W przeciwieństwie do autobiografii, ebooki biograficzne napisane są z perspektywy osoby trzeciej, opisującej daną postać. Z kolei autobiografie to historie tworzone przez same osoby w nich opisywane - znajdziecie w nich zatem wiele osobistych opowieści oraz pierwszoosobową formę narracji. Czasami biografie skupiają się na osobach lub wydarzeniach kontrowersyjnych - innym razem na tych najbardziej cenionych i lubianych. Sensację wywołał na przykład debiut literacki Jennette McCurdy, “Cieszę się, że moja mama umarła”. Ten pełen emocji zapis zmagań z toksyczną matką, zaburzeniami odżywiania i uzależnieniami jednej z najbardziej znanych współczesnych amerykańskich dziecięcych aktorek. Nie zawsze jednak biografie lub autobiografie opierają się na tak trudnych zwierzeniach i wspomnieniach.

Z czego składa się biografia?

Jakie elementy składają się na ciekawe biografie? Przede wszystkim wciągająca, często wielowątkowa historia odmalowująca obraz człowieka z krwi i kości - z jego radościami i smutkami, problemami i sukcesami. Często dzieła te opierają się na wspomnieniach - czy to samej opisywanej osoby, czy jej przyjaciół, znajomych, rodziny, bliskich. Dzięki temu otrzymujemy w miarę możliwości jak najbardziej pełny obraz życia, do którego poznania zostajemy zaproszeni. Nierzadko dzięki temu poznajemy inne, czasem zaskakujące oblicze danej osoby, odmienne od tego, co znamy z mediów czy opinii społecznej. Najlepsze książki biograficzne często opierają się na sytuacjach, które są czytelnikom zupełnie nieznane lub niewyobrażalne. Tak dzieje się na przykład w wypadku tytułu “ Czesałam ciepłe króliki. Rozmowa z Alicją Gawlikowską-Świerczyńską” Dariusza Zaborka. Ta lekarka i więźniarka obozu w Ravensbrück opowiada historię o niesamowitym optymizmie, który udało się jej utrzymać nawet pomimo tragicznych warunków obozu koncentracyjnego. W wieku 92 lat zdecydowała się opowiedzieć Zaborkowi o swoim życiu, dzięki czemu otrzymujemy poruszający obraz o życiu silnej, odważnej i niezależnej kobiety. Ebook z tym wywiadem znajdziecie na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.

Jakie są rodzaje ebooków biograficznych?

Na Woblink znajdziecie wiele różnych rodzajów biografii literackich skupiających się na osobach o różnych zawodach, pochodzeniu czy żyjących w zupełnie odmiennych od dzisiejszych warunkach. Wiele tego typu dzieł odmalowuje portrety artystów i twórców. W tej grupie znajdziecie chociażby historię życia Kory zatytułowaną “Się żyje. Kora. Biografia” napisaną przez Katarzynę Kubisiowską. Z kolei autobiograficzna “My Love Story. Autobiografia” została spisana przez samą Tinę Turner. Nie tylko ta wielka piosenkarka wzięła sprawy w swoje ręce, gdy przyszło do opowiedzenia historii swojego życia. Taką drogą poszli także Dave Grohl, muzyk, lider zespołu Foo Fighters, w swojej książce “The Storyteller. Moje historie. Opowieści o życiu i muzyce” czy Woody Allen w “A propos niczego. Autobiografia”. Specyficzny rodzaj autobiografii przedstawił w swoim dziele “Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia” chiński artysta Ai Weiwei, przeplatając własne doświadczenia i wspomnienia z historią swojego ojca oraz kontekstem przemian, jakie miały miejsce w Chinach w ciągu kilku ostatnich dekad. Ciekawą perspektywę biografii artysty proponuje także Natalia Budzyńska w swoim dziele “Witkiewicz, ojciec Witkacego”. Opisuje ona bowiem życie znanego malarza, krytyka sztuki oraz pisarza, ojca Witkacego, twórcy architektonicznego stylu zakopiańskiego, o którym czasem zapomina się, mówiąc głównie o jego synu. Wśród ważnych biografii polskich artystów znajdziecie także książkę Moniki Śliwińskiej “Wyspiański. Dopóki starczy życia”. Dzięki danym zebranym w archiwach, rodzinnych dokumentach, listach i pamiętnikach Śliwińskiej udaje się zrekonstruować mało znanego, prywatnego Wyspiańskiego, który ściga się z własną śmiercią, najbardziej intymne wiersze pisze o żonie i gorączkowo szuka sposobu, by dostąpić artystycznego spełnienia i nieśmiertelności. Cennym źródłem wiedzy są także biografie świętych (hagiografie). Dotyczą one zarówno postaci historycznych (na przykład “Ignacy Loyola. Sam i na piechotę”), jak i współczesnych (jak “Siostra Faustyna. Biografia świętej”). Wiele z nich dotyczy także świętych papieży, w tym Jana Pawła II - tutaj znajdziecie chociażby “Pontyfikat na czasy zamętu. Jan Paweł II wobec wyzwań Kościoła i świata” o. Macieja Zięby lub “Niezapomniany. Jan Paweł II we wspomnieniach przyjaciół i współpracowników” Włodzimierza Rędziocha. Te i wiele innych biografii oraz autobiografii znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).

Najlepsze książki biograficzne i autobiograficzne

Wiele popularnych biografii i autobiografii opowiada historie osób rozpoznawalnych na całym świecie, odkrywając nieznane lub przemilczane wcześniej elementy ich życia. Biografie sławnych ludzi zawierają w sobie także między innymi najciekawsze biografie sportowców, polityków, pisarzy czy muzyków. Znajdziecie tu na przykład ebooka “Ten drugi”, opowieść o księciu Harrym. Wcześniej ukrywane wydarzenia i okoliczności zawiera w sobie także na przykład biografia aktora Matthew Perry'ego , znanego głównie z roli Chandlera w serialu “Przyjaciele”. Jego “ Przyjaciele, kochankowie i ta Wielka Straszna Rzecz”, choć pełne charakterystycznego dla niego humoru, opowiada o trudnej walce z chorobą i nałogami, najciemniejszych momentach życia i najważniejszych, prawdziwych przyjaciołach. Swoją autobiografię, w której wyjaśnia wiele wcześniejszych kontrowersji i ujawnia nieznane dotąd fakty, stworzyła także Pamela Anderson w “Love, Pamela. Autobiografia”. Poznać możecie także życie innych aktorów - Matthew McConaughey’a w książce “Zielone światła” czy Toma Feltona w “Po drugiej stronie różdżki”. Michał Rusinek, przez wiele lat sekretarz Wisławy Szymborskiej, opowiada o tej wybitnej poetce w swoim “Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej”. David Gardner napisał biografię jednego z najbardziej znanych współcześnie amerykańskich aktorów zatytułowaną “ Tom Hanks. Enigma”. Nie tylko artyści są jednak podmiotami książek biograficznych. Jedna z najbardziej głośnych swego czasu pozycji dotyczy współtwórcy sukcesu firmy Apple - to “Steve Jobs” Waltera Andersona. Znaną autobiografię napisała także Michelle Obama - jej “ Becoming. Moja historia” to pełne szczerości i humoru wspomnienia byłej Pierwszej Damy Stanów Zjednoczonych. O swoich przodkach pisała z kolei znana dziennikarka Oriana Fallaci. “Kapelusz cały w czereśniach” to epicka historia jej własnych przodków, pełna miłości, zdrady, namiętności i niespokojnego ducha, artystów, chłopów, buntowników, bohaterów i tchórzy, a przy tym literacki hołd dziennikarki dla jej rodzinnych Włoch i Florencji. Te i wiele innych tytułów biograficznych odsłaniających życie znanych i mniej znanych osób z Polski i świata, czeka na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).