Jarosław Kilias podjął próbę ukazania statusu socjologii polskiej w nauce światowej, co jest przedsięwzięciem ze wszech miar potrzebnym i godnym uznania. Pierwsza to próba w naszej nauce nie licząc prezentowanych od czasu do czasu subiektywnych opinii, częstokroć zabarwionych megalomanią narodową. Czytelnik tej książki otrzyma próbę syntetycznego obrazu socjologii polskiej okresu lat 60. XX wieku – śpieszę dodać – nie będącego tylko epizodem w jej dziejach, lecz zarówno pewną...

Dzieje rodu Morysów ze Śląska Cieszyńskiego od XVIII do początku XX wieku to owoc 21 lat poszukiwań genealogicznych. Zaczęło się od rozmów z najstarszymi krewnymi, a zakończyło na kwerendach archiwalnych w Polsce, Czechach i Austrii. Biogramy Tomasza Morysa (ok. 1706–1750) i jego 142 potomków do szóstego pokolenia to nie tylko zestaw dat, ale niemal wszystko, co udało się „wycisnąć” ze źródeł. Jednocześnie to nietypowa książka historyczna, gdzie wielkie wydarzenia dziejowe po...

W marcu 2012 r. Muzeum w Rybniku, przy współudziale Uniwersytetu Śląskiego, zorganizowało konferencję naukową p.t. Żydzi na Górnym Śląsku w XIX i XX wieku, celem przybliżenia tematyki żydowskiej w przestrzeni historycznej Górnego Śląska. To część projektu, który realizowała nasza placówka w dwusetną rocznicę przyznania praw obywatelskich Żydom w państwie pruskim, a tym samym na pruskim Górnym Śląsku. Jego głównym celem było ukazanie wątków żydowskich w dziejach Rybnika poprze...

Prezentowana publikacja stanowi kolejną antologię przekładów dramatów francuskich z przełomu XIX i XX wieku, z nurtu tzw. teatru społecznego. Zawiera pierwsze polskie tłumaczenia tych, nieznanych rodzimemu Czytelnikowi, tekstów. Towarzyszy im esej wstępny redaktora tomu przedstawiający spolszczone dramaty. Poprzednie tomy z cyklu to: Francuski teatr społeczny na przełomie XIX i XX wieku. Antologia przekładów. Twarze i maski kultury mieszczańskiej (2017); Farsy i moralitety Oc...

Procesy przeciw pornografii literackiej, a później również filmowej i artystycznej, które rozpoczęły się od słynnej sprawy Pani Bovary i trwały przez prawie cały wiek XX, dotykają problemu prawnych, formalnych i gatunkowych wyznaczników pornografii. Czy dzieła pornograficzne mają jakąś wspólną cechę? Pomimo rozlicznych problemów definicyjnych można wyodrębnić jedną – pornografia nie jest i nie była nigdy formą seksualności spotykaną w naturze. Innymi słowy – pornografia jest ...

Celem oddawanego w ręce czytelników wydawnictwa jest zaprezentowanie najnowszych wyników badań dotyczących dyplomacji państw Europy Środkowej w II połowie XX wieku, analiza jej najważniejszych kierunków i form działania na tle politycznych stosunków międzynarodowych oraz w efekcie próba określenia specyfiki dyplomacji środkowoeuropejskiej. W ten sposób dyplomacja środkowoeuropejska nie była dotąd analizowana; jest to pierwsza w historiografii praca, która tak ujmuje temat. Au...

Książka jest zbiorem uzupełnionych referatów wygłoszonych na międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 150-lecia powstania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (PTPN). O ile Towarzystwo to oraz inne towarzystwa naukowe funkcjonujące na ziemiach polskich w XIX i na początku XX w. doczekały się różnych monografii, o tyle w znikomym stopniu zajmowano się w nich, do tej pory, kwestią relacji między tymi towarzystwami. Celem konferencji, a co za tym idzie ta...

Autor omawia i przybliża utwory pisarzy amerykańskich XX i XXI wieku - dzieła włączone do kanonu twórczości literackiej. Zachęca do zastanowienia się, jak funkcjonują pojedyncze teksty jako elementy składowe dorobku danego autora, nurtu, tradycji gatunkowej albo tematycznej. Nie mówi jednak o kanonie jako o czymś ustalonym i utrwalonym, tylko o jego przestrzeniach – głównych i niszowych, względnie trwałych i przemijających. Podsuwa pytania o czynniki decydujące o rozpoznawaln...

Prezentację występujących w polskiej myśli historycznej koncepcji narodzin naszego państwa w wyniku jednego lub wielu podbojów o charakterze zewnątrz- lub wewnątrzetnicznym rozpocząłem od czasów narodzin tzw. historiografii krytycznej, której początki przypadły w Rzeczypospolitej na drugą połowę XVIII w., a skończyłem na „oficjalnej" historiografii PRL. To bowiem, co stało się później, nie nosi jeszcze cech okresu„zamkniętego", pozwalającego, najogólniej mówiąc, na w miarę od...

Tematem książki są powracające w polskiej liryce i sztuce XX wieku świadectwa tęsknoty za „obrazem prawdziwym”. Autorka skupia się na opisie relacji, jakie zawiązane zostają między obrazem i słowem, teoriami języka poetyckiego i historią reprezentacji w artystycznych projektach Tadeusza Różewicza, Tadeusza Kantora, Jerzego Nowosielskiego, Stanisława Czycza i Ewy Kuryluk. Formułowane przez nich pytania o możliwość współczesnego (ludzkiego, a nie boskiego) veraiconu wyrastają z...

Prezentowany tom jest trzecim z serii Ciało, strój biżuteria w kontekście przemian kulturowych, społecznych i politycznych. Cykl tematyczny rozpoczęliśmy w tomie pierwszym od rozważań tytułowych zagadnień osadzonych w kontekstach XIX wieku, w tomie drugim rozpatrywane były one w uwarunkowaniach pierwszej połowy XX wieku. W odróżnieniu od dwóch pierwszych tomów, tom trzeci dotyczy kwestii znanych – przynajmniej po części – z autopsji autorom publikowanych w nim artykułów. Mank...

Album ukazuje jak Polacy wyrażali uczucia patriotyczne przez strój i jego dodatki. Głównym założeniem było opisanie procesu świadomego stylizowania wyglądu zewnętrznego w ten sposób, aby epatował on uczuciami miłości do ojczyzny lub wrogości wobec jej przeciwników. Proces ten został ujęty w szerokim kontekście i długich ciągach czasowych, poczynając od narodzin mody narodowej na przełomie XVI i XVII w. po koniec II wojny światowej. Naświetlone zostały okoliczności, w których ...

W prezentowanej książce znalazły się rozprawy i szkice, omawiające czynniki miastotwórcze mazowieckiego regionu, m.in. wpływ handlu, szlaków komunikacyjnych, garnizonów wojskowych, przemysłu, zmian demograficznych i migracji ludności. Szczególnie miasta większe, siedziby władz administracyjnych, przyciągały coraz liczniejsze jednostki aktywne, osoby poszukujące pełnych możliwości i rozwoju. W omawianych materiałach podjęto również kwestię gospodarki finansowej miast mazowieck...

Książka jest wynikiem pracy naukowej autorów prezentujących efekty badań zróżnicowanych pod względem przyjmowanych perspektyw teoretycznych i stosowanych metod badawczych. Wykształcenie historyczne, politologiczne, prawnicze oraz socjologiczne dostarczyło badaczom odpowiedniej wiedzy i umiejętności, aby podjąć decyzję o ekspozycji wybranych składników problemu badawczego. Różnorodność teoretyczna i warsztatowa pozwoliła zobaczyć historyczne procesy polityczne w różnej skali i...

Historia wyznaczana poprzez punkty-zworniki w postaci rocznic staje się częścią teraźniejszości wielkich struktur społecznych, takich jak naród, ale i w wymiarze bardziej ograniczonym – terytoriów składających się na państwo, z ich różnorakim doświadczeniem przeszłości. Konteksty pamięci uwidaczniane poprzez rocznice mogą zatem stanowić samodzielny przedmiot badań historycznych jako fragment przeszłości, taki jak wszelkie inne fakty historyczne, ale i opis zachowań społecznyc...

Przełom XIX i XX wieku przyniósł wiele zmian w światowej filozofii, polityce i sztuce. Witalizm został zastąpiony dekadencją, realizm - modernizmem, skończył się fin de siecle, a zaczęło odrodzenie. W literaturze ukraińskiej było ono krwawe i "wystrzałowe". Jednak mimo to nasi twórcy starali się nie tylko dotrzymywać kroku swoim zagranicznym, nieskolonizowanym kolegom, ale bardzo często tworzyli awangardę globalnych procesów.Świadczą o tym zwłaszcza utwory o treści erotycznej...

Kiki de Montparnasse, która naprawdę nazywała się Alice Ernestine Prin, to jedna z bardziej barwnych postaci Paryża lat dwudziestych XX wieku. Była aktorką, piosenkarką kabaretową, i malarką, ale przede wszystkim znamy ją jako modelkę, muzę, przyjaciółkę i kochankę słynnych artystów, przedstawicieli ówczesnej awangardy. Uwieczniona w dziełach takich tworców jak Amedeo Modigliani, Mojżesz Kisling, Francis Picabia, Jean Cocteau, Alexander Calder i Man Ray. Historyk Mark Braude ...

O ile reforma liturgiczna Pawła VI doczekała się już sporej liczby opracowań, to jej prezentacja na tle całego stulecia poprzedzających ją wysiłków na rzecz odrodzenia kultu w Kościele należy już do inicjatyw mniej znanych, ale nader cennych. W tym kontekście omawiana książka jest popularyzatorskim dziełem, ukazującym podejmowaną problematykę całościowo: omawia w przystępny sposób reformy posoborowe po dokładnej prezentacji inicjatyw ruchu liturgicznego XIX stulecia oraz inic...

Posłowie (fragment) Książka jest wielka. Posłowie do niej musi być małe. I jeśli Czytelnik łaskawy już zdążył odetchnąć, tak jak ja teraz, to po tym logosie, micie i słowie jeszcze moich słów kilka do opus magnum Krystiana Węgrzynka. Bo jak Czytelnik zauważył, coś się śląskiego w tej książce dokonało. Coś się na świat wydostało. Otwarło się coś ogromnie śląskiego, ponieważ Autor nie tylko napisał pracę o Górnym Śląsku, ale też coś górnośląskiego arcyludzko, tytanicznie przep...

SPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I Rozwój uzdrowisk w zaborze austriackim ROZDZIAŁ II Rozwój uzdrowisk w Królestwie Polskim i zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego ROZDZIAŁ III Życie codzienne kuracjuszy w uzdrowiskach galicyjskich ROZDZIAŁ IV Życie codzienne kuracjuszy w uzdrowiskach Królestwa Polskiego i zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego ZAKOŃCZENIE ANEKSY Zdrojowiska i stacje klimatyczne czynne na ziemiach polskich w początku xx wieku Przepisy żywnościowe dla k...

W publikacji zaprezentowano wyniki badań dotyczących czasopiśmiennictwa XIX i początków XX wieku. Autorzy – historycy wychowania, historycy, prasoznawcy, literaturoznawcy, bibliolodzy – na podstawie kwerend wydawnictw periodycznych omawiają różne problemy związane ze szkolnictwem, opieką i oświatą, które wówczas ukazywano opinii publicznej, oraz analizują, jaki kreowano stosunek społeczeństwa do tych zagadnień. Czytelnik znajdzie tu wybór tematów z historii szkolnictwa, opiek...

Życie i śmierć dla Narodu! Antologia myśli narodowo-radykalnej z lat trzydziestych XX wieku to prawdziwa perełka i niewątpliwy hit wydawniczy ostatnich lat. Po raz pierwszy bowiem Czytelnicy uzyskują dostęp do tekstów źródłowych, publikowanych przez środowisko przedwojennego ONR. Niniejsza antologia tekstów to swoisty elementarz, tym ważniejszy, bo ukazujący ideę narodowego radykalizmu nie tylko jako paradowanie w mundurach po ulicach polskich miast i wykrzykiwanie prostych h...

Zamieszczone w tomie źródła dotyczą krótkiego, ale bogatego w wydarzenia okresu wyzwalania ziem polskich spod okupacji niemieckiej, kształtowania się granic i migracji powojennych, odbudowy kraju ze zniszczeń wojennych i zagospodarowywania ziem odzyskanych, życia politycznego i walki politycznej, kształtowania się nowego ustroju politycznego, tzw. demokracji ludowej, polityki zagranicznej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, stosunków wewnętrznych i wprowadzania nowych zasad pol...

Ta dwujęzyczna (polsko-angielska) publikacja Biblioteki Narodowej, prezentująca bogaty zbiór afiszy żydowskich wydanych w Lublinie w latach 20. ubiegłego wieku, jest kolejną pozycją, która dzięki dokumentom ocalałym z hitlerowskiej zagłady, daje wyjątkowy obraz żydowskiej społeczności w Polsce przedwojennej. Po opublikowanych dotychczas - Afiszu żydowskim w II Rzeczypospolitej, Dokumentach życia społecznego Żydów polskich (1918-1939) w zbiorach Biblioteki Narodowej, Żydowskic...