Historia

Gratuluję wielkich wyników naszym sportowcom. Nasze panie zdobyły srebrne medale igrzysk olimpijskich – drugi i trzeci w historii naszego miasta. Wpisały się w najpiękniejsze karty historii Torunia. W ubiegłym roku odbyła się też najważniejsza jak dotąd impreza, halowe mistrzostwa Europy w lekkiej atletyce. Dziękuję i gratuluję nie tylko sportowcom, ale także tym, którzy są nieraz w cieniu – trenerom, rehabilitantom, działaczom, sponsorom i lokalnym mediom. Michał Zaleski, ...

Opracowanie w klarowny i bogato ilustrowany sposób przedstawia dzieje herbu Rzeszowa – od czasów staropolskich po XXI wiek.

Książka Spacerkiem po dawnym Chełmnie przybliża mieszkańcom i turystom to przepiękne, urokliwe miasto. Czytając o kościołach i ciekawych budowlach, możemy pogłębić wiadomości na temat tego, co minęło, oraz dowiedzieć się czegoś nowego o miejscach, obok których dotychczas przechodziliśmy obojętnie, nie znając ich losów. Jest to lektura nie tylko dla pasjonatów historii, ale również dla tych, którzy za nią nie przepadają – być może dzięki tej publikacji na nowo odkryją Chełmno?...

Karol Godula (Karl Godulla) to jedna z najbarwniejszych postaci w historii Górnego Śląska. Nazywany „królem cynku”, bo to m.in. dzięki niemu rozwinął się przemysł hutniczy i wydobywczy w pierwszej połowie XIX wieku. Syn leśnika, kaleka, urodzony w Makoszowach (dziś dzielnica Zabrza), stał się jednym z najbogatszych ludzi ówczesnej Europy. Mieszkał w drewnianej chacie, choć wybudował okazały pałac. Samotnik i pracoholik, wielki wizjoner, wybitny ekonomista. Opowieść o tym, jak...

Autor opisał zarówno powstanie i rozwój katedr elektrotechnicznych w C.K. Szkole Politechnicznej we Lwowie, kształtowanie się myśli technicznej w tym zakresie oraz działalność elektrotechników w Polskim Towarzystwie Politechnicznym we Lwowie, jak i praktyczne zastosowania nowej techniki i elektryfikację miasta. Wartością pracy są również liczne życiorysy i opisy działalności naukowej oraz zawodowej wielu elektrotechników lwowskich. Jako najistotniejszą przyczynę dynamicznego...

Stanisław Schimitzek (1895–1975) – wyższy rangą urzędnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych w II RP. Podczas II wojny światowej wyemigrował na zachód Europy (m.in. do Francji, potem do Portugalii). W trakcie tej tułaczki spisał Dziennik, w którym komentował (niekiedy w typowy dla siebie sarkastyczny sposób) stosunki panujące w MSZ przed wybuchem światowego konfliktu, a po wrześniu 1939 r. – bieżące wydarzenia z Rumunii oraz Francji (do jej upadku w czerwcu 1940 r.), gdzie przeb...

Wczesną jesienią 401 r. p.n.e. zaciężne wojsko greckie, liczące ponad 10 tysięcy żołnierzy – hoplitów i peltastów – rozpoczęło odwrót spod Babilonu w środkowej Mezopotamii, kierując się ku ziemiom ojczystym. Jak do tego doszło, że grecka armia znalazła się w samym centrum potężnego perskiego imperium Achemenidów? Dlaczego Grecy podjęli decyzję o odwrocie? Czy zdołali przedrzeć się – zimą – przez wyżyny i góry Armenii, przez tereny wrogiego im mocarstwa i krainy półdzikich a ...

Kiedy zaczęła się wojna w Ukrainie? Tak naprawdę 26 lutego 2014 roku, w momencie kiedy rosyjskie wojska wylądowały na lotnisku Belbek na Krymie. Chociaż nie wiadomo, czy nie byli to członkowie organizacji CzWK „Wagner”. Później obok słynnych „zielonych ludzików” pojawiły się oddziały regularnego wojska. 24 lutego 2022 roku rozpoczął się kolejny etap konfliktu, który trwa już prawie dwa lata. Zmagania są prowadzone na ziemi, na morzu i w powietrzu. Ta książka to pierwsza próba...

"Położony niedaleko Skórcza las Zajączek był w latach II wojny światowej jednym z większych miejsc kaźni na Kociewiu. We wrześniu 1939 r. Niemcy rozpoczęli tam masowe zabójstwa Polaków i Żydów. W ramach akcji „Tannenberg” wymierzonej w przedstawicieli szeroko pojętej inteligencji mordowali osoby, które w latach przedwojennych pozostawały z nimi w konflikcie, oraz wszystkich tych, których uznali za zagrożenie dla swoich rządów. Zbrodnie popełniano też ze względów ekonomicznych...

8. tom serii Historia i Polityka pod redakcją Jana Sadkiewicza Człowiek, państwo, wojna to jedna z najważniejszych książek o stosunkach międzynarodowych. Lektura obowiązkowa dla każdego, kto chce zrozumieć, dlaczego państwa toczą ze sobą wojny. prof. John J. Mearsheimer, Uniwersytet w Chicago Trudno wyobrazić sobie współczesną naukę o stosunkach międzynarodowych bez dorobku Kena Waltza. Nawet jego krytycy nie mają wątpliwości, że był on najbardziej znaczącą postacią ...

Książka Jacka Jaworskiego przywołuje dramatyczne wydarzenia i kulisy walki o niepodległość w latach 1863–1864, prezentując wiele nowych i cennych ustaleń Autora, wzbogacających naszą wiedzę o czasie powstania styczniowego. Porusza zagadnienia takie jak powstańcze sztandary i barwy, niezwykłe projekty techniczno-militarne z czasów styczniowej insurekcji, a także kwestie udziału cudzoziemców w tych bojach czy nieznanych powstańczych formacji i aparatu bezpieczeństwa. Książkę w...

Praca ma na celu przybliżenie różnych aspektów życia żydowskich mieszkańców Krakowa w latach międzywojnia, co w konsekwencji być może przyczyni się do zrozumienia problemów, z jakimi się oni borykali – zrozumienia, którego wielokrotnie brakowało już w okresie międzywojennym. Polacy i Żydzi mieszkali co prawda w tych samych dzielnicach, przy tych samych ulicach i bardzo często nawet w tych samych domach, ale ich kontakty nie były jednak zbyt częste i sprowadzały się zazwycza...

Jak kształtowała się grecka demokracja? Czym było polis? Dlaczego Partenon jest tak niezwykły? Historia starożytnej Grecji zawiera ogrom fascynujących wątków, które Thomas R. Martin przywołuje i intrygująco zestawia, tchnąc nowe życie w spojrzenie na tę cywilizację. Barwnie i bezkompromisowo opisuje jej dzieje, poczynając od prapoczątków w epoce kamiennej, przez pierwsze wielkie kultury: mykeńską i minojską, czasy wojen perskich i imperium ateńskiego, aż po podboje Aleksandr...

Teby są wyraźnie przedzielone Nilem – żywi zajmują wschodni brzeg, a martwi zachodni. W małym, czteropokojowym domu o powierzchni 40 metrów kwadratowych żyje nawet 12 osób. Mało tego – większość osób ma w domu jeszcze osobną kaplicę. Wybór różnych rodzajów chleba jest niemal tak bogaty, jak współcześnie. Kobiety, mężczyźni, królowe i bogowie w Egipcie używają na co dzień wielu kosmetyków. Starożytny Egipt fascynuje od wielu lat. Nie tylko za sprawą monumentalnych piramid, a...

Niezwykła i dramatyczna historia o tym, jak niewielka osada stała się potęgą rządzącą światem śródziemnomorskim. W książce Thomasa R. Martina – wzorem rzymskich dróg – schodzą się rozmaite wątki, które autor tropi, podążając za westalkami do świątyń, matronami do willi, konsulami na forum czy przywódcami na bitewne pola. Autor aktualizuje dotychczasowe ustalenia na temat życia Rzymian od czasu założenia miasta w VIII wieku przed naszą erą do VI wieku naszej ery. W przejrzys...

Filip Orlik (1672-1742) – hetman kozacki, następca Iwana Mazepy, którego był najbliższym współpracownikiem, pełnił funkcję pisarza generalnego wojska zaporoskiego. W 1709 roku, po klęsce Szwedów i sprzymierzonych z nimi wojsk kozackich w bitwie pod Połtawą, obaj schronili się w Imperium Osmańskim. Po śmierci Mazepy, 16 kwietnia 1710 roku Orlik został wybrany na hetmana przez starszyznę kozacką i wojsko. Przyjęto wówczas wspólnie Konstytucję Praw i Wolności Wojska Zaporoskiego...

"Publikacja jest pracą zbiorową, zawierającą artykuły oraz opracowane naukowo źródła, dotyczące zbrodni Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii na Polakach w latach 1939–1945. W publikacji znalazły się: artykuł Piotra Chmielowca, dotyczący zbrodni popełnianych przez bojówki OUN we wrześniu i październiku roku 1939; wspomnienia Władysława Kurkowskiego pt. Samoobrona Huty Stepańskiej na Wołyniu; artykuł Tomasza Berezy, dotyczący zbrodni popełnione...

Kiedy latem 1948 roku krakowski licealista i przyszły pisarz Sławomir Mrożek jako junak Służby Polsce trafił na pustkowie blisko podwarszawskiego Boernerowa, nie wiedział, po co go tu przywieziono. Pracował tu ramię w ramię z niemieckimi jeńcami, którym przynajmniej powiedziano, że będą na tutejszych wydmach budować wojskowe lotnisko. Stało się ono oczkiem w głowie władzy. Przemianowane z Boernerowa na Bemowo nowe warszawskie osiedle stało się odciętą od świata i zdeformowaną...

Prezentowana praca przedstawia – w oparciu o źródła archiwalne – dzieje Gminy Żydowskiej w Kcyni w okresie od średniowiecza aż po czas Zagłady. Historia Izraelitów została ukazana na tle dziejów politycznych i społecznych miasta. Licząca 760 lat Kcynia, ze swoją bogatą historią, stanowiła konglomerat różnych narodowości. Książka jest próbą wypełnienia pustki po świecie, który zginął bezpowrotnie. Autorka pragnie ocalić pamięć o Żydach, którzy kiedyś tu żyli. To najlepsza form...

Zrealizowany w latach 2005–2018 projekt badań inskrypcji na terenie współczesnego województwa lubuskiego został sfinalizowany trzynastotomowym wydawnictwem źródłowym w ramach X tomu serii Corpus Inscriptionum Poloniae. Mimo że seria ta ma swoje początki w latach 70. XX wieku w ośrodku lubelskim, to właśnie województwo lubuskie jest jedynym obecnie regionem w Polsce, gdzie badania tego typu zostały przeprowadzone w sposób kompleksowy i całościowy. Ich efektem jest wprowadzenie...

24 lutego 2022 r. zaczął się największy konflikt zbrojny w Europie od zakończenia II wojny światowej - wojna autorytarnego mocarstwa przeciw państwu, w którym dokonała się demokratyczna przemiana. Po ponad roku wciąż nie widać szans na jej zakończenie. Agresorzy burzą miasta i wsie, niszczą gospodarkę, infrastrukturę, dokonują przerażających zbrodni wobec ludności cywilnej. Towarzyszy temu kłamliwa propaganda o "wyzwalaniu" mieszkańców Ukrainy. Obrońcy kraju wykazali się ogr...

"W ramach wojewódzkich obchodów 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową w lutym 2022 r. w Muzeum Stutthof w Sztutowie odbyła się konferencja naukowa poświęcona wybranym aspektom dziejów Polskiego Państwa Podziemnego na Pomorzu. Jej współorganizatorami były gdański oddział Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum II Wojny Światowej. Większość zaprezentowanych wówczas referatów uznano za warte szerszej popularyzacji. Niniejsza publikacja zawiera wyniki b...

Podczas drugiej wojny światowej w szeregach alianckich walczyło niemal milion żołnierzy Żydów. W okupowanych przez Niemcy krajach Europy Żydzi stawiali opór zbrojny – do jego najbardziej bohaterskich aktów należą powstania w gettach i nazistowskich obozach zagłady. Wielu Żydów uczestniczyło w walce konspiracyjnej, zwłaszcza francuskiej Résistance oraz partyzantce sowieckiej. Nie mniej ważne, a jednocześnie wymagające heroizmu, były różne przejawy podejmowanego przez Żydów zor...

Prezentowana książka została poświęcona zjawisku kultury pamięci elity władzy miasta Krakowa w okresie średniowiecza i czasów nowożytnych (do końca XVIII w.). Autor koncentruje się przede wszystkim na funkcjonowaniu miejskich „wehikułów pamięci” – a więc praktyk politycznych zaangażowanych w wytwarzanie, kształtowanie i instytucjonalizację oficjalnej pamięci miasta, której podstawowym nośnikiem były przywileje strzeżone na ratuszu. Owa swoista polityka pamięci władz miasta Kr...