Książki Rebekki Solnit to lektury obowiązkowe: rezonujące z przeżywanym czasem i potrzebami czytelników. Nadzieja w mroku należała do najważniejszych tytułów ostatnich lat. Zarówno dodawała otuchy, jak i dostarczała przykładów, że drobne działania mogą zainicjować wielkie zmiany. Termin „panjaśnianie”, nazywający doświadczenia wielu kobiet bezpodstawnie pouczanych przez pewnych siebie mężczyzn, wszedł do codziennego języka. Zew włóczęgi sprawił, że piesze wędrówki zyskały pow...
Wychowujemy nasze dzieci do posłuszeństwa, a zapominamy wychowywać je do buntu. Tymczasem porządny człowiek, a co za tym idzie – dobry obywatel, musi wykształcić w sobie zdolność do rebelii, jeśli okoliczności tego wymagają. Dlatego też w książce tej opowiadam historię o chłopaku wychowywanym do posłuszeństwa, który potrafił się zbuntować. Chcę pokazać moralną doniosłość nieposłuszeństwa jako cechy obywatela – a więc każdego z nas, bo wszyscy żyjemy w społeczeństwie i ...
Uchodźców w dom przyjąć 19-letni Ahmad z Syrii marzący o studiach prawniczych, 38-letnia Awin z Iraku, matka pięciorga dzieci, 24-letni Issa, syryjski chrześcijanin, student informatyki… Dzięki niedawnemu reportażowi „Der Spiegla” poznaliśmy imiona i losy większości z 17 osób, które zginęły, próbując przekroczyć granicę polsko-białoruską. O tych ludziach wiemy, ofiar mogło być jednak więcej. Rozmawiając o uchodźcach i migrantach, musimy przede wszystkim pamiętać o ...
Rodzicielstwo bliskości jest prostsze, niż myślisz. Nie potrzebujesz kursu u superniani ani stu poradników. Ja już je wszystkie za ciebie przeczytałam. Dzięki mojej książce dowiesz się, czym naprawdę jest rodzicielstwo bliskości i jak stosować jego zasady w praktyce. Bez żadnej ściemy. Pokażę ci na przykładach, w codziennych scenkach i dialogach: • dlaczego powinnaś się cieszyć z każdego „nie” swojego dziecka, • czy należy od razu biec, kiedy słyszysz: „Mamo, pomóż!”, ...
Przyjemność w czasie niepokoju Grudzień to ten czas w roku, kiedy szczególnie zależy nam, by doświadczać przyjemności i dzielić się nią z innymi. Dbamy o świąteczne spotkania, dobre jedzenie, upominki dla najbliższych, troszczymy się o atmosferę ciepła i bliskości. Jednak sytuacja na polsko-białoruskiej granicy, wydarzająca się katastrofa klimatyczna i inne problemy, z którymi mierzy się świat i nasz kraj, coraz częściej sprawiają, że zadajemy sobie pytanie, czy w ogóle ...
Magda ma 43 lata. Razem ze swoim mężem Gabrielem mieszka w Hiszpanii. Od dawna starają się o dziecko. Surogacja jest ich ostatnią szansą na pełną rodzinę. Polina ma 27 lat, męża i dwoje dzieci. Na zostanie surogatką zdecydowała się mimo wątpliwości partnera, po to aby utrzymać rodzinę i zapewnić dzieciom edukację. Malutką Bridgette urodziła matka zastępcza, imigrantka z rejonu Doniecka. Para Amerykanów zrezygnowała z adopcji, gdy dowiedziała się o nieuleczalnej chor...
Oswajanie samotności Boimy się samotności, a ten lęk szczególnie nasiliło doświadczenie odosobnienia w trakcie pandemii. Sprzyja jej również kultura nastawiona na produktywność, która może alienować od nawiązywania bezinteresownych relacji. Angażują przecież najcenniejsze waluty – czasi emocje. Odosobnienie jest nie tylko prywatnym doświadczeniem, ale również kwestią publiczną, którą podejmują powstające w kolejnych krajach ministerstwa do spraw samotności. Jakby wbrew o...
Z czego się śmiejemy Śmiech to – wbrew pozorom – poważna sprawa. Żarty, które opowiadamy, odsłaniają nasze obawy i aspiracje, to, z kim się trzymamy, i to, kogo z naszej „wspólnoty śmiechu” wykluczamy. Do 1989 r. satyra miała często charakter polityczny, była zakamuflowaną krytyką PRL-owskich realiów. Dziś żarty o „Januszach i Grażynach” z klasy ludowej czy„Julkach” – liberalnych nastolatkach – odsłaniają społeczne antagonizmy. Kabarety, memy czy stand-up okazują się d...
W tym świecie nie wiadomo, co jest prawdą, a co kłamstwem… Niełatwo zostać spowiednikiem mafii. By móc się tak określać, trzeba najpierw zdobyć zaufanie najbrutalniejszych gangsterów w kraju. Trzeba też wiele poświęcić. Na przykład bezpieczeństwo własnej rodziny czy reputację w środowisku dziennikarzy. Oczywiście bycie spowiednikiem mafii ma też swoje plusy. Można jeździć luksusowymi samochodami, nosić kosztowne zegarki, stołować się w najdroższych restauracjach. Wr...
Sztuka zachwytuPo ponad rocznym życiu z ograniczeniami spowodowanymi kolejnymi falami epidemii COVID-19 możemy w końcu śmielej powrócić do rzeczywistości i odświeżyć codzienne kontakty z bliskimi. Być może towarzyszą nam zmęczenie i niepokój, a może wręcz przeciwnie – ekscytacja i radość. Niezależnie od tego to dobry moment, byśmy spróbowali spojrzeć na otaczający nas świat i ludzi z większą niż dotychczas uważnością. Nie chodzi tu wcale o banał, ale o wyczulone doświadc...
Za wyborem i życiem Waga problemu i temperatura sporu, który rozgorzał w polskim społeczeństwie po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z października 2020 r., są oczywiste. Podobnie jak głęboki podział i brak dyskusji między obozami pro- i antychoice. Próba przełamania tego impasu poprzez szukanie szerszych perspektyw i przedefiniowanie dotychczasowych stanowisk stanowiła dla nas motywację do podjęcia tematu. Przyglądamy się więc doświadczeniom innych krajów oraz kobiet zaa...
Świat prosi o ratunek Jak pokazał raport opublikowany w „Nature Climate Change”, po porozumieniach paryskich roczna emisja CO₂ do atmosfery zamiast spadać – wzrastała. Tymczasem na osiągnięcie neutralności klimatycznej mamy coraz mniej czasu. Naukowcy z McGill University przekonują, że wzrost średniej globalnej temperatury może przekroczyć punkt krytyczny (1,5ºC) nie – jak dotąd sądzono – w połowie wieku, ale już w latach 2027–2042. Mimo destrukcyjnych skutków dzia...
Michał Heller. Pytania o Boga i ateizm Dużo mówi się dziś o odejściach od wiary z powodu rozczarowania Kościołem. Jednakże przyczyny ateizmu tkwią często głębiej: w przekonaniu, że religijny obraz świata kierowanego przez Opatrzność jest już niewiarygodny. Że katechizmowy Pan Bóg nie przystaje ani do naukowego opisu rzeczywistości, ani do naszego doświadczenia zła i cierpienia w świecie. Ks. Michał Heller jest jednym z najważniejszych polskich autorów, którzy na pow...
W miesięczniku „Znak” literatura ma stałe miejsce, w każdym numerze można przeczytać eseje, krótkie prozy, wiersze, felietony, recenzje i szkice krytyczne. Ciągle nam jej mało, dlatego będziemy również o literaturze opowiadać – na głos. W cyklu podcastów „Stacja: literatura na głos” Anna Marchewka oraz Wojciech Bonowicz prezentować będą książki nie zawsze wystarczająco uznane czy popularne, ale zawsze warte uwagi.
Jakie są najbardziej wpływowe idee XXI wieku? Których myślicieli warto śledzić? Gdzie szukać inspiracji? Na te i inne pytania poszukamy wspólnie odpowiedzi. Opowiadając tu o filozoficznych koncepcjach, chcemy pokazywać idee, które będą intelektualnie pobudzać, poszerzać naszą wyobraźnię, pozwolą lepiej rozumieć i interpretować świat. Z polowania, na które zapraszamy, nikt nie wróci z pustymi rękami. Uzbrójcie się w notesy i ołówki, ruszamy!
Którędy do snu? Choć z jednej strony często marzymy o tym, by wydłużyć dobę, a zamiast snem zająć się kolejnymiobowiązkami, to z drugiej – coraz bardziej niepokoimy się o jakość i ilość naszego snu. Naszymi lękami karmi się rynek, wypuszczając nowe gadżety mające zapewnić lepszy odpoczynek: są to już nie tylko poradniki dobrego snu, ale także suplementy diety, opaski na oczy, specjalne poduszki, kołdry obciążeniowe czy aplikacje na smartfony. Pandemiczna rzeczywisto...
A gdybyście mogli usłyszeć, jak bije serce wiewiórki w parku? Albo bezszelestnie wspiąć się po gładkiej metalowej ścianie? A może wytropić dowolną osobę na podstawie... jej drugiego śniadania? Julka, Klara i Tymon poznają się przez przypadek, jednak jest coś, co ich łączy: wszyscy mają pewien tajemniczy dar. Sprawia on, że mogą dokonywać niemożliwego, ale i sprowadza na nich mnóstwo kłopotów. Być zwyczajnym nastolatkiem z niezwykłymi zdolnościami – to nie takie proste,...
Kościół bez Jezusa? System kościelny jest niereformowalny. Niezmienna jest sakralna aura władzy, która sprawia, że dostojnicy kościelni czują się bezkarni. To teza nowej książki Tomasza Polaka, przez wiele lat jednego z najwybitniejszych polskich teologów, a dziś człowieka sceptycznego wobec Kościoła. Gdy polscy biskupi nie przestają lekceważyć doniesień o nadużyciach w swoim gronie, jakby przyznają Polakowi rację. Alternatywą wobec nich są zwykli chrześcijanie, którzy n...
Wiesław Myśliwski. Słuch absolutny Julian Przyboś recenzję pierwszej powieści Wiesława Myśliwskiego zatytułował Niezwyczajny debiut. I choć to trafne podsumowanie odnosiło się wówczas wyłącznie do Nagiego sadu, okazało się również antycypacją całej pisarskiej drogi Myśliwskiego. Tworzona przez niego literatura nigdy nie uciekała od tego, co powszednie i ludzkie, ale jednocześnie wymykała się wszelkim konwencjom czy banalności. Język mówiony w kunsztowny sposób splata się...
Gdy choruje nasza psychikaPandemia koronawirusa sprawiła, że temat zdrowia psychicznego przebił się do szerszej świadomości. Specjaliści podkreślali w mediach, że długotrwałe zamknięcie, brak kontaktu z bliskimi oraz chaos wprowadzony do rytmu codzienności spowodują, iż psychiczne konsekwencje tej sytuacji będziemy odczuwać jeszcze długo po jej zakończeniu. To niezwykle ważne, że próbujemy mówić i rozmawiać o zdrowiu psychicznym otwarcie, nie traktując tematu jako obcego...
Tegoroczna wiosna była wyjątkowa. Epidemia sprawiła, że stojący przed nami otworem wielki świat skurczył się, a luksusem okazał się spacer po zakupy. Ograniczenia te można jednak potraktować jako impuls do odkrycia bogactwa własnej okolicy. Miasta nie muszą być przecież wyłącznie miejscem pracy, z którego uciekamy przy każdej nadarzającej się okazji. Ich place, ulice i budynki kryją w sobie skarby przeszłości, naznaczonej wspólnym losem ludzi i zwierząt. Nauczmy się razem szt...
Franciszek modlący się przed pustym placem św. Piotra to jedna z symbolicznych scen z okresu epidemii. Można było poczuć wzruszenie, widząc samotnego papieża, bez towarzyszących mu zwykle tłumów.Wrażenie, jakie wywołała ta scena, pokazuje, że postać biskupa Rzymu wciąż jest ważna zarówno dla wierzących, jak i niewierzących.Jednocześnie wielu z nas coraz bardziej nie może pogodzić się z tym, że Kościół hierarchiczny jest instytucją władzy absolutnej, w której głos świeckich (w...
Prawicowy populizm, który odnosi sukcesy w Polsce, na Węgrzech czy w USA, do perfekcji opanował sztukę „narzucania swojej narracji”. Z jednej strony imponują medialna sprawność i słowotwórcza inwencja prawicy, z drugiej niepokoją konsekwencje tego języka: tworzenie podziałów, wykluczanie niektórych grup społecznych, zwalniające z myślenia etykietowanie rzeczywistości. W tym numerze proponujemy więc, by uważniej przyjrzeć się retorycznym trikom prawicowych polityków, publicyst...
Coming out, czyli ujawnienie nieheteronormatywności, to wielka próba dla relacji z bliskimi. Rodzice najczęściej nie są przygotowani na wiadomość o odmienności ich dziecka. Proces akceptacji stanowi trudną drogę, która weryfikuje spojrzenie na potomka oraz relacje rodzinne. Wsparcie udzielone dorosłym już dzieciom bywa jednak nieocenione.Jak reagować na coming out dziecka? Dlaczego niezbędna jest mu Twoja akceptacja? W jaki sposób radzić sobie z agresją ludzi Kościoła? Gdzie ...