W pierwszej książce poświęconej Sokratesowi ("The Socratic Philosophy under the Sign of a Daimonion", Wydawnictwo UMCS, Lublin, 2009) Autor próbował określić podstawy młodzieńczej filozofii Ateńczyka. Była to filozofia uprawiana w okresie poprzedzającym zapoznanie się z przemyśleniami innych filozofów. W niniejszej książce Waldemar Pycka odpowiada na następujące pytanie: jak Sokrates ustosunkował się wobec zastanej przez siebie filozofii, dysponując takim właśnie zapleczem fi...
Niniejszy zbiór zawiera wybór moich artykułów opublikowanych w latach 2004–2015. Przeważają w nim prace dotyczące logiki w szerokim tego słowa znaczeniu, tj. semantyki, logiki formalnej i metodologii nauk. Aby jednak pokazać, że filozof analityczny żyje nie tylko tym, co logiczne, zamieściłem też szkice o Domu Kereta, ontologii ii metodologii krasnoludków (to żaden żart), Brunonie Schulzu i filozoficznych podstawach naszego stosunku do zwierząt. Jan Woleński Jan Woleński ...
Kronika… to praca opisująca życie i dzieło mojego Profesora i przyjaciela, (…) jednego z najwybitniejszych na świecie filozofów (…), połączenie wydarzeń z życia Leszka Kołakowskiego z precyzyjnym sprawozdaniem jego twórczości. Dzięki temu uzyskujemy obraz zarówno bohatera tej książki, jak i jego czasów (…) Z na pozór chłodnej prezentacji wyłania się postać Kołakowskiego z jego poczuciem humoru i błyskotliwą inteligencją. Równocześnie widzimy to, co cechowało Kołakowskiego, cz...
Jednym z ważnych wątków filozofii zachodniej jest nieustanne sąsiedztwo pojęć „dialektyka” i „dialog”. Choć źródłowo pokrewne, pojęcia te były sobie także radykalnie przeciwstawiane. Do konfrontacji dialogu i dialektyki przyczyniła się głównie XX-wieczna filozofia dialogu (Franz Rosenzweig, Emmanuel Lévinas). W ich myśli filozoficzny idealizm, z którego dialektyka się wywodzi, został ukazany jako system, gdzie dochodzi do radykalnej zatraty innego. Odmienny pogląd miał w tej ...
Małżeństwo i rodzina nie są bynajmniej przypadkową strukturą socjologiczną, wytworem szczególnych uwarunkowań historycznych i ekonomicznych. Przeciwnie, właściwa relacja między mężczyzną a kobietą jest zakorzeniona w najgłębszej istocie człowieka, i tylko przyjmując taki punkt wyjścia, można ją zrozumieć. Nie można zatem odrywać tego zagadnienia od odwiecznego i zawsze aktualnego pytania, które człowiek zadaje, zastanawiając się nad sobą: kim jestem? kim jest człowiek? Tego p...
PRZEWODNIK PO FILOZOFII RELIGII: NURT ANALITYCZNY zawiera blisko czterdzieści tekstów podejmujących aktualnie dyskutowane kwestie dotyczące natury Boga, argumentów za jego istnieniem, racjonalności przekonań religijnych, relacji między nauką i religią oraz pluralizmu religijnego. Praca zdaje sprawę przede wszystkim, choć nie wyłącznie, z debaty toczonej na gruncie analitycznej filozofii religii, z uwzględnieniem jej różnych nurtów, w tym szczególnie nurtu nawiązującego do tra...
System Mejbauma nigdy nie przyjął formy systematycznej. Przez swoją transgraniczność i transagresywność czasami był nieco chaotyczny. Korzystał nie tylko z wykładu i perswazji, ale także z siły skrótu myślowego i prowokacji. Bo czyż nie jest prowokacją propozycja, by postęp kultury socjalistycznej mierzyć tempem wchłaniania Heideggera? Jaką miarą mierzyć twierdzenie, iż Leninowska koncepcja partii stanowi konkretyzację Heglowskiej koncepcji członu pośredniczącego między rozum...
Henri Bergson (1859-1941) jest uważany za jednego z najwybitniejszych francuskich filozofów, jak Kartezjusz czy Comte z dawniejszych, jak Sartre czy Derrida z bardziej współczesnych. Co ciekawe - nie był Francuzem z pochodzenia, choć urodził się w Paryżu. Ojciec Bergsona był bowiem polskim chasydem aż do 1831 roku mieszkającym w Warszawie. Oczywiście polskich tropów w twórczości Bergsona nie znajdziemy, ale to taka interesująca ciekawostka dotycząca autora „O bezpośrednich da...
Niniejsza praca w pierwszej części poświęcona jest koncepcji Czarodziejskiej góry jako dzieła ukształtowanego przez systemy filozoficzne, których wpływ na twórczość Tomasza Manna pozostaje na gruncie polskim sprawą znaną zaledwie w sposób hasłowy. Autor Czarodziejskiej góry w szeregu esejów i pism autobiograficznych wskazywał na teorie Artura Schopenhauera i Fryderyka Nietzschego jako na dwa zasadnicze źródła inspiracji. Koncepcje obu filozofów spożytkowane zostały zarówno do...
Pojęcie "Wielkiej Matki" jako częściowego aspektu "Wielkiej Kobiecości" to dość późna abstrakcja, która pojawiła się w chwili, gdy już istniała rozwinięta świadomość spekulatywna. Określenie Wielkiej Kobiecości mianem "Magna Mater" pojawiło się zatem względnie późno w historii ludzkości, ale sam kult tej postaci i tworzenie jej przedstawień plastycznych wyprzedzają pojawienie się tego terminu o dziesiątki tysięcy lat.
Pewność upewnia mnie, że Prawda, jeśli zostanie przeze mnie osiągnięta, rzeczywiście jest tym, czego szukałem. Ale czego szukałem? Co rozumiałem przez słowo "Prawda"? W każdym wypadku coś tak pełnego, że zawiera w sobie wszystko i w związku z tym jedynie warunkowo, częściowo, symbolicznie wyraża się w swojej nazwie. Dla filozofa prawda jest "jednością wszystkiego, co istnieje". Ale wówczas słowo "prawda" nie pokrywa się ze swoją treścią...
Treść książki stanowią wykłady z historii filozofii, jakie prof. Stefan Swieżawski prowadził w ciągu swojej powojennej 30-letniej działalności dydaktycznej. Choć zajmował się on również filozofią nowożytną i współczesną, to jednak głównym tematem jego zainteresowań stała się europejska myśl filozoficzna od jej zarania aż do wieku XV włącznie. Tę właśnie filozofię - mówi autor - określam jako klasyczną, gdyż w tym okresie trwa przekonanie, że filozofia - jako umiłowanie mądro...
Fundamentalnym pytaniem jest zagadnienie związku pomiędzy innością (rozumianą głównie w aspekcie podmiototwórczym) a etycznością określoną przez Paula Ricoeura – w odróżnieniu od moralności rozumianej jako system normatywny – jako dążenie do dobrego życia. Autorka omawia obszernie różne formy doświadczenia siebie i doświadczenia inności, czyli doświadczenie własnej podmiotowości, doświadczenie siebie w sytuacjach granicznych, odróżnia rodzaje i formy poznania bezpośredniego i...
Narracja wkracza u Blocha na miejsce, którego nie jest w stanie zapełnić filozofia konceptualna, a czyniąc to na nowo wprawia w ruch poszukiwanie filozoficzne. Na tym naprzemiennym uzupełnianiu się i ożywianiu we wspólnym nieustannym poszukiwaniu prawdy i istoty, na paradoksalnym sprzężeniu „spontaniczności i spekulatywności” , zasadza się myślenie narracyjne Śladów, książki, o której Bloch mówił, że należy do kategorii „ilustrowanych albumów metafizycznych”(...) Trudno prze...
Inny kurs jest przykładem filozoficznej refleksji, a także transformacyjnej pracy nad zagadnieniami polityki, sfery publicznej, demokracji, mediów oraz międzynarodowych instytucji. Tym jednak, co łączy wszystkie te kwestie i co szczególnie interesuje Derridę, jest kwestia Europy – aktualności i przyszłości projektu europejskiego oraz tożsamości europejskiej. Derrida proponuje pogłębioną refleksję filozoficzno-historyczną nad ideą Europy, ale nie stroni też od odniesień do bie...
Książka, pierwsza z nowej serii „Estetyka. Pomiędzy tradycją a współczesnością”, powstała we współpracy dwu środowisk estetycznych: z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i z Uniwersytetu Warszawskiego. Estetycy toruńscy i warszawscy konfrontują swoje spojrzenia we wspólnym celu, jakim jest wskazanie na aktualność myśli Kanta zarówno w kontekście historycznym, jak i problemowym. Tytułową „aktualność” należy rozumieć przede wszystkim jako to, co jest czynne, co realizuje ...
Książka jest pierwszą całościową rekonstrukcją dziejów sceptycyzmu (od starożytności po współczesność). Należy zarówno do historii filozofii, jak i epistemologii. Z jednej strony przedstawia rozwój sceptycyzmu, z drugiej wskazuje na jego niespójność. Analiza stanowisk sceptyckich przy wykorzystaniu narzędzi pojęciowych współczesnej epistemologii, zwłaszcza teorii gier językowych Ludwiga Wittgensteina i teorii aktów mowy Johna Searle’a, sugeruje, że niespójność ta ma charakter...
Oświecenia nie byłoby bez zwrotu w stronę rozumu, a ten nie jest żadną ideą, lecz własnością nader pospolitą – już sto lat wcześniej René Descartes powiadał, że nikt nie uskarża się na jego brak. Osiemnastowieczni filozofowie bodajże po raz pierwszy problematyzują owo nikt, pytając o rozum dzieci, „dzikich”, sawantów, geniuszy, wynalazców, szaleńców, ba – kobiet (dziewczynek, dziewcząt), aktualnych i przyszłych matek „rodu ludzkiego”, a nie tylko o „rozum ludzki”. Ma on zresz...
Publikacja wpisuje się w toczącą się od dawna filozoficzną dyskusję dotyczącą sensu i aktualności kategorii podmiotu. Zamiarem Autorki jest filozoficzna analiza problematyki usytuowanej w miejscu przecinania się dwóch pól problemowych: z jednej strony - szeroko rozumianej cielesności, z drugiej - podmiotu. Słusznie podkreśla szczególne znaczenie tej problematyki dla współczesności; ma ona jej zdaniem wymiary nie tylko teoretyczno-filozoficzne, ale praktyczne i moralne. Z rec...
Podstawowym problemem tradycji po końcu historii nie jest historyczna nieciągłość. Jest nim radykalne niezdeterminowanie życia ludzkiego, nuda posthistorii, brak jasnego przyporządkowania między biologiczną podstawą a formą życia. Przeżywane są one jako wzajemnie rozdzielone: z jednej strony nagie życie, a z drugiej jego forma jako przygodna „tożsamość”. Ludziom posthistorycznym, w tym postmodernistycznym konserwatystom, „tradycja” i przeszłe formy życia wystarczą w swojej ni...
Tekst Mirosława Patalona jest dziełem wysoce refleksyjnym, na co wpływa, uwzględniając głęboką erudycję Autora, jego osobiste przezywanie interiorycznego rdzenia filozofii tao, ale też zrozumienie „mądrościowego”, z gruntu uniwersalnego przesłania Księgi Koheleta.
Fragment recenzji prof. dra hab. Jerzego Hauzińskiego
(Komitet Nauk Orientalistycznych Polskiej Akademii Nauk)
Artykuły zebrane w tej książce przedstawiają propozycje rozwiązań problemów z zakresu filozofii praktycznej. Mimo, że problemy te należą do różnych dyscyplin szczegółowych, takich jak aksjologia ogólna , filozofia praktyki, etyka i filozofia polityki, proponowane rozstrzygnięcia opierają się na - opracowanych przeze mnie w książkach wcześniejszych - wspólnych zasadach określających całą filozofię praktyczną. chociaż z racji fragmentaryczności prezentowanych dociekań nie można...
Nowatorskie jest zastosowanie metody separacji na gruncie antropologii filozoficznej, wartościowe są także ustalenia co do uwarunkowań poznawczych takiej eksplikacji, dotyczące np.. Punktu wyjścia filozoficznego poznania podmiotowości, relacji takiego jej poznania do poznania naukowego oraz związków między zaproponowanym w rozprawie ujęciem bytu ludzkiego a innymi ujęciami filozoficznymi.
Prof. dr hab.. Adam Jonkisz
Zagadnienie podmiotowości należy do podstawowego obszaru refleksji filozoficznej, będącego przedmiotem nieustannego sporu, który od czasów nowożytnych przybrał na sile i trwa nieprzerwanie do dziś. Filozoficzna historia nowożytności przyzwyczaiła nas patrzeć na podmiot jak na pojęcie, które weszło na stale do filozofii za sprawą Kartezjusza. Tymczasem kategoria podmiotu ma bardzo długą historię, sięgającą znacznie dalej niż narodziny nowożytnej myśli. W ostatnich dziesięciole...
Filozofia wielu z nas kojarzyć się może przede wszystkim z najbardziej znanymi nazwiskami klasyków tej dziedziny wiedzy oraz gatunku literackiego. Wśród takich podstaw z pewnością znajduje się “Państwo” czy “Uczta” Platona, “Rozmyślania” Marka Aureliusza, “Suma logiczna” Williama Ockhama lub “Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego. Te i wiele innych klasycznych pozycji filozoficznych czeka na Was na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Dzięki tym myślicielom i ich osiągnięciom możemy zagłębiać się w rozważania o istocie świata, życia i rzeczywistości, w jakiej przyszło nam funkcjonować. Osobom pragnącym znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania polecamy sięgnąć chociażby po “Erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów” lub “O wolności ludzkiej woli” Artura Schopenhauera. Osobom poszukującym nieco innego spojrzenia, a przy tym nieprzeciętnej dawki humoru spodoba się z pewnością “Kubuś fatalista i jego pan”, dzieło Denisa Diderota. Uznawane jest ono za pierwszą powieść filozoficzną, w której filozof przedstawia swoje idee, światopogląd oraz spostrzeżenia dotyczące rzeczywistości w przystępnej formie. Do klasyki filozofii weszło już także inne nieoczywiste dzieło, “Świat Zofii” Josteina Gaardera. Choć napisana zostało przede wszystkim dla córki autora, stało się międzynarodowym bestsellerem. Łączy w sobie elementy powieści sensacyjnej czy romansu z wprowadzeniem w świat filozofii. Wraz z bohaterami kroczymy przez historię, poznając Sokratesa, Platona, Tomasza z Akwinu, Barucha Spinozę, Blaise’a Pascala czy Sigmunda Freuda. “Świat Zofii” to świetna odpowiedź na pytanie: jak poznać historię filozofii? Zarówno tą powieść, jak również książki autorstwa myślicieli, których poglądy przybliża, znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, ebooki oraz audiobooki.
Jakie jeszcze książki, oprócz “Świata Zofii”, można polecić początkującym filozofom? Na szczęście takich pozycji jest niemało! W Polsce jednym z najbardziej klasycznych opracowań są dzieła Władysława Tatarkiewicza - jego “Historia filozofii. Tom 1”, “Historia filozofii. Tom 2” oraz “Historia filozofii. Tom 3”, jak również “Historia estetyki. Tom 1”, “Historia estetyki. Tom 2” i “Historia estetyki. Tom 3”. W filozofię nauki pomaga nam wejść chociażby Tadeusz Pabjan w swojej książce “Odczytywanie sensu. Wstęp do filozofii nauki”. Ciekawą pozycją jest “Rok z filozofami” - krótkie teksty najważniejszych myślicieli zebrane tak, by na każdy dzień roku zaoferować skondensowane rozważania dotyczące najważniejszych elementów ludzkiego życia. Książka ta, zgodnie z tytułem, podzielona jest na cztery główne części, zgodnie z porami roku, i stara się odpowiedzieć na pytania, czym dla filozofów była miłość, przyjaźń, szczęście, nadzieja? Jeżeli nie macie zbyt wiele czasu na zgłębianie długich prac pełnych niełatwych myśli, mamy rozwiązanie! “Filozofia dla zabieganych” Johnny’ego Thomsona będzie dla Was idealna. To książka pełna krótkich, ilustrowanych piktogramami rozdziałów, w których autor w przystępny sposób przeprowadza czytelnika przez świat najważniejszych idei oraz ich autorów od starożytności aż po współczesność. Z kolei Paul Kleinman w swoim dziele “Filozofia. Przewodnik dla lubiących rozkminiać bez bólu” w bardzo angażujący sposób opowiada o filozofii od Arystotelesa do Heideggera, od wolnej woli po metafizykę. Pełen ciekawostek, ilustracji oraz zagadek przewodnik sprawia, że z dużą łatwością możemy zagłębić się w tą trudną, a jakże ważną dziedzinę, jaką jest filozofia. Wszystkie te filozoficzne ebooki czekają na Was na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.
Po jakie jeszcze inne dzieła filozoficzne warto sięgnąć? Możliwości są ogromne! Obok klasyków filozofii czy etyki znajdziemy tu także takie być może nieco niespodziewane nazwisko jak Umberto Eco. Znany jest on zapewne głównie jako włoski powieściopisarz, autor chociażby “Imienia róży” czy “Baudolino”, uważanego zresztą za powieść filozoficzną. Jego rozważania często jednak obejmowały także kluczowe dla filozofii zagadnienia sensu życia, a przede wszystkim natury człowieka. Z licznych książek autorstwa Umberto Eco polecamy zwłaszcza “Na ramionach olbrzymów”, a także napisane wspólnie z Carlo Marią Martinim “W co wierzy ten, kto nie wierzy?”. Wśród polskich myślicieli polecamy zwłaszcza dzieła Leszka Kołakowskiego - jego “Mini wykłady o maxi sprawach” to świetna, skondensowana pigułka cennych myśli o kwestiach, które trapią każdego człowieka bez wyjątku. Ksiądz Michał Heller, choć jest przede wszystkim znanym fizykiem, stworzył także liczne teksty filozoficzne. Sięgnijcie po “Wykład, który wstrząsnął światem”, “Szkice z filozofii głupoty” lub “Elementy filozofii przyrody”. Historyk idei i filozof polityki Marcin Król w swoim eseju “Do nielicznego grona szczęśliwych” pisze o współczesności, blaskach i cieniach demokracji, a także zaletach rewolucji. A może chcecie naprawić swoje życie? “Cztery tysiące tygodni” Oliviera Burkemana jest właśnie dla Was! Z jej pomocą podejmijcie próbę odzyskania wewnętrznego spokoju i pełnego wykorzystania danego ludziom czasu. By pogłębić swoją wiedzę o medytacji, sięgnijcie po “Mądrość buddyjskiego mnicha. Od świadomej medytacji po eliminację niepokoju i gonitwy myśli” Ajahna Brahma. Rozważania dotyczące ważnej współcześnie kwestii płci podejmuje chociażby Marzena Adamiak w swoim dziele “Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii”. Choć filozofia może się czasem wydawać abstrakcyjną i odległą dziedziną, porusza wiele codziennych i życiowych kwestii bliskich każdemu człowiekowi. Warto sięgać więc po te rozmyślania - wiele z nich znajdziecie na Woblink jako audiobooki, książki papierowe lub ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).
Jedną z popularnych pozycji niezaliczanych stricte do filozofii, zawierających jednak istotne rozważania o życiu i świecie, jest “Walden, czyli życie w lesie” Henry’ego Davida Thoreau. Przez wielu książka ta uznawana jest za arcydzieło literatury amerykańskiej. To zapis eksperymentu Thoreau, który przez ponad dwa lata samotnie mieszkał nad stawem Walden w stanie Massachusetts. Eseje zachwalające zalety prostego, surowego, zgodnego z naturą życia stały się ważnym głosem dla wielu ekologów i entuzjastów funkcjonowania w bliskim kontakcie z przyrodą. Rozważania związane z etyką postępowania względem wszystkich istot żywych wypełniają także karty “Statusu moralnego” Mary Anne Warren. Jacek Dobrowolski zastanawia się nad współczesnym projektem emancypacyjnym człowieka w swoim dziele “Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata”. Z kolei Kazimierz Szewczyk skupia się na zagadnieniach bioetycznych rozumianych jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych w swoich dwóch książkach: “Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia” oraz “Bioetyka, t. 2. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej”. Te i wiele innych pozycji z zakresu filozofii oraz etyki znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf). Nie czekajcie, czas zgłębić tajemnicę istnienia!
