Nowatorskie jest zastosowanie metody separacji na gruncie antropologii filozoficznej, wartościowe są także ustalenia co do uwarunkowań poznawczych takiej eksplikacji, dotyczące np.. Punktu wyjścia filozoficznego poznania podmiotowości, relacji takiego jej poznania do poznania naukowego oraz związków między zaproponowanym w rozprawie ujęciem bytu ludzkiego a innymi ujęciami filozoficznymi.
Prof. dr hab.. Adam Jonkisz
Zagadnienie podmiotowości należy do podstawowego obszaru refleksji filozoficznej, będącego przedmiotem nieustannego sporu, który od czasów nowożytnych przybrał na sile i trwa nieprzerwanie do dziś. Filozoficzna historia nowożytności przyzwyczaiła nas patrzeć na podmiot jak na pojęcie, które weszło na stale do filozofii za sprawą Kartezjusza. Tymczasem kategoria podmiotu ma bardzo długą historię, sięgającą znacznie dalej niż narodziny nowożytnej myśli. W ostatnich dziesięciole...
Najważniejszą zaletę książki Andrzeja Chmieleckiego zatytułowanej Podstawy psychoniki. Ku alternatywie dla cognitive science upatruję w tym, że jest to książka odważna, w której mamy do czynienia nie ze zwykłym zestawianiem kolejnych następujących po sobie tekstów, ale z twórczo rozwijanymi wątkami i zagadnieniami. Najdalszym zamiarem, który przyświecał Andrzejowi Chmieleckiemu było sprowokowanie dyskusji na temat poszukiwania nowej wizji filozofii umysłu i nowego jej rozumie...
Autor rozważa temat „filozofii dziejów” w dwojakim ujęciu: po pierwsze, czy i jak można wkomponować filozofię dziejów w historię; i po drugie, czy filozofia dziejów ma jeszcze prawo do istnienia; kwestie te usiłuje się rozwikłać w szerokich ramach periodyzacji filozofii dziejów: od powstania historiozoficznego myślenia (Grecy i Augustyn), poprzez klasyczny nowożytny rozwój filozofii dziejów (myśliciele nowożytni, Kant, Fichte, Hegel, Marks), aż po kryzysy i przeformułowania m...
Jak oswoić przypadek? Czy jest on wyłomem w racjonalności, czy da się go jakoś ująć w matematyczne karby? Sformułujmy problem kontrastowo: czy światem rządzi Bóg, czy czysty przypadek? Komu można zadedykować Filozofię przypadku? Michał Heller przyznaje, że sam mógłby ją zadedykować Richardowi Dawkinsowi i Williamowi Dembskiemu, którzy spierają się o to, czy biologiczna ewolucja jest „ślepym zegarmistrzem”, czy raczej świadczy o „Inteligentnym Projekcie”. W biologicznej ewolu...
Córki Nawojki stanowią nowatorską propozycję zaprezentowania historii filozofii jako dyscypliny akademickiej z punktu widzenia kobiet uprawiających ją na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1897–1967. Publikacja daje zatem szansę zapoznania się z niebanalnymi losami filozofek krakowskich – od czasów autonomii galicyjskiej po PRL – takich jak: Stefania Tatarówna, Zofia Włodkowa, Maria Rosenblatt, Janina Suchorzewska, Izydora Dąmbska czy Danuta Gierulanka. Wyjątkowe kobiety pr...
Rozprawa ta jest nietuzinkowym, a przy tym błyskotliwym przykładem historycznego opracowania z pogranicza filozofii (antropologii filozoficznej), psychopatologii (filozofii psychiatrii) oraz aksjologii. Co szczególnie ważne, analizy i rozważania prowadzone przez autorkę jawią się współczesnemu czytelnikowi jako nadal istotne, pasjonujące i aktualne, mimo że opisywane w pracy wydarzenia rozegrały się niemal 150 lat temu. Trzeba podkreślić zarówno interdyscyplinarność książki (...
Odkrycia nowych teorii nie są jedynymi zdarzeniami w nauce wywierającymi rewolucyjny wpływ na specjalistów z dziedziny, w której zostały dokonane. Założenia, na których opiera się nauka normalna, określają nie tylko, z jakiego rodzaju bytów składa się świat, lecz również z jakich się nie składa.
The book concentrates on the crucial Aristotelian concept of politeia, trying to show how its understanding has evolved for years, often towards fallacious interpretations. The text also points out how reconstruction of the original meaning of the concept can help in creating the frames for modern political science to avoid the traps of ethnocentrism and methodological reductionism that appear in most of today’s models used by the political science and by the theories of the ...
- Czy masz problemy z wyrażaniem emocji? - Czy masz problem ze zrozumieniem innych? - Czy pragniesz, by ktoś wreszcie dał ci klucz, który pomoże ci w zrozumieniu świata emocji? Emocje w równaniach to fascynujący, nowatorski i przystępny wizualnie leksykon, który przedstawia uniwersalne prawdy w postaci genialnie prostych wzorów i dzięki temu pomaga z powodzeniem stawiać czoła życiowym wyzwaniom. Kiedy na twojej drodze pojawia się wielki głaz, którego nie możesz ani obejść, a...
Amerykański filozof William James (1842-1910) położył "Odmianami..." podstawy pod nową dziedzinę nauki - psychologię religii. Jednak nie akademicki, lecz ludzki, życiowy wymiar tego dzieła sprawił, że wkrótce po publikacji w 1902 roku przełożono je na główne języki europejskie, a oryginalna wersja angielska ma już kilkadziesiąt wydań. Autor rozważa "doświadczenie religijne", a nie "religię" czy wprost jakieś konkretne wyznania jako takie.
Przypowieść o ziarnku gorczycy stosuje się także do Reguły św. Benedykta. Ten czcigodny tekst powstawał na Monte Cassino jako owoc lektury, modlitwy, doświadczeń i przemyśleń. Stopniowo wyrosła z tego cała literatura monastyczna: żywot Zakonodawcy i innych mnichów, ich nauki, komentarze, traktaty, modlitwy, utwory historiograficzne, filozoficzne — słowem, cały ich literacki dorobek. Zjawisko to ma dzisiaj swoją historię i geografię. W pewnych momentach rozwijało się bujniej ...
Krytyka ekspansji rozumu na wszystkie niemal obszary kulturowej aktywności nowoczesnego człowieka zaowocowała otwarciem wielu dziedzin dzisiejszej humanistyki na problematykę uczuć i ich roli w ludzkim życiu. Małgorzata Budzowska podejmuje ją w perspektywie tekstów uznawanych w tradycji europejskiej za fundamentalne. W centrum jej rozważań znalazła się mianowicie mityczna postać Fedry w kolejnych odsłonach: w tragediach Eurypidesa, Seneki i Racine`a, interpretowanych przez pr...
Dwa wydarzenia wyznaczają początek i koniec pierwszej dekady XXI wieku – atak z 11 września 2001 i kryzys finansowy z 2008 roku. Co przyniosło nam to niepełne dziesięciolecie? Przede wszystkim ujawniło słabość wmawianych nam ideologicznych przesądów. Stare powiedzenie: „Przestań gadać, zrób coś!” to jedna z najgłupszych rzeczy, jakie można powiedzieć, nawet według niskich standardów zdrowego rozsądku. Problem polega raczej na tym, że ostatnio zbyt dużo robiliśmy, na przykła...
O niedogodności, a nawet fatalności narodzin Emil Cioran (1911-1995), rumuńsko-francuski filozof, pisał w późnym okresie życia. Książka ukazała się w 1973 roku. Aforystyczną formą przypomina Nietzschego, radykalnością nihilizmu znacznie go przewyższa. Cioran negujący wszelkie doczesne zaangażowanie z religijnym na czele krąży tu myślami wokół paradoksalnego ograniczenia wolności, jakim jest życie. Jak dawni katarzy i hinduiści widzi w zaistnieniu nieszczęście. Obraz życia jak...
Słynny dialog wielkiego filozofa w przekładzie i z komentarzem Ryszarda Legutki. „O Platonie wiemy, iż był nie tylko człowiekiem myśli, ale także wielkim pisarzem. To dzięki jego kunsztowi literackiemu Sokrates stał się w kulturze zachodniej postacią wyjątkową, która do tej pory wzbudza zainteresowanie intelektu i porusza wyobraźnię. Obrona… jest z pewnością najważniejszym i najsławniejszym tekstem budującym taki obraz Sokratesa. To dzięki temu utworowi konflikt Sokratesa z A...
Jedna z najgłośniejszych prac wybitnego angielskiego filozofa i publicysty. To pełna odniesień do sztuki i literatury, filozoficzna opowieść o ludzkiej seksualności, jej przejawach w kulturze i związanych z nią obyczajowych i politycznych kontrowersjach. „Książka ta stanowi próbę ujęcia pożądania seksualnego jako zjawiska charakterystycznego wyłącznie dla ludzi. Choć została napisana z punktu widzenia filozofii analitycznej, jej cel ma szersze znaczenie kulturowe, a jest nim...
Książka prezentuje mało znany nurt neoplatońskiej myśli filozoficznej i religijnej od V do XV wieku. Autor kreśli sylwetki filozofów (Dionizy Areopagita, Maksym Wyznawca, Eriugena, Joachim z Fiore, Mikołaj z Kuzy). Omawia zjawiska ważne dla ponadczasowych związków filozofii, kultury i religii. Wybór wybitnych naeoplatoników w tej książce jest nader celny i stanowi świetny przewodnik w olbrzymim temacie. Autor podaje zwięzłą informację o najważniejszym polskim wkładzie do fil...
Autobiografia w pewien sposób założona jest już w samej strukturze człowieka. Towarzyszy ludzkiemu istnieniu nieomal "od początku" - obecna nawet wówczas, kiedy słowo "ja" nie wyraża jeszcze indywidualnego poczucia odpowiedzialności za czyny, a jednostka czuje się w całości "człowiekiem wspólnoty" - tak, jak nieoddzielalne od egzystencji pozostaje samoodniesienie, z którym wiąże się dwuznaczne, ryzykowne położenie "ja": "pęknięcie" w strukturze wewnętrzności, którego konsekwe...
Książka Alberta Gorzkowskiego przykuwa uwagę czytającego już od pierwszych zdań. Autor, wykazując się ogromną erudycją, napisał ją bowiem niekonwencjonalnie i odkrywczo. Studium cechuje dociekliwość oparta na mądrej nieufności, zwłaszcza wobec sądów obiegowych. Widać w nim także pasję poznawczą, zdolną poruszyć czytelnika, porwać go i zauroczyć, do czego wydatnie przyczynia się świetny styl – odkrywczy, obrazowy, niebanalny. Autor jest wierny zasadzie, którą lapidarnie wyrazi...
Filozofia wielu z nas kojarzyć się może przede wszystkim z najbardziej znanymi nazwiskami klasyków tej dziedziny wiedzy oraz gatunku literackiego. Wśród takich podstaw z pewnością znajduje się “Państwo” czy “Uczta” Platona, “Rozmyślania” Marka Aureliusza, “Suma logiczna” Williama Ockhama lub “Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego. Te i wiele innych klasycznych pozycji filozoficznych czeka na Was na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Dzięki tym myślicielom i ich osiągnięciom możemy zagłębiać się w rozważania o istocie świata, życia i rzeczywistości, w jakiej przyszło nam funkcjonować. Osobom pragnącym znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania polecamy sięgnąć chociażby po “Erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów” lub “O wolności ludzkiej woli” Artura Schopenhauera. Osobom poszukującym nieco innego spojrzenia, a przy tym nieprzeciętnej dawki humoru spodoba się z pewnością “Kubuś fatalista i jego pan”, dzieło Denisa Diderota. Uznawane jest ono za pierwszą powieść filozoficzną, w której filozof przedstawia swoje idee, światopogląd oraz spostrzeżenia dotyczące rzeczywistości w przystępnej formie. Do klasyki filozofii weszło już także inne nieoczywiste dzieło, “Świat Zofii” Josteina Gaardera. Choć napisana zostało przede wszystkim dla córki autora, stało się międzynarodowym bestsellerem. Łączy w sobie elementy powieści sensacyjnej czy romansu z wprowadzeniem w świat filozofii. Wraz z bohaterami kroczymy przez historię, poznając Sokratesa, Platona, Tomasza z Akwinu, Barucha Spinozę, Blaise’a Pascala czy Sigmunda Freuda. “Świat Zofii” to świetna odpowiedź na pytanie: jak poznać historię filozofii? Zarówno tą powieść, jak również książki autorstwa myślicieli, których poglądy przybliża, znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, ebooki oraz audiobooki.
Jakie jeszcze książki, oprócz “Świata Zofii”, można polecić początkującym filozofom? Na szczęście takich pozycji jest niemało! W Polsce jednym z najbardziej klasycznych opracowań są dzieła Władysława Tatarkiewicza - jego “Historia filozofii. Tom 1”, “Historia filozofii. Tom 2” oraz “Historia filozofii. Tom 3”, jak również “Historia estetyki. Tom 1”, “Historia estetyki. Tom 2” i “Historia estetyki. Tom 3”. W filozofię nauki pomaga nam wejść chociażby Tadeusz Pabjan w swojej książce “Odczytywanie sensu. Wstęp do filozofii nauki”. Ciekawą pozycją jest “Rok z filozofami” - krótkie teksty najważniejszych myślicieli zebrane tak, by na każdy dzień roku zaoferować skondensowane rozważania dotyczące najważniejszych elementów ludzkiego życia. Książka ta, zgodnie z tytułem, podzielona jest na cztery główne części, zgodnie z porami roku, i stara się odpowiedzieć na pytania, czym dla filozofów była miłość, przyjaźń, szczęście, nadzieja? Jeżeli nie macie zbyt wiele czasu na zgłębianie długich prac pełnych niełatwych myśli, mamy rozwiązanie! “Filozofia dla zabieganych” Johnny’ego Thomsona będzie dla Was idealna. To książka pełna krótkich, ilustrowanych piktogramami rozdziałów, w których autor w przystępny sposób przeprowadza czytelnika przez świat najważniejszych idei oraz ich autorów od starożytności aż po współczesność. Z kolei Paul Kleinman w swoim dziele “Filozofia. Przewodnik dla lubiących rozkminiać bez bólu” w bardzo angażujący sposób opowiada o filozofii od Arystotelesa do Heideggera, od wolnej woli po metafizykę. Pełen ciekawostek, ilustracji oraz zagadek przewodnik sprawia, że z dużą łatwością możemy zagłębić się w tą trudną, a jakże ważną dziedzinę, jaką jest filozofia. Wszystkie te filozoficzne ebooki czekają na Was na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.
Po jakie jeszcze inne dzieła filozoficzne warto sięgnąć? Możliwości są ogromne! Obok klasyków filozofii czy etyki znajdziemy tu także takie być może nieco niespodziewane nazwisko jak Umberto Eco. Znany jest on zapewne głównie jako włoski powieściopisarz, autor chociażby “Imienia róży” czy “Baudolino”, uważanego zresztą za powieść filozoficzną. Jego rozważania często jednak obejmowały także kluczowe dla filozofii zagadnienia sensu życia, a przede wszystkim natury człowieka. Z licznych książek autorstwa Umberto Eco polecamy zwłaszcza “Na ramionach olbrzymów”, a także napisane wspólnie z Carlo Marią Martinim “W co wierzy ten, kto nie wierzy?”. Wśród polskich myślicieli polecamy zwłaszcza dzieła Leszka Kołakowskiego - jego “Mini wykłady o maxi sprawach” to świetna, skondensowana pigułka cennych myśli o kwestiach, które trapią każdego człowieka bez wyjątku. Ksiądz Michał Heller, choć jest przede wszystkim znanym fizykiem, stworzył także liczne teksty filozoficzne. Sięgnijcie po “Wykład, który wstrząsnął światem”, “Szkice z filozofii głupoty” lub “Elementy filozofii przyrody”. Historyk idei i filozof polityki Marcin Król w swoim eseju “Do nielicznego grona szczęśliwych” pisze o współczesności, blaskach i cieniach demokracji, a także zaletach rewolucji. A może chcecie naprawić swoje życie? “Cztery tysiące tygodni” Oliviera Burkemana jest właśnie dla Was! Z jej pomocą podejmijcie próbę odzyskania wewnętrznego spokoju i pełnego wykorzystania danego ludziom czasu. By pogłębić swoją wiedzę o medytacji, sięgnijcie po “Mądrość buddyjskiego mnicha. Od świadomej medytacji po eliminację niepokoju i gonitwy myśli” Ajahna Brahma. Rozważania dotyczące ważnej współcześnie kwestii płci podejmuje chociażby Marzena Adamiak w swoim dziele “Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii”. Choć filozofia może się czasem wydawać abstrakcyjną i odległą dziedziną, porusza wiele codziennych i życiowych kwestii bliskich każdemu człowiekowi. Warto sięgać więc po te rozmyślania - wiele z nich znajdziecie na Woblink jako audiobooki, książki papierowe lub ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).
Jedną z popularnych pozycji niezaliczanych stricte do filozofii, zawierających jednak istotne rozważania o życiu i świecie, jest “Walden, czyli życie w lesie” Henry’ego Davida Thoreau. Przez wielu książka ta uznawana jest za arcydzieło literatury amerykańskiej. To zapis eksperymentu Thoreau, który przez ponad dwa lata samotnie mieszkał nad stawem Walden w stanie Massachusetts. Eseje zachwalające zalety prostego, surowego, zgodnego z naturą życia stały się ważnym głosem dla wielu ekologów i entuzjastów funkcjonowania w bliskim kontakcie z przyrodą. Rozważania związane z etyką postępowania względem wszystkich istot żywych wypełniają także karty “Statusu moralnego” Mary Anne Warren. Jacek Dobrowolski zastanawia się nad współczesnym projektem emancypacyjnym człowieka w swoim dziele “Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata”. Z kolei Kazimierz Szewczyk skupia się na zagadnieniach bioetycznych rozumianych jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych w swoich dwóch książkach: “Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia” oraz “Bioetyka, t. 2. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej”. Te i wiele innych pozycji z zakresu filozofii oraz etyki znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf). Nie czekajcie, czas zgłębić tajemnicę istnienia!
