Logika nauk o kulturze Ernsta Cassirera to zbiór pięciu powiązanych wzajemnie rozpraw, który pełni w jego dorobku podobną rolę w stosunku do nauk o kulturze, co praca Substancja i funkcja w stosunku do nauk ścisłych – na podstawie badań historyczno-systematycznych rekonstruuje metodyczną bazę dla badań szczegółowych. Stanowi nie tylko znakomity zarys i podsumowanie historycznych prób teoretycznej legitymizacji refleksji humanistycznej, lecz także jeden z najważniejszych i n...
W niniejszej książce przedstawiam moje poszukiwania dotyczące gatunku ludzkiego, egzystencji i zachowania w różnym czasie historycznym. Pragnę w prosty sposób udostępnić zebrane przeze mnie informacje na temat początków życia na Ziemi i spróbować dać odpowiedzi na pytania, jak kształtowała się proza życia oraz postawa ludzka widziana przez starożytnych filozofów, jak zachowywał się człowiek na początku i do czego doprowadziła ewolucja oraz natura. Do jakiego etapu doszliśmy w...
Teksty zawarte w 55. numerze poruszają zagadnienia z dziedziny filozofii matematyki (pojęcie nieskończoności), kognitywistyki (korzenie ludzkiego języka), filozofii umysłu (analiza eksperymentu myślowego z zombie Chalmersa) oraz filozofii przyrody (postawianie i próba odpowiedzi na „słabe” pytanie Leibniza - Dlaczego jest mnóstwo rzeczy raczej niż prawie nic?). Tom zawiera również pierwsze polskie tłumaczenie Rozprawy o przypływach i odpływach morza Galileusza....
Wiem, że tytuł tej książki niejednej osobie, której nie zbywa na wykształceniu, wydaje się dziwny, a jej temat obcy. Wszelako umieszczone w tytule określenie przez długi czas było najsłynniejszym terminem słownika zachodniej filozofii, nauki i poważnej poezji, a koncepcja, którą w czasach nowożytnych zwykło się określać tym lub podobnym mianem, była jednym z kilku najsilniejszych i najtrwalszych założeń myśli zachodniej. Jeszcze w ubiegłym wieku była zapewne najbardziej znaną...
Zarówno Metallmann, Witkiewicz, jak i Gawecki dochodzą do przekonania o konieczności utrzymywania przez filozofię kontaktu z naukami szczegółowymi, bez przymusu wyrzekania się przez filozofię jej autonomii. Koncepcje, które tworzą oni na przecięciu refleksji przynależnej do nauki i filozofii, należałoby zaliczyć do filozofii przyrody rozumianej jako filozoficzna wiedza o przyrodzie czerpiąca z dokonań nauk przyrodniczych. To stwierdzenie jest główną tezą książki. Stawiam równ...
Czy da się rozwikłać zagadkę istnienia? Pośród wszystkich tajemnic, z jakimi mierzyła się ludzkość, najbardziej nieprzenikniona pozostaje tajemnica istnienia. Dlaczego w ogóle istnieje wszechświat i dlaczego jesteśmy jego częścią? Dlaczego istnieje raczej „coś” niż „nic”? Autor wciela się w rolę prywatnego detektywa, odkrywając nowe, często zaskakujące poglądy dotyczące tajemnicy istnienia. Swoje poszukiwania rozpoczyna się od głównych podejrzanych: Boga i Wielkiego Wybuchu. ...
VII tom wykładów Foucaulta w College de France to historia nowożytnych społeczeństw z perspektywy naczelnego pojęcia „rządomyślności”, które określa myślenie jako coś, czym się zarządza. Autor analizuje rozwój praktyk dyspcyplinujących i proces etatyzacji przemocy, powstanie „populacji” i polityki bezpieczeństwa. To także historia narodzin liberalizmu i towarzyszącej mu, jako efekt i narzędzie, biowładzy. Autor sięga w opisie aż do przemian społeczeństwa feudalnego w zbiorowo...
O duchu. Heidegger i pytanie to jedna z najbardziej kontrowersyjnych książek wybitnego francuskiego filozofa Jacques’a Derridy. Podejmuje się w niej wnikliwej lektury wystąpień i publikacji Martina Heideggera z okresu przynależności niemieckiego filozofa do NSDAP. Derrida tropi motyw „ducha”, który pojawia się w tym okresie w filozofii Heideggera, starając się jednocześnie ukazać wzajemny splot politycznego zaangażowania na rzecz nazizmu, który stał się udziałem jednego z naj...
Problem interpretacji tekstów budzi od dawna istotne kontrowersje. Zebrane niniejszym tomie teksty próbują je zrozumieć oraz objaśnić. Ich autor nie jest jednak chłodnym obserwatorem wchodzących w grę stanowisk, ale zdecydowanym obrońcą jednego z nich. Mowa o stanowisku, które w literaturze przedmiotu zwykło się łączyć z neopragmatyzmem, przede wszystkim w wydaniu Richarda Rorty’ego oraz Stanleya Fisha. Stara się on uzasadnić neopragmatystyczną tezę mówiącą, iż interpretację ...
W prezentowanej książce autor analizuje wybrane uwarunkowania, jakim we współczesnej kulturze zachodniej podlega kształcenie oraz zwraca uwagę na niektóre pedagogiczne implikacje idei tworzących fundament dzisiejszej kultury europejskiej. Wykazuje, jak pozornie odległe od siebie aspekty naszej rzeczywistości warunkowane są przez dominujące obecnie wizje: człowieczeństwa, etyki i polityki. Odwołując się do koncepcji wychowania rozumianego jako ludzka aktywność urzeczywistniają...
„(…) w czasie kiedy liczne, często premiowane nagrodami, książki filozoficzne, pisane bez żadnego – poza nimi samymi – uzasadnienia, pretensjonalne i jałowe, do tego w aliansie z praktykami kultury masowej, mnożą byty z gruntu niekonieczne, pasożytujące potem w zbiorowej wyobraźni, do rzadkości (rara avis) należą takie, w których niekwestionowane kompetencje autora potwierdza klarowny język, tudzież oszczędny i precyzyjny styl wykładu. Stroniąc od doraźnej użyteczności, bądź ...
Życie i dzieło Boecjusza zaciekawiało i intrygowało późniejsze pokolenia. Późnośredniowieczny kalendarz z Pawii 23 października wspomina Boecjusza pod imieniem świętego Seweryna jako męczennika. Już w wieku IX Ado z Wenecji pisze w swojej kronice o Boecjuszu i Symmachu jako o tych, którzy oddali życie „za katolicką wiarę”. Dopiero w czasach późniejszych uczonych zaczął intrygować fakt, dlaczego Boecjusz, filozof i teolog, chrześcijanin, w ostatnim swoim dziele, stojąc w oblic...
Niniejsza edycja zawiera pisma polskie Kazimierza Twardowskiego z zakresu logiki i gramatyki, epistemologii i psychologii, estetyki i etyki, metodologii i dydaktyki oraz historii filozofii, które zostały opublikowane, ale nie znalazły się dotąd w żadnym wydanym tomie zbiorowym jego prac, ani nie stanowią jego samodzielnych pozycji książkowych. Z bogatej spuścizny naukowej Kazimierza Twardowskiego ukazały się dotąd po polsku w formie samodzielnych książek: Wyobrażenia i pojęc...
Jak pogodzić wiarę w stworzenie świata przez Boga z wiedzą naukową? Jak ma się biblijny opis stworzenia do około czternastu miliardów lat historii wszechświata i ewolucyjnego pochodzenia ciała i umysłu człowieka? Czy nowoczesny, naukowy światopogląd wyklucza religijność i czyni z niej zabobon? To pytania, jakie przed sobą muszą postawić nie tylko naukowcy, filozofowie i teologowie. Stawia je każdy, kto racjonalnie podchodzi do swojej wiary, czyli prawdę o Bogu i świecie pró...
Descartes bezwzględnie wierzył w fakt odnalezienia jedynej prawdy w nauce, na podstawie czego widoczne było, iż rewolucja myślowa, polegająca na zachwianiu i obaleniu filozofii zastanej, mogła być wyłącznie jego udziałem jako prawdę znajdującego, jako tego, kto ujawnia zasady. Kolejni uczeni, korzystając z tych zasad, mieli ją tylko aprobować i wcielać w życie poprzez rozwijanie zawartych w niej konsekwencji. Było to nie tylko możliwe, ale wręcz konieczne, skoro sama prawda ...
Niniejszy zbiór tekstów jest owocem studencko-doktoranckiej konferencji „Granice wolności w starożytnej myśli greckiej, rzymskiej i judaistycznej” zorganizowanej w dniach 18–19 czerwca 2012 roku na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Konferencja poświęcona problemowi wolności była w zamierzeniu próbą przybliżenia dawnych sensów oraz formą komentarza do współczesnych, niejednokrotnie wartościujących i obciążonych spuścizną chrześcijańską, odczytań antyku. Podąża...
Wychować Boga... jest historyczno-filozoficzną monografią poświęconą myśli estetycznej Baumgartena przedstawionej na tle rozwoju szkoły Leibniza i Wolffa oraz pietystów. Zaznaczony został w niej oryginalny udział Baumgartena w stworzeniu estetyki filozoficznej, którą pojmował jako projekt antropologiczno-pedagogiczny. Refleksja nad sztuką w estetyce była refleksją nad sztuką (dobrego) życia. Alexander Gottlieb Baumgarten był jedną z kluczowych postaci niemieckiego oświecenia...
Monografia jest poświęcona idei troski w teorii pielęgniarstwa, która w tej dyscyplinie stanowi najważniejszy paradygmat. Dzięki niemu pielęgniarstwo zachowuje swoją tożsamość. Można zatem przypuszczać, że jego wykładnia jest precyzyjnie określona. Tymczasem sens owego paradygmatu jest wieloznaczny i ma postać płynną. Nieuchwytność jego kwintesencji dała asumpt do tworzenia rozmaitych interpretacji. Liczba koncepcji, którą obrósł ten temat, zwłaszcza na Zachodzie, jest wpros...
Wagonik pędzi po torach w niekontrolowany sposób. Przed nim znajduje się pięć osób, a na bocznym torze stoi jeden człowiek. Wyobraź sobie, że znajdujesz się akurat tuż obok zwrotnicy, która może zmienić tor wagonika. W ten sposób uratujesz pięć osób, ale poświęcisz jedną. Czy zdecydujesz się pociągnąć za wajchę? Albo obserwujesz zdarzenie z kładki. Jedyną możliwością uratowania ludzi jest zrzucenie ciężkiego przedmiotu na tory. A ty stoisz tuż obok bardzo grubego faceta... Ta...
Albo zginiesz jako bohater, albo dożyjesz dnia, kiedy staniesz się złoczyńcą. Wierzę, że... to, co cię nie zabije, uczyni cię... dziwniejszym Kim jest Batman? Co ukrywa pod czarnym, pancernym kombinezonem? Czy to normalne, żeby w jego wieku bawić się w przebieranki i popisywać gadżetami? Jedno nie ulega wątpliwościom, Batman to najbardziej złożona postać, jaka kiedykolwiek pojawiła się w komiksach. Poświęcił życie, by pomścić śmierć swoich rodziców i innych ofiar zbrodni. ...
Jak oswoić przypadek? Czy jest on wyłomem w racjonalności, czy da się go jakoś ująć w matematyczne karby? Sformułujmy problem kontrastowo: czy światem rządzi Bóg, czy czysty przypadek? Komu można zadedykować Filozofię przypadku? Michał Heller przyznaje, że sam mógłby ją zadedykować Richardowi Dawkinsowi i Williamowi Dembskiemu, którzy spierają się o to, czy biologiczna ewolucja jest „ślepym zegarmistrzem”, czy raczej świadczy o „Inteligentnym Projekcie”. W biologicznej ewolu...
Gdzie Gandalf nie może, tam Bilba pośle. „W pewnej norze ziemnej mieszkał sobie pewien hobbit”. Tę historię wszyscy doskonale znamy. Przygody małego hobbita, który zdecydował się wyruszyć w daleką podróż w towarzystwie czarodzieja oraz trzynastu krasnoludów, opisuje jedna z najchętniej czytanych powieści na świecie. Jednak pod tą prostą opowiastką kryje się prawdziwa kopalnia filozoficznych zagadek, a każda kolejna lektura dostarcza nowych wrażeń oraz kolejnych, piętrzących ...
Historie o mądrości? To płaskie jak uroczyste rozdanie nagród. Historie o umiejętności życia? O nauczaniu? Historie zabawne i pożyteczne, jakby powiedziano niegdyś? Zabawne historyjki? To by wyglądało na zbiór dowcipów. Baśnie o przestrzeni i czasie? O tym co tutaj i co gdzie indziej? O wczoraj i o zawsze? Historie przemyślane, wypracowane, stworzone po to, by pomagać żyć, a czasem umrzeć. Często nas zdumiewają, rozśmieszają i w ten sposób rozbudzają naszą czujność, ale takż...
Lecz w jaki sposób tłumom dać poznać, że coś jest równocześnie prawdą i nieprawdą? Skoro wszystkie religie, jakie znamy, w mniejszym lub większym stopniu noszą cechę alegoryczności, musimy przyznać, że człowiekowi absurd jest do pewnego stopnia potrzebny, a nawet jest jego żywiołem, i że złudzenie jest dla niego konieczne, co także i inne zjawiska potwierdzają . Książkę "O religii" otwiera "Dyalog" między Demofelesem a Filaletesem na temat natury religii. Druga część to rozwa...
Filozofia wielu z nas kojarzyć się może przede wszystkim z najbardziej znanymi nazwiskami klasyków tej dziedziny wiedzy oraz gatunku literackiego. Wśród takich podstaw z pewnością znajduje się “Państwo” czy “Uczta” Platona, “Rozmyślania” Marka Aureliusza, “Suma logiczna” Williama Ockhama lub “Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego. Te i wiele innych klasycznych pozycji filozoficznych czeka na Was na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Dzięki tym myślicielom i ich osiągnięciom możemy zagłębiać się w rozważania o istocie świata, życia i rzeczywistości, w jakiej przyszło nam funkcjonować. Osobom pragnącym znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania polecamy sięgnąć chociażby po “Erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów” lub “O wolności ludzkiej woli” Artura Schopenhauera. Osobom poszukującym nieco innego spojrzenia, a przy tym nieprzeciętnej dawki humoru spodoba się z pewnością “Kubuś fatalista i jego pan”, dzieło Denisa Diderota. Uznawane jest ono za pierwszą powieść filozoficzną, w której filozof przedstawia swoje idee, światopogląd oraz spostrzeżenia dotyczące rzeczywistości w przystępnej formie. Do klasyki filozofii weszło już także inne nieoczywiste dzieło, “Świat Zofii” Josteina Gaardera. Choć napisana zostało przede wszystkim dla córki autora, stało się międzynarodowym bestsellerem. Łączy w sobie elementy powieści sensacyjnej czy romansu z wprowadzeniem w świat filozofii. Wraz z bohaterami kroczymy przez historię, poznając Sokratesa, Platona, Tomasza z Akwinu, Barucha Spinozę, Blaise’a Pascala czy Sigmunda Freuda. “Świat Zofii” to świetna odpowiedź na pytanie: jak poznać historię filozofii? Zarówno tą powieść, jak również książki autorstwa myślicieli, których poglądy przybliża, znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, ebooki oraz audiobooki.
Jakie jeszcze książki, oprócz “Świata Zofii”, można polecić początkującym filozofom? Na szczęście takich pozycji jest niemało! W Polsce jednym z najbardziej klasycznych opracowań są dzieła Władysława Tatarkiewicza - jego “Historia filozofii. Tom 1”, “Historia filozofii. Tom 2” oraz “Historia filozofii. Tom 3”, jak również “Historia estetyki. Tom 1”, “Historia estetyki. Tom 2” i “Historia estetyki. Tom 3”. W filozofię nauki pomaga nam wejść chociażby Tadeusz Pabjan w swojej książce “Odczytywanie sensu. Wstęp do filozofii nauki”. Ciekawą pozycją jest “Rok z filozofami” - krótkie teksty najważniejszych myślicieli zebrane tak, by na każdy dzień roku zaoferować skondensowane rozważania dotyczące najważniejszych elementów ludzkiego życia. Książka ta, zgodnie z tytułem, podzielona jest na cztery główne części, zgodnie z porami roku, i stara się odpowiedzieć na pytania, czym dla filozofów była miłość, przyjaźń, szczęście, nadzieja? Jeżeli nie macie zbyt wiele czasu na zgłębianie długich prac pełnych niełatwych myśli, mamy rozwiązanie! “Filozofia dla zabieganych” Johnny’ego Thomsona będzie dla Was idealna. To książka pełna krótkich, ilustrowanych piktogramami rozdziałów, w których autor w przystępny sposób przeprowadza czytelnika przez świat najważniejszych idei oraz ich autorów od starożytności aż po współczesność. Z kolei Paul Kleinman w swoim dziele “Filozofia. Przewodnik dla lubiących rozkminiać bez bólu” w bardzo angażujący sposób opowiada o filozofii od Arystotelesa do Heideggera, od wolnej woli po metafizykę. Pełen ciekawostek, ilustracji oraz zagadek przewodnik sprawia, że z dużą łatwością możemy zagłębić się w tą trudną, a jakże ważną dziedzinę, jaką jest filozofia. Wszystkie te filozoficzne ebooki czekają na Was na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.
Po jakie jeszcze inne dzieła filozoficzne warto sięgnąć? Możliwości są ogromne! Obok klasyków filozofii czy etyki znajdziemy tu także takie być może nieco niespodziewane nazwisko jak Umberto Eco. Znany jest on zapewne głównie jako włoski powieściopisarz, autor chociażby “Imienia róży” czy “Baudolino”, uważanego zresztą za powieść filozoficzną. Jego rozważania często jednak obejmowały także kluczowe dla filozofii zagadnienia sensu życia, a przede wszystkim natury człowieka. Z licznych książek autorstwa Umberto Eco polecamy zwłaszcza “Na ramionach olbrzymów”, a także napisane wspólnie z Carlo Marią Martinim “W co wierzy ten, kto nie wierzy?”. Wśród polskich myślicieli polecamy zwłaszcza dzieła Leszka Kołakowskiego - jego “Mini wykłady o maxi sprawach” to świetna, skondensowana pigułka cennych myśli o kwestiach, które trapią każdego człowieka bez wyjątku. Ksiądz Michał Heller, choć jest przede wszystkim znanym fizykiem, stworzył także liczne teksty filozoficzne. Sięgnijcie po “Wykład, który wstrząsnął światem”, “Szkice z filozofii głupoty” lub “Elementy filozofii przyrody”. Historyk idei i filozof polityki Marcin Król w swoim eseju “Do nielicznego grona szczęśliwych” pisze o współczesności, blaskach i cieniach demokracji, a także zaletach rewolucji. A może chcecie naprawić swoje życie? “Cztery tysiące tygodni” Oliviera Burkemana jest właśnie dla Was! Z jej pomocą podejmijcie próbę odzyskania wewnętrznego spokoju i pełnego wykorzystania danego ludziom czasu. By pogłębić swoją wiedzę o medytacji, sięgnijcie po “Mądrość buddyjskiego mnicha. Od świadomej medytacji po eliminację niepokoju i gonitwy myśli” Ajahna Brahma. Rozważania dotyczące ważnej współcześnie kwestii płci podejmuje chociażby Marzena Adamiak w swoim dziele “Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii”. Choć filozofia może się czasem wydawać abstrakcyjną i odległą dziedziną, porusza wiele codziennych i życiowych kwestii bliskich każdemu człowiekowi. Warto sięgać więc po te rozmyślania - wiele z nich znajdziecie na Woblink jako audiobooki, książki papierowe lub ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).
Jedną z popularnych pozycji niezaliczanych stricte do filozofii, zawierających jednak istotne rozważania o życiu i świecie, jest “Walden, czyli życie w lesie” Henry’ego Davida Thoreau. Przez wielu książka ta uznawana jest za arcydzieło literatury amerykańskiej. To zapis eksperymentu Thoreau, który przez ponad dwa lata samotnie mieszkał nad stawem Walden w stanie Massachusetts. Eseje zachwalające zalety prostego, surowego, zgodnego z naturą życia stały się ważnym głosem dla wielu ekologów i entuzjastów funkcjonowania w bliskim kontakcie z przyrodą. Rozważania związane z etyką postępowania względem wszystkich istot żywych wypełniają także karty “Statusu moralnego” Mary Anne Warren. Jacek Dobrowolski zastanawia się nad współczesnym projektem emancypacyjnym człowieka w swoim dziele “Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata”. Z kolei Kazimierz Szewczyk skupia się na zagadnieniach bioetycznych rozumianych jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych w swoich dwóch książkach: “Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia” oraz “Bioetyka, t. 2. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej”. Te i wiele innych pozycji z zakresu filozofii oraz etyki znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf). Nie czekajcie, czas zgłębić tajemnicę istnienia!
