Pragnieniem naszym było rzucić światło na stosunek autorów zebranych tu listów do pracy twórczej i przyszłości podczas okupacji. Wszyscy oni uczestniczyli, jak pisał Czesław Miłosz, wspominając Kazimierza Wykę, "w debacie o polskiej kulturze pojętej jako całość zagrożoną śmiertelnie przez ubytek ludzi, zakaz przedstawień, koncertów i druków"; do tej wspólnoty "wiernych kulturze, którzy uważali, że czasu okupacji nie należy marnować", zaliczał Wykę, Jerzego Andrzejewskiego i s...
W życiu Słowackiego rzeczywistość rozstrzygnie o powstaniu owej błogosławionej rysy, przydającej człowieczy wyraz idealnej twarzy poety, przywracającej walor myśli konwencjonalnej piękności jego słów. I choć ta rzeczywistość, ukryta często wśród dekoracji epoki, nie zawsze bywała dostrzegana, dziś ona właśnie, przetopiona w poezję, stanowi dla nas o urodzie jego dzieła. [...] Sztuka jest wierną towarzyszką życia ludzkiego, idzie z nim razem trudną, zakurzoną drogą. Nie jest w...
Wiersze Michaela Krügera są delikatne, cechuje je urocza i bezwzględna, chciałoby się powiedzieć bezkompromisowa nieoficjalność. Zrobione są nie ze stali i nie z marmuru, tylko z jedwabiu. [...] Wydaje się, że wiersze Michaela Krügera dzieją się nigdzie — albo może tam, gdzie nigdzie dobrze by się czuło: na skraju lasu, w ogrodzie pod drzewem morwy, w wyobraźni, w opuszczonym sadzie, w miejscach niemożliwych, pod pajęczyną, w klatce papugi, raczej w niedzielę niż w poniedział...
Pobyt w Mediolanie może sprawić, że zdołamy przyzwyczaić się do Włoch współczesnych. Wszyscy, którzy tu gościmy, już od dawna powinni byśmy mieć to sobie za obowiązek. Kto patrzy na miasta włoskie jedynie jako muzea, cmentarze lub romantyczne ruiny, gdzie dzisiejsi mieszkańcy stanowią jedynie część nie zawsze udanego sztafażu, ten grzeszy przeciw gościnności okazywanej nam przez ten kraj i naród który żyje, oddycha, istnieje i ma nie tylko przeszłość, lecz także teraźniejszoś...
Autor opisuje swój pobyt w starych francuskich klasztorach Saint Wandrille, Solesmes i La Grande Trappe oraz wypad do opustoszałych bizantyjskich kaplic w tureckiej Kapadocji. Są czytelnicy, którzy uznają Czas milczenia za najlepsza książkę Leigh Fermora, podróżnika, którego książki przepełnia ciekawość świata.
Leonid Cypkin (19261982) ? pisarz rosyjski pochodzenia żydowskiego, funkcjonujący poza oficjalnym obiegiem literackim. Powieść „Lato w Baden”, dzieło swego życia, pisał w latach 70. do szuflady, nie mając nadziei na jej publikację w Związku Sowieckim, bowiem w najmniejszym stopniu nie mieściła się w granicach obowiązujących wówczas norm poprawności politycznej. Za punkt wyjścia autor powieści obiera podróż poślubną Fiodora Dostojewskiego i jego żony Anny Grigoriewny. Jest to ...
"Urania" to jeden z najważniejszych tomów wierszy w twórczości Josifa Brodskiego, którego wydanie poprzedziło przyznanie Brodskiemu Literackiej Nagrody Nobla (1987). Jest to także pierwszy w języku polskim tom poezji Brodskiego w układzie autora, w postaci, w jakiej ukazał się za jego życia. Czytelnik znajdzie tu wiele wierszy dotychczas nieznanych w języku polskim.
Tom obejmuje Lacjum, Neapol, Sycylię i Apulię. Cześć opisująca Apulię ukazuje się w wydaniu książkowym po raz pierwszy. Zarys brzegów Sycylii jest zdumiewająco ostry i poszarpany. Czerwone, martwe słońce, spienione płaszczyzny bladozielonego morza i owe budzące lęk dziwaczne kształty gór, wszystko to zwracało myśl ku nieznanym krainom i dawnym podróżom. Wszystko tu było nieznane, wydawało się obce, dalekie od gościnnych włoskich brzegów. Salerno, jakie można było lubić, j...
Oboje z żoną jesteśmy pod wielkim wrażeniem Wesela. Mam podziw dla Pana, dla operatora, dla cudownej Mai Komorowskiej, dla gorzkiego Łapickiego [...]. Największy podziw dla Wyspiańskiego i dla nieszczęsnej naszej ojczyzny, dla której aktualność Wesela nie zmienia się! Jarosław Iwaszkiewicz Wziąłem się do czytania Panien z Wilka. Bardzo to miłe zajęcie, kiedy marzy się o filmie, nie myśląc jeszcze o tym, że wszystkie te wspaniałe obrazy, ulotne uczucia będą musiały ubrać się ...
Ten, który by przyjechał tutaj z paletą włoskiego pejzażysty, porzucić będzie musiał wszystkie słodkie kolory. Ziemia jest spalona słońcem, ochrypła od posuchy, ma kolor jasnego popiołu, niekiedy szarego fioletu lub gwałtownej czerwieni. [...] Przy drogach, na łagodniejszych wzniesieniach — dzika oliwka o wąskich, palczastych, ruchliwych liściach, zielonosrebrnych od spodu. Przy samej ziemi macierzanka, tymianek, mięta — aromaty upału. Między światłem i cieniem ostra, diamen...
"Dobrze mieć okna, bez okien człowiek wariuje, widzi tylko to, co ma w sobie, co zobaczył przedtem, co się zapisało w pamięci. Nie zapomnij tego, co przeżyłeś, marząc o innych rzeczach, innych ludziach, innych czasach. Kiedy na chwilę ustąpi mętne powietrze, także moje miasto ma w sobie skromną dumę, wzgórze z zakolem powolnej, szarej rzeki, z białą wieżyczką barokowego kościoła. Moje miasto, które do mnie nie należy, które się ode mnie odkleja, które zasklepia się w niemym ...
Po wejściu do kina wypatrywali go na dole, wzdłuż brudnych bocznych ścian, przy wyjściach zapasowych i drzwiach do toalet, póki nie dostrzegli charakterystycznego poblasku jego złotych okularów. [...] Jeśli w Ferrarze był ktoś z bogatej burżuazji, kto miał prawo przebywać na widowni wśród pospólstwa, zagłębiać się z własnej woli i na oczach wszystkich w odrażający półświatek „miejsc” za jednego lira i dwadzieścia centów, nie mógł nim być nikt inny jak doktor Fadigati. [...] J...
Zdjąć z twarzy Marka Aureliusza maskę stężałych rysów bohaterskiego cesarza, zobaczyć, jak w jego mądrym i ciężkim spojrzeniu zapala się iskra żalu. W wierszach zapisać pełną gamę doznań swojego czasu, także tych nie uznawanych przez króla-filozofa — przyspieszony puls, strwożony oddech. Labirynt ciemnego korytarza wiedzie do sal z malarstwem. Znajduje się tu fresk Madonna della Scala. Uszkodził go czas. Od czoła Madonny zieje wyrwa, rozpoczynająca się powyżej linii brwi. Z ...
Książka o rodzinnych dziejach, o małej ojczyźnie, o ludziach, o odwiedzanych miejscach i czytanych książkach, o muzyce. To zapiski z pamięci składające się na rozległą i poruszającą panoramę świata nasyconego znaczeniem – świata, o którym trzeba pamiętać, bo w nim właśnie biją źródła naszej teraźniejszości i coraz trudniej uchwytnego poczucia sensu.
Na książkę składają się listy, zapiski intymne, szkice i wypowiedzi Czesława Miłosza i Jarosława Iwaszkiewicza. Szczególne miejsce zajmują w niej przedwojenne listy Miłosza, do tej pory zastrzeżone, pełne młodzieńczej namiętności. Książka przedstawia historię burzliwej przyjaźni poetów, obfitującej w chwile uwielbienia, podziwu, ale także pełnej wzajemnych zastrzeżeń, pretensji i urazów. A wszystko to na tle historii Polski widzianej z osobistej perspektywy. To niezwykły, czę...
Zaglądam do knajp, księgarń, sklepów, na bazary, do świątyń i siadam na wszystkich ławkach. [...] Jestem potwornie ciekawy, każde nowe miejsce wzbudza we mnie niepowstrzymaną chęć przemierzania go — wydaje mi się, że w ten sposób poczuję choć przez moment ducha, to coś, o czym Rzymianie mówili, że jest małym geniuszem niewidzialnym, unoszącym się czasem w powietrzu i mającym niezbadany związek z miejscem i umarłymi, którzy tam zostali pochowani. Życie jest w Tomi, tylko w To...
Patrick Leigh Fermor był człowiekiem niezwykle oczytanym, a także poszukiwaczem przygód, arystokratą, bohaterem wojennym o uchu poety, oku malarza, darze języków, bezmiernej ciekawości świata i niezaspokojonym pragnieniu życia. W 1933 roku wyruszył w pieszą podróż z Londynu do Konstantynopola. Przez lata mieszkał w Grecji, a jego dom przyciągał największych pisarzy współczesnej Europy. „Mani” to zapis wędrówki po Peloponezie, wyjątkowy przewodnik po nieznanej Grecji. We wspan...
Magnetyczna Północ to wywiad rzeka przeprowadzony przez poetkę i tłumaczkę Ellen Hinsey. Można się z niego nauczyć historii Litwy i Związku Radzieckiego, ale przede wszystkim poznać bliżej Tomasa Venclovę, jego rodzinę, przyjaciół, wybory życiowe i myśli. Na kartach tej książki spotykamy Josifa Brodskiego i Czesława Miłosza, Borysa Pasternaka i Annę Achmatową, Natalię Gorbaniewską i ojca Tomasa - Antanasa Venclovę. Poznajemy inteligencką Litwę, tak interesującą i barwną. Venc...